Metaphorical Perceptions of Teacher Candidates towards the Concept of "History of Education"

Yıl 2024, , 19 - 33, 15.06.2024

Ramazan Yurtseven , Ramazan Yıldırım

https://doi.org/10.20860/ijoses.1441638

Öz

In this study, it was aimed to determine the perceptions of prospective teachers towards the concept of "history of education" using the metaphor technique. The phenomenological design, one of the qualitative research designs, was used in the study. The study group of the research consists of 82 teacher candidates studying in Afyon Kocatepe University Social Studies and Classroom Teaching programs in 2023. The data is like “Education history….” It was collected through a form containing the spaces in the statement "Because..." and analysed by the content analysis method. First of all, codes were determined from the data obtained, and themes and categories (positive and negative) were created in line with the determined codes. According to the findings; It was determined that 57 different positive metaphors were produced by 78 teacher candidates and 4 different negative metaphors were produced by 4 candidates regarding the concept of "history of education". According to this; It was observed that metaphors based on positive views were produced mostly (95.1%). Of these, the metaphor "tree-plane tree (5)" is the most produced metaphor, followed by "staircase (step) (4), a light in the dark (3), water (3), the foundation of a house (2), bridge (2). ", rain (drop) (2), parent (2), tree root (2), compass (2), human life (2) and antique-(Mercedes) car (2)" metaphors were determined to follow. Positive metaphors are defined as “a power for the future derived from the past (18), an inclusive element (14), a means of establishing a connection from the past to the future (12), a value element (9), a guiding element (7), a diversity element (4), a strong It was determined that it was grouped into eight themes: "necessity for education (7) and an emotional element (3)". It was determined that negative metaphors were collected in two themes: "a complex problem-difficulty and disease element".

Anahtar Kelimeler

History of education, teacher candidate, metaphor

Öğretmen Adaylarının “Eğitim Tarihi” Kavramına Yönelik Metaforik Algıları

Öz

Bu çalışmada, öğretmen adaylarının “eğitim tarihi” kavramına yönelik algılarının metafor tekniği ile tespit edilmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma desenlerinden olgu bilim deseninin kullanıldığı araştırmada, çalışma grubunu 2023 yılında Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilgiler ve Sınıf Öğretmenliği programlarında öğrenim gören 82 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veriler, “Eğitim tarihi… gibidir. Çünkü …” ifadesindeki boşlukları içeren bir form aracılığıyla toplanmış, içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Elden edilen verilerden öncelikle kodlar belirlenmiş ve belirlenen kodlar doğrultusunda temalar ve kategoriler (olumlu ve olumsuz) oluşturulmuştur. Elde edilen bulgulara göre; “eğitim tarihi” kavramına ilişkin 78 öğretmen adayı tarafından 57 farklı olumlu, 4 aday tarafından da 4 farklı olumsuz metafor üretildiği belirlenmiştir. Buna göre; çoğunlukla (%95.1) olumlu görüşlere dayalı metaforların üretildiği görülmüştür. Bunlardan “ağaç-çınar ağacı (5)” metaforunun en çok üretilen metafor olduğu, bunu “merdiven (basamak) (4), karanlıkta bir ışık (3), su (3), bir evin temeli (2), köprü (2), yağmur (damlası) (2), ebeveyn (2), ağaç kökü (2), pusula (2), insan hayatı (2) ve antika-(Mercedes) araba (2)” metaforlarının takip ettiği belirlenmiştir. Olumlu metaforların “geleceğe yönelik geçmişten sağlanan bir güç (18), kapsayıcı bir unsur (14), geçmişten geleceğe bir bağ kurma aracı (12), değer unsur (9), yol göstericilik unsuru (7), çeşitlilik unsuru (4), güçlü bir eğitim için gereklilik (7) ve duygusal bir unsur (3)” olmak üzere sekiz temada toplandığı belirlenmiştir. Olumsuz metaforların ise “karmaşık bir problem-zorluk ve hastalık unsuru” olmak üzere iki temada toplandığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim tarihi, öğretmen adayı, metafor

Etik Beyan

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLERİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ KURULU KARARI: Üniversitemiz Eğitim Fakültesi öğretim elemanı Dr. Öğr. Üyesi Ramazan YURTSEVEN tarafından yürütülen (Diğer Araştırmacılar: Dr. Ramazan YILDIRIM), "Öğretmen Adaylarının “Eğitim Tarihi” Kavramına Yönelik Metaforik Algıları" başlıklı öğretim elemanı araştırması kapsamında yapılan başvuruda yer alan veri toplama araçlarının, etik açıdan sakıncalı olmadığına, katılanların oy birliği ile karar verildi.

