Being a Guide Teacher in Information Technologies: Expectations and Professional Roles

Yıl 2018, Cilt: 33 Sayı: 4, 1049 - 1064, 31.10.2018

Seda Aktı Aslan Kemal Duruhan

Öz

The purpose of this study
is to investigate the expectations of school administrators, branch teachers and students from the
information Technologies (IT) guide teachers working in primary and secondary
schools. Study group of the study, which was designed using the phenomenological
study pattern from among qualitative research approaches, consisted of school
administrators, branch teachers working in the Elazığ and students studying in these schools province in the school year
of 2015-2016 and 5 school managers, 10 teachers from other branches other than
IT and 6 students studying in these schools with purposeful sampling method
among the students studying in these schools. Semi-structured interview form
that was developed to collect data was applied face to face with participants
with sound recording. Content analysis was made on the data obtained from the
study. As a result of the study, it was found that expectations of school
managers from IT guide teachers gathered under three themes; extracurricular,
information technologies and software course and integration of IT into courses;
expectations of other branch teachers gathered under two themes; expectations
in their branch courses and extracurricular expectations; and expectations of
students gathered under two themes; classroom and extracurricular expectations.

Anahtar Kelimeler

Information technologies, IT guide teacher, expectations from IT guide teachers, professional roles

Bilişim Teknolojileri Rehber Öğretmeni Olmak: Beklentiler ve Mesleki Roller

Öz

Bu araştırmanın
amacı, okul yöneticilerinin, branş öğretmenlerinin ve öğrencilerin ilkokul ve
ortaokullarda görev yapan Bilişim Teknolojileri Rehber (BTR) öğretmenlerinden beklentilerinin
neler olduğunu ortaya koymaktır. Nitel araştırma yaklaşımlarından olgu bilim
deseninde tasarlanan çalışmanın çalışma grubunu 2015-2016 eğitim öğretim
yılında Elazığ’da bulunan ilkokul ve ortaokullarda görev yapan okul
yöneticileri, branş öğretmenleri ve bu okullarda
öğrenim gören öğrenciler arasından amaçlı örnekleme yoluyla seçilen 5
okul yöneticisi, Bilişim Teknolojileri (BT) haricindeki 10 branş öğretmeni ve
bu okullarda öğrenim gören 6 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplamak amacıyla
yarı yapılandırılmış görüşme formu görüşmecilere ses kaydı alınarak yüz yüze
uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilere içerik analizi yapılmıştır.
Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin BTR öğretmenlerinden beklentileri ders
dışı, bilişim teknolojileri ve yazılım dersi ve BT’nin derslere entegrasyonu
şeklinde üç tema altında; diğer branş öğretmenlerinin beklentileri de, kendi
branş derslerindeki beklentiler ve ders dışı beklentiler şeklinde iki tema
altında; öğrenci beklentilerinin ise ders içi ve ders dışı beklentiler şeklinde
iki tema altında toplandığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bilişim teknolojileri, BTR öğretmenliği, BTR öğretmenlerinden beklentiler, mesleki roller

