THE DOMINANCE OF INTRINSIC MOTIVATION TO EXTRINSIC MOTIVATION ON REDUCTION OF EMPLOYEE TURNOVER RATE

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 5, 21 - 40, 28.02.2019

H.tezcan Uysal

https://doi.org/10.29064/ijma.495985

Cited By: 1

Öz

The purpose of this
study is to compare the functions of the internal and external motivation
dimensions during the process of minimizing and eliminating the intention to
leave factor, which causes an increased employee turnover rate in the
organization, to identify the dominant motivation dimension that creates a
negative effect on the intention to leave and present administrative
suggestions that will improve the organizational atmosphere of the employees
based on the results to be obtained. Based on this purpose, data was collected
from 334 workers actively working in Zonguldak Province by survey method. As a
result of the performed correlation and simple linear regression analyses, it
was determined that there was a significant negative relationship between the
intention to leave and motivation dimensions and that internal motivation
explains 20% and external motivation explains 8% of the intention to leave. It
was also determined that a 1-unit increase in internal motivation resulted in a
decrease of 0.417 units on the intention to leave and a 1 unit increase in
external motivation caused a decrease of 0.153 units in the intention to leave
that the dominant dimension of motivation is the internal motivation in terms
of effect of lowering the employee turnover rate. Upon examining the difference
analyses, internal motivation was found to be higher among employees with work
experience of 4 years or more, married employees, employees with high income
and public-sector employees.

Anahtar Kelimeler

Employee Turnover Rate, Intention to Leave, Internal Motivation, External Motivation, Organizational Atmosphere

İŞGÜCÜ DEVİR ORANININ AZALTILMASINDA İÇSEL MOTİVASYONUN DIŞSAL MOTİVASYONA DOMİNANTLIĞI

Öz

Bu çalışmanın amacı; örgütlerde işgücü devir oranının artmasına neden olan işten ayrılma niyeti faktörünün azaltılarak elimine edilmesi sürecinde içsel ve dışsal motivasyon boyutlarının fonksiyonlarını karşılaştırarak, işten ayrılma niyeti üzerinde negatif etki yaratan dominant motivasyon boyutunu saptamak, elde edilecek sonuçlara bağlı olarak çalışanların örgüt atmosferini iyileştirecek yönetsel öneriler sunmaktır. Bu amaca bağlı olarak Zonguldak ilinde aktif olarak çalışan 334 işgörenden anket yöntemiyle veri elde edilmiştir. Gerçekleştirilen korelasyon ve basit doğrusal regresyon analizleri sonucunda; işten ayrılma niyeti ile motivasyon boyutları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki belirlenmiş ve işten ayrılma niyetindeki değişimin %20'sini içsel motivasyonun, %8'ini ise dışsal motivasyonun açıkladığı saptanmıştır. Ayrıca, içsel motivasyondaki 1 birimlik artışın işten ayrılma niyeti üzerinde 0.417 birimlik bir azalışa, dışsal motivasyondaki 1 birimlik artışın ise işten ayrılma niyeti üzerinde 0.153 birimlik bir azalışa neden olduğu belirlenmiş ve işgücü devir oranının düşürülmesine etkisi açısından motivasyonun dominant boyutunu içsel motivasyonun oluşturduğu saptanmıştır. Farklılık analizleri incelendiğinde; içsel motivasyonun iş deneyimi 4 yıl ve üstü olan çalışanlarda, evli çalışanlarda, gelir düzeyi yüksek çalışanlarda ve kamu sektöründe çalışanlarda daha yüksek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İşgücü Devri, İşten Ayrılma Niyeti, İçsel Motivasyon, Dışsal Motivasyon, Örgüt Atmosferi

