Doğum Sonrası Erken Dönemde Ebeveynlere Verilen Emzirme Eğitiminin Bebeklerin İlk Altı Ay Anne Sütü Alma Durumuna Etkisi

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 3, 25 - 34, 30.09.2017

Canan Yılmaz Ayten Taşpınar

Öz

Çalışma, doğum sonrası erken dönemde ebeveynlere verilen emzirme eğitiminin bebeklerin ilk altı ay sadece anne sütü alma durumuna etkisini belirlemek amacıyla, yarı deneysel olarak, Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi’nde, Nisan 2014-Temmuz 2015 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmaya eğitim grubuna 60, kontrol grubuna 60 ebeveyn olmak üzere toplam 120 ebeveyn alınmıştır. Veriler “ebeveynlere yönelik veri toplama formu” ve “emzirme süresini değerlendirme formu” ile toplanmıştır. Eğitim grubu ebeveynlere anneler taburcu olmadan önce emzirme ve anne sütü konusunda araştırmacı tarafından eğitim verilmiş, kontrol grubu olağan bakıma bırakılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ve ki-kare testi kullanılmıştır. Eğitim ve kontrol grubundaki ebeveynlerin sosyo-demografik ve obstetrik özelliklerinin benzer olduğu saptanmıştır. Eğitim grubundaki annelerin %61,7’sinin, kontrol grubundakilerin %60’ının bebeklerine ilk altı ayda sadece anne sütü verdikleri ve bebeklerin sadece anne sütü ile emzirilme süreleri ortalaması eğitim grubunda 5,25±1,23, kontrol grubunda 5,13±1,30 ay olarak bulunmuştur. Annelerin yedinci ayda hala emzirme durumları, ilk altı ayda sadece anne sütü vermeleri ve ortalama emzirme süreleri arasında gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak, doğum sonu erken dönemde ebeveynlere verilen emzirme eğitiminin bebeklerin ilk altı ay sadece anne sütü alma durumunu etkilemediği saptanmıştır.  Doğum öncesi ve doğum sonu bakım hizmetlerinde emzirme konusunda verilen eğitimlerin devam ettirilmesi, eğitim konularının kapsamının gözden geçirilmesi ve araştırmanın farklı merkezlerde yapılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Anne Sütü, Ebeveyn, Emzirme Eğitimi, Doğum Sonu

