The Examination of Their Leadership Orientations According to Character Traits of Athletes

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 2, 688 - 701, 30.06.2022

Burkay Cevahircioğlu Hacı Ali Çakıcı

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1118583

Cited By: 2

Öz

The aim of this research is to examine the relationship between athletes' leadership orientation and character traits. In the study, the descriptive screening model was used. The research universe consists of athlete students studying in sports higher education institutions in the 2021-2022 academic year. 345 athlete students studying at Ordu, Giresun, Amasya, Sinop and Gümüşhane Universities were identified as sample groups by random sampling method. The personal information form, leadership orientation scale and sports character scale were used as data collection tools. The data were analyzed with independent samples T-test, one-way variance analysis (ANOVA) and Tukey multiple comparison tests. In addition, the relationships between leadership orientation scale and sports character scale scores were examined by Pearson correlation coefficient. It was not determined a significant difference in leadership orientation and sports character scale scores according to age, sports age, family income level and father education status (p>0.05). In the leadership orientation scale, there were significant differences in people-oriented, structure-oriented, transformational leadership and scale total scores according to the sports type variable (p<0.05). In the sports character scale, significant differences were determined in honesty and anti-social sub-dimension scores by gender variable, in only anti-social sub-dimension scores by mother education status variable and in honesty, compassion, sportsmanship, justice sub-dimension and scale total scores by sports type variable (p<0.05). Also, a positively significant relationship was found between the leadership orientations and character traits of the athletes (p<0.05). Consequently, it may be stated that the leadership orientation of athletes is closely related to sports characters.

Anahtar Kelimeler

Athlete, leadership, leadership in sports, character, sports character

Sporcuların Karakter Özelliklerine Göre Liderlik Yönelimlerinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı, sporcuların liderlik yönelimleri ile karakter özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma evreni, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında spor yükseköğrenim kurumlarında öğrenim gören sporcu öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmada Ordu, Giresun, Amasya, Sinop ve Gümüşhane Üniversitelerinde öğrenim gören 345 sporcu öğrenci tesadüfi örneklem yöntemi ile örneklem grubu olarak belirlendi. Kişisel bilgi formu, liderlik yönelim ölçeği ve spor karakter ölçeği veri toplama araçları olarak kullanıldı. Veriler, ilişkisiz örneklemler için T-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Tukey çoklu karşılaştırma testleri ile analiz edildi. Ayrıca, Pearson korelasyon katsayısı ile liderlik yönelim ölçeği ve spor karakter ölçeği puanları arasındaki ilişkiler incelendi. Liderlik yönelim ve spor karakter ölçek puanlarında, yaş, spor yaşı, aile gelir düzeyi ve baba eğitim durumuna göre anlamlı farklılık belirlenmedi (p>0.05). Liderlik yönelim ölçeğinde, insana ve yapıya yönelik liderlik ve dönüşümsel liderlik alt boyut ve ölçek toplam puanlarında spor türü değişkenine göre anlamlı farklılıklar belirlendi (p<0.05). Spor karakter ölçeğinde, cinsiyet değişkenine göre dürüstlük ve anti sosyal alt boyut puanlarında, anne eğitim durumu değişkenine göre sadece anti sosyal alt boyut puanlarında ve spor türü değişkenine göre dürüstlük, merhamet, sportmenlik, adalet alt boyut ve ölçek toplam puanlarında anlamlı farklılıklar belirlendi (p<0.05). Ayrıca, sporcuların liderlik yönelimleri ile karakter özellikleri arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki tespit edildi (p<0.05). Sonuç olarak, sporcuların liderlik yönelimlerinin, spor karakterleri ile yakın ilişkili olduğu ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sporcu, liderlik, sporda liderlik, karakter, spor karakteri

