Hüseyin Hüsnü Efendi’nin ‘Etsiz Yağsız Tecrübeli Yemekler’ Adlı Kitabındaki Gastronomik Eğilimler Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 61 - 72, 27.03.2021

İbrahim Çekiç Cihan Canbolat

https://doi.org/10.32572/guntad.803128

Öz

Tarihsel süreçte insanlar yaşadıkları bölgelerin fiziki, sosyal ve ekonomik özellikleri doğrultusunda çeşitli beslenme tarz ve şekilleri ortaya koymuşlar; dolayısıyla bir yeme içme kültürü oluşturmuşlardır. Bu bağlamda toplumların sosyal kodlarının çözümlenmesinde mutfak kültürünün apayrı bir yeri olduğu söylenebilir. Bu çalışmada, 1919 yılında Mütekaid lakaplı Hüseyin Hüsnü adlı bir yazarın telif ettiği “Etsiz Yağsız Tecrübeli Yemekler” adlı Osmanlıca eserdeki yemek reçetelerinden yola çıkılarak döneme ve dönemin şekillendirdiği beslenme şekline ışık tutulmuş; dolayısıyla beslenme stratejileri ile sosyal ve ekonomik unsurlar arasındaki ilişkinin yönü ve boyutu ortaya koyulmuştur. Ayrıca söz konusu reçetelerde kullanılan ikame ürünler, önerilen pratikler ve tezyin usullerinden yola çıkılarak dönemin gastronomik eğilimleri ile ilgili bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yemek, Yemek Kitabı, Yemek Kültürü, Beslenme, Gastronomi

A Study on Gastronomic Tendency in Treatise of Hüseyin Hüsnü Efendi ‘Meatless and Fat Free Experienced Dishes’

Öz

In the historical process, people have introduced various eating styles and styles in line with the physical, social and economic characteristics of the regions they live in; therefore, they created a food and beverage culture. In this context, it can be said that culinary culture has a special place in the analysis of the social codes of societies. In this study, we will shed light on the period and the diet shaped by the period, based on the recipes in the Ottoman work titled "Meatless Fat Free Experienced Dishes" written by a writer named Hüseyin Hüsnü, nicknamed Mütekaid in 1919; Therefore, the direction and dimension of the relationship between nutritional strategies and social and economic factors will be revealed. In addition, an evaluation will be made on the gastronomic trends of the period based on the substitute products used in the aforementioned prescriptions, suggested practices and decoration procedures.

Anahtar Kelimeler

Food, Cookbook, Food Culture, Nutrition, Gastronomy

Kaynakça

• Canbolat, E., Keleş, Y., ve Akbaş, Y. Z. (2016). Gastronomi turizmi kapsamında Samsun mutfağına özgü turistik bir ürün: bafra. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 75, 87.
• Çatalbaş, R. (2011). Türklerde hayvan sembolizmi ve din ilişkisi. Turan-Sam, 3(12), 49-60.
• Ergin, F. (1986). Birinci Dünya Savaşı’nda ve Atatürk döneminde fiyatlar ve gelirler. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt III sayı.7, s.59-84.
• Gündüzöz, G. (2016). Mütareke yıllarının İstanbulu’na mutfaktan bakmak. Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 40 /Güz 2016, 279-302.
• Foster, S. ve Nicholls, J. (2005). America in World War II: An Analysis of history Textbooks from England, Japan, Sweden and the United States. Journal of Curriculum and Supervision, Spring, 20(3): 214-233.
• Hüseyin Hüsnü, (1335). Etsiz Yağsız Tecrübeli Yemekler, Kader Matbaası, İstanbul.
• İnalcık, H. (2016). Osmanlı'da devlet, hukuk ve adâlet. Kronik Yayıncılık 2016.
• Közleme, O. (2012), Türk Mutfak Kültürü ve Din. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Din Sosyolojisi Bilim Dalı, İstanbul.
• Kula, S., ve Çakar, B. (2015). Maslow ihtiyaçlar hiyerarşisi bağlamında toplumda bireylerin güvenlik algısı ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Bartın Üniversitesi İİ BF Dergisi, 6(12), 191-210.
• Kurgun, H., ve Özşeker, D. B. (2016). Gastronomi ve Turizm. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Lokman, E. (2015). I. Dünya Harbi’nin İstanbul’da Sosyal Hayata Etkisi, Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti (Editörler: Ali Arslan- Mustafa Selçuk), Kitabevi, İstanbul, sf. 306,307.
• Maslow, A. H., (1970), Motivation and Personality (2nd Ed.). New York: Harper and Row.
• Metinsoy, E. M. (2014). I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı kadınlarının gıda ve erzak Savaşı. Toplumsal Tarih, sayı: 243, sf. 56-61.
• Vedat Eldem (1975). “Cihan Harbi’nin ve İstiklal Savaşlarının Ekonomik Sorunları,” Türkiye İktisat Tarihi Semineri, Ankara.
• Vedat Eldem (1994). Harp ve Mütareke Yıllarında Osmanlı İmparatorluğunun Ekonomisi, TTK, Ankara, s.50-51.
• Sormaz, Ü., Yılmaz, M., ve Akdağ, G. (2018). Konya’yı ziyaret eden yabancı turistlerin perspektifinden gastronomi ve gastronomi turizmi. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi.