The Prediction of Subjective Well Being in School in Terms of School Climate and Self-Efficacy

Yıl 2019, Cilt: 34 Sayı: 3, 621 - 638, 31.07.2019

Esra Asıcı , Fatma Ebru İkiz

Öz

In this study, Brief Adolescents’ Subjective Well-Being in School Scale
(BASWBSS), which was originally developed by Tian, Wang and Heubner (2015), was
adapted into Turkish and the predictive role of school climate and
self-efficacy on subjective well-being in school was investigated. Study group
consisted of 757 secondary school students. The data were analyzed by confirmatory
factor analysis (CFA), Pearson correlation, Cronbach alpha internal consistency
coefficient and multi linear regression analysis techniques. The result of CFA
confirmed the constructs with two factors. Cronbach alpha coefficient was
calculated as .84. The results of criterion-related validity study showed that
there was statistically significant positive correlation between BASWBSS and
multidimensional student life satisfaction. The results of multi linear
regression analysis showed that school climate (supportive teacher behaviors,
success-orientedness, secure learning setting and positive peer interaction)
and self-efficacy (academic, social and emotional efficacy) accounted for 60%
of change in subjective well-being in school. While the contributions of
supportive teacher behaviors, secure learning setting and positive peer
interaction, academic efficacy and emotional efficacy to the regression model
were significant, the contributions of success-orientedness and social efficacy
were not significant. Obtained findings were discussed in the light of related
literature and suggestions were offered.

Anahtar Kelimeler

Subjective well-being, school climate self-efficacy, self-efficacy, school satisfaction

Okulda Öznel İyi Oluşun Okul İklimi ve Öz-Yeterlik Açısından Yordanması

Öz

Bu çalışmada, Tian, Wang ve Heubner
(2015) tarafından geliştirilen Ergenler İçin Okulda Öznel İyi Oluş Ölçeği Kısa
Formu (EOÖİOÖ-KF) Türkçe’ye uyarlanarak, okul iklimi ve öz-yeterliğin okulda
öznel iyi oluşu yordayıcı rolü incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 757
ortaokul öğrencisi oluşturmuştur. Veriler doğrulayıcı faktör analizi (DFA),
Pearson korelasyon analizi, Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı ve çoklu
doğrusal regresyon analizi aracılığıyla incelenmiştir. DFA sonucunda, EOÖİOÖ-KF’nun
orijinalindeki iki faktörlü yapısı doğrulanmıştır. Cronbach alfa güvenirlik
katsayısı .84 olarak hesaplanmıştır. Ölçüt bağıntılı geçerlik çalışması
kapsamında, EOÖİOÖ-KF ile çok boyutlu öğrenci yaşam doyumu arasında
istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönde ilişkiler bulunmuştur. Çoklu
doğrusal regresyon analizi sonuçları, okul iklimi (destekleyici öğretmen
davranışları, başarı odaklılık, güvenli öğrenme ortamı ve olumlu akran
etkileşimi) ve öz-yeterliğin (akademik, sosyal, duygusal öz-yeterlik) okulda
öznel iyi oluştaki değişimin %60’ını açıkladığını göstermiştir. Destekleyici
öğretmen davranışları, güvenli öğrenme ortamı ve olumlu akran etkileşimi,
akademik öz-yeterlik ve duygusal öz-yeterlik modele anlamlı katkı sağlarken,
başarı odaklılık ve sosyal öz-yeterliğin anlamlı bir katkısı yoktur. Elde
edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılarak, öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öznel iyi oluş, okul iklimi, öz-yeterlik, okul memnuniyeti

