Etik İklim ile Öğretimsel Denetime İlişkin Öğretmen Görüşleri

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 14 - 28, 23.12.2023

Serkan Ekinci , Türkan Argon

Öz

ÖZET
Bu araştırmanın amacı, Bolu merkez ilçe ilk ve ortaokullardaki öğretmenlerin etik iklim ile okul yöneticilerinin öğretimsel denetime ilişkin görüşlerini belirleyerek kişisel değişkenler açısından görüşlerinde anlamlı fark olup olmadığını belirlemektir. İlişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırma 333 öğretmen üzerinde yürütülmüştür. Etik İklim ve Okul Müdürlerinin Öğretimsel Davranışları Ölçekleri veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Verilerin analizinde ortalama, standart sapma, Mann Whitney-U, Kruskal Wallis, korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucuna göre öğretmenlerin etik iklime yönelik görüşleri ölçek genelinde ve başkalarının iyiliğini isteme, kanun ve kodlar ile kurallar boyutlarında çoğu zaman, araççılık ve bağımsızlık boyutlarında bazen düzeyindedir. Öğretimsel denetime yönelik görüşleri ise ölçek genelinde, öğretimi ve öğretmeni geliştirme boyutunda çoğu zaman, sınıf ziyaretleri ve geri bildirim sunma boyutunda bazen düzeyindedir. Öğretmenlerin etik iklimine ilişkin görüşleri ile öğretimsel denetime ilişkin görüşleri arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı ilişki bulunmaktadır.
Anahtar Sözcükler: Etik iklim, öğretimsel denetim, öğretmen.

