İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin İşbirliği Kavramına Yönelik Metaforik Algılarının İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 72 - 87, 28.05.2019

Gönül Baştürk Mustafa Bektaş

https://doi.org/10.32570/ijofe.535196

Öz

Araştırmanın amacı, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin işbirliği kavramına
yönelik geliştirdikleri metaforları incelemektir. Bu araştırma nitel araştırma
yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Araştırma 2017-2018 Eğitim-Öğretim Yılının 2.
döneminde Ankara ili merkez ilçesinde yer alan bir ilkokulun 4. sınıf
öğrencilerinden 157 öğrenci ile yürütülmüştür. Elde edilen verilerden 49 tanesi
metaforun geliştirilememesi, gerekçenin belirtilmemiş olması ve okunaklı
olmaması gibi nedenlerden dolayı elenmiştir. Geriye kalan 108 veri içerik
analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırmada 108 ilkokul 4. sınıf öğrencisi işbirliği
kavramına yönelik 64 farklı metafor geliştirmiştir. Bu metaforlardan 13
kavramsal kategori oluşturulmuştur. Metaforların kavramsal kategorilere
dağılımı incelendiğinde en çok metaforun değer olarak işbirliği, en az metaforun
ise çözüm yolu olarak işbirliği ve doğa unsuru olarak işbirliği kavramsal
kategorilerinde yer aldığı
görülmektedir. Bu kavramsal kategoriler
incelendiğinde, 13 kategoride de olumlu metaforlar bulunmaktadır. Bu çalışamada
elde edilen kavramsal kategoriler sınıf öğretmenlerinin işbirliği kavramı ile
ilgili öğrencilerin eksikliklerini belirleme ve bu konuda öğrencilerin
dikkatini çekerek eksikliklerini giderecek etkinlikler hazırlamalarına yardımcı
olabilir.

