OKTAY AKBAL’IN İNSAN BİR ORMANDIR ROMANINDA FLANÖR TİPİ

Yıl 2023, Sayı: 18 - BAHAR 2023, 320 - 333, 30.04.2023

Ali Akgün

https://doi.org/10.28981/hikmet.1271202

Öz

Modern kentlerin oluşum süreci beraberinde birçok yeni durumu, olguyu ve kavramı beraberinde getirmiştir. Sanatçılar, araştırmacılar bunlar üzerine düşünüp kendi bakış açılarından açıklama çabasında olmuşlardır. Flanör kavramı da kent ile birlikte şekillenmiş ve üzerine düşünülen bir mesele olarak günümüze kadar gelmiştir. Kavramın anlam kazanmasında iki önemli isim öne çıkmıştır. Charles Baudelaire ve Walter Benjamin flanör tipinin her yönden ele alıp literatüre kazandırmışlardır. Bu noktada Benjamin’in Pasajlar kitabı önemli bir kaynaktır. Burada Baudelaire’nin hem kişiliğinden hem de eserlerinden yola çıkarak flanör tipini okuyucu ile buluşturmaktadır.
Flanör, başka edebiyatlarda olduğu gibi Türk edebiyatında da çeşitli eserlerde karşılaşılan bir tiptir. Özellikle Modern Türk edebiyatı ürünlerinde okuyucu bu tiple daha sık karşılaşmaktadır. Bu nedenle de araştırmalara konu olduğu gözlenmektedir. Bu incelemede Oktay Akbal’ın İnsan Bir Ormandır romanında flanör tipinin nasıl yer aldığı üzerinde durulacaktır. Eşiyle yaptığı kavga sonrasında kendini kentin caddelerinde hem şimdide hem de geçmiş zamanda kalabalıklar ile birlikte dolaşan anlatıcı kahramanın, flanör halleri okuyucuya aktarılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Flanör, kent, cadde, kalabalık, yürümek, gözlem, Charles Baudelaire, Walter Benjamin, Oktay Akbal.

Kaynakça

• Akbal, Oktay. (2019), İnsan Bir Ormandır. Doğan Egmont Yayıncılık. İstanbul.
• Andaç, Feridun. (1997). Söz Uçar Yazı Kalır, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul.
• Benjamin, Walter. (1995), Son Bakışta Aşk, (Çev.) İskender Savaşır, Nurdan Gürbilek, Orhan Koçak, Sabir Yücesoy, Metis Yayınları, İstanbul.
• ---------------------. (2002), Pasajlar, (Çev.) Ahmet Cemal, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Breton, David Le. (2008), Yürümeye Övgü. (Çev.) İsmail Yerguz, Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Bezirci, Asım. (1991), Oktay Akbal. Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
• Çelebi, Asaf Halet. (2015). Bütün Şiirleri, Everest yayınları, İstanbul.
• Çeker, Yasemin. “Modern Türk Edebiyatında Flanör Düşünce: Sait Faik Örneği” İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Dağ, Necla. (2022), “Araftaki Flanör”, Hikmet, S16, 399-419.
• Gürbilek, Nurdan (Yhz.). (1995), “Sunuş/Walter Benjamin”, Son Bakışta Aşk, (Çev.) İskender Savaşır, Nurdan Gürbilek, Orhan Koçak, Sabir Yücesoy, Metis Yayınları, İstanbul, 7-38.
• Koçal, Abdullah. (2010), “Ahmet Mithat’tan Leyla Erbil’e Türk Edebiyatında ‘Aylak Tipi’nin Kültürel ve Düşünsel Gelişimi”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.21, 209-226.
• Köse, Hüseyin (Der.). (2012), Flanör Düşünce Arkaik Dönemde ve Dijital Medya Çağında Aylaklık, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Kudret, Cevdet. (2009). Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman III, İnkılâp Yayınları, İstanbul.
• Kurt, Ramazan Melih. (2021), Flanör Kavramının 1950 - 1980 Yılları Arasında Türk Romanına Yansımaları, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Oktay, Ahmet. (1993), Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı 1923-1950, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• -----------------. (1993), “Flâneur’dan Kartografa”, Defter, S.20, 119-148.
• Tosun, Necip. (2013), Öykümüzün Kırk Kapısı, Hece Yayınları, Ankara.