Science Teacher Opinions towards the Improvement of Science Courses Scores for International Examinations

Yıl 2020, Cilt: 35 Sayı: 4, 949 - 970, 31.10.2020

Zehra Tuğçe Cumaoğlu Pınar Özdemir Şimşek

Öz

The research was conducted in the form of Case Study Design from Qualitative Research Approaches and conducted with nine science teachers working in the provinces and districts of Ankara in the fall semester of 2016-2017 academic year. When determining the sample, convenience sampling method was used among objective state sampling methods. The study was completed in two weeks with the teachers in the fall semester of the relevant education year, and eight weeks in total. By using descriptive and content analysis method, a thematic framework was created in this process, the data were divided into different headings and then compared and analyzed. Code lists were created. Many PISA and TIMSS studies are confronted when field type is scanned. If the solution is thought to be focused, it is inevitable that much more research on the lack of Science education in the country should be done. The aim was to use qualitative research methods with science teachers and to make proposals to improve science education at the end of the research. The opinions of the teachers on the mentioned topics were determined by the interview form prepared by the researcher and the findings were presented with necessary solutions.

Anahtar Kelimeler

Science, qualitative research, teachers' views of science, proposal to improve science education, TIMSS and PISA

Uluslararası Sınavlarda Fen Bilimleri Derslerinden Alınan Sonuçların İyileştirilmesine Yönelik Fen Bilimleri Öğretmen Görüşleri

Öz

Araştırma nitel araştırma yaklaşımlarından ‘Olgubilim’ deseni şeklinde düzenlenmiş, 2016-2017 eğitim-öğretim yılı güz döneminde, Ankara ili ve ilçelerinde görev yapan dokuz fen bilimleri öğretmeni ile yürütülmüştür. Örneklem belirlenirken, amaçlı durum örnekleme yöntemlerinden, “kolay ulaşılabilir durum örneklemesi” kullanılmıştır. Çalışma ilgili eğitim öğretim yılının güz döneminde öğretmenler ile iki hafta, toplamda ise sekiz haftada tamamlanmıştır. Betimsel ve içerik analizleri kullanılarak, bu süreçte tematik çerçeve oluşturulmuş, veriler farklı farklı başlıklara ayrılmış ve karşılaştırma yapılarak incelenip yorumlanmıştır. Araştırmadaki kod listeleri, alt problemlere yönelik veri setlerinin çözümlenmesi ile oluşturulmuştur. Alan yazın tarandığında birçok PISA ve TIMSS sonuçlarının konu edildiği çalışmalar karşımıza çıkmaktadır. Ancak çözüm odaklı düşünüldüğünde, ülkedeki fen eğitimi ile ilgili daha fazla çalışma yapılması gerektiği kaçınılmazdır. Bu kapsamda amaç, fen bilimleri öğretmenleriyle nitel araştırma yöntemleri kullanılarak, veri toplamak ve araştırmanın sonunda fen eğitimini iyileştirmeye yönelik önerilerde bulunabilmektir. Bu araştırma, fen bilimleri öğretmenlerinin uluslararası sınavlarda başarıya ulaşmada, Türk eğitim sistemindeki fen eğitimini etkililik ve verimlilik yönlerinden nasıl değerlendirdiklerini, öğretmenlerin fen derslerini iyileştirmeye yönelik önerilerinin neler olduğunu, TIMSS ve PISA hakkındaki görüşlerini, fen başarısını arttırma yollarını, fen bilimleri programındaki noksanlıklara yönelik çözümler üretmelerini sağlaması açısından önem taşımaktadır. Buna göre öğretmenlerin belirtilen konulardaki görüşleri araştırmacı tarafından hazırlanan görüşme formundan elde edilen bulgular ile belirlenerek çözüm önerileri ile ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen bilimleri, nitel araştırma, fen bilimleri öğretmen görüşleri, fen bilimleri eğitimini iyileştirme önerileri, TIMSS ve PISA