Kaynakça

• Akbıyık, C. ve Seferoğlu, S. (2009). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin öğrenci beklentilerine ilişkin görüşleri ve derslerde karşılaştıkları disiplin sorunları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 39-52.
• Akkoyunlu, B. (1998). Eğitimde teknolojik gelişmeler. B. Özer (Ed.) Çağdaş Eğitimde Yeni Teknolojiler İçinde (s. 3-12 ). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Akkoyunlu, B. ve Orhan, F. (2003). Eğitici bilgisayar formatör (master) öğretmenlerin profilleri ve uygulamada karşılaştıkları güçlüklere ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 90-100.
• Altun, T. (2012). Bilişim teknolojileri formatör öğretmenleri rol algı ölçeğinin (BİTEFÖRAÖ) geliştirilmesi. İlköğretim Online, 11(4), 869-881.
• Arıcı, B. (2007). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin mesleğe yönelik beklentileri ile alanda çalışan bilgisayar öğretmenlerinin mesleğe yönelik algıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Aslan, A., Göksu, İ., & Atıcı, B. (2016). Teachers' opinions on the information technology course and information technology teacher. Journal Of Educatıonal and Instructıonal Studıes In The World, 6(1), 41-49.
• Bahçekapılı, T. (2009). Information technologies formatter teachers in the procces of technology integration, 3. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu (bots2009), Trabzon, Türkiye.
• Cengiz, D. (2012). Okullarda teknoloji kullanımı ile beşeri altyapı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. XIV. Akademik Bilişim Konferansı, 1-3 Şubat, Uşak Üniversitesi.
• Cleere, A. J. (2009). An examination of the role of ICT coordinator in the secondary school system in Ireland (Unpublished master’s thesis). University of Limerick, Ireland.
• Cropley, A. J. (2002). Qualitative research methods: An introduction for students of psychology and education. Zinatne.
• Devolder, A., Vanderlinde, R., Van Braak, J., & Tondeur, J. (2010). Identifying multiple roles of ICT coordinators. Computers & Education, 55(4), 1651-1655.
• Dirisağlık, F. ve Kabakçı, I. (2008). Bilgisayar formatör öğretmenlerinin bilgi teknolojisi sınıflarının kullanımına ilişkin görüşleri: Eskişehir ili örneği. In VIII. International Educational Technology Conference (pp. 360-365).
• Doğan, D., Çınar, M., Duman, D ve Yurdugül, H. (2011). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin iş ortamında psikolojik yıldırmaya (Mobbing) ilişkin algı ve görüşleri. 5 th International Computer & Instructional Technologies Symposium, 22-24 September 2011 Fırat University, Elazığ- Turkey.
• Doğan, S. (2010). İlköğretim okullarında görev yapan yönetici ve bilişim teknolojisi formatör öğretmenlerinin mevcut BTÖ uygulamasına ilişkin görüşleri (Karabük ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Duman, D. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin özel alan yeterlikleri ve uygulanma düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Dursun, F. (2015). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin kendi branşlarına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. E-AJI (Asian Journal of Instruction), 3(1).
• Eren, E. ve Uluuysal, B. (2012). Bilişim teknolojileri (BT) öğretmenlerinin mesleki sorunları ve çözüm önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (3), 152-171.
• Göktaş, Y. ve Topu, B. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin üstlendikleri roller ve onlardan beklentiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 473-478.
• Gülcü, A., Solak M., Aydın, S. ve Koçak, Ö. (2013). İlköğretimde görev yapan branş öğretmenlerinin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 8(6), 195-213.
• Güllüpınar, F., Kuzu, A., Dursun, Ö. Ö., Kurt, A. A. ve Gültekin, M. (2013). Milli eğitimde teknoloji kullanımı ve sonuçları: velilerin bakış açısından FATİH projesinin pilot uygulamasının değerlendirilmesi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30, 195- 216.
• Howard, S. K., Ma, J., & Yang, J. (2016). Student rules: Exploring patterns of students’ computer-efficacy and engagement with digital technologies in learning. Computers & Education, 101, 29-42.
• Kabakçı, I. ve Odabaşı, F. (2007). Bilgisayar öğretmenlerinin ilk çalışma yıllarına yönelik mesleki gelişim etkinliği. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu, Bakü, Azerbaycan.
• Karabulut Okay, A. (2007). Bilgisayar öğretmenlerinin okullarda karşılaştıkları sorunların belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Karal, H. ve Timuçin, E. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenliği bölümleri mezunların sorunları ve çözüm önerileri panel raporu1. Educational Administration: Theory and Practice, 16 (2), 277-299.