Kaynakça

• Açıkgöz, A. & Günsel, A. (2014). Yeni Ürün Geliştirme Projelerinde Yönlendirici Yönetim Anlayışı, Motivasyon ve İnovasyon Becerisi. Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, 3(2), 33-60.
• Altun, F. & Yazıcı, H. (2010). Öğrencilerin Okul Motivasyonunu Yordayan Bazı Değişkenler, International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11-13 Kasım, 540-545.
• Arı, G. S., Bal, H. & Bal, E. Ç. (2010). İşe Bağlılığın Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisindeki Aracılık Etkisi: Yatırım Uzmanları Üzerinde Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(3), 143-166.
• Aslan, Z. & Etyemez, S. (2015). İşgörenlerin Tükenmişlik Düzeylerinin İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi: Hatay’daki Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(3), 482-507.
• Avcı, N. & Küçükusta, D. (2009). Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Öğrenme, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Eğilimi Arasındaki İlişki. Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 33-44.
• Balantekin, Y. & Oksal, A. (2014). İlkokul 3. ve 4. Sınıf Öğrencileri İçin Matematik Dersi Motivasyon Ölçeği. Cumhuriyet International Journal of Education, 3(2), 102-113.
• Barch, D. M., Yodkovik, N. Sypher-Locke, H. & Hanewinkel, M. (2008). Intrinsic Motivation in Schizophrenia: Relationships to Cognitive Function, Depression, Anxiety, and Personality. Journal of Abnormal Psychology, 117(4), 776-787.
• Barkoukis, V., Tsorbatzoudis, H., Grouios, G. & Sideridis, G. (2008). The Assessment of İntrinsic and Extrinsic Motivation and Amotivation: Validity and Reliability of The Greek Version of The Academic Motivation Scale. Assessment in Education: Principles, Policy & Practice, 15(1), 39-55.
• Berry, M. L. & Morris, M. L. (2008). The Impact of Employee Engagement Factors and Job Satisfaction on Turnover Intent. Academy of Human Reseource Development Annual Conference, Panama.
• Buble, M., Juras, A. & Matić, I. (2014). The Relationship Between Managers’ Leadership Styles and Motivation. Management, 19(1), 161-193.
• Bulut, E. & Çavuş, G. (2015). Liderlik, Motivasyon ve Ödüllendirme İlişkilerinin İncelenmesinde Kısmi En Küçük Kareler Yol Analizinin Kullanılması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 1-24.
• Bushra, A. (2012). Job Satisfaction and Women’s Turnover Intentions in Pakistan’s Public Universities. The Lahore Journal of Business, 1(1), 59-77.
• Cameron, J., Banko, K. M. & Pierce, W. D. (2001). Pervasive Negative Effects of Rewards on Intrinsic Motivation: The Myth Continues. The Behavior Analyst, 24(1), 1-44.
• Clark, R. E. (2003). Fostering the Work Motivation of Individuals and Teams. Performance Improvement, 42(3), 1-13.
• Çarıkçı, İ. H. & Çelikkol, Ö. (2009). İş-Aile Çatışmasının Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(9), 153-170.
• Deci, E. L. (1971). Effects of Externally Mediated Rewards on Intrinsic Motivation. Journal of Personality and Social Psychology, 18(1), 105-115.
• Dilekmen, M. & Ada, Ş. (2005). Ögrenmede Güdülenme. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi(11), 114-123.
• Edrak, B. B., Yin-Fah, B. C., Gharleghi, B. & Seng, T. K. (2013). The Effectiveness of Intrinsic and Extrinsic Motivations: A Study of Malaysian Amway Company’s Direct Sales Forces. International Journal of Business and Social Science, 4(9), 96-103.
• Eren, A. & Saraçoğlu, B. (2011). Gönüllü İşten Ayrılmalar Üzerine Ekonometrik Bir Yaklaşım. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(1), 1-15.
• Ersarı, G. & Naktiyok, A. (2012). İş Görenin İçsel ve Dışsal Motivasyonunda Stresle Mücadele Tekniklerinin Rolü, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 81-101.
• Eryılmaz, A. (2010). Ergenlerde Öznel İyi Oluşu Artırma Stratejilerini Kullanma İle Akademik Motivasyon Arasındaki İlişki. Klinik Psikiyatri, 13(2), 77-84.Fındıklı, M. A. (2014). Algılanan Lider Desteği ve Algılanan Örgütsel Destek İle İşten Ayrılma Niyeti İlişkisinde Örgütsel Özdeşlemenin Aracılık Rolü: İstanbul’da Kamu Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25(77), 136-157.
• Gagne, M. & Deci, E. L. (2005). Self-Determination Theory and Work Motivation. Journal of Organizational Behavior, (26), 331-362.
