Yumuşak Güç ve Kamu Diplomasisine Karşılaştırmalı Bir Bakış: Rusya ve Ukrayna Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 2, 788 - 804, 31.10.2024

Samet Kavoğlu , Ergün Köksoy

https://doi.org/10.17336/igusbd.1272971

Öz

Yurttaşlık bilincinin arttığı toplumlarda, örgütlü gruplar başta olmak üzere genel olarak kamuoyu siyasal aktörler üzerinde etki oluşturmaktadır. Kamu diplomasisi de siyasal süreçlerde etki üretme kapasitesine sahip hedef ülke kamularına dönük yumuşak güç temelli faaliyetleri tanımlamaktadır. Bu çalışma Rusya ve Ukrayna’nın yumuşak güç ve kamu diplomasisi yaklaşımlarına ve kaynaklarına odaklanmaktadır. Çalışmada tarafların kamu diplomasisi yaklaşımları ve faaliyetleri doküman analizine dayalı betimleyici incelemeyle araçlar, aktörler, yöntemler, hedef kamular, taktik ve stratejik iletişim çabaları ekseninde mercek altına alınmıştır. Araştırma bulgularından hareketle Rusya’nın büyük güç olma iddiasıyla küresel ölçekte kamu diplomasisi faaliyetleri yürüttüğü görülmekle birlikte “Yakın Çevre” doktrini ekseninde etnik Rusların yaşadığı eski SSCB ülkelerine dönük yoğun çalışmaların olduğu da görülmektedir. Ukrayna kamu diplomasisi incelendiğinde ise faaliyetlerin Dışişleri Bakanlığı Kamu Diplomasisi ve İletişim Genel Dairesi, Ukrayna Kültür Vakfı ve Ukrayna Enstitüsü tarafından yürütüldüğü; faaliyetlerde öne çıkan temaların da Rusya’dan ayrışan beynelmilel Ukrayna milli kimliği oluşturmak ve Ukrayna’yı Avrupa kültür havzası içerisinde konumlandırmak olduğu bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kamu Diplomasisi, Yumuşak Güç, Dış Politika, Rusya, Ukrayna

A Comparative Look on Soft Power and Public Diplomacy: A Review on Russia and Ukraine

Öz

In societies where civic consciousness has grown, the general public, especially organized groups, has influence over political actors. Public diplomacy is a soft power activity that targets the populations of target countries that are capable of exerting influence on political processes. This study focuses on the soft power and public diplomacy approaches and resources of Russia and Ukraine. In terms of tools, actors, methods, target audiences, tactical and strategic communication efforts, and a descriptive analysis based on document analysis, the study analyzes the public diplomacy approaches and activities of the two countries. From the research results, it appears that Russia, claiming to be a great power, conducts public diplomacy activities at the global level but also develops intensive activities towards the former USSR countries where ethnic Russians live, in the axis of the "Near Abroad" doctrine. If one looks at Ukrainian public diplomacy, one can see that the Ukraine Institute, the Ukrainian Cultural Foundation, and the General Department of Public Diplomacy and Communications of the Ministry of Foreign Affairs all carry out the activities. It has been noted that the main objectives of the initiatives are to establish a national identity for Ukraine that is distinct from Russian culture and to situate Ukraine within the context of European culture.

