Ebelik Alanındaki Yüksek Lisans Tezlerinin Bibliyometrik Analizi

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 4, 357 - 364, 02.01.2021

Hacer Yalnız Dilcen Filiz Kantek

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.540343

Cited By: 3

Öz

Ebelik mesleğinin gelişimi ve bilgi kütlesinin oluşturulmasında ebelik yüksek lisans programları önemli bir role sahiptir. Bu araştırmada, Türkiye’de ebelik alanında yüksek lisans tezleri ile üretilen bilgi kütlesinin özellikleri ve gelişimsel sürecinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Bibliyometrik analiz gerçekleştirilen araştırmada 2004 ve 2016 yılları arasında ebelik anabilim dalında yürütülen 126 yüksek lisans tezi incelenmiştir. Verilerin analizinde Microsoft Excel, UCINET ve Netdraw programları kullanılmıştır.
Tezlerin %68,2’sinin (86 tez) 2012-2016 yılları arasında üretildiği ve en fazla tezin 2014 (n=28) yılında üretildiği, %65,07’sinin danışmanının doktor öğretim üyesi unvanına sahip olduğu belirlenmiştir. Tezlerin çoğunlukla tanımlayıcı araştırma tasarımına sahip olduğu, gebe örnekleminde gerçekleştirildiği, veri toplama aracı olarak ölçek ve anketlerin kullanıldığı saptanmıştır. En sık kullanılan anahtar kelimelerin “Kaygı”, “Eğitim”, “Ebeler”, “Ebelik”, “Gebelik” kelimeleri üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür.
Yıllar içerisinde ebelik yüksek lisans tezlerinin ve ebelik bölümlerinin sayısında önemli bir artış olmuştur. Tanımlayıcı tasarıma sahip tezlerin sayısının fazla olması ve konu olarak benzer alanlarda yoğunluğunun olmaması bu alanda daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Ebelik lisansüstü programlarının sayısının artırılması ebelik bilgi kütlesinin ve akademik insan gücünün artmasını sağlayarak bu alanın gelişimine önemli katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ebelik Eğitimi, Bibliyometrik Analiz, Yüksek Lisans, Tez

