Çift Kariyerli Akademisyenlerin İş Yeri ve Evdeki İyi Oluşları Üzerine Bir Saha Araştırması

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 145 - 155, 20.10.2018

Ali Alparslan , Mehtap Öztürk İlker Hüseyin Çarıkçı

https://doi.org/10.18394/iid.368544

Cited By: 7

Öz

Bu
araştırma; akademisyen eşlerin çift kariyerli olmaya dair tutumlarını ölçmek,
iş yeri ve evdeki mutluluklarının demografik özellikler ile farklılaşıp
farklılaşmadığını tespit etmek amaçlı gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda iş
yeri ve evdeki mutluluğun arasındaki ilişkiyi tespit etmek bu çalışmanın bir
diğer amacıdır. Isparta Süleyman Demirel Üniversitesinde bulunan çift kariyerli
akademisyenler üzerine yapılan bu çalışma, kartopu yöntemiyle seçilmiş 244
çiftin katılımı sağlanarak yapılmıştır. Yüz yüze anket yöntemi uygulanarak
veriler toplanmıştır. Ankette; akademisyen eşlere ait demografik bilgiler,
eşlerin çift kariyerli olmaya yönelik tutumları, çocuk sayısı ve çocuk yapmaya
dair tutumları, iş yerindeki ve evdeki mutluluğun değerlendirilmesine yönelik
veriler çeşitli istatistiksel yöntemlerle analiz edilmiştir. Elde edilen
bulgulara göre; 1’den fazla çocuk sahibi olanların işyerlerinde daha mutlu
olduğu, çift kariyerliliğe dair olumsuz tutum ile çocuk sayısının alakalı
olmadığı, çocuk sahibi olmanın akademik kariyer üzerinde anlamlı bir etkisinin
olmadığı görülmüştür. Evdeki mutluluk, iş yerindeki mutluluk ve iş tatmini
arasında anlamlı, pozitif ve kuvvetli düzeyde ilişki mevcuttur. Çift kariyerli
olmaya yönelik olumsuz tutum içinde olan akademisyen eşler, iş yerinde ve evde
daha mutsuzdur. Ayrıca akademik çiftlerde kadın akademisyenlerin erkeklere göre
üretilen eserler açısından daha başarılı olduğu da ortaya konan bulgulardandır.

Anahtar Kelimeler

Çift Kariyerli Eşler, Öznel İyi Oluş, Evde Mutluluk (Öznel İyi Oluş), İşyerinde Mutluluk (Öznel İyi Oluş), Akademisyen Çiftler

A Field Study On Well-Being of Dual-Career Academics in The Workplace and at Home

Öz

This research was conducted for academicians'
attitudes towards being dual-career and determining whether the wellbeing of
the workplace and the home differed with the demographic characteristics. At
the same time determining the correlation between wellbeing at workplace and
home was the other aim of study. Carried out on the dual-career academics at
Süleyman Demirel University in Isparta, this study was performed by providing
the participation of some 244 couples selected with the snowball method. The
data were collected by employing the face-to-face questionnaire method. In the
questionnaire, it was intended to analyze data with varied statistical method
about the demographic information on the academic couples, the attitudes of the
couples towards being dual-career, their attitudes towards the number of
children and towards having children, and the evaluation of well-being in the
workplace and at home. According to the findings obtained, it was seen that
those with more than one child were happier in their workplaces, that a
negative attitude towards being dual-career was not relevant to the number of
children, and that having children had no significant effect on the academic
career. There are significant, positive, and strong correlations among
well-being at home, well-being in the workplace, and job satisfaction. The
academic couples with negative attitudes towards being dual-career are
unhappier in the workplace and at home. In addition, another finding revealed
is that the female academics among the academic couples were more successful in
terms of works produced than the males.

