Yerel Gıda Ürünlerinin Sürdürülebilirliğinde Gastronomi Müzelerinin Önemi: Kars Zavot Ekomüze Örneği

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 581 - 603, 29.09.2022

Kübra Kırbaç , Turgay Bucak

https://doi.org/10.32572/guntad.1031621

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada gastronomi müzelerinin yerel gıda ürünleri üzerindeki sürdürülebilirlik etkisini araştırmak amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme yönteminden yararlanılarak Kars Zavot Ekomüze üzerine bir çalışma yapılmıştır. Çalışma kapsamında Kars ilinde yaşayan yerel yöneticiler, akademisyenler ve müze kurucuları olmak üzere toplamda 14 katılımcı ile telefon aracılığıyla 30-45 dakika arasında görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Buna göre gastronomi müzeleri, genel itibariyle yerel gıda ürünlerinin sürdürülebilir olmasında katkı sağlarken, Türkiye’de kurulan örneklerinde başta tanıtım eksikliği olmak üzere müzelerin ilgi çekici olmaması, bütçe eksikliği gibi engellerin olması sebebiyle bu alanda hedeflenen etkiye ulaşılamamaktadır. Ürünlerin üretiminin gösterilmesi, devlet desteği, sosyal medya kullanımı gibi uygulamalarla gastronomi müzelerinin bölgeye ekonomi, markalaşma, bilinirlik, sürdürülebilirlik ve sosyo-kültürel alanlarda fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışmanın sonucunda, Zavot Ekomüze’nin bölgede çekicilik rolü olduğunu, turistik hareketlilik oluşturduğunu ve bölgenin markalaşmasına fayda sağladığını göstermektedir. Elde edilen sonuçlar müzenin açılması ile birlikte unutulan ürünlerin yeniden üretilmeye başlanıldığına, var olan ürünlerin ise daha çok üretildiğine, bilinir olduğuna, satışlarının fazlalaştığına ve yerel gıda ürünlerinin sürdürülebilir olmasında fayda sağladığına işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Yerel Gıda Ürünleri, Gastronomi Müzeleri, Zavot Ekomüze

The Importance of Gastronomy Museums in the Sustainability of Local Food Products: The Case of Kars Zavot Eco-Museum

Öz

In this study, a study was conducted on Kars Zavot Eco-Museum by using semi-structured interview method in order to investigate the sustainability effect of gastronomy museums on local food products. Within the scope of the study, a total of 14 participants, including local administrators, academicians and museum founders living in Kars, were interviewed by phone for 30-45 minutes. Accordingly, while gastronomy museums contribute to the sustainability of local food products in general, the targeted effect in this field cannot be achieved due to the lack of promotion in the examples established in Turkey, the fact that the museums are not interesting, and there are obstacles such as lack of budget. It is thought that gastronomy museums will benefit the region in terms of economy, branding, awareness, sustainability and socio-cultural areas with applications such as showing the production of products, government support, and the use of social media. As a result of the study, it shows that Zavot Ecomuseum has an attractive role in the region, creates touristic activity and benefits the branding of the region. The results indicate that with the opening of the museum, forgotten products are started to be produced again, and the existing products are produced more, are known, their sales are increased and local food products are beneficial to be sustainable

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Local Food Products, Gastronomy Museums, Zavot Ecomuseum