Kaynakça

• Yücel, Ü., Ekşioğlu, A., Demirelöz, M., Akmeşe, Z. B., Koçak, Y. Ç., Soğukpınar, N. (2013). Profile Analysis of Post Graduateeducation of Midwifery in Turkey. Int J Hum Sci, 10 (1), 1342–54.
• Arslan, H., Karahan, N., Çam, Ç. (2008). Ebeliğin Doğası ve Doğum Şekli Üzerine Etkisi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4 (2), 30-36.
• Demir, D. Y., Yönder, M., Yorgun, S., Yıldırım, U. Y., Umur S., Aytekin A. (2014). Hemşirelerin Profesyonel Tutumları ile Bunu Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17 (3), 158-64.
• Ergin, A., Özcan, Ş. M., Acar, Z., Ersoy, N., Karahan, N. (2013). Determination Of National Midwifery Ethical Values And Ethical Codes: In Turkey, Nursing Ethics, 20 (7), 808- 18.
• Sogukpinar, N., Saydam, B. K., Bozkurt, Ö. D., Öztürk, H., Pelik, A. (2007). Past and Present Midwifery Education in Turkey. Midwifery, 23 (4), 433-42. Doi: 10.1016/j.midw.2007.01.011.
• Yıldırım, G., Koçkanat, P. & Duran, Ö. (2014). Ulusal Ebelik Kodları ve Meslek Değerleri. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi, 23 (4), 148-54.
• Bayındır, Ü. & Durak, H. İ. (2008). Türkiye’de Ebe İnsan Gücü. Türkiye’de Tıp-Sağlık Bilimleri Alanında Eğitim ve İnsan Gücü Planlaması “Mevcut Durum ve 2013 yılı Vizyonu”, Üniversitelerarası Kurul Tıp-Sağlık Bilimleri Eğitim Konseyi Başkanlığı Yayınları, Birinci Baskı, Ebe İnsan Gücü Planlama Grubu Çalışma Raporu, 6.
• Yılmaz, T. ve Karanisoğlu, H. (2016). Türkiye’de Ebelik Eğitiminin Güncel Durumu. HSP, 3 (1), 73-7. Doi: 10.17681/hsp.32896.
• Hotcourses. (2011). Yurtdışı Ebelik Doktora Ders Programları, http://www.hotcoursesTurkey.com/study/trainingdegrees/international/phd/midwifery-courses/slevel/15/cgory/ph.53 4/sin/ct/page/2/programs.html.
• Yurtsal, B., Biçer, S., Duran, Ö., Şahin, A., Arslan, M., Yavrucu, Ö. K. (2014). Sağlık Bilimleri Ebelik 1. Ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Mesleğe İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Dergisi, 2 (2), 13–6.
• Karaçam, Z. (2016). Türkiye’de Profesyonel Bir Disiplin Olarak Ebelik Mesleğinin Durumu: Yasal Düzenlemeler, Eğitim ve Araştırma, Lokman Hekim Dergisi, 6 (3), 128-36.
• Kuruthan, M. N. & Oran, F. (2018). Harita Prensiplerinin Görsel Haritalama Tekniğine Göre Bibliyometrik Analizi. Sage Yayıncılık San. Tic. ve Ltd. Şti. 1. Basım, Ankara, ss:7-14.
• Zupic, I. (2015). Bibliometricmethods İn Management And Organization. Organizational Research Methods, 18 (3), 429-72.
• Kantek, F. & Yeşilbaş, H. (2018). Bıblıometrıc Analysıs Of Problem Solvıng Lıterature In Nursıng Students: The Case Of Turkey, Journal of Educational &Instructional Studies in the World, 8, 28-34.
• Kurutkan, M. N., Orhan, F. & Kaygısız, P. (2017). Hasta Güvenliği Literatürünün Bibliyometrik Analizi: Türkçe Tez ve Makaleler Örneği, 4 (4), 253-57. doı:10.5455/sad.13-1513948006.
• Aydın, B. (2017). Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezinde (Yöktez) Yiyecek İçecek İşletmeciliği Alanında Kayıtlı Bulunan Tezlerin Bibliyometrik Analizi, Disiplinler arası Akademik Turizm Dergisi, 2 (1), 23-38.
• Gündüz, M. (2018). Türkiye’de 2014-2016 Yılları Arasında Akademik Dergilerde Muhasebe Alanında Yayınlanan Makalelerin Bibliyometrik Analizi, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20 (1), 236-57.
• Temizkan, S. P., Dönüş, Ç. & Özdemir, C. (2015). Sağlık Turizmi Konusunda Yayınlanan Makalelerin Bibliyometrik Profili, International Journal of Human Sciences, 12 (2), 394-415.
• Davidson, P. M., Newton, P. J., Ferguson, C., Daly, J., Elliott, D., Homer, C., Duffield, C. & Jackson, D. (2014). Rating and Ranking the Role of Bibliometrics and Webometrics in Nursing and Midwifery. Scientific World Journal, 3- 6 Article ID 135812.http://dx.doi.org/10.1155/2014/135812.
• Polat, C., Sağlam, M. & Sarı, T. (2013). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi’nin Bibliyometrik Analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27 (2), 273-88.
• Thelwall, M. (2008). Bibliometrics to Webometrics, Journal of Information Science, 34 (4), 605–621.
• Çetinkaya, B. Ö. & Çetin, A. (2016). Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi’nin Bibliyometrik Analizi, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 11 (2), 229-63.
• Smith, D. R. (2010). A Longitudinal Analysis of Bibliometric and İmpact Factor Trends Among The Core İnternational Journals of Nursing, 1977–2008, International Journal of Nursing Studies, 47 (12). 1491–99.
• Shelton, R. D. & Leydesdorff, L. (2012). Publish Or Patent: Bibliometric Evidence for Empirical Trade-Offs in National Funding Strategies, Journal of the American Society for Information Science and Technology, 63 (3), 498–511.
• Tel, H. & Sabancıoğulları, S. (2014). Psikiyatri Hemşireliği Doktora Tezlerinin Özellikleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7 (3), 178-85.
• Creswell, JW. (2017). Araştırma Deseni, Çeviri Edit: Demir, B Ş. Girişim matbaacılık, 3. Baskı, Ankara, 13-19.
• Öncel, S. & Sümen, A. (2017). Türkiye'de Halk Sağlığı Hemşireliği Alanında Yürütülen Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi, Türkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics, 3 (1), 20-8.
• Özsoy, S., Yıldırım, J. G., Kalkım, A., Muslu, L. & Yıldırım, N. (2012). Türkiye’de Hemşirelikte İş Sağlığı Lisansüstü Tezlerinin Eleştirel Değerlendirmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 28(3), 65-84.
• Dönmez, Y. C., Soyer Geçkil, Ö., Yavuz Van Giersbergen, M. (2018). Türkiye’de Yapılan Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Doktora Tezlerinin İncelenmesi (1991-2015). Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi (HEAD), 15 (4), 248-55. Doı:10.5222/HEAD.2018.248.
• Aytaç, S., Madenoğlu Kıvanç, M. & Ay, F. (2014). Dört Avrupa Ülkesinde Ebeliğin Güncel Durumu ve Ebelik Araştırmalarının Gelişimi. Sağlık Bilim ve Meslekleri Dergisi, 1 (1), 77.
• Çiçek Okuyan, Y., Tuna Oran, N. ve Öztürk Can, H. (2019). Ebelik Uygulama Alanlarında Yapılan Teori ve Modele Dayalı Tezler, Life Sciences (NWSALS), 14 (1), 20-29, doi: 10.12739/NWSA.2019.14.1.4B0022.
• Ege Üniversitesi, Yüksek Lisans Programları Program Tanımları, Kuruluş, https://ebys.ege.edu.tr/ogrenci/ebp/organizasyon.aspx?kultur=tr-tr&Mod=2&ustbirim=193&birim=56&altbirim=-1&program=4413&organizasyonId=60084&mufredatTurId=932001.Erişim Tarihi:21.02.2019.