Kaynakça

• Aktürk, Ü, ve Aylaz, R. (2013). Bir ilköğretim okulundaki öğrencilerin öz yeterlilik düzeyleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6 (4), 177-183.
• Aypay, A., ve Eryılmaz, A. (2011). Relationships of high school student’subjective well-being and school burnout. International Online Journal of Educational Sciences, 3(1), 181-199.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of though and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, N.J: Prentice-Hall.
• Bandura, A. (1994). Self efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behaviors, (pp.71-81.). NewYork: Academic Press.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Bandura, A., Caprara, G. V., Barbaranelli, C., Pastorelli, C., & Regalia, C. (2001). Socio-cognitive self-regulatory mechanisms governing transgressive behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 80, 125-135.
• Bayar, Y. ve Uçanok, Z. (2012). Ergenlerin dâhil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(4), 2337-2358.
• Borkar, V. N. (2016). Positive school climate and positive education: Impact on student’s well-being. Indian Journal of Health and Wellbeing, 7 (8), 861-862.
• Britner, S. L. & Pajares, F. (2006). Sources of science self-efficacy beliefs of middle school students. Journal of Research in Science Teaching, 43(5), 485–499
• Brown, T. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. Newyork: Guildford Publications, Inc.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi
• Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Caprara, G. V., Steca, P., Gerbino, M., Paciello, M., & Vecchio, G. M. (2006). Looking for adolescents’ well-being: Self-efficacy beliefs as determinants of positive thinking and happiness. Epidemiologia e Psichiatria Sociale, 15(1), 30-43.
• Casas, F., Baltatescu,S., Bertran, I & Gonzalez, M. (2013). School satisfaction among adolescents: Testing different indicators for its measurement and its relationship with overall life satisfaction and subjective well-being in Romania and Spain. Social Indicators Research, 111, 665-681. Doi: 10.1007/s11205-012-0025-9
• Certel, Z., Bahadır, Z. Saracaloğlu, S. ve Varol,S. R. (2015). Lise öğrencilerinin öz-yeterlikleri ile öznel iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 307-318.
• Clement, N. (2010). Student Wellbeing at School: The actualization of values in education. In T. Lovat, R. Toomey, N. Clement (Eds.), International research handbook on values education and student wellbeing, (pp 37-62). Newyork: Springer Scıence Business Media
• Cohen, J., Mccabe, E.M., Michelli, N. M. & Pickeral, T. (2009). School climate: Research, policy, practice, and teacher education. Teachers College Record, 111 (1), 180–213
• Çalık, T. ve Kurt, T. (2010). Okul iklimi ölçeğinin (OİÖ) geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35 (157), 167-180.
• Çalık, T., Özbay,Y, Erkan, S., Kurt T. ve Kandemir, M. (2010). Seçim teorisi temelli güvenli okul iklimi oluşturma projesi. TUBITAK, Proje no: 106K016
• Çetin, B. (2013). Çoçuklar için öz-yeterlik ölçeğinin ilköğretim 4.ve 5.sınıf öğrencilerinin akademik başarısını yordaması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21 (3), 1117- 1132.
• Çivitci, A. (2007). Çokboyutlu öğrenci yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(26), 51-60.
• Çivitçi, A. (2009). İlköğretim öğrencilerinde yaşam doyumu: bazı kişisel ve ailesel özelliklerin rolü. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XXII (1), 29-52.
• Çivitçi, N. (2011). Lise öğrencilerinde okul öfkesinin yordayıcıları olarak okula yabancılaşma ve algılanan sosyal destek. İlköğretim Online, 10(3), 861-871.
• Çelik, E. ve Yılmaz, V. (2013). Lisrel 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi: Temel kavramlar, uygulamalar, programlama. Ankara: Anı Yayıncılık
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik spss ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95, 542-575.
• Diener, E. (2009). Subjective Well-being. In E. Diener (Ed.) The science of well-being: The collected works of Ed Diener, (pp.11-58). Netherlands: Springer Science & Business Media.
• Eryılmaz, A. (2010). Ergenlerde öznel iyi oluşu artırma stratejilerini kullanma ile akademik motivasyon arasındaki ilişki. Klinik Psikiyatri, 13, 77-84.
• Field, A. (2009). Discovering statistic using SPSS for windows. London: SAGE Publications
• Fouad, N. A., Smith, P. L. & Enochs, L. (1997). Reliability and validity evidence for the middle school self-efficacy scale. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 30 (1), 17-31.
