EXAMINATION FOR UTILITY OF B AND B* VALUES IN EVALUATION IN TERMS OF QUALITY OF DIFFERENT DURUM WHEAT CULTIVARS PRODUCED IN SOUTHEASTERN ANATOLIA REGION

Yıl 2010, Cilt: 14 Sayı: 3, 25 - 29, 21.02.2014

Yalçın Çoşkun Ali İlkhan Mehmet Köten Ayşe Coşkun

Öz

Laboratory trials were carried out in 2008 harvesting season for determination of relation between b and b* values of six durum wheat cultivars (Zenith, Svevo, Akçakale-2000, Fuatbey-2000,
Sarıçanak-98 ve Alibaba) from Wheat Exchange of Sanliurfa and “Institute of Southeastern Anatolia Project Soil-Water Preservation and Agricultural Research” (GAP TSK and TAEM) in laboratory of Faculty of Agriculture of Harran University. Furthermore it was aimed that determination of utility of newly registered durum wheat cultivar Alibaba in terms of an alternative cultivar. Analyses of variance and LSD grouping were applied by JMP 5.0 statistical software. It was determined that cultivars not affected by statically on L, a, L* and a* values but
cultivars affected by statically on b and b* values as results of analyses of variance. It was determined a positively relation (99.5 %) between b and b* values which was significance
statistically. It was concluded that b or b* can use as a selection criteria for quality of durum wheat. Alibaba cultivar may be hopeful for future with its high quality and high yield. 

Anahtar Kelimeler

Durum wheat, Yellow pigment content, harvesting season

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE YETİŞTİRİLEN FARKLI MAKARNALIK BUĞDAY ÇEŞİTLERİNİN KALİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİNDE B VE B* RENK DEĞERLERİNİN KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışma Güneydoğu Anadolu bögesinde yetiştirilen altı makarnalık buğday çeşidinde (Zenith, Svevo, Akçakale-2000, Fuatbey-2000, Sarıçanak-98 ve Alibaba) tanedeki sarı renk pigmenti
içeriğini gösteren b ve b* değerleri arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla 2008 hasat döneminde Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tahıl Kalite Laboratuarında yürütülmüştür. Ayrıca yeni tescil edilen makarnalık buğday çeşidi Alibaba’nın alternatif bir çeşit olarak kullanılabilirliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Laboratuar çalışmalarından elde edilen verilere varyans analizleri ve
AÖF gruplandırmaları JMP 5.0 istatistik programı aracılığıyla yapılmıştır. Varyans analizleri sonucunda çeşitlerin b ve b* değerleri üzerine etkileri istatistiki açıdan önemli bulunurken; L, a,
L* ve a* değerleri üzerine etikleri istatistiki açıdan önemsiz bulunmuştur. AÖF’na göre yapılan gruplandırmada her iki ölçüm grubunda da Zenith ve Svevo çeşitleri en yüksek b ve b* değerleri
ile a grubunda yer alırken b ve b* değerleri en düşük çıkan Akçakale-2000 çeşidi ise d grubunda yer almıştır. Yapılan ilişki analizleri sonucunda b değeri ile b* değeri arasında istatistiki açıdan
önemli ve pozitif yönde % 99.5’lik bir ilişki tespit edilmiştir. Makarnalık buğdayda kalite kriteri olarak b değeri yerine b* değerinin kullanılması bakımından bir sakınca olmadığı, Alibaba
çeşidinin bölgede yüksek verim ve yüksek kalite özellikleri yönüyle ümit-var olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Makarnalık buğday, Sarı renk pigmenti, Güneydoğu

Kaynakça

• Abaye A.O, Brann D.E, Alley M.M, Griffey C.A 1997. Winter durum wheat: do we have all the answers? Crop and Soil Environmental Sciences. Publication 424-802. Virginia Cooperative Extension, USA.
• Ames, N.P., Clarke, J.M., Marchylo, B.A., Dexter, J.E., Woods,S.M., 1999. Effect of environment and genotype on durumwheat gluten strength and pasta viscoelasticity. Cereal Chem.76, 582–586.
• Anonymous, 2001. The basic of color preception and measurement. HunterLab Presents, Reston VA, p:56, USA.
• Anonymous, 2002. JMP®Design of Experiments, Version 5 Copyright © 2002 by SAS Institute Inc., Cary, NC, USA. ISBN 1-59047-070-2.
• Anonymous, 2010. http://www.hunterlab.com/ appnotes/an02_01.pdf
• Boggini, G., Doust, M.A., Annicchiarico, P., Pecetti, L., 1997. Yielding ability, yield stability, and quality of exotic durumwheat germplasm in Sicily. Plant Breeding 116, 541–545.
• Bushuk, W., 1998. Wheat breeding for end product use. Euphytica 100(1-3):137145
• Hailu, F. And Mereker, A., 2008. Variation in gluten strength yellow pigment in Etiopian tetraplaid wheat germplasm. Genet Resour Crop Evol 55:277-285.
• Mathney, F., 2001. Durum Wheat Color. www.ag.ndsu.nodak.edu/plantsci/bree ding/durum
• Ozberk, I, Ozberk. F, Braun, H.J., 2003. Performance and stability of CIMMYT-derived durum wheat cultivars in the Souteastern Anatolia region., in the proceedings Arnel R. Halleuer International Symposium on Plant Breeding, 17-22 August, Mexico city, pp:58-60 (Poster)
• Özberk, I., Özberk, F., Atlı,A., Cetin,L., Aydemir, T., Keklikci, Z., Onal, M.A., Braun, H.J., 2005a. Durum wheat in Turkey; yesterday, today and tomorrow. Chapter:33. Durum Wheat Breeding: Current Aproaches and Future Strategies. Edit by:Royo,C; Nachit, M.N., Difonzo,N.,Araus,J.L. Pfeiffer,W.H. and Slafer, G.A. The Howard Press İnc. USA. Pp:9811010.
• Özberk ,İ., Özberk,F. Coşkun, Y., 2005b. Özberk ve Urfa-2005 makarnalık buğday çeşitlerinin verim performansları ve stabiliteleri. Harran Üniversitesi Ziraat fakültesi dergisi 9(3):29-34
• Özberk, İ., Kılıç, H., Atlı, A. , Karlı, B., 2006. Selection of wheat based on economic returns per unit area. Euphytica, 152: 235-245.
• Rharrabti,Y., Royo, C., Villegas, D., Aparicio, N and Garcı´a del Moral, L.F., 2003. Durum wheat quality in Mediterranean environments I. Quality expression under different zones, latitudes and water regimes across Spain. Field Crops Research 80 (2003) 123–131
• Şanih, M., Akçura, M., Akçacık, A.G., Doğan, S., 2006. Makarnalık buğday ıslahında renk spektrofotometresi ile ölçülen parametrelerin değerlendirilmesi. Bitkisel Araştırma Dergisi, 2:17-21.