GEÇİCİ KORUMA STATÜSÜNDEKİ SURİYELİLERİN KENTE UYUMU: ANKARA SİTELER’DE İSTİHDAMA KATILIM

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 610 - 624, 30.12.2018

Zeynep Aslı Gürel Üçer Seher Özkazanç , Zeynep Atılgan

https://doi.org/10.21733/ibad.435618

Cited By: 3

Öz

Suriye’de
çıkan iç savaş ile birlikte, Türkiye büyük bir mülteci hareketi ile
karşılaşmıştır. Ülkelerinden kaçan Suriyeliler 2011 yılı Nisan ayından itibaren
Türkiye’ye sığınmaya başlamıştır. Suriye’de şiddetin artması ve özellikle
gelişmiş ülkelerin mültecileri yadsıyan politikaları sebebiyle ülkemizdeki
sığınmacı nüfusu her geçen gün katlanarak artmıştır. Türkiye’de geçici koruma
statüsünde bulunan Suriyeli sayısı 2017 yılı Mart ayı itibariyle yaklaşık 3
milyona ulaşmıştır. Geçici koruma statüsündeki Suriyelilerin %8,9’u sınır illerimizde kurulan geçici barınma
merkezlerinde yaşamaktadır. Ancak yaşanan bu göç hareketi karşısında barınma
merkezlerinin kapasiteleri yetersiz kalmış ve mülteciler istihdam olanakları
daha fazla olan ve içerdiği hizmetlerle onlara daha iyi bir gelecek vadeden
“kente” yönelmiştir. Nitekim ülkemizde Suriyelilerin %91,1’inin kentlerde yaşamayı tercih ettiği bilinmektedir. Dünyayı yeniden şekillendiren kentler, sundukları
fırsatlar nedeniyle mülteciler için de cazip yerleşim yerleri olmaktadır.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin tahminlerine göre, dünyadaki
mülteci nüfusunun %60’ından fazlası kentlerde yaşamaktadır. Bu devinimde mülteciler kentlerde
ekonomik, sosyal ve kültürel boyutlarda “uyum” başta olmak üzere çeşitli
problemlerle karşılaşmaktadır. 2000li yıllardan itibaren popülaritesi artan “kentsel
mülteciler” konusuna akademik ve politik çalışmalarda geniş yer verilmekte ve
kentlerdeki mültecilerin sorunlarına yönelik çözümler aranmaktadır. Bu amaçla
geliştirilen politikaların en önemlisi kuşkusuz kente uyumun sağlanması ile
ilgilidir. Mültecilerin göç ettikleri / yaşadıkları kente uyumu bağlamında barınma
ihtiyacının karşılanması ile istihdama katılım ve eğitim, sağlık vb. kentsel hizmetlerden
yararlanma öncelikli konulardır. Ancak çok boyutlu bir süreci ifade eden kente
uyum başlıklarından “istihdama katılım”
diğerlerini direkt veya dolaylı olarak etkilemesi nedeniyle özel bir yere sahiptir.
Suriyelilerin kentlerde varoluş
mücadelesi verirken barınma, sağlık, eğitim gibi temel insani ihtiyaçlarını
formel yada enformel yollardan istihdama katılarak karşılamaya çalıştıkları
görülmektedir. Bu bağlamda çalışmada, Türkiye’nin en köklü
mobilya sanayi bölgesi (ve önemli bir istihdam
alanı) olan Ankara - Siteler ve yakın çevresinde yaşayan ve çalışan geçici
koruma statüsündeki Suriyeliler örneği kapsamında, onların
kente uyumu, ekonomik unsurlardan birini oluşturan istihdama katılım odağında incelenmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Kente Uyum, İstihdam, Suriyeli Sığınmacı, Ankara, Siteler

LOCAL INTEGRATION OF SYRIAN REFUGEES: EMPLOYMENT IN ANKARA SITELER

Öz

Cities that reshape the world, also became attractive settlements for refugees by offering opportunities. According to recent estimates of the United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR), more than 60% of the world’s total refugees now live in urban areas. In urban areas, refugees face various problems, especially economic and social integration problems. In 2000’s urban refugee issues have been on the agenda and policies have been developed to solve the problems of urban refugees. The most important of these policies is related to the realization of local integration. Refugees’ local integration focus attention on the achievement of housing need, employment, and benefit from services such as education and health in local integration. In local integration, which is a multidimensional process, employment has a special importance. With the civil war in Syria, Turkey has faced a major refugee movement. Since April of 2011, Syrians fleeing from their country began to come to Turkey. The refugee population in Türkiye has multiplied day by day due to the increase of violence in Syria and especially the policies of developed countries which deny the refugees of. Türkiye is hosting nearly 3 million Syrian refugees, as of 2017 March. 8,9% of Syrian refugees are living in the temporary accommodation centers, established in the border cities. 91,1% of Syrian refugees preferred to live in cities because temporary accommodation centers are lack of capacity and also cities present opportunities to build a better future. Syrian refugees try to survive in social, physical and economic context in urban areas while on the other hand they also try to provide basic needs such as shelter, health and education in formal or informal ways. In this context, this study focuses on employment -which is an economic element for local integration- and aims to state the conditions of local integration of the Syrians. Within the scope of the study, Syrians who live and work in Siteler -which is Türkiye’s oldest furniture industry region and an important employment area- and its surrounding, are considered.