Anahtar Kelimeler

Etik İklim, Öğretimsel Denetim, Öğretmen

Kaynakça

• Akbaş, T.T. (2010). Örgütsel Etik İklimin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Mobilya Sanayi Büyük Ölçekli işletmelerinde Görgül Bir Araştırma. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12 (19), 131-137.
• Argon, T. (2014). Eğitim kurumlarında insan kaynaklarının desteklenmesi: Yönetici desteğine yönelik öğretmen görüşleri. International Journal of Human Sciences, 11(2), 691-729.
• Argon, T., İsmetoğlu, M. ve İşeri, B. (2014). İlkokullarda Sanatsal Denetim ve Öğretmen Motivasyonu Üzerine Öğretmen Görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 286-296.
• Aslanargun,E. ve Tarku, E. (2014). Öğretmenlerin Mesleki Denetim ve Rehberlik Konusunda Müfettişlerden Beklentileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20(3), 281-306.
• Aydın, İ. P. (2011). Öğretimde denetim: durum saptama, değerlendirme ve geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Aydın, M. (2014). Çağdaş eğitim denetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Barnett, T. ve E. Schubert. (2002). Perceptions of The Ethical Work Climate and Covenanta Relationships. Journal of Business Ethics, 36, 279- 290.
• Balyer, A. (2012). Çağdaş Okul Müdürlerinin Değişen Rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, (2). 75-93.
• Büte, M. (2011). Etik İklim, Örgütsel Güven ve Bireysel Performans Arasındaki İlişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(1), 171-192.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Cullen, J. B., Victor, B. ve Stephens, C. (1989). An Ethical Weather Report: Assessing The Organization’s Ethical Climate. Organizational Dynamics, 18(2), 50- 62.
• Çevirgen, A. ve Üngüren E. (2009). Konaklama İşletmelerinde Etik İklim ve İş Tatmini İlişkisi. 10. Ulusal Turizm Kongresi , 21-24 ekim, 273- 28, Mersin.
• Dönertaş, C.F. (2008). Etik İklimin Kuruma Güven Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Dündar, T. (2010). Sağlık Çalışanlarının Yıldırmaya Maruz Kalmalarında Hastane Etik İklimi İle Sosyo-Demografik Özelliklerinin Rolü: Bolu İli Hastanelerinde Bir Uygulama. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Elçi, M. (2005). Örgütlerde Etik Davranışın Personelin Vatandaşlık Davranışlarına Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Gebze.
• Elçi, M. ve Alpkan, L. (2009). The Impact of Perceived Organi¬zational Ethical Climate on Work Satisfaction, Journal of Business Ethics, 84, 297-311.
• Erdem, A. R. (2006). Öğretimin denetiminde yeni bakış açısı: sürekli geliştirme temeline dayalı öğretimin denetimi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 275-294.
• Gülen Ertosun, Ö. (2023). Etik, Adalet ve Rekabetçi İklim Algısının Çalışan Adanmışlığı Üzerindeki Rolü. Equinox, Journal of Economics, Business & Political Studies, 10 (1), 1-25. doi: 10.48064/equinox.1240931
• İlğan, A. (2013). Okul müdürünün öğretimsel denetim davranışları ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması [A validity and reliability study of the principals’ instructional supervision behavior scale]. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi - Journal of Educational Sciences Research, 4 (1), 1-23. http://ebad-jesr.com/
• Memduhoğlu, H.B. (2012). Öğretmen, Yönetici, Denetmen ve Öğretim Üyelerinin Görüşlerine Göre Türkiye’de Eğitim Denetimi Sorunsalı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(1), 135-156.
• Memduhoğlu, H.B. ve Zengin, M. (2012). Çağdaş Eğitim Denetimi Modeli Olarak Öğretimsel Denetimin Türk Eğitim Sisteminde Uygulanabilirliği. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(1), 131-142.
• Oğuzhan, T. ve Sığrı, Ü. (2014). Eğitim Örgütlerinde İzlenim Yönetimi Taktiklerinin Kullanımına Etik İklim Tipinin Etkisinde Lider Üye Etkileşiminin Aracılık Rolü. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 5(1): 355-379.
• Öğüt, A. ve Kaplan, M. (2011), Otel İşletmelerinde Etiksel İklim Algılamaları İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Analizi: Kapadokya Örneği. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 191-206.
• Özdemir, S. (2013). Eğitim yönetiminin alanı ve kapsamı. .Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama. (Editor: Özdemir, S.). Ankara: Pegem yayıncılık.
• Özyer, K. (2010). Etik İklim ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkide Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmininin Düzenleyici Rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Peterson, D. K. (2002). The Relationship Between Unethical Be¬havior and the Dimensions of the Ethical Climate Questi¬onnaire. Journal of Business Ethics, 41, 313-326.
• Sağnak, M. (2010). Dönüşümcü Okul Liderliği ile Etik İklim Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Th eory & Practice, 10 (2),1113-1152.
• Sağnak, M. (2005). İlköğretim Okullarında Görevli Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Etik iklim Türlerine iliskin Algı ve Doyum Düzeyleri. Eurasian Journal of Educational Research, (20), 203-211.
• Schwepker, C. H. (2001). Ethical Climate’s Relationship To Job Satisfaction, Organizational Commitment, and Turnover Intentions in The Salesforce. Journal of Business Research, 54(1), 39- 52.
• Şişman, M. (2002). Eğitimde Mükemmellik Arayışı Etkili Okullar. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Topçu, T. (2010). Devlet ve Özel İlköğretim Okullarında Yöneticilerin Öğretimin Denetimi Görevlerini Yerine Getirme Biçimleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34 (2), 31-39.
• Tuna, M. ve Yeşiltaş, M. (2014). Etik İklim, İşe Yabancılaşma ve Örgütsel Özdeşleşmenin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25 (1), 105 – 117.
• Tütüncü, Ö. ve Savran, G. (2007). Etik İklim ve Tükenmişlik Sendromunun Kalite Yönetim Sistemi Üzerine Etkileri: Bir Laboratuvar Uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (4), 177-218.
• Victor, B. ve J. B. Cullen (1988). The Organizational Bases of Ethical Work Climate. Administrative Science Quarterly, 33(1), 101- 125. http://gumushane.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_01/12045003_maarfmfettlergrevstandartlari.pdf