• Frydenberg, E., Care, E., Freeman, E. & Chan, E. (2009). Interrelationships between coping, school connectedness and wellbeing. Australian Journal of Education, 53 (3), 261–276
• Gottfredson, G. D. Gottfredson, D.C., Payne A.A. & Gottfredson, N. C. (2005). School climate predictors of school disorder: Results from a national study of delinquency prevention in schools. Journal of Research in Crime and Delinquency, 42 (4), 412-444. Doi: 10.1177/0022427804271931
• Güriş, S. ve Astar, M. (2014). Bilimsel araştırmalarda SPSS ile istatistik. İstanbul: Der Yayınları.
• Hampden-Thompson, G. & Galindo, C. (2017) School–family relationships, school satisfaction and the academic achievement of young people. Educational Review, 69 (2), 248-265. Doi: 10.1080/00131911.2016.1207613
• Huebner, E. S. (1994). Preliminary development and validation of a multidimensional life satisfaction scale for children. Psychological Assessment, 6(2), 149.
• Hiloooğlu, S. ve Cenkseven-Önder, F. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde zorbalığı yordamada sosyal beceri ve yaşam doyumunun rolü. İlköğretim Online, 9 (3), 1159-1173.
• Hooper, D., Coughlan, J. ve Mullen, M. (2008). Structural equation modeling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
• Hu, L. & Bentler, P.M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6 (1), 1-55. Doi: 10.1080/10705519909540118.
• İkiz, F. E., ve Yörük, C. (2013). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile aile işlevlerinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 228-248.
• Karadağ, E., İşçi, S., Öztekin, Ö ve Anar, S. (2016). Okul iklimi ve akademik başarı ilişkisi: Bir meta analiz çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2), 107-122. Doi: 10.17679/iuefd172944446
• Katja,R. Paivi,A., Marja-Tertu, T. & Pekka, L. (2002). Relationships among adolescent subjective well-being, health behavior, and school satisfaction. Journal of School Health, 72 (6), 243-249.
• Kaya, A. ve Sezgin. M. (2017). Ortaokul öğrencilerinin mutluluklarının eğitim stresi ve okul yaşam kalitesi tarafından yordanması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 41, 245-264.
• Kayış, A. (2014). Güvenirlik analizi. Şeref Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 404-409). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kline, B. R. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (Second edit). NY: The Guilford Press.
• Korkmaz, İ. (2002). Sosyal öğrenme kuramı. İçinde Eğitim Psikolojisi: Gelişim, öğrenme ve öğretim, B. Yeşilyaprak (Ed.), (s. 246-269). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Küçüksille, E. (2014). Çoklu doğrusal regresyon modeli. Şeref Kalaycı (Ed..), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 259-271). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Loukas, A. (2007). What is school climate?. Leadership Compass, 5(1), 1-3.
• Loukas, a. & Murphy, J.L. (2007). Middle school student perceptions of school climate: Examining protective functions on subsequent adjustment problems. Journal of School Psychology, 45, 293-309.
• Lucas, R. E., & Diener, E. (2008). Subjective well-being. In M. Lewis, Haviland-Jones, J. M.,& Feldman Barret, L.(Eds.), Handbook of emotions, (pp. 471-484). Newyork: The Guildford Press.
• Marshall, M. L. (2004). Examining school climate: Defining factors and educational influences. Retrieved (31/07/2017) from Georgia State University Center for School Safety, School Climate and Classroom Management website: http://education.gsu.edu/schoolsafety/
• Muris, P. (2001). A brief questionnaire for measuring self-efficacy in youths. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 23, 145–149.
• Özdemir, S. ve Sezgin, F. (2011). İlköğretim okulu öğrencilerinin yönetici ve öğretmen desteği, algılanan şiddet ve okul memnuniyetine ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (2), 181-199.
• Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Anı yayıncılık.
• Stewart, E. (2003). School social bonds, school climate, and, school misbehavior: A multilevel analysis. Justice Quarterly , 20 (3), 575-604. Doi: 10.1080/07418820300095621.
• Suldo, S. M., Bateman, L., & Gelly, C. D. (2014). Understanding and promoting school satisfaction in adolescence. In M. J. Furlong, R. Gilman, E. S., & Huebner (Eds.), Handbook of positive psychology in schools (2nd ed., pp. 365–380). New York: Routledge.
• Suldo, S. M., McMahan, M.M., Chappel, A. M. & Loker, T. (2012). Relationships between perceived school climate and adolescent mental health across genders. School Mental Health, 4, 69-80. Doi: 10.1007/s12310-012-9073-1
