Ortaokul Öğrencileri Bağlamında STEM Eğitimine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Uygulanması

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 169 - 200, 28.10.2022

Gülsen Karabulut Betül Timur

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin fen derslerindeki STEM eğitimi uygulamalarına dair tutumlarını belirlemeye yönelik olarak geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir. Araştırmada nicel yöntem kullanılmıştır. Bu çalışmanın verileri, Bodrum, Aydın ve Akhisar’da bulunan Bahçeşehir Koleji’ndeki ortaokulda öğrenim görmekte olan ve fen derslerinde STEM eğitimi uygulamalarına maruz kalmış öğrencilerden toplanmıştır. Ortaokul öğrencilerinin fen derslerindeki STEM eğitimi uygulamalarına dair tutumlarını belirlemek amacıyla geliştirilen ölçek için çalışma grubunu 645 ortaokul öğrencisi oluşturmuştur. Elde edilen veriler Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) kullanılarak analiz edilmiştir ve AFA sonucunda 24 maddeli dört faktörlü bir yapı ortaya konmuştur. Daha sonra Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) kullanılarak, AFA’da ortaya konan modelin geçerliği çapraz olarak test edilmiştir ve sonuçlar kabul edilebilir model uyum indeksleri X2(df=241) = 609.128, NFI = 0.894, CFI = 0.932, ve RMSEA = 0.062 (90% C.I. 0.075, 1.115). Aynı zamanda Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.96 olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak elde edilen bulgular bu araştırmada geliştirilen ölçeğin ortaokul öğrencilerinin STEM eğitimine karşı tutumlarını değerlendirmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak kullanılabileceğini göstermiştir. Öğrencilerin STEM eğitimi uygulamalarına yönelik tutumları incelendiğinde, kız ve erkek öğrenciler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanamazken farklı sınıf düzeylerinde öğrenim gören öğrenciler arasında anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

STEM, Fen, Matematik, Mühendislik, Teknoloji, Tutum, Ölçek

Development And Application Of Secondary School Students’ Attitude Scale Towards STEM Education

Öz

This study aimed to develop a valid and reliable instrument that serves to determine secondary school students’ attitudes towards STEM education in science classrooms. In this study, the quantitative research method was used. The data of the study were collected from 645 5th 6th 7th and 8th grade secondary school students enrolled in private schools located in Bodrum, Aydin and Akhisar. These students were those who were exposed to STEM activities prior to collecting the data. The data were analyzed using Exploratory Factor Analysis (EFA), and a 24-item four factor model was extracted from EFA. Then the model was cross-validated using Confirmatory Factor Analysis (CFA) and the results indicated acceptable model fits where X2(df=241) = 609.128, NFI = 0.894, CFI = 0.932, and RMSEA = 0.062 (90% C.I. 0.075, 1.115). Also Cronbach Alpha coefficient was found to be 0.96. Consequently, the results indicated that the instrument developed in the current study can be used as a reliable and valid measurement tool to evaluate secondary school students’ attitudes towards STEM education. When students’ attitudes towards STEM education applications it was found that there was no significant difference between females and males but there was significant difference between the students enrolled in the different grade levels.