Kaynakça

• 1. Yenel, İ.F. (2019). Liderlik. A. A. Yetim (Ed.). Yönetim ve Spor (S.283-304). Ankara: Gazi Kitapevi.
• 2. Demir, C, Yılmaz, M. K. ve Çevirgen, A. (2010). “Liderlik Yaklaşımları ve Liderlik Tarzlarına İlişkin Bir Araştırma”. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2(1), 130-152.
• 3. Kaplan, E. ve Akyüz, O. (2020). “Futbolcuların Başarı Hedefleri ve Spor Karakterleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi”. 2(2), 82-90.
• 4. İmamlı, H. ve Ünver, G. (2018). “Spor Karakterinin Demografik Nitelikler Açısından İncelenmesi”. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 36-49.
• 5. Tamminen K. A. Holt N. L. and Crocker P. R. E. (2012). “Adolescent Athletes: Psychosocial Challenges And Clinical Concerns”. Current Opinion in Psychiatry, 25, 293-300.
• 6. Yıldız, Y. ve Özmaden, M. (2019). “Spor Yapan Üniversite Öğrencilerinin Sportif Karakter Durumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi”. Journal Of Human Sciences, 16(4), 1197-1206.
• 7. Karasar, N. (2011). “Bilimsel Araştırma Yöntemleri”. Ankara: Nobel Yayınları.
• 8. Bolman, L.G, and Deal, T.E, (1991). “Reframing Organizations: Artistry, Choice And Leadership”. First Edition. San Francisco, Josey-Bass Publishers.
• 9. Dereli, M. (2003). A Survey Research Of Leadership Styles Of Elementary School Principals. Master's Thesis, Middle East Technical University Social Sciences , Ankara.
• 10. Jang, C.Y. (2013). Development And Validation Of The Sport Character Scale. Unpublished Ph.D. Thesis, The University Of Utah Department Of Exercise And Sport Sciences, Usa.
• 11. Görgüt, İ. ve Tuncel, S. (2017). “Spor Karakter Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması”. Spormetre. 15(3). 149-156.
• 12. Aydın, R. (2016). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokullarında Eğitim Gören Bireysel ve Takım Sporlarıyla Uğraşan Öğrencilerin Liderlik Özelliklerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• 13. Aygün, M. (2018). Buz Hokeyi Sporcularının Duygusal Zekâ ve Liderlik Özelliklerinin Sportif Sürekli Kendine Güven Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• 14. Eryücel, M. E. (2018). “Spor Eğitimi Alan Üniversite Öğrencilerinin Liderlik Özelliklerinin Belirlenmesi”. Electronic Turkish Studies, 13(11),1584-1595.
• 15. Çetintaş, Y. (2019). Karate Antrenörlerinin Liderlik Yönelimlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• 16. Turhal, S. N, Tutkun, E, ve Çelik, A. (2020). “Spor Yöneticisi Adaylarının Liderlik Yönelimleri ve Sosyal Zekâ Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(4), 193-202.
• 17. Gönen, A.B. (2021). Faal Hakemlerin Liderlik Özellikleri ile Empati Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• 18. Karataş, E.Ö. (2017). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Liderlik Yönelimleri ve Öz Güven Davranışlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• 19. Cengiz, R. ve Güllü, S. (2018). “Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Liderlik Yönelimleri ile Fiziksel Saygı Düzeylerinin İncelenmesi”. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(4): 94-108.
• 20. Shokoufeh, S. ve Türkmen, M. (2019). “Türkiye'de Elit Erkek ve Bayan Güreşçiler ile Spor Yapmayan Bireylerin Liderlik ve Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi”. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 1(1):33-37
• 21. Güler, B, Dursun, M. ve Gunay, M. (2020). “Spor Lisesi Öğrencilerinin Liderlik Yönelimlerinin İncelenmesi”. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 576-587.
• 22. Yılmaz, M, ve Yenel, İ.F. (2020). “Gençlik Kamplarında Görev Alan Kamp Liderlerinin Liderlik Yönelimlerinin İncelenmesi”. Avrasya Spor Bilimleri ve Eğitim Dergisi, 2(2), 118-134.
• 23. Arslan, A. (2020). Farklı Spor Branşlarındaki Sporcuların Duygusal Zekâ ve Liderlik Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Düzce.
• 24. Karataş, N. (2021). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Liderlik Yönelimleri ve İletişim Becerileri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• 25. Kurtyemez, H. (2021). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Liderlik Özellikleri ile Başarı Yönelimleri Arasındaki İlişki: Samsun İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun.
• 26. İlhan, A, Göktepe, B. ve Ergün, K. (2021). “Tenisçilerin Spor Karakterleri ve Özgüven Duygularının İncelenmesi”. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi 3(2):79-84.
• 27. İlter, İ. (2021). Ergen Sporcuların Sportif Karakter Yapıları ile Hedef Yönelimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• 28. Özlü, C. (2020). 15-18 Yaş Aralığındaki Sporcuların Karakter Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• 29. Yazıcı, Ö.F. (2021). Sporcu Karakterinin Sportmenlik Davranışları Rekabetçi Agresiflik ve Öfke ile İlişkisi. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun.
• 30. Direk, O. (2020). Spor Bilimleri Fakültesinde Öğrenim Gören Öğrencilerin Örgütsel Bağlılık ve Liderlik Yönelimlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• 31. Kara A. (2018). Yükseköğretim Kurumlarında Spor Eğitimi Alan Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimi ve Liderlik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü İstanbul.
• 32. Çakır, G. (2021). Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü Merkez ve Taşra Teşkilatında Çalışan Antrenörlerin Duygusal Zekâ ve Liderlik Özelliklerinin Araştırılması. Doktora Tezi. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kütahya.