LİSE MATEMATİK DERS KİTAPLARININ ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE GÖRE İNCELENMESİ: 10. SINIF ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 933 - 959, 30.12.2018

Özlem Özcan , Ayten Erduran

https://doi.org/10.21733/ibad.475459

Cited By: 2

Öz

Bu
araştırmada, matematik öğretiminde ders kitaplarının öğretmen görüşlerine göre
değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada Charalambous, Delaney,  Hsu ve Mesa (2010) ders kitabı inceleme için
oluşturdukları teorik çerçeve temel alınmıştır. Araştırmanın yöntemi nitel bir
araştırma modeli olan durum çalışmaları (case studies)  olarak seçilmiştir. Araştırmanın evrenini
Türkiye de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı liselerde görev yapmakta olan
matematik öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise çeşitli
illerde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı liselerde görev yapmakta olan 65
matematik öğretmeni oluşturmaktadır. Matematik öğretmenlerini belirlerken
amaçsal örnekleme yöntemlerinden olan maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi
kullanılmıştır.  Veri toplama aracı
olarak, Patton (1987) ‘
nun görüşme yaklaşımından biri olan standart açık uçlu görüşme yaklaşımı
kullanılmıştır. Charalambous ve diğer., (2010)
ders kitabı inceleme için oluşturdukları teorik çerçeveden yola çıkılarak
oluşturulan görüşme formu ile öğretmenlerin 10. Sınıf matematik dersi
fonksiyonlarla işlemler ve uygulamaları alt öğrenme alanını incelemesi
istenmiştir. Verilerin analizinde görüşme formundan elde edilecek veriler için
içerik analiz yöntemi kullanılmıştır. 
Araştırmanın sonucunda incelenen iki ders kitabındaki konu anlatımının
yeterli düzeyde ancak konunun günlük hayatla ilişkilendirilmesinin yetersiz
olduğu elde edilmiştir. Kitaplarda bulunan tanım ve kuralların yeterli olduğu
ancak ön bilgileri hatırlatıcı ifadelerin eksik olduğu belirlenmiştir.
Örneklerin sayısının yeterli çeşitliliğinin ise az olduğu sonucuna
ulaşılmıştır. Ders kitabında matematiksel modelleme sorularının ve açık uçlu
soruların olmadığı,  soru çeşitliliği
açısından en fazla çoktan seçmeli soruların yer aldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ders kitabı inceleme, matematik, ortaöğretim, öğretmen