• Galia, F. (2007). Intrinsic-Extrinsic Motivations, Knowledge Sharing and Innovation in French Firms, Organisational Innovation: The Dynamics of Organisational Capabilities and Design, Gredeg-Demos, Sophia Antipolis, 15-16 November.
• Gençtürk, A. & Memiş, A. (2010). An Investigation of Primary School Teachers’ Teacher Efficacy and Job Satisfaction in Terms of Demographic Factors. İlköğretim Online, 9(3), 1037-1054.
• Ghayyur, M. & Jamal, W. (2012). Work-Family Conflicts: A Case of Employees’ Turnover Intention. International Journal of Social Science and Humanity, 2(3), 1411-1422.
• Gömleksiz, M. N. & Serhatlıoğlu, B. (2013). Öğretmen Adaylarının Akademik Motivasyon Düzeylerine İlişkin Görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, (173), 99-127.
• Henderlong, J. & Lepper, M. R. (2002). The Effects of Praise on Children’s Intrinsic Motivation: A Review and Synthesis. Psychological Bulletin, 128(5), 774-795.
• Hundera, M. B. (2014). Factors Affecting Academic Staff Turnover Intentions and the Moderating Effect of Gender Mulu Berhanu Hundera. International Journal of Research in Business Management, 2(9), 58-70.
• Hussain, T. & Asif, S. (2012). Is Employees’ Turnover Intention Driven By Organizational Commitment and Perceived Organizational Support. Journal of Quality and Technology Management, 8(2), 1-10.
• İbicioğlu, H., Özdaşlı, K., Dağlar, H. & Yılmaz, T. (2013). Muhasebe Meslek Mensuplarının İçsel ve Dışsal Motivasyon Düzeylerinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 93-105.
• Kara, A. (2008). İlköğretim Birinci Kademede Eğitimde Motivasyon Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması. Ege Eğitim Dergisi, 9(2), 59-78.
• Kim, D. (2006). Employee Motivation: Just Ask Your Employees. Seoul Journal of Business, 12(1), 20-35.
• Kuruoğlu, M. & Polat, G. (2002). İnşaat Sektöründe Çalışan Profesyonelleri Motive Eden Faktörler. Türkiye Mühendislik Haberleri(417), 47-48.
• Küçükosmanoğlu, H. O. (2015). Müzik Öğretmeni Adaylarının Akademik Motivasyon Düzeylerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma (Konya İli Örneği. Sanat Eğitimi Dergisi, 3(1), 1-21.
• Lai, M. C. & Chen, Y. C. (2012). Self-Efficacy, Effort, Job Performance, Job Satisfaction, and Turnover Intention: The Effect of Personal Characteristics on Organization Performance. International Journal of Innovation, Management and Technology, 3(4), 387-391.
• Mafini, C. & Dlodlo, N. (2014). The Relationship Between Extrinsic Motivation, Job Satisfaction and Life Satisfaction Amongst Employees in A Public Organisation. SA Journal of Industrial Psychology, 40(1), 1-13.
• Malik, M. E., Danish, R. Q. & Munir, Y. (2011). Employee’s Turnover Intentions: Is This HR Failure or Employee’s Better Employment Opportunity?. International Conference on Innovation, Management and Service, (14), 326-331.
• Mbah, S. E. & Ikemefuna, C. O. (2012). Job Satisfaction and Employees’ Turnover Intentions in Total Nigeria Plc. in Lagos State. International Journal of Humanities and Social Science, 2(14), 275-287.
• Murayama, K., Pekrun, R., Lichtenfeld, S. & Hofe, R. V. (2013). Predicting Long-Term Growth in Students’ Mathematics Achievement: The Unique Contributions of Motivation and Cognitive Strategies. Child Development, 84(4), 1475-1490.
• Mxenge, S. V., Dywili, M. & Bazana, S. (2014). Job Engagement and Employees’ Intention to Quit Among Administrative Personnel at The University of Fort Hare in South Africa. International Journal of Research in Social Sciences, 4(5), 129-144.
• Onay, M. & Kılcı, S. (2011). İş Stresi ve Tükenmişlik Duygusunun İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri: Garsonlar ve Aşçıbaşılar. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 363-372.
• Ongori, H. (2007). A Review of the Literature on Employee Turnover. African Journal of Business Management, (Haziran), 49-54.
• Örücü, E. & Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel Adaletin Çalışanların İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Güney Afrika Cumhuriyetinde Bir Uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 335-358.