Anahtar Kelimeler

STEM, Science, Technology, Mathematics, Engineering, Scale, Attitude

Kaynakça

• Adams, A. E., Miller, B. G., Saul, M. and Pegg, J. (2014). Supporting elementary preservice teachers to teach STEM through place-based teaching and learning experiences. Electronic Journal of Science Education, 18(5), 1-22.
• Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M., Öner, T. ve Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu: “Günümüz modası mı yoksa gereksinim mi?”. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi STEM Merkezi.
• Alan, B. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bütünleşik öğretmenlik bilgilerinin desteklenmesi: STEM uygulamalarına hazırlama eğitimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Alıcı, M. (2018). Probleme dayalı öğrenme ortamında stem eğitiminin tutum, kariyer algı ve meslek ilgisine etkisi ve öğrenci görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 507585).
• Al Salami, M. K., Makela, C. J., and Miranda, M. A. (2017). Assessing changes in teachers’ attitudes toward interdisciplinary STEM teaching. International Journal of Technology and Design Education, 27(1), 63-88.
• Aşık, G., Küçük, Z. D., Helvacı, B., & Corlu, M. S. (2017). Integrated teaching project: A sustainable approach to teacher education. Turkish Journal of Education, 6(4), 200-215.
• Altan, E. B., Yamak, H., ve Kırıkkaya, E. B. (2016). FeTeMM eğitim yaklaşımının öğretmen eğitiminde uygulanmasına yönelik bir öneri: Tasarım temelli fen eğitimi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 212-232.
• Altunel, M. (2018). STEM eğitimi ve Türkiye: fırsatlar ve riskler. Siyaset, Ekonomi Ve Toplum Araştırmaları Vakfı, 207, 1-7.
• Atılgan, H. (2009). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. (4. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aydın, G., Saka, M. ve Guzey, S. (2017). 4 - 8. sınıf öğrencilerinin fen, teknoloji, mühendislik, matematik (STEM=FETEMM) tutumlarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 787-802.
• Aytaç, M., Öngen, B. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi: İstatistik ve Aktüerya, 5(1), 14-22.
• Baki, A., ve Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1-21.
• Baran, E., Canbazoğlu, S. ve Mesutoğlu, C. (2015). Fen, teknolojı̇ , mühendislik ve matematik (STEM) spotu geliştirme etkinliği. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED), 5(2), 60-69.
• Bayat, B. (2015). Uygulamalı sosyal bilim araştırmalarında ölçme, ölçekler ve “likert” ölçek kurma tekniği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3), 1-24.
• Baykul, Y. ve Güzeller, C. O. (2014). Sosyal bilimler için istatistik: SPSS uygulamalı (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Bers, M., Seddighin, S. and Sullivan, A. (2013). Ready for robotics: bringing together the T and E of STEM in early childhood teacher education. Journal Of Technology And Teacher Education, 21(3), 355-377.
• Blackley, S. and Howell, J. (2015). A STEM narrative: 15 years ın the making. Australian Journal of Teacher Education 40(7), 102-112.
• Bozkurt, E., Yamak, H., Buluş Kırıkkaya, E., & Kavak, N. (2013). Engineering design applications in pre-service science teacher training. The International Organization for Science and Technology Education (IOSTE) Eurasian Regional Symposium & Brokerage Event Horizon 2020, Antalya, Turkey.
• Buyruk, B. ve Korkmaz, Ö. (2016). STEM farkındalık ölçeği (FFÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 13 (2), 61-76.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32 (32) , 470-483.
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (Genişletilmiş 21. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (19. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Bybee, R.W. (2010a). What is STEM education. Science, 329, 996. DOI: 10.1126/science.1194998.
• Bybee, R.W. (2010b). Advancing STEM education: A 2020 vision. Technology And Engineering Teacher, 70(1), 30-35.
• Bybee, R.W. (2013). The case for STEM education: challenges and opportunities. Arlington, Virginia: National Science Teachers Association Press,. pp. 110.
• Creswell, J.W.(2016). Karma yöntemler.(G.Hacıömeroğlu, Çev.). S. B. Demir (Ed:), Araştırma deseni - nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları(2.Baskı) (s.215-240). Ankara: Eğiten Kitap (Orijinal kitap basım tarihi 2014, 4.Baskı).