Kaynakça

• Exclusive breastfeeding. (http://www.who.int/nutrition/topics/exclusive_breastfeeding/en/ ) Erişim tarihi:11.07.2016.
• Breastfeeding and Complementary Feeding. (http://www.unicef.org/nutrition/index_breastfeeding.html.) Erişim tarihi:11.07.2016.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çocuk ve Ergen Sağlığı Dairesi (2015). Emzirme Danışmanlığı EL Kitabı. Ankara: Özyurt Matbaacılık İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.
• Gölbaşı Z, Koç G. (2008). "Kadınların Postpartum İlk 6 Aylık Süredeki Emzirme Davranışları ve Prenatal Dönemdeki Emzirme Tutumunun Emzirme Davranışları Üzerindeki Etkisi”. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 15(1):16–31.
• Samur G. (2008). Anne Sütü. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
• Arora S, Junkin C, Wehrer J, Kuhn P. (2000). "Major Factors Influencing Breastfeeding Rates: Mother's Perception of Father's Attitude and Milk Supply". Pediatrics, 106-e67.
• Kong SKF, Lee DTF. (2004). "Factors Influencing Decision to Breastfeed". Journal of Advanced Nursing, 46(4): 369–379.
• Özlüses E, Çelebioğlu A. (2014). "Educating Fathers to Improve Breast Feding Rates and Paternal-Infant Attachment". Indian Pediatrics, 51(15): 54-57.
• Yiğit Kurtuluş E, Tezcan S, Tunçkanat H. (2009). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2008, Ankara.
• Türkyılmaz SA, Adalı T, Seçkiner PÇ. (2014). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013, Ankara.
• Çeçe Ö, Yenal K. (2012). "Çalışan Annelerin Emzirme Sürelerini Etkileyen Faktörler". Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 1(1):10-17.
• Gözükara F. (2014). Emzirmenin Başarılmasında Anahtar Faktör: Baba Desteğinin Sağlanması ve Hemşirenin Rolleri". Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi,11(3):289-296.
• Onbaşı Ş, Duran R, Çiftdemir NA, Vatansever Ü, Acunas B, Süt N. (2011). "Doğum Öncesi Anne Adaylarına Verilen Emzirme ve Anne Sütü Eğitiminin Emzirme Davranışları Üzerine Etkisi". Türk Pediatri Arşivi, 46:75-80.
• Sökücü YF, Aslan E. (2012). "Kadının Çalışma Durumunun Emzirmeye Etkisi". İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 20(1): 62-68.
• Sivri BB. (2014). "0-6 Aylık Bebeği Olan Annelerin Katı Gıdaya Geçiş Süreci ve Emzirmeye İlişkin Bilgi ve Uygulamaları". Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1):59-65.
• Balcı E, Kondolot M, Horoz D, Elmalı F, Çiçek B, Demirtaş T. (2012). "Anne Sütü ile Beslenme Süresini Etkileyen Etmenler". Türk Pediatri Arşivi, 47:99-103.
• Özer A, Taş F, Çetin H. (2010). "0-6 Aylık Bebeği Olan Annelerin Anne Sütü ve Emzirme Konusundaki Bilgi ve Davranışları". TAF Preventive Medicine Bulletin, 9(4):315-320.
• Pollock CA. Bustamante-Forest R, Giarratano G. (2000). "Men of Diverse Cultures: Knowledge and Attitudes about Breastfeeding". Journal of Obstetric, Gynaecologic and Neonatal Nursing, 31: 673-679.
• Ekstrom A, Widstrom AM, Nissen E. (2003). "Breastfeeding Support from Partners and Grandmothers: Perceptions of Swedish Women". Birth, 3: 261-266.
• Pisacane A, Continisio GI, Aldinucci M, D’Amora S, Constinisio P. (2005). "A Controlled Trial of the Father’s Role in Breastfeeding Promotion". Pediatrics, 494-498.
• Hunter T, Cattelona G. (2014). "Breastfeeding Initiation and Duration in First-Time Mothers: Exploring the Impact of Father Involvement in the Early Post-Partum Period". Health Promotion Perspectives, 4(2):132-136.
• Scott JA, Binns CW, Oddy WH, Graham KI, Nutr GD. (2006). "Predictors of Breastfeeding Duration: Evidence from a Cohort Study". Pediatrics, 117(4): 646-55.
• Maycock B, Binns CW, Dhaliwal S, Tohotoa J, Hauck Y, Burns S, Howat P. (2013). Education and Support for Fathers Improves Breastfeeding Rates: A Randomized Controlled Trial". Journal of Human Lactation, 29(4):484–490.
• Sherriff N, Hall V, Pickin M, (2009). "Fathers Perspectives on Breastfeeding: Ideas for Intervention". British Journal of Midwifery, 17:223-227.
• Rempel LA, Rempel JK. (2011). "The Breastfeeding Team: The Role of Involved Fathers in the Breastfeeding Family". Journal of Human Lactation, 27:115-121.
• Küçükosmanoğlu E, Acar Y, Altınel N, Kaçar A. (2001). "Doğacak Bebeğin Emzirilmesi Konusunda Baba Adaylarının Yaklaşımı". Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 44(4).
• Yapıcı M. Baba emzirmesi. (www.aku.edu.tr/AKU/ Dosya yönetimi/ Okul öncesi/baba.doc.) Erişim Tarihi: 08.10.2014.
• Taşpınar A, Coban A, Küçük M, Şirin A. (2013). "Fathers' Knowledge about and Attitudes Towards Breastfeeding in Manisa". Midwifery, 29(6):653-660.
• Susin LR, Giugliani ER. (2008). "Inclusion of Fathers in an Intervention to Promote Breastfeeding: Impact on Breastfeeding Rates". Journal of Human Lactation, 24(4): 386-392.
• Imdad A, Yakoob MY, Bhutta ZA. (2011)."Effect of Breastfeeding Promotion Interventions on Breastfeeding Rates, With Special Focus on Developing Countries". BMC Public Health,11(3):24.