BİLGİSAYAR İŞLETMENLERİNİN ÖZNEL YORGUNLUK BELİRTİLERİ İLE İŞ DOYUMU VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ

Yıl 2001, Cilt: 19 Sayı: 2, 143 - 158, 31.12.2001

İhsan Yüksel

Öz

Bu çalışmada, bilgisayar işletmenlerinin çalışma
koşullarının iyileştirilmesine ışık tutması ereğiyle öznel yorgunluk
belirtileri, iş doyumu ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki belirlenmeye
çalışılmıştır. Öznel yorgunluk belirtilerinin saptanması  için 26 soruyu içeren bir anket
kullanılmıştır. İş doyumunu belirlemek için kullanılan anket 14  maddeden oluşmaktadır. Örgütsel bağlılık ise
15 maddelik anketle ölçülmeye çalışılmıştır. 
Araştırmada,  bu üç değişkeninin
birbiriyle olan ilişkisi istatistiksel olarak sınanmıştır. Araştırmanın
sonucuna göre; yorgunluk ile örgütsel bağlılık arasındaki korelasyon –0.26
(P<0.05), yorgunluk ile iş doyumu arasındaki korelasyon –0.25 (P<0.05) ve
iş doyumu ile örgütsel bağlılık arasındaki korelasyon ise 0.52(P<0.05)
bulunmuştur.×

Anahtar Kelimeler

Yorgunluk belirteçleri, iş doyumu, örgütsel bağlılık, ergonomik iş düzenleme

Analysis of The Relationship Between Subjective Fatigue Symptoms and Job Satisfaction, and Organizational Commitment of Computer Operators

Öz

In this study,
the relationship between subjective fatigue symptoms, job satisfaction and
organizational commitment was attempted to be established in order to shed
light on the improvement of the working conditions of computer operators. A
questionnaire consisting of 26 questions was utilized to determine subjective
fatigue symptoms. The questionnaire being utilized to determine job
satisfaction consisted of 14 items and the one being utilized to determine
organizational commitment consisted of 15 items. The interrelation of these
three variables was statistically examined. Conclusively, the correlation
between fatigue and organizational commitment was found as –0.26 (P<0.05),
between fatigue and job satisfaction as –0.25 (P<0.05) and between job
satisfaction and organizational commitment as 0.52 (P<0.05).

 

Anahtar Kelimeler

Fatigue symptoms, job satisfaction, organizational commitment, ergonomic job design

Kaynakça

• DeConinck, J., Stilwell, C.D.,(1996), “Factors Influencing the Organizational Commitment of Female Advertising Executives,” American Business Review, 14,80-88.
• Ercan, M.N., (1988), “Çalışma Yerlerinin ve Yaşam Ortamlarının Ergonomik Şekillendirilmelerinde Genel Prensipler”, I. Ulusal Ergonomi Kongresi, M.P.M. Yayın No: 372, Ankara.
• Erdoğan, İ., (1999), İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış, İstanbul.
• Erol, V., (1998), İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık, Marmara Üniversitesi, S.B.E., Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Fişek, N.H., (1991), “Çağdaş Sağlık Anlayışı”, İş Hekimliği Ders Notları, Türk Tabipleri Birliği, 19-22.
• Güler, M., (1990), Endüstri İşçilerinin İş Doyumu ve İş Verimine Depresyon, Kaygı ve Diğer Bazı Değişkenlerin Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hammer, T.H., Landau, J.C., Stern, R.N., (1981), “ Absenteeism when workers have a voice: The case of employee ownership,” Journal of Applied Psychology, 66, 561-573.
• Kaldırımcı, N., Çalışkan, F., (1988), “ Ergonominin Anlamını Yeterince Kavradık mı?”, 1.Ulusal Ergonomi Kongresi, MPM Yayın No: 372, Ankara, 146-157.
• Kamienska-Zyla, M., (1993), “Ergonomics evaluation of the work of VDT operators in Poland”, Applied Ergonomics, 24 (6), 432-433.
• Kamienska-Zyla, M., Pryne-Skotniczny, K., (1996), “ Subjective fatigue symptoms among computer systems operators in Poland”, Applied Ergonomics, 27, 217-220.
• Kaya, D., Deniz, O., Yazman, N., (1998), “Klavye Kullananlarda Karpal Tünel Sendromu (Kts) Sıklığı ve Bu Kullanıcılar İçin Bir Ergonomik Yaklaşım,” 6.Ergonomi Kongresi, M.P.M. Yayın No: 622, Ankara, 409-416.
• Kayıhan, H., Uyanık, M., Düger, T., Hazır, G., (1995), “Büro Çalışanlarında Çalışma Şartlarına Bağlı Ergonomik Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi,” 5.Ergonomi Kongresi, M.P.M. Yayın No: 570, İstanbul, 369-376.
• Mandıracıoğlu, A., Leblebici, Ç., Yağcıoğlu, D., Bakırcı, N., (1998), “Bir Yağ Kombinasında Çalışanların İş Doyumlarının Değerlendirilmesi”, 6. Ergonomi Kongresi, M.P.M. Yayın No:622, Ankara, 445-457.
• Mathieu, J.E., Farr, J.C., (1991), “Further Evidence for the Discriminant Validity of Measures of Organizational Commitment, Job Involvement, and Job Satisfaction”, Journal of Applied Psychology, 76, 127-133.
• Mowday, R.T., Steers, R.M., Porter, L.W., (1979), “The Measurement of Organizational Commitment”, Journal of Vocational Behavior, 14,224- 247.
• Özgüven İ.E., (1999) Psikolojik Testler, PDREM Yayınları, Ankara.
• Öztürk, A., Güzelsoydan, Y.S., (2001), “Büyük Mağazalarda Çalışan Personelin İş Doyumu Üzerine Çukurova Bölgesinde Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1-2, 333-345.
• Porter, L.W., Steers, R.M., Mowday, R.T., Boulian, P.V., (1974), “Organizational Commitment, Job Satisfaction and Turnover Among Psychiatric Technicians”, Journal of Applied Psycholgy, 59, 603-609.
• Reichers, A.E., (1986), “Conflict and Organizational Commitments”, Journal of Applied Psychology, 71, 508-514.
• Sabancı, A., (1999) Ergonomi, Baki Kitabevi, Adana.
• Topuzoğlu, İ., (1991), “İşçi Sağlığının Nitelikleri ve Önemi”, İş Hekimliği Ders Notları, Türk Tabipleri Birliği, 2. Basım, Ankara, 31-44.
• Uzunçarşılı, Ü., Yılmaz, L., Yılmaz, S., (1995), “Ekran Önü Çalışmasına Bağlı Olarak Ortaya Çıkan Üst Ekstremiteyle İlgili Problemler,” 5. Ergonomi Kongresi, M.P.M. Yayın No:570, İstanbul, 537-549.
• Yüksel, İ., (1997), İş Güçlüğü Boyutlarının Belirlenmesi ve Çok Boyutlu İstatistiksel Analizi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara