The Effect of Reading Comprehension Strategies on Reading Comprehension in Teaching Turkish as a Foreign Language

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 4, 46 - 61, 30.12.2022

Elif Aktaş

https://doi.org/10.29228/ijlet.66680

Öz

Reading comprehension skill is one of the most emphasized issues in teaching Turkish both as a mother tongue and as a foreign
language.. In this respect, it is necessary to employ reading comprehension strategies in order to improve students'
comprehension skills. In this study, the effect of reading comprehension strategies in teaching Turkish as a foreign language on
reading comprehension skills was examined. In the study, which has a quantitative design, the experimental design with pretest-posttest control group was used as a method. The study group, which was determined by easily accessible case sampling, consists
of 49 students who learn Turkish at B2 level at ALKÜ TÖMER. The "Reading Comprehension Achievement Test in Turkish as a
Foreign Language" developed by Altunkaya (2016) for B-level students was used as a data collection tool in the research. During
the 6-week implementation period, pre-reading, reading and post-reading comprehension strategies were used in the
experimental group. In the control group, the activities in the textbook were not followed within the scope of reading activities.
In the analysis of the data, two different statistical analyzes as Mann Whitney U and Wilcoxon Rank Difference tests were used.
As a result of the application, there was a significant difference between the reading comprehension skills test scores of the
experimental and control group students in favor of the experimental group. According to this result, it was determined that
reading comprehension strategies positively affected reading comprehension skills in Turkish as a foreign language lessons

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish as a foreign language, reading, reading comprehension, reading comprehension strategies

Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Okuduğunu Anlama Stratejilerinin Okuduğunu Anlama Becerisine Etkisi

Öz

Okuduğunu anlama, Türkçenin hem ana dili hem de yabancı dil olarak öğretiminde üzerinde en çok durulan hususlardandır. Okumanın temel gayesi ise anlama ulaşmaktır. Öğrencilerin anlama becerilerini geliştirmek amacıyla okuma öncesi, okuma sırası ve okuma sonrasında bazı stratejiler kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde okuduğunu anlama stratejilerinin okuduğunu anlama becerisine etkisi incelenmiştir. Çalışmada ön test son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Kolay ulaşılabilir durum örneklemesi ile belirlenen çalışma grubu ise ALKÜ TÖMER’de Türkçe öğrenen B2 düzeyinde toplam 49 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Altunkaya (2016) tarafından B düzeyi öğrenciler için geliştirilen “Yabancı Dil Olarak Türkçe Okuduğunu Anlama Başarı Testi” kullanılmıştır. 6 haftalık uygulama süresince deney grubundaki okuma derslerinde okuma öncesi, sırası ve sonrası anlama stratejileri kullanılmıştır. Kontrol grubunda ise okuma çalışmaları kapsamında ders kitabındaki mevcut etkinlikler uygulanmıştır. Veriler, SPSS 22.00 istatistik paket programında Mann Whitney U ve Wilcoxon Sıra Farkları testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda deney ve kontrol grubu öğrencilerinin okuduğunu anlama becerileri test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuca göre, okuduğunu anlama stratejilerinin yabancı dil olarak Türkçe derslerinde okuduğunu anlama becerisini olumlu yönde etkilediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, okuma, okuduğunu anlama

Kaynakça

• Acosta, K. (2019). The reading comprehension strategies of second language learners: a Spanish-English study. Dimension, 54, 57-85.
• Aktaş, E. (2020). Akıcı okuma becerisi bakımından Türkçe dersi öğretim programı ve ders kitapları üzerine eleştirel bir analiz. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(2), 1140-1165.
• Aktaş, E. & Bayram, B. (2018). Türkçe öğretiminde okuduğunu anlama stratejilerinin kullanımı üzerine bir inceleme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(3), 1401-1414.
• Akyol, H. (2006). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: PegemA.
• Altunkaya, H. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlere yönelik okuduğunu anlama başarı testinin geliştirilmesi. Turkish Studies- International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11/3, 113-138.
• Ateş, M. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile Türkçe dersine karşı tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış doktora tezi), Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Atwal, T. (2020). The use of reading strategies in second language adult learners. Electronic Thesis and Dissertation Repository, 6914, Western University.
• Aygüneş, M. (2007). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde okuma becerisini geliştirme yolları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Balcı, A. & Dündar, S. A. (2017). Okuma stratejileri öğretiminin Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerde okuduğunu anlama becerisine etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 258-270.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA.
• Cemiloğlu, M. (2004). İlköğretim okullarında Türkçe öğretimi. İstanbul: Aktüel.
• Çelik, J. (1998). Dil öğreniminde okuma anlama stratejileri. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 9, 107-115.
• Demirel, Ö., & Epçaçan, C. (2012). Okuduğunu anlama stratejilerinin bilişsel ve duyuşsal öğrenme ürünlerine etkisi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 2(1), 71-106.
• Deneme, S. (2008). Yabancı dilde yazma becerisinin gelişiminde özetleme tekniğinin öğretimi ve başarıya etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Doğan, B. (2002). Strateji öğretiminin iş birlikçi ve geleneksel sınıflarda okuduğunu anlama becerileri, güdü ve hatırda tutma üzerindeki etkileri. (Yayınlanmamış doktora tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Emre, Y. (2014). Farklı akademik seviyedeki 4. sınıf öğrencilerinin okuma stratejilerini kullanma durumları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Epçaçan, C. (2008). Okuduğunu anlama stratejilerinin bilişsel ve duyuşsal öğrenme ürünlerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Eraslan, E. (2008). Yabancı dil öğretiminde sözcüğün anlamını kestirme stratejisinin okuduğunu anlamaya etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.