Anahtar Kelimeler

Public Diplomacy, Soft Power, Foreign Policy, Russia, Ukraine

Kaynakça

• AA (2020). Dünyada en fazla doğal gaz rezervi 38 trilyon metreküple Rusya'da. Erişim tarihi: 17.03.2023, https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/dunyada-en-fazla-dogal-gaz-rezervi-38-trilyon-metrekuple-rusyada/1882556
• ANLAMASSOVA, M. (2017). Uluslararası ilişkilerde yumuşak gücün kullanımı ve Rusya'nın yumuşak güç araçları (Yayınlanmamış doktora tezi), İstanbul Ü. SBE. İstanbul.
• ATKINSON, P.A. & COFFEY, A.J. (1997). Analyzing documentary realities. D. Silverman (Ed.). Qualitative research: theory, method and practice (ss. 45-62). London: Sage.
• BERKİL, N. S. & EKŞİ, M. (2020). Rus kamu diplomasisinin araçsallaştırılması bağlamında Rus diasporası. Bölgesel Araştırmalar Dergisi, Cilt 4 (2), 121-147.
• BOURKE, Latika (2023). Australia slips again in global soft power ranking. Erişim tarihi: 17.03.2023, https://www.smh.com.au/world/europe/australia-slips-again-in-global-soft-power-ranking-20230302-p5coqa.html
• BOWEN, G.A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, Vol. 9 (2), 27-40.
• BRAND FINANCE (2022). Global soft power index 2022. Erişim tarihi: 17.03.2023, https://brandfinance.com/press-releases/global-soft-power-index-2022-usa-bounces-back-better-to-top-of-nation-brand-ranking
• BRAND FINANCE (2023). Global soft power index 2023. Erişim tarihi: 17.03.2023, https://brandfinance.com/press-releases/gulf-nations-on-the-rise-in-global-soft-power-index-2023-uae-saudi-arabia-qatar-climb-in-new-rankings
• CABBARLI, H. (2016). İki güç arasındaki Ukrayna. Karadeniz Araştırmaları, Cilt 13 (50), 95-123.
• CHESKIN, A. (2017). Russian soft power in Ukraine: a structural perspective. Communist and Post-Communist Studies, Vol. 50 (4), 277-287.
• CULL, N.J. (2009). Public diplomacy: lessons from the past. Los Angeles: Figueroa Press.
• CULL, N. J. (2008). Public diplomacy before Gullion. Nancy Snow and Philip M. Taylor (Eds.). Handbook of public diplomacy. New York: Routledge.
• ÇELİKASLAN, M.N. (2022). Ukrayna-Rusya savaşı: Avrupalı bir milletin yıkımı. Türk Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 3 (1), 53-66.
• DEMYDOVA, V. (2019). Independence of the Ukrainian church: How Russia is losing its soft power tool in Ukraine. The Academic Elegance, Vol. 6 (11), 251-274.
• DOĞAN, E. (2015). Rusya Federasyonu'nda kamu diplomasisi: Evrim ve kurumlar. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, Cilt 3 (2), 179-194.
• ERZEN, M.Ü. (2012). Kamu diplomasisi. İstanbul: Derin Yayınları.
• EURONEWS (2022). IMF verileri güncellendi: Türkiye dünyanın kaçıncı büyük ekonomisi? Erişim Tarihi: 17.03.2023. https://tr.euronews.com/2022/11/22/imf-verileri-guncelledi-turkiye-2021-ve-2022de-dunyanin-en-buyuk-20-ekonomisi
• GÜLSEVEN, A.Y. (2019). Geçmişten günümüze Russkiy Mir (Rus Dünyası): Bir kimlik projesinden uluslararası politikaya. Avrasya Etüdleri, Cilt 56 (2), 33-52.
• HALİDOV, İslam (2015). Rusya’nın yumuşak güç araçları. Avrasya İncelemeleri Dergisi, Cilt 3 (1), 37-75.
• HÜRRİYET (2022). Hangi ordunun gücü daha fazla? Rakam ve grafiklerle Ukrayna ve Rusya karşılaştırması. Erişim Tarihi: 15.03.2023. https://www.hurriyet.com.tr/dunya/hangi-ordunun-gucu-daha-fazla-rakam-ve-grafiklerle-ukrayna-ve-rusya-karsilastirmasi-42010489
• KAÇMAZ, M. (2020). Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. Türk Coğrafya Dergisi, (74), 157-165.
• KAVOĞLU, S. (2013). Yapılandırmacı perspektiften kamu diplomasisi ve Türkiye: ABD yazılı basınından yansımalar. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Cilt 2 (45), 115-128.
• KAVOĞLU, S. (2018a). Türk dış politikasında paradigma değişimi ve ulusal basına yansımaları: Örnek olay incelemesi. Erciyes İletişim Dergisi, 5 (4), 797-818.
• KAVOĞLU, S. (2018b). Türk kamu diplomasisi - Halkla ilişkiler eksenli model arayışları. Konya: Eğitim Yayınevi.
• KELKİTLİ, F.A. (2018). Rusya’nın egemen demokrasi modelinin Orta Asya devletleri üzerindeki etkisinin analizi. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 6 (2), 157-175.
• KIRAL, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 170-189.
• KÖKSOY, E. (2021). Kurumsal dönüşüm ve diplomasinin geleceği. S. İzgi (Der.). Kovid-19 sonrası geleceğin güvenlik kurumları ve stratejik dönüşüm (ss.120-131). Tasam Yayınları.
• KÖKSOY, E. (2023). Gelenekselden dijitale kamu diplomasisi. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
