Öğrencilerin Uygulamalı Mutfak Workshoplarına Yönelik Tutumlarının Faktör Analizi İle İncelenmesi

Yıl 2018, Ek Sayı 1, 324 - 346, 27.07.2018

Mehmet Boyraz

Öz

Türkiye’de
yükseköğretim düzeyinde mutfak eğitimi üniversitelerin başta turizm fakülteleri
olmak üzere çeşitli fakülte ya da yüksekokullarının bünyesinde aşçılık, yiyecek
içecek işletmeciliği, gastronomi ya da gastronomi ve mutfak sanatları gibi
programlarda verilmektedir. Gastronomi alanında hizmet vermek, uzmanlaşmak ve
profesyonelleşmek isteyen öğrencilerin bu konuda akademik eğitim almaları
zorunluluk haline gelmiştir. Bunun yanı sıra, edinilen bilgilerin uygulamalara
yönelik mutfak üzerine düzenlenen workshop etkinlikleri ile pekiştirilmesi ve
beceri kazanılması büyük önem teşkil etmektedir. Bu araştırmada, lisans
düzeyindeki gastronomi ve mutfak sanatları bölümü öğrencilerinin uygulamalı
mutfak workshop etkinliklerine yönelik tutumlarının incelenmesi için bir ölçek
geliştirme çalışması yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Afyon Kocatepe
Üniversitesi Turizm Fakültesi bünyesinde yer alan Gastronomi ve Mutfak Sanatlı
Bölümü’nde aktif olarak kaydı devam eden 401 öğrenci oluşturmakta olup,
herhangi bir örnekleme alınmadan tam sayım yapılmıştır. Tanımlayıcı nitelik
taşıyan bu araştırmada nicel araştırma yöntemi benimsenmiş ve veri toplama
yöntemi olarak anket tekniği kullanılmıştır. 2017 Aralık ayında uygulanan
anketler neticesinde, 276 adet tam dolu anket dikkate alınarak elde edilen
verilere ilişkin frekans analizi ile faktör analizi yapılmış ve verilerin
analizinde SPSS 18.00 istatistik paket programı kullanılmıştır. Çalışmada
uygulanan açıklayıcı faktör
analizi sonucunda ortaya çıkan, 3 faktör ve 19 maddeden oluşan ölçeğin
istatistiksel açıdan geçerli ve güvenilir olduğu, öğrencilerin eğitim programı
dışında özel olarak düzenlenen mutfak workshoplarına
yönelik tutumlarını belirli bir düzeyde ölçtüğü tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Turizm Eğitimi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Workshop, Faktör Analizi

Kaynakça

• Akgül A. ve Çevik O. (2003). İstatistiksel Analiz Teknikleri, Ankara: Emek Ofset.
• Alpar, R. (2011). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler, (3. Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S Ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bililerde Araştırma Yöntemleri – SPSS Uygulamalı. (7. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Brookes, M. (2004). Shaping Culinary Taste: The Influence of Commercial Operators (We are What We Eat, or What We are Persuaded to Eat?) In Donald Sloan (Ed.), Culinary Taste: Consumer Behaviour in the International Restaurant Sector, (109-131). Amsterdam: Elsevier Butterworth-Heinemann.
• Büyüköztürk, Ş. (2007), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, (8. Baskı), Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Gillespie, C. & Cousins, J.A. (2001). European Gastronomy into the 21st Century, Oxford: Butterworth- Heinemann.
• Görkem, O. ve Sevim, B. (2016). Gastronomi Eğitiminde Geç mi Kalındı Acele mi Ediliyor?, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58), 977-988
• Habing, B. (2005). Exploratory Factor Analysis, http://www.stat.sc.edu/~habing/courses/530/ EFA2005.pdf adresinden erişilmiştir. (Erişim Tarihi:13.01.2018).
• Hair, J.F., Black, W.C., Babin B.J. & Anderson, R.E. (1998). Multivariate Data Analysis, New Jersey: Pearson
• Harrison, A.F. (1982). Gastronomy. Sussex: New Horizan Books.
• Hegarty, J.A. (2011). “Achieving Excellence by Means of Critical Reflection and Cultural Imagination in Culinary Arts and Gastronomy”, Education Journal of Culinary Science & Technology, 9, 55-65.
• Hjalager, A.A (2002). Typology of Gastronomy Tourism. In Hjalager, M. A. ve Richards, G. (Eds.) Tourism and Gastronomy, (20-35). London: Routledge.
• Kaiser, H.F. (1974). Littler Fiffy, Mark IV, Educational and Psychology Measurement, 34, 111-17
• Kalaycı, Şerif. (2017). Faktör Analizi, içinde Şerif K. (Ed.) SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, (321-331), Ankara: Dinamik Akademi.
• Kleimbaum, D.G., Kupper, L.L., Nizam, A. & Muller, K.E. (1998). Applied Regression Analysis and Other Multivariable Methods, (3rd Edition), Belmont: Duxbury Press.
• Kozak, M. (2015). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikleri. (2. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kozak, N. ve Açıköz, Z. (2015). VII. Gastronomi Eğitimi Arama Konferansı Sonuç Raporu, Akademik Turizm Eğitimi, Anatolia Dergisi ve Türkiye Aşçılar Federasyonu, Antalya Expo Center, Antalya, 26 - 27 Şubat.
• Lorcu, F. (2015). Örneklerle Veri Analizi – SPSS Uygulamalı. (1. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Öney, H. (2016). Gastronomi Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35: 193-203
• ÖSYM (Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı). (2018) “2017 Öğrenci Seçme Ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu”. Erişim Tarihi:16.01.2018. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2017/OSYS/LY S/KONTENJANKILAVUZ18072017.pdf
• Özçer, S. (2006). Performans ve Gelişim Yönetimi: Bir Eğitim ve Öğrenme Metodolojisi Olarak Atölye Çalışmaları, Erişim Tarihi:16.01.2018 http://www.maydanis.com.tr /may.php?syf=34&haber_id=46
• Santich, B. (2004). Hospitality and Gastronomy: Natural Allies, Lashlety, Conrad (Ed.), Hospitality A Social Lens, (47-59). London: Elsevier.
• Scarpato, R. (2002). “Gastronomy Studies in search of Hospitality”, Journal of Hospitality and Tourism Management, 9/2, 1-12.
• Sharma, S. (1995). Applied Multivariate Techniques. New York: John Wiley & Sons, Inc, 116.
• Stevens, J. (2002). Applied Multivariate Statistics for the Social Sciences, (4th Edition), Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Subhash, S. (1995). Applied Multivariate Techniques, Mew Jersey: John Wiley & Sons Inc.
• Şengün, S. (2017). Gastronomi Eğitimi ve Gastronomide Kariyer. Mehmet SARIIŞIK (Ed.). Tüm Yönleriyle Gastronomi Bilimi. İçinde (169-186). Ankara: Detay Yayıncılık.