Kaynakça

• Akyüz, G. ve Pala, N. M. (2010). PISA 2003 sonuçlarına göre öğrenci ve sınıf özelliklerinin matematik okuryazarlığına ve problem çözme becerilerine etkisi. İlköğretim Online, 9(2), 668-678.
• Anıl, D. (2009). Uluslararası öğrenci başarılarını değerlendirme programında Türkiye’deki öğrencilerin fen bilimleri başarılarını etkileyen faktörler. Eğitim ve Bilim, 34 (152), 87-100.
• Anıl, D., Özkan, Y. ve Demir, E. (2015). PISA 2012 araştırması ulusal nihai rapor. Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Altun, S. (2009). İlköğretim öğrencilerinin akademik başarısızlıklarına ilişkin veli, öğretmen ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 8(2), 567-586.
• Arslan, S. ve Özpınar, İ. (2008). Öğretmen nitelikleri: ilköğretim programlarının beklentileri ve eğitim fakültelerinin kazandırdıkları. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2(1), 38-63.
• Atar, H. Y. ve Atar, B. (2012). Türk eğitim reformunun öğrencilerin TIMSS 2007 fen başarılarına etkisinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2621-2636.
• Bakar, E., Keleş, Ö. ve Koçakoğlu, M. (2009). Öğretmenlerin MEB 6. sınıf fen ve teknoloji dersi kitap setleriyle ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10(1), 41-50.
• Baltürk, M. (2006). Fen bilgisi öğretmen ve öğretmen adaylarının laboratuvar kullanımında karşılaştıkları zorluklar ve çözüm önerileri (Trabzon ili örneği). Yüksek lisans tezi. Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.
• Büyüköztürk, Ş. (2012,15 Mayıs). Örnekleme yöntemleri. [Çevrim-içi: http://w3.balikesir.edu.tr/~msackes/wp/wp-content/uploads/2012/03/BAY-Final-Konulari.pdf], Erişim tarihi: 15 Aralık 2016.
• Büyüköztürk, Ş., Çakan, M., Tan, Ş. ve Atar, H. (2014). TIMSS 2011 ulusal matematik ve fen raporu: 8. sınıflar. Ankara MEB: YEGİTEK Yayınları.
• Ceylan, E. (2009). PISA 2006 sonuçlarına göre Türkiye’de fen okuryazarlığında düşük ve yüksek performans gösteren okullar arasındaki farklar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 55-75.
• Creswell, J. W. (2007).Qualitative inquiry & research design choosing among five approaches. Sage Publications.
• Çelik, K. ve Çavaş, B. (2012). Canlılarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesinin araştırmaya dayalı öğrenme yöntemi ile işlenmesinin öğrencilerin akademik başarılarına, bilimsel süreç becerilerine ve fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 13 (2), 50-75.
• Demir, S., Böyük, U.,& Koç, A. (2011). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin laboratuvar şartları ve kullanımına ilişkin görüşleri ile teknolojik yenilikleri izleme eğilimleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 66-79.
• Doğan, N. ve Barış, F. (2010). Tutum, değer ve özyeterlik değişkenlerinin TIMSS-1999 ve TIMSS-2007 sınavlarında öğrencilerin matematik başarılarını yordama düzeyleri. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(1), 44-50.
• Eraslan, A. (2009). Finlandiya’nın PISA’daki başarısının nedenleri: Türkiye için alınacak dersler. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 3(2), 238-248.
• Erdoğan, M., Kayır, Ç., Kaplan H., Ünal Ü.,& Akbunar Ş. (2015). 2005 yılı ve sonrasında geliştirilen öğretim programları ile ilgili öğretmen görüşleri; 2005-2011 yılları arasında yapılan araştırmaların içerik analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 171-196.
• Gök, B., Kabasakal, K. A. ve Kelecioğlu, H. (2014). PISA 2009 öğrenci anketi tutum maddelerinin kültüre göre değişen madde fonksiyonu açısından incelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5(1), 72-87.
• Güner, H., Çelebi, N., Kaya, G. T. ve Korumaz, M. (2014). Neoliberal eğitim politikaları ve eğitimde fırsat eşitliği bağlamında uluslararası sınavların (PISA, TIMSS ve PIRLS) analizi. Journal of History Culture and Art Research, 3(3), 33-75.
• Güner, N., Sezer, R. ve İspir, O. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin TIMSS hakkındaki görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 11-29.
• Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi. (2017). Türkiye’de Öğretmen Eğitimi ve İstihdamı: Mevcut Durum ve Öneriler. [Çevrim-içi: http://www.egitim.hacettepe.edu.tr/belge/OgretmenEgitimi-istihdam_Raporu.pdf], Erişim tarihi: 13 Mart 2018.
• İleri, T., Ahısha, A.R. ve Karamustafaoğlu, O. (2017). PISA başarısı nelere bağlı? Estonya örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-10.
• İlgar, L. (2014). Özel okul ve devlet okulunda görev yapmış sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimindeki farklılıklara ilişkin görüşleri: nitel bir çalışma. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(22), 259-285.
• Kaptan, F. (1998). Fen bilgisi öğretiminin niteliği ve amaçları. Ş. Yaşar (Ed.) içinde, Fen Bilgisi Öğretimi, (ss.13-30). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Karaman, P. ve Karaman, A. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri öğretim programına yönelik görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 243-269.
• MEB. [Çevrim-içi: http://pisa.meb.gov.tr/?page_id=18], Erişim tarihi: 06 Kasım 2016.
• MEB. [Çevrim-içi: http://timss.meb.gov.tr/?page_id=24], Erişim tarihi: 06 Kasım 2016.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: qualitative data analysis. London: Sage Publications.
• Öz, B. (2007). 2001 İlköğretim fen bilgisi dersi ve 2005 ilköğretim fen ve teknoloji dersi programlarına ilişkin öğretmen görüşleri.Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Polat, M., Gönen, E., Parlak, B., Yıldırım, A. ve Özgürlük, B. (2016). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen bilimleri ön raporu 4. ve 8. sınıflar. Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Savran, Z. (2004). PISA-Projesi'nin Türk eğitim sistemi açısından değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 397-412. [Çevrim-içi: http://www.tebd.gazi.edu.tr/index.php/tebd/article/view/301/284], Erişim tarihi: 16 Aralık 2016.
• Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham: Open University Press.
• Şişman, M. (2009). Öğretmen yeterlilikleri: modern bir söylem ve retorik. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 63-82.
• Taş, U., Arıcı, Ö., Ozarkan, H. ve Özgürlük, B. (2016). PISA 2015 Ulusal Raporu. Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Uzun, S., Bütüner, Ö. ve Yiğit, N. (2010). 1999-2007 TIMSS fen bilimleri ve matematik sonuçlarının karşılaştırılması: sınavda en başarılı ilk beş ülke-Türkiye örneği. İlköğretim Online Dergisi, 9(3), 1174-1188.
• Yazıcı, E., ve Özmen, H. (2015). Fen ve teknoloji öğretim programında yer alan deney ve etkinliklerin uygulanabilirliğine ilişkin öğretmen görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 92-117.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.