• Suldo, S.M., Thalji-Raitano, A., Hasemeyer, M., Gelley, C. D., & Hoy, B. (2013). Understanding middle school students life satisfaction: does school climate matter?. Applied Research Quality Life, 8, 169-182. Doi: 10.1007/s11482-012-9185-7.
• Qualter, P., Barlow, A., & Stylianou, M. S. (2011). Investigating the relationships between ability and trait emotional intelligence and theory of mind. British Journal of Developmental Psychology, 29, 437–454. Doi:10.1348/026151010X502999
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı. (Mustafa Baloğlu, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• Takakura, M., Wake, N., & Kobayashi, M. (2010). The contextual effect of school satisfaction on health-risk behaviors in Japanese high school students. The Journal of School Health, 80(11), 544–551. Doi:10.1111/j.1746 1561.2010.00540.x.
• Telef, B. ve Ergün, E. (2013). Lise öğrencilerinin öznel iyi oluşlarının yordayıcısı olarak öz-yeterlik. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6 (3),423-433. Doi: 10.5578/keg.5955
• Telef, B. B. ve Karaca, R. (2012). Çocuklar için öz-yeterlik ölçeği; geçerlik ve güvenirlik çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 169- 187.
• Thapa, A., Cohen, J., Guffey, S. & Higgins-D’Alessandro, A. (2013). A Review of school climate research. Review of Educational Research, 83 (3), 357-385. Doi: 10.3102/0034654313483907.
• Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. (first edit). Washington: American Psychological Association.
• Tian, L. (2008). Developing scale for school well-being in adolescents. Psychology Development and Education, 24(3), 100-106.
• Tian, L., Chen, H. & Heubner, E. S. (2014). The longitudinal relationships between basic psychological needs satisfaction at school and school-related subjective well-being in adolescents. Social Indicators Research, 119, 353-372. Doi: 10.1007/s11205-013-0495-4.
• Tian, L. Tian, Q, & Huebner, E. S. (2016). School-related social support and adolescents’ school-related subjective well-being: the mediating role of basic psychological needs satisfaction at school. Social Indicators Research, 128, 105-129. Doi: 10.1007/s11205-015-1021-7
• Tian, L., Wang, D., & Huebner, E. S. (2015). Development and validation of the brief adolescents’ subjective well-being in school scale (BASWBSS). Social Indicators Research, 120(2), 615-634.
• Turner, I., Reynolds, K. J., Lee, E., Subasic, E., & Bromhead, D. (2014). Well-being, school climate, and the social identity process: a latent growth model study of bullying perpetration and peer victimization. School Psychology Quarterly, 1-16. Doi: 10.1037/spq0000074
• Uusitalo veMalmivaara, L. (2012). Global and school-related happiness in Finnish children. Journal of Happiness Studies, 13, 601-619. Doi: 10.1007/s10902-011-9282-6
• Uz Baş, A. ve Yurdabakan, İ. (2017). Psikolojik sağlamlık ve okul ikliminin ortaokul öğrencilerinin yaşam doyumunu yordama gücü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 202-214.
• Wang, M.T. & Degol, J. L. (2016). School climate: a review of the construct, measurement, and ımpact on student outcomes. Educ Psychol Rev, 28, 315-352. Doi: 10.1007/s10648-015-9319-1
• Wang M. & Dishion, T. J. (2011). The trajectories of adolescents’ perceptions of school climate, deviant peer affiliation, and behavioral problems during the middle school years. Journal of Research on Adolescence, 22 (1), 40–53 Doi: 10.1111/j.1532-7795.2011.00763.x
• Whitley, A. M., Huebner, E. S., Hills, K. J., & Valois, R. F. (2012). Can students be too happy in school? The optimal level of school satisfaction. Applied Research in Quality of Life, 7(4), 337–350.
• Van Petegem, K., Aelterman, A., Rosseel, Y. & Creemers,B. (2007). Student perceptıon as moderator for student wellbeıng. Social Indicators Research, 83, 447-463. Doi: 10.1007/s11205-006-9055-5
• Van Petegem, K., Aelterman, A., Van Keer, H. & Rosseel, Y. (2008). The influence of student characteristics and interpersonal teacher behaviour in the classroom on student’s wellbeing. Social Indicators Research, 85, 279-291. Doi: 10.1007/s11205-007-9093-7
• Vedder, P., Boekaerts, M. & Seegers, G. (2005). Perceived Social support and well-being in school; the role of students’ ethnicity. Journal of Youth and Adolescence, 34 (3), 269-278. Doi: 10.1007/s10964-005-4313-4
• Yılmaz, E., Yiğit, R. ve Kaşarcı, İ. (2012). İlköğretim öğrencilerinin özyeterlilik düzeylerinin akademik başarı ve bazı değişkinler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (23), 371 - 388
• Zullig, K.J., Koopman, T. M., Patton, J. M., & Ubbes, V. A. (2010). School climate: Historical review, ınstrument development, and school assessment. Journal of Psychoeducational Assessment, 28(2), 139-152. Doi: 10.1177/0734282909344205