Kaynakça

• Amanatidis, D., Mylona, I., Mamalis, S., ve Kamenidou, I. E. (2020). Social Media For Cultural Communication: A Critical Investigation of Museums’ Instagram Practices. Journal of Tourism, Heritage & Services Marketing, 6(2), 38-44.
• Atış, E. ve Çelikoğlu, Ş. (2017). Boğatepe Köyünde Geleneksel Kars Gravyer ve Kaşar Peyniri Üretiminin Yöre Ekonomisi Ve Tanıtımına Katkısı. TCK 75. Kuruluş Yılı Uluslararası Kongresi, Kasım 2017, Ankara, ss. 310-324.
• Backe, J. Ö. (2020). Enacting "The Local" In Culinary Tourism: A Study of Culinary Actors and Their Practices, (Doctoral Dissertation), Lund University, Department of Service Management and Service Studies, Sweden.
• Bilgin, S. ve Akoğlu, A. (2018). Yerel Gıda Ürünlerinin Sürdürülebilirlik Açısından Önemi. In International Conference on Food, Nutrition and Dietetics, Gastronomy Research. 326-331.
• BoğatepeKöyü. (2021). Boğatepe Köyü Hakkımızda. [URL: https://www.bogatepekoyu.com/hakkimizda] (Erişim Tarihi: 10 Haziran 2022).
• Bucak, T. ve Aracı, Ü. E. (2013). Türkiye’de gastronomi turizmi üzerine genel bir değerlendirme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(30), 203-216.
• Campbell, S., Greenwood, M., Prior, S., Shearer, T., Walkem, K., Young, S. ve Walker, K. (2020). Purposive Sampling: Complex or Simple? Research Case Examples. Journal of Research in Nursing, 25(8), 652-661.
• Cvijanović, D., Ignjatijević, S., VapaTankosić, J. ve Cvijanović, V. (2020). Do Local Food Products Contribute To Sustainable Economic Development?. Sustainability, 12(7), 2847.
• Çanakçı, S. D. (2020). Kars Gruyere Experiences of Foreign Tourists Visiting Kars Bogatepe Village. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(3), 1703-1711.
• Çetin, M. ve Küçükkömürler, S. (2019). Destinasyon Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Müzeleri: Oleatrium Zeytin ve Zeytinyağı Tarihi Müzesi Örneği. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 22(1), 1-17.
• Del Chiappa, G., Andreu, L., ve Gallarza, M. G. (2014). Emotions and Visitors’ Satisfaction At A Museum. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research. 8(4), 420-431.
• DiCicco‐Bloom, B. ve Crabtree, B. F. (2006). The Qualitative Research Interview. Medical Education, 40(4), 314-321.
• Doğan, M. (2015). Ecomuseum, Community Museology, Local Distinctiveness, Hüsamettindere Village, Bogatepe Village, Turkey, Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development, 5(1), 43-60.
• Doğan, M. (2019). The Ecomuseum and Solidarity Tourism: A Case Study From North East Turkey. Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development. 9(4), 537-552.
• Gocci, A. ve Luetge, C. (2020). The Synergy of Tradition and Innovation Leading to Sustainable Geographical Indication Products: A Literature Review. Journal of Management and Sustainability. 10 (1): 152-161.
• Hoang, G., Le, H. T. T., Nguyen, A. H. ve Dao, Q. M. T. (2020). The Impact of Geographical Indications on Sustainable Rural Development: A Case Study of The Vietnamese Cao Phong Orange. Sustainability, 12(11), 4711.
• İşçi, C, Güzel, B, Maktal C. D., İşçi, T. ve Moroğlu, F. (2020). Müze Deneyimi: Yönetim ve Ziyaretçi Perspektiflerinin Karşılaştırılması. Turizm Akademik Dergisi, 7 (1), 29-45.
• Jensen, J. D. ve Mørkbak, M. R. (2013). Role of Gastronomic, Externality and Feasibility Attributes in Consumer Demand For Organic and Local Foods: The Case of Honey and Apples. International Journal of Consumer Studies, 37(6), 634-641.
• Kim, S., Park, E. ve Xu, M. (2020). Beyond The Authentic Taste: The tourist Experience At A Food Museum Restaurant. Tourism Management Perspectives, 36, 100749.
• Kurniawati, R. ve Lestari, S. P. (2016). Preserving Indonesian Traditional Food An Overview of Food Museum Attraction. Asia Tourism Forum 2016- the 12th Biennial Conference of Hospitality and Tourism Industry in Asia. https://dx.doi.org/10.2991/atf-16.2016.64
• Kurniawati, R. ve Lestari, S. (2016). Preserving Indonesian Traditional Food An Overview of Food Museum Attraction. 12th Biennial Conference of Hospitality and Tourism Industry in Asia. May 2016, Indonesia, 423-426.
• Lam, A. A. (2011). Designing is Cooking: A Museum of Gastronomy (Doktora Tezi) Virginia Polytechnic Institute and State University. ABD.
• Llerena, Z. (2009). Food Conjures Memory: Making Memory in The Museum. Faculty of Information Quarterly, 1(2).
• Lokman, U., Yarmacı, N., & Güdül, H. (2022). Turizmde Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Müzeleri: Adatepe Zeytinyağı Müzesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(1), 380-399.
• Mankan, E. (2017). Destinasyon Pazarlamasında Çekici Bir Faktör Olarak Türkiye’deki Gastronomi Müzeleri Örneği. Electronic Turkish Studies, 12(4), 641-654.