• Çavaş, B., Bulut, Ç., Holbrook, J., & Rannikmae, M. (2013). Fen eğitimine mühendislik odaklı bir yaklaşım: ENGINEER projesi ve uygulamaları. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 1(1), 12-22.
• Çepni, S. (2018). Kuramdan uygulamaya STEM +A + E eğitimi (2.Baskı).Ankara: Pegem Akademi.
• Çolakoğlu, M. H. ve Gökben, A. G. (2017). Türkiye’de eğitim fakültelerinde FETEMM (STEM) çalışmaları. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 2(2), 46-69.
• Çorlu, M. S. (2014). FeTeMM eğitimi makale çağrı mektubu. Turkish Journal of Education, 3(1), 4-10.
• Çorlu, M. S. ve Çallı, E. (2017). STEM kuram ve uygulamalarıyla fen, teknoloji, mühendislik ve matematik eğitimi (1. Baskı). İstanbul: Pusula Yayıncılık.
• Dani, D. E., Hartman, S. L., ve Helfrich, S. R. (2018). Learning to teach science: elementary teacher candidates facilitate informal STEM events. The New Educator, 14(4), 363-380. DeCoito, I., Steele, A. and Goodnough, K. (2016). Introduction to the special issue on science, technology, engineering and mathematics (STEM) education. Canadian Journal Of Science, Mathematics And Technology Education, 16(2), 109-113.
• Derin, G., Aydın, E. ve Kırkıç, K.A. (2017). STEM (Fen-Teknoloji-Mühendislik– Matematik) eğitimi tutum ölçeği. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi. 4(3), 547- 559.
• Dinçer, H. (2014). “STEM eğitimi ve işgücü: bilgi ekonomisinin olmazsa olmazı”. TÜSİAD Görüş Dergisi, 85.
• Doğan, T. ve Benzer, S. (2019). Investigation of science teacher candidates' opinions towards science, technology, engineering and math (STEM) teaching. Malaysian Online Journal of Educational Sciences, 7(2), 1-9.
• English, L.D. (2016). STEM education K-12: perspectives on integration. International Journal of STEM Education, 3(1), 3.
• Ensari, Ö. (2017). Öğretmen adaylarının FeTeMM eğitimi ve FeTeMM etkinlikleri hakkındaki görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 480179).
• Ercan, İ. ve Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30 (3), 211-216.
• Ercan, S. (2013). Mühendisliğin fen eğitimine entegrasyonu: Mü(fen)dislik. Uluslararası Eğitimde Değişim ve Yeni Yönelimler Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Konya.
• Ercan, S. (2014). Fen eğitiminde mühendislik uygulamalarının kullanımı: Tasarım temelli fen eğitimi. (Doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Erduran, S. (2013). Fen bilimlerine alanlar arası bakış ve eğitimde uygulamalar. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 1(1).
• Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K. ve Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 33(1), 210-223.
• Erkuş, A. (2017). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Erkuş, A., Sanlı, N., Bağlı, M.T. ve Güven, K. (2000). Öğretmenliğe ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 25(116), 27-33.
• Felix, A. L. (2010). Design-based science for STEM Student recruitment and teacher professional development. MidAtlantic ASEE Conference, Villanova University.
• Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (4th Edition). London: Sage.
• Glesne, C. (2013). Nitel araştırmaya giriş (A. Ersoy, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gonzales, M. and Freyer, C. (2014). A collaborative initiative: STEM and universlly designed curriculum for at-risk prescholers. Natioanal Teacher Education Journal, 7(3), 21-29.
• Gökbayrak, S. ve Karışan, D. (2017). STEM etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerine etkisi, Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 63-84.
• Gömleksiz, M., ve Erkan, S. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Güler, N. (2015). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (5. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Gülhan, F. ve Şahin, F., (2016). Fen-teknoloji-mühendislik matematik entegrasyonunun (STEM) 5. sınıf öğrencilerinin bu alanlarla ilgili algı ve tutumlarına etkisi. International Journal of Human Sciences, 13 (1), 602-620.
• Güneş, M.H. ve Karaşah, Ş. (2016). Geçmişten günümüze fen eğı̇ tı̇ mı̇ nı̇ n önemı̇ ve fen eğitiminde son yıllarda yapılan çalışmalar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 122-136.