Kaynakça

• Artut, P. ve Ildırı, A. (2013). Matematik Ders Ve Çalışma Kitabında Yer Alan Problemlerin Bazı Kriterlere Göre İncelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (2), 349-364.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (Geliştirilmiş 11. Basım) Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Charalambous, C. Y., Delaney, S., Hsu, H.Y. ve Mesa, V. (2010). A Comparative Analysis of the Addition and Subtraction of Fractions in Textbooks from Three Countries. Mathematical Thinking and Learning, 12, 117–151.
• Çakımcı, T. ve Kabasakal, V. (2015). Ortaöğretim Matematik 10 Ders Kitabı. Ankara: Anadol Yayıncılık.
• Çakır, İ. (2009). İlköğretim 5. Sınıf Matematik Ders Kitaplarının Öğretmen Ve Öğrenci Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Dapgın, M. (2015). Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin Ders Kitabı Dışında Kaynak Kullanımları Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Delice, A., Aydın, E. Ve Kardeş, D. (2009). Öğretmen Adayı Gözüyle Matematik Ders Kitaplarında Görsel Ögelerin Kullanımı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 16, 75-92.
• Erdoğan, A., Eşmen, E. Ve Fındık, S. (2015). Ortaokul Matematik Ders Kitaplarında Matematik Tarihinin Yeri: Ekolojik Bir Analiz. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 42, 239-259.
• Erel, T. (2014). Ortaöğretim Matematik 10 Ders Kitabı. Ankara: Netbil Yayıncılık.
• Ersoy, Y. (1998). Okullarda Matematik Öğretimi ve Eğitimi: Ders Öncesi Hazırlıklar Ve Etkinlikler. Çağdaş eğitim Dergisi, 244, 5-9.
• Gökçek, T. ve Hacısalihoğlu Karadeniz, M. (2013). Ortaöğretimde Matematik Ders Kitabı Yerine Alternatif Kaynakların Tercih Edilme Nedenleri. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 4 (1), 20-31.
• Gür, H. ve Kobak Demir, M. (2015). 7. Sınıf Matematik Ders Kitapları Cebir Kazanımlarının Ön Örgütleyiciler Açısından İncelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (1), 83-100.
• Haggarty, L., & Pepin, B. (2002). An investigation of mathematics textbooks and their use in English, French and German classrooms: Who gets an opportunity to learn what?. British Educational Research Journal, 28, 567–590.
• Herbst, P. (1995). The construction of the real number system in textbooks: A contribution to the analysis of discursive practices in mathematics. Unpublished master’s thesis, University of Georgia, Athens.
• Howson, G. (1995). Mathematics textbooks: A comparative study of grade-8 texts. Vancouver, Canada: Pacific Education Press.
• Işık, C. (2008). İlköğretimin İkinci Kademesinde Matematik Öğretmenlerinin Matematik Ders Kitabı Kullanımını Etkileyen Etmenler ve Beklentileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16 (1).
• Kar, T. ve Işık, C. (2015). Türk ve Amerikan Yedinci Sınıf Matematik Ders Kitaplarının Tamsayılarla Toplama ve Çıkarma İşlemleri Üzerinden Karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim, 40 (177), 75-92.
• Li, Y. (2000). A comparison of problems that follow selected content presentations in American and Chinese mathematics textbooks. Journal for Research in Mathematics Education, 31, 234–241.
• Mesa, V. (2007). Instructors and textbooks. Paper presented at the 10th Conference of the SIG/MAA Research in Undergraduate Mathematics Education, San Diego, CA.
• Mesa, V. (2010). Strategies for controlling the work in mathematics textbooks for introductory calculus. Research in Collegiate Mathematics Education, 16, 235–265.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2016). Milli Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği. 13 Mart 2016 tarihinde https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_01/12113913_yonetmelikderskitaplari.pdf adresinden erişildi.
• Pepin, B. ve Haggarty, L. (2001). Mathematics textbooks and their use in English, French and German classrooms: a way to understand teaching and learning cultures. ZDM, 33 (5).
• Remillard, J. T. (2005). Examining key concepts in research on teachers’ use of mathematics curricula. Review of Educational Research, 75, 211–246.
• Rezat, S. (2006). A model of textbook use. In J. Novotnå, H. Moraovå, M. Kråtkå, & N. Stehlíkovå (Eds.), Proceedings of the 30th Conference of the international group of the Psychology of Mathematics Education (vol. 4, pp. 409–416). Prague: Charles University.
• Schmidt, W. H., McKnight, C. C., Valverde, G., Houang, R. T., & Wiley, D. E. (1997). Many visions, many aims: A cross-national investigation of curricular intentions in school mathematics. Dordrecht, The Netherlands: Kluwer.
• Sevimli, E. ve Kul, Ü. (2015). Matematik Ders Kitabı İçeriklerinin Teknolojik Uygunluk Açısından Değerlendirilmesi: Ortaokul Örneği. NEF-EFMED, 9 (1).
• Stevenson, H. W., & Bartsch, K. (1992). An analysis of Japanese and American textbooks in mathematics. In R. Leetsma & H. Walberg (Eds.), Japanese educational productivity (pp. 103–133). Ann Arbor: Center for Japanese Studies, University of Michigan.
• Şahin, S. ve Turanlı, N. (2005). Liselerde Okutulmakta Olan Lise I. Sınıf Matematik Kitaplarının Değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2), 327-341.
• Taşdemir, C. (2011). Ortaöğretim 10. Sınıf Matematik Ders Kitabının Bazı Değişkenler Bakımından İncelenmesi: Bitlis İli Örneklemi. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 1 (4), 41-54.
• Yavuz, İ. ve Baştürk, S. (2011). Ders Kitaplarında Fonksiyon Kavramı: Türkiye ve Fransa Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (1).
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (8. Baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yüksel, E. (2010). İlköğretim 6. Sınıf Matematik Ders Kitaplarının Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.