Anahtar Kelimeler

İşbirliği, metaforik algı, ilkokul öğrencileri

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (1992). İşbirlikli öğrenme kuram araştırma uygulama. Malatya: Uğurel Matbaası.
• Akbuğa, S. (2009). İlköğretim 4. sınıf matematik dersinde işbirlikli öğrenme ilkelerine göre yapılandırılmış grup etkinliklerinin öğrenci erişi ve tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
• Akçay, N. O. ve Doymuş, K. (2012). The effects of group ınvestigation and cooperative learning techniques applied in teaching force and motion subjects on students’ academic achievements. Journal of Educational Sciences Research, Internatıonal E-Journal 2(1).
• Akdeniz, F. ve Tarım, K. (2003). İlköğretim matematik dersinde kubaşık öğrenme yönteminin kullanılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 24.
• Arslan, A. ve Zengin, R. (2016). The effect of cooperative learning method on attitudes of students related to science teaching laboratory practice lesson. İnönü University Journal of the Faculty of Education. 17(2),37-49.
• Artut, P. D. ve Erkoç, A. (2016). Küme destekli bireyselleştirme tekniğinin 8. sınıf öğrencilerinin geometri başarılarına ve kalıcılığa etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Ankara.
• Aydıntan , S. ve Ünlü, M. (2011). İşbirlikli öğrenme yönteminin 8. sınıf öğrencilerinin matematik dersi “permütasyon ve olasılık” konusunda akademik başarı ve kalıcılık düzeylerine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,12(3), 1-16.
• Batdı, V. (2013). İşbirlikli öğrenmenin yabancı dil öğretimindeki önemine ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1).
• Baydar, H. E. ve Cumhur, F. (2017). İşbirlikli öğrenme yönteminin ebob-ekok konusu öğretimindeki etkililiği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(5), 1663-1680.
• Buluç, B. ve Gümüş, O. (2007). İşbirliğine dayalı öğrenme yaklaşımının türkçe dersinde akademik başarıya etkisi ve öğrencilerin derse ilgisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (49), 7-30.
• Büyükkaragöz, S.S. ve Çivi, C. (1999). Genel öğretim metodları. Öğretimde Planlama Uygulama. İstanbul: Beta Yayınları.
• Camnalbur, M. ve Bayraktar, D. M. (2018). İşbirlikli öğrenmenin akademik başarı üzerine etkisi: bir meta-analiz çalışması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 1149-1172.
• Capar, G. ve Tarım, K. (2015). Efficacy of the cooperative learning method on mathematics achievement and attitude: a meta-analysis research. Educational Sciences. Theory & Practice, 15(2) • 553-55.
• Chickering, A. W. & Gamson, Z. F. (1987). Seven principles for good practice in undergraduate education. AAHE bulletin, 3, 7.
• Cüro, E. ve Gözleksiz, M. N. (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerlere ilişkin öğrenci tutumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 10.12.2018. Erişim: http://www.insanbilimleri.com.
• Çavdar, O. ve Doymuş, K. (2016). İyi bir eğitim ortamı için yedi ilkenin işbirlikli öğrenme yöntemi ile kullanılmasının fen ve teknoloji dersinde başarıya etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Nisan 20 (2): 441-466.
• Dede, C. (2009). Comparing frameworks for 21st century skills. ın j. bellanca & r. brandt, eds, 21st Century Skills, (pp.51-76). Bloomington, IN: Solution Tree Pres.
• Lakoff, G., & Johnson, M. (2015). Metaforlar/Hayat, Anlam ve Dil, çev. Gökhan Yavuz Demir, 2. Baskı. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Demirci, C. (2010). Cooparative learning approach to teaching science. Eurasian Journal of Educational Research (EJER) Issue:40.
• Demirel, Ö. (2007). Öğretim İlke ve Yöntemleri Öğretme Sanatı. Ankara:Pegem A Yayıncılık.
• Doymuş, K. ve Karadeniz, Y. (2015). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin işbirlikli öğrenme modeli sınıfta uygulamaları ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi: Iğdır il örneği1. Kafkas Üniversitesi, e – Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1).
• Doymuş, K. ve Okumuş, S. (2018). İyi bir eğitim ortamı için yedi ilkenin işbirlikli öğrenme ve modellerle birlikte uygulanmasının 6. sınıf öğrencilerinin fen başarısına etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25).
• Doymuş, K., Şimşek, Ü. ve Bayrakçeken S. (2004). İşbirlikçi öğrenme yönteminin fen bilgisi dersinde akademik başarı ve tutuma etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi TÜFED-TUSED 1(2), 110-114.
• Erden, M. (1998). Öğrenciler arasındaki işbirliğine dayalı öğretim teknikleri. 08.11.2018. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/download/5967/2092.
• Fullan, M. (2013). Great to excellent: launching the next stage of ontario’s education agenda. Toronto: Ontario Ministry of Education. 18.12.2018. www.edu.gov.on.ca/eng/document/reports/FullanReport_EN_07.pdf.
• Gök, Ö., Doğan, A., Doymuş, K., ve Karaçöp, A. (2009). İşbirlikli öğrenme yönteminin ilköğretim öğrencilerinin akademik başarılarına ve fene olan tutumlarına etkileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1).
• Kale, N. (2007). Nasıl bir değerler eğitimi? Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu (26–28 Kasım 2004), 313–322, İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Kocakaya , S. ve Kotluk, N. (2015). 21. Yüzyıl becerilerinin gelişiminde dijital öykülemeler: ortaöğretim öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. Journal of Research in Education and Teaching. Mayıs 4(2). Makale No: 36 ISSN: 2146-9199.
• Koç, Y. ve Şimşek, U. (2016). İşbirlikli öğrenme yöntemlerinin 7. sınıf “maddenin yapısı ve özellikleri ünitesi” üzerine etkisi. Journal of Computer and Education Research 4(7), 1-23. DOI: 10 18009/jcer.98387.
• Korkmaz, İ. ve Serin, M. K. (2018). işbirliğine dayalı ortamlarda gerçekleştirilen üstbilişsel sorgulama temelli öğretimin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin matematiksel problem çözme becerilerine etkisi. Elementary Education Online, 17(2), 510-531. 10.11.2018. http://ilkogretim-online.org.tr doi 10.17051/ilkonline.2018.418893.
• Laal, M., Laal, M. ve Kermanshahi, Z. K.(2012). 21st century learning; learning in collaboration. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 47, 1696 – 1701.
• Laal, M., Naseri, A.S., Laal, M. Ve Kermanshahi, Z. K. (2012). What do we achieve from learning in collaboration? 3rd World conference on learning. Teaching and Educational Leadership. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 93 ( 2013 ), 1427 – 1432.
• Lara, S. ve Reparaz, C. (2007). Effectiveness of cooparative learning:webquest as a tool the produce scientifict videos. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, N. 13 Vol 5 (3), (pp: 731-756). ISSN: 1696-2095. Leikin, R. and Zaslavsky, O. (1999). Coopartive learning in mathematics. The Mathematics Teacher, 92( 3), 240-246 . 10.10.2018. http://www.jstor.org/stable/27970923.
• Lucu, R. B. ve Marin, E. (2014). Authentic learning in adult education. Procedia - Social and Behavioral Sciences 142 , 410 – 415. Available online at www.sciencedirect.com.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An expanded source book qualitative data analysis. (Second Edition). Thousand Oaks, California: Sage Publications. Seçkin Yayıncılık:Ankara.
• Partnership for 21st Century Skills. (2006, July). A state leader’s action guide to 21st century skills: A new vision for education. Tucson, AZ: Author. Available at www.p21.org/
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (2), 281-326.
• Savaş, B. (2011). Öğrenme ve öğretim stratejileri. M. Arslan (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri 4. Baskı (122-148). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Senemoğlu, N. (2009). Gelişim öğrenme ve öğretim. Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
• Senemoğlu, N. (2012). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. (21. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Sünbül, A. M. (1996). Öğretmen niteliği ve öğretimdeki rolleri. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 2(4), 597-608.
• Şen, Ş. ve Yılmaz, A. (2013). The effect of cooperative learning on conceptual change: a meta-analysis study. Karaelmas Journal of Educational Sciences. 1 (2013) 21-32.
• Özkan, R. (2010). Türk eğitim sisteminde himayeci değerler: ilköğretim ders kitapları örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1124–1141.
• Özdoğan, E. (2008). İşbirlikli öğrenme yönteminin ilköğretim 4. sınıf matematik öğretiminde öğrenci tutum ve başarısına etkisi: bilgisayar destekli işbirlikli öğrenme ve küme destekli bireyselleştirme tekniği. (Yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• TDK (2018).http://www.tdk.gov.tr adresinden 15.07.2018 tarihinde alıntılanmıştır.
• Trilling, B. ve Fadel, C. (2009). 21st century skills: learning for life in our times. San Francisco: Jossey-Bass.
• Uğurlu. S. (2010). Developing critical thinking skills through cooperative learning. A Thesis of Master of Arts in the Deparment of English Language Teaching in Çukurova University.
• Wehrs, W. (2011). An assessment of the effectiveness of cooperative learning in ıntroductory ınformation systems. Journal of Information Systems Education, 13(1),37-39.
• Yıldırım, A. ve Şimsek, H. (2016), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seckin Yayıncılık.
• Yıldız, V. (1999) Geleneksel Öğrenme İle İş birlikli Öğrenme Grupları Arasındaki Farklar Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(17), 155 – 163.