• Gürbüz, S. (2019). Amos ile yapısal eşitlik modellemesi (1. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hacıoğlu, Y., Yamak, H., & Kavak, N. (2017). The opinions of prospective science teachers regarding STEM education: The engineering design based science education. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(2), 649-684.
• Hacıömeroğlu, G. ve Bulut, A.S. (2016). Entegre STEM öğretimı̇ yönelim ölçeğı̇ türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(3), 654- 669.
• Hasançebi, B., Terzi, Y. ve Küçük, Z. (2020). Madde güçlük indeksi ve madde ayırt edicilik indeksine dayalı çeldirici analizi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(1), 224-240.
• Hoşgörür, V. (1997). Bogardus, Guttman ve Likert ölçekleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 346-357.
• Hutcheson, G.D. and Sofroniou, N. (1999) The multivariate social scientist. London: Sage Publications.
• İnançlı, E., & Timur, B. (2018). Fen Bilimleri Öğretmen ve Öğretmen Adaylarının Stem Eğitimi Hakkındaki Görüşleri. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi, 1(1), 48-68.
• Jipson, J. L., Callanan, M. A., Schultz, G. and Hurst, A. (2014). Scientists not sponges: STEM interest and inquiry in early childhood. In Ensuring STEM Literacy: A National Conference On STEM Education And Public Outreach, 483, pp:149.
• Kan, A. (2017a). Ölçmenin temel kavramları. H.Atılgan (Editör). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık., ss. 20-42.
• Kan, A. (2017b). Ölçme aracında bulunması gereken nitelikler. H.Atılgan (Editör). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık., ss. 43-102.
• Keçeci, G., Alan, B. ve Kırbağ, Z. F. (2017). 5. sınıf öğrencileriyle STEM eğitimi uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 18, 1-17.
• Kelley, T. R. and Knowles, J. G. (2016). A conceptual framework for ıntegrated STEM education. International Journal of STEM Education, 3(1), 1-11.
• Kennedy, T.J. and Odell, M.R L. (2014). Engaging students in STEM education. Science Education International, 25(3), 246-258.
• Koç, Y. (2017). Fen bilimleri dersinde STEM eğitim modeli yaklaşımı kullanarak genç mekatronikçilerin yetiştirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 465002).
• Koyunlu-Unlu, Z., Dokme, I. ve Unlu, V. (2016). Adaptation of the science, technology, engineering, and mathematics career interest survey (STEM-CIS) into Turkish. Eurasian Journal Of Educational Research, 16(63), 21-36.
• Köklü, N. (1995). Tutumların ölçülmesi ve likert tipi ölçeklerde kullanılan seçenekler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 28(2). 81-93.
• Kuenzi, J. J., Matthews, C. M., & Mangan, B. F. (2006, July). Science, technology, engineering, and mathematics (STEM) education issues and legislative options. Library of Congress Washington DC Congressional research service.
• Lin, K. Y. ve Williams, P. J. (2016). Taiwanese preservice teachers’ science, technology, engineering, and mathematics teaching intention. International Journal of Science and Mathematics Education, 14(6), 1021-1036.
• Lucietto, A., Russell, L. ve Schott, E. (2018). STEM educators, how diverse disciplines teach. Journal of STEM Education, 19(3).
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: MEB Yayınevi.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2016). STEM Eğitimi Raporu. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü (YEĞİTEK).
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2017). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7, ve 8. Sınıflar). https://bilimakademisi.org/wpcontent/uploads/2017/02/Fen-Bilimleri.pdf. Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7, ve 8. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325. Ankara.
• Morrison, J. (2006). Attributes of STEM education: The student, the school, the classroom. TIES (Teaching Institute for Excellence in STEM).
• Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modeli AMOS uygulamaları (2. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• National Research Council [NRC]. (2012). A Framework for k-12 science education: practices, crosscutting concepts, and core ideas. Washington DC: The National Academic Press.
• Öner, A. T. ve Capraro, R.M. (2016). FeTeMM okulu olmak iyi öğrenci başarısı anlamına mı gelir?. Eğitim ve Bilim, 41(185), 1-17.
• Özcan, H. ve Koca, E. (2019). STEM’e yönelik tutum ölçeğinin türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 387-401.