• Manola, M. ve Koufadakis, S. X. (2020). The Gastronomy as an Art and its Role in the Local Economic Development of a Tourism Destination: A Literature Review. Journal of Economics and Business, 70(1-2), 81-92.
• Park, E., Kim, S. ve Xu, M. (2020). Hunger For Learning or Tasting? An Exploratory Study of Food Tourist Motivations Visiting Food Museum Restaurants. Tourism Recreation Research, 1-15.
• Piramanayagam, S., Sud, S. ve Seal, P. P. (2020) Relationship Between Tourists’ Local Food Experiencescape, Satisfaction and Behavioural Intention, Anatolia, 31(2), 316-330.
• Sandıkcı, M., Mutlu, A. S. ve Mutlu, H. (2019). Türkiye’deki Gastronomi Müzelerinin Turistik Sunum Farklılıkları Açısından Araştırılması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(68), 1210-1231.
• Sarı G. H. ve Şalvarcı, S. (2021). Türkiye’deki Gastronomi Temalı Müzelere Yönelik Çevrimiçi Ziyaretçi Deneyimlerinin İncelenmesi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 18(1), 120-140.
• Savaşkan, Y. ve Çavuş, Ş. (2021). Gastronomi Temalı Müzelerin Ziyaretçi Deneyimlerinin İncelenmesi: Adatepe Zeytinyağı Müzesi Örneği. Kongre Kurulları, 93-114.
• Schneider, G. K. ve Ceritoğlu, A. B. (2010). Yöresel Ürün İmajının Tüketici Satın alma Davranışı ve Yüksek Fiyat Ödeme Eğilimi Üzerindeki Etkisi- İstanbul İlinde Bir Uygulama. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 3(6), 29-52.
• Sezen, T. S. (2020). Gastronomi Müzeleri. Akbaba, A. ve Çetinkaya, N. (Ed.), içinde: Gastronomi ve Yiyecek Tarihi. (s.268-279). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Shaharir, S. A. ve Zanuddin, H. (2018). Museum Institutions in The Digital Age: The Insights of Malaysian Museums’ Use of Facebook. The Journal of Social Sciences Research, 2, 357-366.
• Šimić, M. L. ve Pap, A. (2016). Can Food Be A Competitive Advantage of Croatian Tourism?, Ekonomski Vjesnik/Econviews, 29(1), 9-20.
• Sözbilir, M. (2009). Nitel Veri Analizi. ttp://fenitay. files. wordpress. com/2009/02/1112-nitel-arac59ftc4b1rmada-veri analizi. pdf on, 17, 2014. (Erişim Tarihi: 17.06.2022)
• Stalmirska, A. M. (2021). Local Food in Tourism Destination Development: The Supply-Side Perspectives, Tourism Planning & Development, 1-8.
• Star, M., Rolfe, J. ve Brown, J. (2020). From Farm to Fork: Is Food Tourism A Sustainable Form of Economic Development?. Economic Analysis and Policy, 66, 325-334.
• Suwatno, S., Setyorini, H. P. D., ve Herlina, H. (2019). Public Relations Strategy in Improving Museum Image as Public Education Vehicle and Tourist Attraction. In 2nd International Conference on Research of Educational Administration and Management, March 2019, Indonesia, 386-389.
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2021). Kars Yöresi Yemek Kültürü. [URL: https://kars.ktb.gov.tr/TR-54860/kars-yoresi-yemek-kulturu.html]
• Tan, E. (2009). Türkiye Geleneksel Gıda Ürünleri Projesi. Geleneksel Gıdalar Sempozyumu, 27-29 Mayıs, Van. 23-24.
• TDK. (2022). Yerel. [URL: https://sozluk.gov.tr/] (Erişim Tarihi: 8 Ağustos 2022).
• Toptaş, A. (2020). Kültür Turizminin Kadın Girişimcilerin Yaptıkları Yeniliklere Etkisi: Boğatepe Köyü’nün Örnek Vaka Analizi İle İncelenmesi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(4), 3378-3391.
• Tsai, C. T. (2016). Memorable Tourist Experiences and Place Attachment When Consuming Local Food. International Journal of Tourism Research. 18(6), 536-548.
• Ünal, A. ve Taş, M. (2022). Tüketicilerin Sosyal Medya Üzerinden Yerel Gıda Ürünü Satın Almayı Kabullerine Yönelik Bir Araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 321-343.
• Wang, S. (2020). Museum As A Sensory Space: A Discussion of Communication Effect of Multi-Senses in Taizhou Museum. Sustainability, 12(7), 3061.
• Wethington, E. ve McDarby, M. L. (2015). Interview Methods (Structured, Semistructured, Unstructured). The Encyclopedia of Adulthood and Aging, 1-5.
• Widjaja, D. C., Jokom, R., Kristanti, M., ve Wijaya, S. (2020). Tourist Behavioural Intentions Towards Gastronomy Destination: Evidence From International Tourists in Indonesia. Anatolia, 31(3), 376-392.
• Wikipedia (2021). List Of Food And Beverage Museums [URL: https://tr.wikiqube.net/wiki/List_of_food_and_beverage_museums](Erişim Tarihi: 9 Ocak 2021).
• Yeşilyurt, H. ve Arıca, R. (2018). Mutfak Müzesi Ziyaretçilerinin Deneyimlerinin İncelenmesi: Emine Göğüş Mutfak Müzesi Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(1), 60-70.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yılmaz, H. ve Şenel, P. (2014). Turistik Bir Çekicilik Olarak Gastronomi Müzeleri, (Ed.) Kılıçlar, A. İçinde: 15. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı. (s. 499-510). Ankara.
• Zepeda, L. ve Li, J. (2006). Who Buys Local Food?. Journal of Food Distribution Research, 37(856-2016-56238), 1-11.