Kaynakça

• Akbaba, B., Demirtaş, B., Birbudak, T. S. ve Kılcan, B., (2014). Tarih öğretmeni adaylarının Atatürk ilkeleri ve inkılâp tarihi öğretimine yönelik görüşleri. Journal of World of Turks, 6(2), 207-226.
• Akhan, O. ve Altıntaş, S. (2019). Öğretmen adaylarının Türk eğitim tarihi dersine yönelik tutumları. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 4(2), 90-100.
• Akyüz, Y. (2012). Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem Akademi.
• Akyüz, Y. (2015). Türk eğitim tarihi M.Ö. 1000-M.S. 2015. (27. Baskı), Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Alabaş, R. (2016). Türk eğitim tarihi dersinin önemi hakkında öğretmen adaylarının görüşleri. Cumhuriyet International Journal of Education, 5(4), 89-102.
• Arıkan, A, Ünver, Ş. ve Saraç Süzer, H. S. (2007). Yabancı dil eğitimi programlarında Türk eğitim tarihi dersinin önemi ve içeriğine ilişkin öğrenci görüşleri, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 24-32.
• Bolat, Y. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının Türk eğitim tarihi dersine ilişkin algıları: bir metafor analizi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(38), 12-28.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (34.baskı). Pegem Yayınları.
• Candan, A. S. ve Öztaş, S. (2017). Ortaöğretim öğrencilerinin “tarih” kavramına yönelik sahip oldukları metaforlar. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 6(2) 507-526.
• Demircioğlu, E. ve Kantekin, S. (2019). Tarih pedagoji programı öğrencilerinin tarih kavramına ilişkin inançlarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Journal of History Culture and Art Research,8(1), 332-346. doi:http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v8i1.1790
• Demircioğlu, İ. H. (2010). Tarih öğretiminin amaçları. (Ed. M. Safran), “Tarih nasıl öğretilir? Tarih öğretmenleri için özel öğretim yöntemleri” içinde. İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Duman, T. (1991). Türkiye’de ortaöğretimde öğretmen yetiştirme (Tarihi gelişimi), İstanbul: MEB Basımevi.
• Er Tuna, Y. ve Mazman Budak, F. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının tarih kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımıyla analizi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(14).s.609-642.
• Erden, A. R. (2022). Türk eğitim tarihi. Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
• Ergün, M. (2008). Cumhuriyet dönemi eğitim tarihi. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (12), 321-348.
• Güçlü, M. ve Bozgeyikli, H. (2016). Öğretmen adaylarının Türk eğitim tarihi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi, Tarih Okulu Dergisi (TOD), 9(25), 401–415.
• Güçlü, M. (2013). Eğitim tarihi araştırmalarında sözlü tarih uygulaması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 100-113.
• Gündüz, M. (2018). Metodoloji, kavram ve konu kıskacında (Türk) eğitim tarihçiliği. Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 4(7), 118-130. Güven, İ. (2014). Türk Eğitim Tarihi, Ankara: Pegem Akademi.
• Kamer, S. T. ve Şimşek, A. S. (2016). Türk eğitim tarihi dersine yönelik öğretmen adaylarının tutumlarının ölçülmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 663-678.
• Karagöz, S. (2020). Türk eğitim tarihi dersinin eğitim fakültesi öğrencilerinin eleştirel düşünme, sorgulama ve sorumluluk bilinçlerinin gelişimine katkısı: Aksaray üniversitesi örneği. OPUS International Journal of Society Researches, 16(27), 210-235.
• Kılıç, F. D. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde tarih konuları üzerinde oluşturdukları metaforların söylem analiz tekniği ile incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Koçoğlu, E. (202). Eğitim tarihine kavramsal bakış, (Ed. M. Köçer ve E. Koçoğlu). “Eğitim tarihi” içinde. Ankara: Pegem Akademi.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Mutluer, C. (2014). Edebiyat öğrencilerinin tarih kavramına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla analizi, Tarih Okulu Dergisi, 7(19), 699-718, http://dx.doi.org/10.14225/Joh
• Özbaşı, B. Ç. ve Aktekin, S. (2013). Tarih öğretmen adaylarının tarih öğretmenliğine ilişkin inançlarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Eğitimde kuram ve uygulama, 9(3), 211-228.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. Hershey: PA: Sage.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Saban, A., Koçbeker, B. N. ve Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461–522.
• TALİD, (2008). Yahya Akyüz ile Türk eğitim tarihi üzerine. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (TALİD), 6(12), 471-486.
• Yalçınkaya, E. (2013). Tarih kavramına yönelik sınıf öğretmeni adaylarının ürettikleri metaforların incelenmesi. Zeıtschrıft Für Dıe Welt Der Türken/Journal of World Of Turks, 5(3), 96-111.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YÖK, (2018). Programların güncelleme gerekçeleri, getirdiği yenilikler ve uygulama esasları, https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari Erişim Tarihi: 08.10.2023.