• Özçelik, D.A. (2016). Ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Özdamar K. (2004). Tabloların oluşturulması, güvenirlik ve soru analizi. Paket programlarla istatistiksel veri analizi-1. (Genişletilmiş 5. Baskı). Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Özgün, B. B. ve Özgün, V. (2019). Kuramdan uygulamaya STEM (+ A+ E) eğitimi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(42), 429-438.
• Pekbay, C. (2017). Fen teknoloji mühendislik ve matematik etkinliklerinin ortaokul öğrencileri üzerindeki etkileri. (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 454935).
• Polat, Ö. ve Bardak, M. (2019). Erken çocukluk döneminde STEM yaklaşımı. International Journal of Social Science Research, 8(2), 18-41.
• Sanders, M. (2009). STEM, STEM Education, STEM mania. The Technology Teacher, 20-26.
• Sanders, M. & Wells, J. (2010, February). Integrative STEM education. Paper presented at the Virginia Department of Education Webinar, Integrative STEM/Service learning, year 1.
• Sanders, M. E. (2012). Integrative STEM education as “best practice”. Griffith Institute for Educational Research, Queensland, Australia.
• Selvi, M., & Yıldırım, B. (2017). STEM öğretme-öğrenme modelleri: 5E öğrenme modeli, proje tabanlı öğrenme ve STEM sos modeli. Pegem Atıf İndeksi, 203- 236.
• Seren, S., & Veli, E. (2018). 2005 yılı itibariyle değişen fen bilimleri dersi öğretim programlarında stem eğitimine yer verilme düzeylerinin karşılaştırılması. Journal of STEAM Education, 1(1), 24-47.
• Tavşancıl, E. (2018). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (5. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tezbaşaran, A. A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme klavuzu. Türk Psikologlar Derneği.
• Tezel, Ö., & Yaman, H. (2017). FeTeMM eğitimine yönelik Türkiye’de yapılan çalışmalardan bir derleme. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 135-145.
• Tezsezen, S. (2017). An investigation of preservice teachers' STEM awareness through definitions and relationships of STEM areas. (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 474334).
• Thomas, T. A. (2014). Elementary teachers’ receptivity to ıntegrated science, technology, engineering, and mathematics (STEM) education in the elementary grades. (Doctoral dissertation). Retrieved from Proquest. (3625770).
• Wang, H. (2012). A New era of science education: science teachers‘ perceptions and classroom practices of science, technology, engineering, and mathematics (STEM) integration (Doctoral dissertation, University of Minnesota). Retrieved from https://conservancy.umn.edu/handle/11299/120980.
• VanMeter-Adams, A., Frankenfeld, C. L., Bases, J., Espina, V., & Liotta, L. A. (2014). Students who demonstrate strong talent and interest in STEM are initially attracted to STEM through extracurricular experiences. CBE Life Sciences Education, 13(4), 687-697.
• Yalçın, S. (2018). 21. Yüzyıl Becerileri ve Bu Becerilerin Ölçülmesinde Kullanılan Araçlar ve Yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(1), 183-201.
• Yenilmez, K., & Balbağ, M. Z. (2016). Fen bilgisi ve ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının STEM’e yönelik tutumları. Journal of Research in Education and Teaching, 5(4), 301-307.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Genişletilmiş 9. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yıldırım, B., & Altun, Y. (2015). STEM eğitim ve mühendislik uygulamalarının fen bilgisi laboratuar dersindeki etkilerinin incelenmesi. El-Cezeri Journal of Science and Engineering, 2(2), 28-40.
• Yıldırım, B., Şahin, E., & Tabaru, G. (2017). STEM uygulamalarının öğretmen adaylarının bilimin doğası inançları, bilimsel araştırma ve yapılandırmacı yaklaşıma yönelik tutumları üzerindeki etkisi. International Congress Of Eurasian Social Sciences (ICOESS) Özel Sayısı, 8(8), 16-29.
• Yılmaz, H., Koyunkaya-Yiğit, M., Güler, F., Guzey, S. (2017). Fen, teknoloji, mühendislik, matematik (STEM) eğitimi tutum ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Kastamonu Eğitim Dergisi. 25(5), 1787-1800.
• Zeidler, D. L. (2016). STEM education: a deficit framework for the twenty first century? a sociocultural socioscientific response. Cultural Studies Of Science Education, 11(1), 11-26.