• Karataş, S. (2010). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri (BÖTE) öğretmen adaylarının mesleklerine ilişkin zihin haritalarının analizi (Gazi Üniversitesi örneği). Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 159-173.
• Kayak, S. ve Orhan, F. (2009). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin görev yaptıkları okullarda üstlendikleri sorumlulukların incelenmesi. 1st International Educational Research Conference, 1-3 Mayıs, Çanakkale.
• Keleş, E. ve Türedi, N. (2011). Bilişim teknolojileri formatör öğretmenlerinin bakış açısı ile okullardaki bilgi teknolojisi sınıfları. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, 2(1).
• Lai, K. W., & Pratt, K. (2004). Information and communication technology (ICT) in secondary schools: the roles of the computer coordinator. British Journal of Educational Technology, 35, 461-465.
• MEB (1993). Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında bilgisayar laboratuvarlarının düzenlenmesi ve işletilmesi ile bilgisayar ve bilgisayar koordinatör öğretmenlerin görevleri hakkında yönerge. Tebliğler Dergisi, Sayı. 2378, 212-219.
• MEB, (2012). Bilişim teknolojileri rehberliği görevi. Web: http://trabzon.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/04041459_bt_rehberligi_gorevi.pdf20 Ekim 2015’de alınmıştır.
• Miles, M. B. ve Huberman, M. A. (1994). An expanded source book qualitative data analysis. London: Sage Publication. Milli Eğitim Bakanlığı Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı, (2007).
• BT Entegrasyonu Temel Araştırması Raporu, Temel Eğitim Projesi II. Fazı, BİLGİTEK Eğitim Danışmanlık ve Taahhüt A.Ş, Ankara, Türkiye, 2007. Web: http://www.webcitation.org/6MNrrIFlN 29 Kasım 2014’de alınmıştır.
• Özoğul, P. (2006). Bilgisayar öğretmenlerinin meslek yaşamlarında karşılaştıkları sorunlar: Eskişehir ili örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Pamuk, S., Çakır, R., Ergün, M., Yılmaz, B. H. ve Ayas, C.(2013).Öğretmen ve öğrenci bakış açısıyla tablet PC ve etkileşimli tahta kullanımı: FATİH projesi değerlendirmesi. Educational Sciences: Theory&Practice, 13(3), 1799-1822.
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. 3. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Ryan, T. And Bagley, G. (2015). Nurturing the integration of technology in education/Eğitimde teknoloji entegrasyonu. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(1), 33-50.
• Seferoğlu, S. S. (2007). İlköğretim bilgisayar dersi öğretim programı: Eleştirel bir bakış ve uygulamada yaşanan sorunlar. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 29, 99-111.
• Seferoğlu, S. S. (2009). İlköğretim okullarında teknoloji kullanımı ve yöneticilerin bakış açıları. XI. Akademik Bilişim Konferansı, 11-13 Şubat, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
• Şahinkayası, H., Kelleci, Ö. ve Şahinkayası, Y. (2011). Bilişim teknolojileri formatör öğretmenlerinin iş doyum düzeylerini belirlemeye yönelik iş doyum ölçeği geliştirilmesi. 5th International Computer&Instructional Technologies Symposium, 22-24 Eylül, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Şişman Eren, E., & Şahin-İzmirli, O. (2012). Problems and solution suggestions related to information technology course according to elementary school principals and ınformation technology teachers (A case from Eskisehir). Educational Sciences: Theory and Practice, 12(4), 2882-2888.
• Tekin, A., & Polat, E. (2014). Technology policies in education: Turkey and several other countries/Eğitimde teknoloji politikaları: Türkiye ve bazı ülkeler. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(5), 1254-1266.
• Tondeur, J., Cooper, M., & Newhouse, C. P. (2010). From ICT coordination to ICT integration: A longitudinal case study. Journal of Computer Assisted Learning, 26(4), 296-306.
• Topuz, A. C. (2010). Bilgisayar öğretmenlerinin meslek hayatında karşılaştıkları sorunlara yönelik nitel bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Toruş, K. (2010). Bilişim teknoloji formatör öğretmenlerinin bilişim teknoloji karşılaştıkları sorunları yönetebilme becerisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Varol, N. (2002). Bilişim teknolojilerinin eğitim kurumlarında kullanımları ve eğitimcilerin rolü. Akademik Bilişim Konferansları, 6-8. Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, F. (2012). Bilişim teknolojileri (BT) okul formatör öğretmenlerinin diğer eğitim birimlerinden beklentileri: Erzurum ili örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.