CYCLICAL STRUCTURE IN THE PLAYS ‘THE BALD SOPRANO’, ‘WAITING FOR GODOT’ AND ‘MAIDS’

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 1, 345 - 358, 30.04.2017

Hanife Nalan Genç

Öz

The concept of Theater of the Absurd accelerating especially in the second half of the twentieth century was not only evaluated as incomprehensible but also found ridiculous and surprised when it was considered as a new genre. The aimlessness of people who cannot make their presence felt with their actions and their despair were exhibited in the tragic-comic contrast. The concept of Theater of the Absurd which can be assessed in two periods with the themes and the principles it defends developed under the leadership of the authors including mostly Ionesco, Beckett and Genet of the second period putting emphasis on the harmony of dissonance. These three pioneers of this theater existed with their unique style of playwriting. In this study, Ionesco’s ‘Kel Şarkıcı’ (The Bald Soprano), Samuel Beckett’s Godot’yu Beklerken (Waiting for Godot) and Jean Genet’s Hizmetçiler (Maids) were examined in the context of cyclical structures. The plays’ own texture and the fact that they were fictionalized with its cyclical structures associated with their concept of theater caused these three plays which have different styles of plays and the playwrights who defend different ideas to find common ground. As a result, it was found out that the structure in these plays served to concretize the fundamentals of theatre of the Absurd.

Anahtar Kelimeler

The Bald Soprano, Waiting for Godot, Maids, Incompatible Theatre, cyclical structure

‘KEL ŞARKICI’, ‘GODOT’YU BEKLERKEN’ VE ‘HİZMETÇİLER’ İSİMLİ OYUNLARDA ÇEVRİMSEL YAPI

Öz

Özellikle yirminci yüzyılın ikinci yarısında ivme kazanan Uyumsuz Tiyatro anlayışı yeni bir tür olarak belirdiğinde anlaşılmaz olarak değerlendirilmekle kalmayıp, aynı zamanda saçma bulunmuş, şaşkınlık yaratmıştır. Eylemleriyle varlığını gösteremeyen insanın amaçsızlığı, umutsuzluğu trajik-komik karşıtlığında sergilenmiştir. İzlekleri ve savunduğu ilkeleriyle iki dönemde değerlendirilebilen Uyumsuz Tiyatro anlayışı daha çok aralarında Ionesco, Beckett ve Genet’in bulunduğu ve uyumsuzluğun uyumu üzerinde duran ikinci dönem yazarlarının öncülüğünde gelişim göstermiştir. Bu tiyatro anlayışının bu öncü üç ismi oyun yazarlıklarında kendilerine özgü biçemleriyle var olmuşlardır. Bu çalışmada, Ionesco’nun Kel Şarkıcı, Samuel Beckett’in Godot’yu Beklerken ve Jean Genet’nin Hizmetçiler isimli oyunları çevrimsel yapıları bağlamında incelenmiştir. Oyunların kendi dokusu ve bağlı bulundukları tiyatro anlayışıyla ilintili biçimde çevrimsel yapıyla kurgulanmış olmaları birbirinden ayrı biçemlere sahip bu üç oyun ve ayrı düşünceleri savunan oyun yazarlarını aynı paydada birleştiren ortak noktaları oyunların çevrimsel yapıları olmuştur. Sonuç olarak oyunlardaki bu yapının Uyumsuz Tiyatro anlayışının asallarını belirgin hale getirme amacına hizmet ettiği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kel Şarkıcı, Godot’yu Beklerken, Hizmetçiler, Uyumsuz Tiyatro, çevrimsel yapı

Kaynakça

• Akarsu, B. (1994).Çağdaş felsefe. İstanbul: İnkılap Yayınevi.
• Aktulum, K. (2004). Parçalılık/metinlerarasılık. Ankara: Öteki Yayınevi.
• Beckett, S. (1952) En attendant godot. Paris: Minuit; (1992). Godot’yu beklerken. (Çev.Tuncay Birkan). İstanbul: Kabalcı.
• Benmussa, S. (1966). Eugène ıonesco, Théâtre de tous les temps. Paris: Seghers.
• Bonnefoy, Cl. (1996). Entre la vie et le rêve (Entretiens). Paris: Gallimard.
• Cruichshank, J. (1965). Albert camus ve başkaldırı edebiyatı. (Çev. Rasih Güran). İstanbul: De Yayınevi.
• Çalışlar, A. (1994). Tiyatro oyunları sözlüğü 1. İstanbul: Mitos-Boyut.
• Dejean, J-L. (1987). Le théâtre français depuis 1945. Paris: Fernand Nathan.
• Dereboy, İ. F. (1997). “Erişkinlikteki durağanlığın oyunlaştırılması: godot’yu beklerken” in 3P Dergisi, 30-34.
• Deshoulières, Ch. (1989). Le théâtre au XXe siècle en toutes lettres. Paris: Bordas.
• Er, A. (1998).Oyun çözümlemesinde ilk adım. Ankara: Ürün Yayınları.
• Esslin, M. (1999). Absürd tiyatro (Çev: Güler Siper). Ankara: Dost Kitapevi.
• Genet, J. (1968). Les Bonnes précédé de “comment jouer les bonnes”, œuvres complètes, tome IV, Paris: Gallimard; (1990). Hizmetçiler (Türkçesi : Salâh Birsel). İstanbul: Nisan Yayınları.
• Ionesco, E. (1954). Théâtre I. (La cantratrice chauve, la leçon, jacques ou la soumission, les chaises, victimes du devoir, amédée ou comment s’en débarrasser), Paris: Gallimard; (1997). Toplu Oyunları (Çeviren: Hasan Anamur). İstanbul: MitosBOYUT Yayınları.
• Ionesco, E. 1966 (1962). Notes et contres-notes. Paris: Gallimard.
• Juliet, Ch. (2000). Samuel beckett ile görüşmeler. (Çev: Sema Rıfat). İstanbul: Om.
• Marmin, M. (1965). “Lettres françaises : le théâtre de l’absurde” in Études Françaises, vol. 1, n° 1, 101-105.
• Melese, P. (1969). Samuel beckett. Vichy: Wallon.
• Pascal, Bl. (1966). Düşünceler (Çev. İsmet Zeki Eyüboğlu). İstanbul: Oluş Yayınları.
• Sartre, J.P. (1960). Çağımızın gerçekleri. (Çev. Vedat Günyol-S.Eyüboğlu). İstanbul: Can Yayınları.
• Şener, S. (1993).Oyundan düşünceye. Ankara: Gündoğan Yayınları.
• Yıldırım, A. (2010). Eleştirel pedagoji ıvan ıllich ve paulo freire’in eğitim anlayışı üzerine. Ankara: Anı Yayıncılık.