Öz
Amaç: Sporcuların hem bireysel hem de takım oyunlarında daha iyi mücadele etmek ve performanslarını artırmak için yeterli sporcu beslenme bilgi düzeyine sahip olmaları önemlidir. Bu çalışmanın amacı; özel bir üniversitede Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda (BESYO) öğrenim gören ve farklı branşlarda aktif spor yapan öğrencilerin sporcu beslenme bilgi düzeylerini yaptıkları spor branşına (takım ya da bireysel) göre değerlendirilmesidir.
Yöntem: Araştırmaya basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenen 140 (117 erkek, 23 kadın) gönüllü üniversite öğrencisi dahil edilmiştir. Öğrencilerin sporcu beslenmesi bilgi düzeylerini belirlemek için Sporcu Beslenme Bilgisi Ölçeği (SBBÖ) kullanılmış ve uğraştıkları branşa göre (takım veya bireysel) beslenme bilgi puanları belirlenmiştir. Verilerin analizinde SPSS 24.00 Programı kullanılmıştır.
Bulgular: Takım sporu ve bireysel spor yapan öğrencilerin SBBÖ puanları sırasıyla ortalama 23,17±6,79 ve 26,51±7,05 puan olup; her iki gruptaki öğrencilerin büyük çoğunluğunun (%88,6) sporcu beslenmesi konusunda “zayıf” bilgi düzeyine sahip olduğu bulunmuştur (p<0,05). Bireysel spor yapan öğrencilerin spor beslenmesi bilgi düzeylerinin takım sporu yapanlara göre anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Bireysel spor yapan öğrencilerin SBBÖ toplam ve makro besin ögeleri, mikro besin ögeleri, sporcu beslenmesi alt boyut puanları takım sporcularına kıyasla anlamlı olarak daha yüksek olduğu görülmüştür (p<0,05).
Sonuç: Öğrenci sporcuların zayıf sporcu beslenme bilgisine sahip olmaları yetersiz beslenmeye yol açarak performanslarını ve enerji dengelerini olumsuz etkileyebilir. Bireysel ya da takım sporu fark etmeksizin öğrenci sporcuların, antrenman etkilerini en üst düzeye çıkarmak ve optimal enerji dengesini sağlamak için temel spor beslenme kavramlarını anlamaları gerekir. Bunun için, üniversitelerin spor bölümleri bu alanda uzman diyetisyenlerle öğrenci sporcuların beslenme bilgilerini ve davranışlarını optimize etmelerini kolaylaştıran dersler, çevrimiçi kurslar, danışmanlık ve eğitim programları sağlaması yararlı olabilir.
Teşekkür
Çalışmada veri toplamak için gerekli izni sağlayan İstanbul Gelişim Üniversitesi'ne teşekkür ederiz.