Anahtar Kelimeler

Dual Career Couples, Work-Family Balance, Well-being at Home, Well-being at Workplace, Academician Couples

Kaynakça

• KAYNAKÇA Acar F. (1990). Türkiye’de Kadınların Akademik Kariyere Katılımı, İş ve İşçi Bulma Kurumu Konferansı, Değişen Toplumda Kadınların İstihdam İmkânlarının Geliştirilmesi Konulu Uluslararası Konferans, 7-8 Kasım, Ankara.
• Alp A., Yeni Çalışma Biçimleri ve Aile Yapısı Bağlamında Çalışan Kadınlar, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tezsiz Yüksek Lisans Projesi, İzmir, 2007.
• Alparslan A. M. (2016). Emek İşçilerinde Fazladan Rol Davranışının Öncülü: İş Tatmini mi İşyerinde Mutluluk mu?, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1), 203-206.
• Apaydın D. M. (2004). Çift Kariyerli Ailelerde İş-Aile ve Aile-İş Çatışmalarının Kendini Kurgulama Düzeyleri ile İlişkisi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Aytaç M. (2001). Akademisyenlerin Çalışma Yaşamı ve Kariyer Sorunları, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa.
• Aytaç S. (2001). Çift Kariyerli Eşler ve Çalışma Yaşamındaki Yeri, Ezgi Kitabevi, Bursa.
• Bayer A. (2013). Değişen Toplumsal Yapıda Aile, Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4(8), 104-108).
• Betz N. E. ve Fitzgerald L. F. (1987). The Career Psychology Of Women, Academic Press Inc. London.
• Erben G. S. ve Ötken A. B. (2014). Paternalist Liderlik ve İşe İlişkin İyilik İlişkisinde İş-Yaşam Dengesinin Rolü, Yönetim ve Ekonomi Araştırma Dergisi, 22, 103-105)
• Erer N., (2002). İnsan Kaynakları Yönetimi Politika ve Uygulamaları Açısından İki Kariyerli Aileler ve İki Kariyerli Ailelerin Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Gerson K., (1985). Hard Choices How Women Decide About Work, Career, and Motherhood, Universite Of California Press, United States.
• Kangal A., (2013). Mutluluk Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme ve Türk Hanehalkı İçin Bazı Sonuçlar, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 216-217.
• Levinson H., (2001). Harvard Business Review Dergisinden Seçmeler İş ve Yaşam Dengesi, “Tükenmiş Yöneticiler”, Akt: İbrahim Bingöl, MESS Yayın, İstanbul.
• McWhiter E. H., (1997). Perceived Barriers to Education and Career: Ethnic and Gender Differences, Journal of Vocational Behaviour, 50(1), 124-140.
• Norrell, J. E., ve Norrell, T. H. (1996). Faculty and family policies in higher education, Journal of Family Issues, 17(2), 204-226.
• Preston C. C. ve Colman, A. M., (2000). Optimal number of response categories in rating scales: Reliability, validity, discriminating power, and respondent preferences, Acta Psychologica, 104(1), 1-15.
• Robbins, S. P. ve Judge, T. A. (2013). Örgütsel Davranış, (Çev. Ed.: İ. Erdem), Nobel Akademik Yayıncılık, İstanbul.
• Sarı E. ve Çevik A., (2009). Kadın İçin Kariyer Gelişiminin Önemi Uluslararası-Disiplinlerarası Kadın Çalışmaları Kongresi, Kongre Bildirileri, Sakarya.
• Telman, N. ve Ünsal, P. (2004). Çalışan Memnuniyeti, 1. Basım, Epsilon Yayınevi, İstanbul,
• Totan T. ve Doğan T. (2010). Kadınlarda Olası Kariyer Sonlandırma Nedenlerini Belirlemeye Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması, İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 12(4), 33-50.
• Turan İ., Şimşek Ü. ve Aslan H. (2015). Eğitim Araştırmalarında Likert Ölçeği ve Likert-Tipi Soruların Kullanımı ve Analizi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 191-192.
• WHO-5 Psychiatric Research UNIT (2006), WHO Collaborating Center For Mental Health, Frederiksborg General Hospital, DK-3400 HillerodX Frank Snoek, for DAWN/Novo Nordisk, March 3.
• Yılmaz B., Çift Kariyerli Ailelerde Sosyal Rol Değişimi: Kültürel Bir Değerlendirme, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2009.
• Yılmaz T. ve Şahin H. N. (2008). İş-Aile Çatışması ve Kadın Yaşamı Üzerine Etkileri, Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 16(63), 188-194.
• tuik.gov.tr, Yaşam Memnuniyeti Araştırması, 2015, Haber Bülteni, Sayı:21518, 23 Şubat 2016.