• Özcan, E. D., Vardarlıer, P. Karabay, M. E., Konakay, G. & Çetin, C. (2012). Liderliğin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisinde Güvenin Rolü. Öneri Dergisi, 10(37), 1-13.
• Özdevecioğlu, M. (2004). Algılanan Örgütsel Desteğin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkileri. Amme İdaresi Dergisi, 37(4), 97-115.
• Özgen, H. M. & Özgen, H. (2010). Psikolojik Sözleşme ve Boyutlarının İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkileri: Tıbbi Satış Temsilcileri Üzerinde Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 1-19.
• Polat, M. & Meydan, C. H. (2010). Örgütsel Özdeşleşmenin Sinizm ve İşten Ayrılma Niyeti İle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 145-172.
• Pool, S. & Pool, B. (2007). A Management Development Model: Measuring Organizational Commitment and Its Impact on Job Satisfaction Among Executives in A Learning Organization. Journal of Management Development, 26(4), 353-369.
• Poyraz, K. & Kama, B. (2008). Algılanan İş Güvencesinin, İş Tatmini, Örgütsel Baglılık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 143-164.
• Rainayee, R. A. (2013). Employee Turnover Intentions: Job Stress or Perceived Alternative External Opportunities. International Journal of Information, Business and Management, 5(1), 48-59.
• Recepoğlu, E. (2013). Öğretmenlerin İş Motivasyonlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 575-588.
• Rusbult, C. E., Farrell, D., Rogers, G. & Mainous, A. G. (1988). Impact of Exchange Variables on Exit, Voice, Loyalty, and Neglect: An Integrative Model of Responses to Declining Job Satisfaction. Academy of Management Journal, (31), 599-627.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-Determination Theory and The Facilitation of Intrinsic Motivation, Social Development and Well-Being. The American Psychologist, (55), 68-78.
• Ryan, R. M., Lynch, M. F., Vansteenkiste, M. & Deci, E. L. (2011). Motivation and Autonomy in Counseling, Psychotherapy, and Behavior Change: A Look At Theory and Practice. The Counseling Psychologist, (39), 193-260.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. & Müler, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Selart, M., Nordström, T., Kuvaasc, B. & Takemura, K. (2008). Effects of Reward on Self-Regulation, Intrinsic Motivation and Creativity. Scandinavian Journal of Educational Research, 52(5), 439–458.
• Soyer, F., Can, Y., Güven, H., Hergüner, G., Bayansalduz, M. & Tetik, B. (2010). Sporculardaki Başarı Motivasyonu İle Takım Birlikteliği Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 226-239.
• Şahin, A. (2004). Yönetim Kuramları ve Motivasyon İlişkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 523-547.
• Şahin, L., Bacak, B. & Güler, M. (2015). Alışan Memnuniyetinin Sağlanmasında Temel Dinamikler: Dışsal Faktörlerin Çalışanların Memnuniyet Algıları Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Alan Araştırması. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 17(2), 28-44.
• Şenel, B., Şenel, M. & Gümüştekin, G. E. (2012). Banka Çalışanlarının Motivasyon Düzeyleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Akademik Bakış Dergisi, (32), 1-18.
• Teixeira, P. J., Carraça, E. V., Markland, D., Silva, M. N. & Ryan, R. M. (2012). Exercise, Physical Activity, and Self-Determinationtheory: A Systematic Review. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 9(78), 2-30.
• Teo, T. S. H., Lim, V. K. G. & Lai, R. Y. C. (1999). Intrinsic And Extrinsic Motivation in Internet Usage. The International Journal of Management Science, (27), 25-37.
• Uysal, H.T. & Çatı, K. (2016). Yükseköğretim Kurumlarındaki Yöneticilerin Girişimci Üniversite Algılamalarında İş ve Örgüt Psikolojisinin Etkisi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6(1), 77-93.
• Uyulgan, M. A. & Akkuzu, N. (2013). Öğretmen Adaylarının Akademik İçsel Motivasyonlarına Bir Bakış. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 7-32.
• Whitehead, J. R. (1993). Physical Activity and Intrinsic Motivation. President's Council on Physical Fitness and Sports, 1-9.
• Yıldırım, B. I. & Yirik, Ş. (2014). İşgörenlerin İş Güvencesi Algıları ve İşten Ayrılma Niyetleri İlişkisi: Belek Bölgesi Beş Yıldızlı Otel Çalışanları Örneği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(6), 123-140.