Sosyal Etkileşimin Goffmancı Analitik İncelemesi: İletişimin Toplumsal Karakteri, Düşünümsel Anlamlandırma ve Etkileşim Düzeninde Diyalektik Çatallanmalar

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 1 - 14, 31.05.2025

Cem Özkurt

https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1462596

Öz

Goffman, kuramsal girişiminde, yüz yüze ve odaklanmış iletişimlere yoğunlaşarak, gündelik ilişkilerden ortaya çıkan anlamların gündelik yaşamın uzlaşımlarını nasıl ortaya çıkardığını ve inşa ettiğini analitik olarak analiz etmiştir. Yapısal kavramlardan iletişimsel kavramlara geçişi önermiş, durumların iletişim üzerindeki etkisini özel olarak incelemiştir. Bu makale, Goffman’ın geliştirdiği kavramları analitik olarak çözümlemeyi amaçlamaktadır. Bu tartışmada, üç eksenli analiz düzeyi kullanılmıştır. İlki, etkileşim düzeninin örtük ve belirtik boyutlarını yapıp etmeler, bilişsel kalıplar, eğilimler bakımından ortaya koymaktır. Bu eğilimler, aktörleri kuşatan avantajlar ve dezavantajlar setlerinin biçimlendirdiği başarı ve başarısızlıkların toplam etki gücünün bağlantısında inşa olmuştur ve analizimizin merkez noktalarından birini oluşturmaktadır. İkincisi, etkileşim düzeninde aktörlerin karşılaştıkları gerilimleri nasıl deneyimledikleri ve bu gerilimleri aşma çabalarını tartışmaya açmaktır. Goffman’ın kavramsal çerçevesinde, etkileşim düzeninde gerilim, toplumsal akışın doğasının olağan bir uzantısıdır ve kişiler arası ilişkinin ayrılmaz bir parçasıdır. Üçüncü eksen ise, iletişimsel pratiklerin ne türden fırsatlar yarattığını ortaya koymak ve aktörlerin bu fırsatları, hangi biçimlerde avantaja dönüştürdüklerini stratejiler ve taktikler ekseninde analiz etmeye çalışmaktır.

Anahtar Kelimeler

Etkileşim Düzeni, , Sosyal Ortam, , Mikro Sosyoloji, , İletişimin Toplumsal Karakteri, , Toplumsallık

Goffmanian Analytical Analysis of Social Interaction: The Social Character of Communication, Reflexive Signification and Dialectical Bifurcations in the Order of Interaction

Öz

In his theoretical enterprise, Goffman focused on face-to-face and focused communications, analytically analyzing how meanings emerging from everyday relationships reveal and construct the conventions of everyday life. He proposed a shift from structural to communicative concepts and specifically examined the impact of situations on communication. This article aims to analytically analyze the concepts developed by Goffman. In this discussion, three levels of analysis are used. The first is to reveal the implicit and explicit dimensions of the interactional order in terms of doings, cognitive patterns, dispositions. These dispositions are constructed in the nexus of the total potency of successes and failures shaped by the sets of advantages and disadvantages that surround actors and constitute one of the central points of our analysis. The second is to discuss how actors experience the tensions they face in the interactional order and their efforts to overcome them. In Goffman's conceptual framework, tension in the interactional order is a normal extension of the nature of social flow and an integral part of interpersonal relations. The third axis is to reveal what kinds of opportunities communicative practices create and to analyze the ways in which actors turn these opportunities into advantages through strategies and tactics.

Anahtar Kelimeler

İnteraction Order, , Social Environment, , Micro Sociology, , The Social Character of Communication , Sociality

Kaynakça

• Coser, A. L. (2011). Sosyolojik düşüncenin ustaları (Çev. H. Hülür, S. Toker, İ. Mazman). Ankara: De ki basım yayın.
• Goffman, E. (1983). The Interaction order. American sociological review, 48, 1: 1-17.
• Goffman, E. (2014a). Damga (Çev. S. Geniş, L. Ünsaldı, S. N. Ağırnaslı). Ankara: Heretik Yayınları.
• Goffman, E. (2014b). Günlük yaşamda benliğin sunumu (Çev. B. Cesar). Ankara: Heretik Yayınları.
• Goffman, E. (2016). Tımarhaneler (Çev. E. Arıcan). Ankara: Heretik Yayınları.
• Goffman, E. (2018a). Oyundaki eğlence, karşılaşmalar etkileşim sosyolojisinde iki çatışma içinde, (Çev. S. Çalcı), 17-88. Ankara: Heretik Yayınları.
• Goffman, E. (2018b) Rol mesafesi, karşılaşmalar etkileşim sosyolojinde iki çatışma içinde, (Çev. S.Çalcı), 89-164. Ankara: Heretik Yayınları.
• Goffman, E. (2019a). Etkileşim ritüelleri, (Çev. A. Bölükbaşı). Ankara: Heretik Yayınları.
• Goffman, E. (2019b). Kamusal alanda ilişkiler (Çev. M. Fatih). Ankara: Heretik Yayınları.
• Goffman, E. (2020a). Toplum içinde yaşamak (Çev. A. Bölükbaşı). Ankara: Heretik Yayınları.
• Goffman, E. (2020b). Reklamlarda toplumsal cinsiyet (Çev. D. Kılıçer, F. Öz). Ankara: Heretik Yayınları.
• Layder, D. (2014). Sosyal teoriye giriş (Çev. Ü. Tatlıcan). Ankara: Heretik Yayınları.
• Ünsaldı, L. (2019). Burada ne oluyor?. Ankara: Heretik Yayınları.
• Poloma, M. M. (2017). Çağdaş sosyoloji kuramları (Çev. Hayriye Erbaş). Ankara: Palme Yayıncılık.
• Ritzer, G. (2008). Modern sosyoloji kuramları (Çev. Himmet Hülür ). Ankara: De ki Basım Yayın.
• Wallace, A.R. ve A. Wolf. (2012). Çağdaş sosyoloji kuramları (Çev. L. Elburuz ve M. Rami Ayas). Ankara: Doğu Batı Yayınları.