Anahtar Kelimeler

Local Integration, Employment, Syrian Refugee, Ankara, Siteler

Kaynakça

• AFAD (2013). Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacılar: Saha Araştırması Sonuçları. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
• Aktaş M. T. (2015). Ücret odaklı uluslararası işgücü hareketliliğinin işgücü piyasalarına etkileri. TESAM Akademi Dergisi, Göç ve Mültecilik özel sayısı, 2 (2), 197-219.
• Banki, S. (2004). New Issues in Refugee Research: Refugee integration in the intermediate term: a study of Nepal, Pakistan and Kenya. Working Paper No. 108, UNHCR, The UN Refugee Agency.
• Council of Europe (1998). Measurements and Indicators of Integration Report, Directorate of Social and Economic Affairs, Council of Europe Publishing.
• Çetin, İ. (2016). Labor force participation of Syrian refugees and integration: Case of Adana and Mersin cities. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15 (4), 1001-1016.
• Deniz, A. Ç., Ekinci, Y., Hülür, A. B. (2016). Suriyeli sığınmacıların karşılaştığı sosyal dışlanma mekanizmaları. SBARD Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 14 (27), 17-40.
• Gündüz Hoşgör, A. (2016). Savaş ve Kadına Yönelik Ekonomik Şiddet: Türkiye’de Mevsimlik Tarım İşçisi Suriyeli Kadınlar. Ayrıntı Dergi, erişim: ayrintidergi.com.tr/savas-ve-kadina-yonelik-ekonomik-siddet-turkiyede-mevsimlik-tarim-iscisi-suriyeli-kadinlar/
• Harunoğulları, M. (2016). Suriyeli sığınmacı çocuk işçiler ve sorunları: Kilis örneği. Göç Dergisi, 3(1), 29-63.
• TİSK (2015). Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri. Ankara: Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu.
• Erdoğan, M. M. (2017). ‘Kopuş’tan ‘Uyum’a Kent Mültecileri Suriyeli Mülteciler ve Belediyelerin Süreç Yönetimi: İstanbul Örneği. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları.
• ILO (2016). Suriyeli İşçi, İşveren ve Girişimcilerin İşgücü Piyasasında Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalıştayı Genel Değerlendirme, 13 Haziran 2016, erişim: www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---europe/---ro-geneva/---ilo-ankara/documents/meetingdocument/wcms_533055.pdf
• Lordoğlu, K., Aslan, M. (2016). En fazla Suriyeli göçmen alan beş kentin emek piyasalarında değişimi: 2011-2014. Çalışma ve Toplum, 2016/2, 789-808.
• Kandemir, M. (2016). “Yerinden Edilmiş” Suriyelilerden “Yerleşik” Suriyelilere, erişim: muratkandemir-bilgikutusu.blogspot.com.tr/2016/01/yerinden-edilmis-suriyelilerden.html
• Kap, D. (2014). Suriyeli mülteciler: Türkiye’nin müstakbel vatandaşları, Akademik Perspektif, Aralık 2014, 30-35.
• Kaya, S. (2016). Suriyeli Mültecilerin Türk İşgücü Piyasasına Etkileri, AR&GE Bülten, 2016 Ocak Şubat-Ekonomi, İzmir: İzmir Ticaret Odası.
• Kobia, K., Cranfield, L. (2009). Literature Review: Urban Refugees, UNHCR, The UN Refugee Agency.
• Koç, M., Görücü, İ., Akbıyık, N. (2015). Suriyeli sığınmacılar ve istihdam problemleri. Birey ve Toplum, 5 (9), 63-93.
• ORSAM (Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi) (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri. Rapor No: 195, Ankara: Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi.
• Özkarslı, F. (2015). Mardin’de enformel istihdamda çalışan suriyeli göçmenler. Birey ve Toplum, 5 (9), 175-191.
• TEPAV (2016). Türkiye’deki Suriyeliler: İşsizlik ve Sosyal Uyum. Değerlendirme Notu, N201615, Ankara: TEPAV Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı.
• Sigona, N. (2005). Refugee integration(s): Policy and practice in the European Union. Refugee Survey Quarterly, 24 (4), 115-122.
• Taş, Y., Küçükoğlu, M., Menteşe, B. (2016). Türkiye’deki Suriyeli sığınmacıların çalışma hayatında karşılaştıkları sorunlar. TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi; 8 (32), 265-273.
• Üstün, N. (2016). Suriyelilerin Türk İşgücü Piyasasına Entegrasyonu Sorunlar - Öneriler, Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü Araştırma Raporu, Konya: Konya Ticaret Odası.
• Vatansever, K. (2016). Sığınmacıların Kamplardaki Sorunları Sığınmacılarda Sağlığın Belirleyicileri, Savaş, Göç ve Sağlık, Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları.
• kahramanmaras.bel.tr/haber/2017/01/18/bas-denetci-malkoc-gecici-barinma-merkezinde Kahramanmaraş Belediyesi haberi (erişim tarihi: 09.03.2017)
• www.afad.gov.tr/tr/2374/Barinma-Merkezlerinde-Son-Durum Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Barınma Merkezlerinde Son Durum (erişim tarihi: 15.03.2017)
• www.unhcr.org/urban-refugees.html UNHCR - The UN Refugee Agency, Urban Refugees (erişim tarihi: 01.03.2017)
• http://www.unhcr.org/turkey/home.php?page=61 BMYK – Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği, Sığınma Başvuru Sahipleri (erişim tarihi: 17.07.2017)
• http://www.unhcr.org/turkey/home.php?page=72 BMYK – Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği, Mülteciler (erişim tarihi: 17.07.2017)
• www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, Geçici Koruma İstatistikleri (erişim tarihi: 16.03.2017)
• www.csgb.gov.tr/home/contents/istatistikler/yabancicalismaizinleri/ Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yabancı Çalışma İzinleri (erişim tarihi: 09.03.2017)