• KÖKSOY, E. & KAVOĞLU, S. (2023). Savaş iletişimi: Rusya-Ukrayna savaşı üzerine bir inceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (41), 94-116
• M&N (2021). Rus Ortodoks Kilisesinin yapısı ve işleyişi. Erişim Tarihi: 13 Mart 2023, https://www.milelvenihal.org/din-kultur-arastirmalari/rus-ortodoks-kilisesinin-yapisi-ve-isleyisi
• MAKARYCHEV, A. (2013). Yumuşak güç, bölgeselcilik ve komşuluk ilişkileri: Rekabetçi bir ortamda Rusya’nın potansiyeli. Bilge Strateji, 5, 37-56.
• MILITARY REVIEW, (2016). The Value of science is in the foresight. Erişim Tarihi: 05.09.2023, https://www.armyupress.army.mil/portals/7/military-review/archives/english/militaryreview_20160228_art008.pdf
• NYE, J.S. & ARMITAGE, R.L. (2007). CSIS commission on smart power. A smarter, more secure America. Center for Strategic and International Studies. Erişim Tarihi: 13 Temmuz 2020, https://csis-website-prod.s3.amazonaws.com/s3fs public/legacy_files/files/media/csis/ pubs/071106_csissmartpowerreport.pdf
• NYE, J.S. (1990). Soft Power. Foreign Policy, 80, Twentieth Anniversary (Autumn), 153-171.
• NYE, J.S. (2005). Yumuşak güç. (Çev. R.İ. Aydın). Ankara: Elips Yayınevi.
• NYE, J.S. (2008). Public diplomacy and soft power. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 616 (1), 94-109.
• NYE, J.S. (2011). The future of power. New York: Public Affairs.
• NYE, J.S. (2013a). Hard, soft, and smart power. Andrew F. Cooper and Jorge Heine and Ramesh Thakur (Eds.). The Oxford handbook of modern diplomacy (ss. 559-574). UK: Oxford University Press.
• NYE, J.S. (2013b). What China and Russia don’t get about soft power. Erişim Tarihi: 05.09.2023, https://foreignpolicy.com/2013/04/29/what-china-and-russia-dont-get-about-soft-power/
• NYE, J.S. (2022). Soft power after Ukraine. Erişim Tarihi: 04.01.2023, https://www.belfercenter.org/publication/soft-power-after-ukraine
• ÖZEKİN, M.K. & KIRCAN, S. (2021). Kadife eldiven içindeki demir yumruk: Rusya’nın Orta Doğu’daki yumuşak gücü. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, Cilt 6 (2), 483-514.
• POTTER, E.H. (2009). Branding Canada. Canada: McGill-Quenn’s University Press.
• РОССОТРУДНИЧЕСТВО (2023). https://rs.gov.ru/deyatelnost/
• RIAC (2023). https://russiancouncil.ru/en/about/
• RIGGINS, J. (1998). A Strategic assessment of public diplomacy. Erişim Tarihi: 08.03.2023, https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/ADA444104.pdf
• RT (2023). https://www.rt.com/about-us/
• RUSSKIY MIR FOUNDATION (2023). https://russkiymir.ru/en/
• SAĞIR, A. (2019). Çin Halk Cumhuriyeti’nde düşünce kuruluşlarının gelişimi: “Sorumlu büyük güç” olma yolunda gerçekleştirilen düşünce kuruluşu açılımı. Cappadocia Journal of Area Studies, 1, 78-99.
• SCHINDLER, C.E. (2018). The origins of public diplomacy in US statecraft: Uncovering a forgotten tradition. Cham: Palgrave Macmillan.
• SPUTNIK NEWS (2023). https://sputniknews.com/docs/index.html
• TASS (2023). https://tass.com/politics/1566935
• TECER, Ö.Ç. (2014). Jeopolitik ve tarihsel bir rekabet sahası olarak Ukrayna ve dış politika parametreleri. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 3 (4), 97-125.
• TEMİR, E. (2020). Orta Asya’da Rusya’nın kültürel iletişim ve kültürel diplomasi faaliyetleri: Rossotrudniçestvo. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, Özel Sayı, 167-177.
• TEKİN, S. (2020). Güney – Güney işbirliğinin ideolojik temelleri: Bağlantısızlar Hareketi ve Küresel Güney. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (24), 65-81 .
• THE GORCHAKOV FUND (2023). https://en.gorchakovfund.ru/portal/page/2902cca9-09f4-4a53-b9ed-868b5977a57b
• TİCARET BAKANLIĞI (2022). Erişim Tarihi: 10 Ocak 2023, https://ticaret.gov.tr/data/5bcc5d4813b876034cfece26/RF_Ulke_Raporu-2022.pdf
• UKRAYNA DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI KAMU DİPLOMASİSİ VE İLETİŞİM GENEL DAİRESİ (2023). https://mfa.gov.ua/en/about-mfa/mfa-structure/public-diplomacy-department
• UKRAYNA ENSTİTÜSÜ (2023). https://ui.org.ua/
• UKRAYNA KÜLTÜR VAKFI (2023). https://ucf.in.ua/
• UKRINFORM (2023). https://www.ukrinform.net/rubric-ato
• WACH, E. & WARD, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. Erişim Tarihi: 10.03.2023, https://www.ids.ac.uk/publications/learning-about-qualitative-document-analysis/
• YAĞMURLU, A. (2019). Kamu diplomasisi aracı olarak kültür enstitüleri: Yunus Emre Kültür Enstitüsü. Ç. Edgücan ve Z. Karacagil ve Ş. Bozgun (Der.). Current debates on social sciences 2 law. political sciences and economy (pp. 12-22). Bilgin Kültür Sanat Yayınları.