Lisansüstü Eğitim Yapılmamasının Nedenleri ve Üniversitelerden Beklentiler: Bir Fenomenoloji Çalışması

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 8, 01.06.2022

Muhammet İbrahim Akyürek

Öz

Bu araştırmanın amacı, lisansüstü eğitim yapılmamasının nedenlerini ve lisansüstü eğitime ilişkin üniversitelerden beklentileri belirlemektir. Bu çalışma nitel araştırma yöntemini esas alan, olgubilim (fenomenoloji) araştırmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2019-2020 eğitim öğretim yılında Ankara il merkezindeki resmi ilkokullarda görevli lisans mezunu 21 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan veri toplama aracı araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Bu çalışmada, “görüşme-standartlaştırılmış açık uçlu görüşme” tarzı kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçme aracı, örneklem kapsamındaki okullara gidilerek, 2019-2020 eğitim öğretim yılı 2-6 Aralık 2019 tarihleri arasında uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonuçları incelendiğinde; öğretmenlerin lisansüstü eğitim yapmamalarının önündeki en büyük engel olarak zaman sorunu görülmektedir. Çalışan kesim arasında yer alan öğretmenlerin lisansüstü eğitimden faydalanabilmeleri için zaman ve imkânların oluşturulması için üniversiteler ve Millî Eğitim Bakanlığı’nın işbirliğiyle yasal ve destekleyici düzenlemeler yapılabilir. Ayrıca sonuçlar incelendiğinde; öğretmenler üniversitelerden, mesleki anlamda daha yeterli olabilmek için lisansüstü eğitimin özellikle daha nitelikli ve mesleğe katkı sağlayacak bir biçimde yapılmasını beklemektedir.

Anahtar Kelimeler

Lisansüstü eğitim, üniversite, fenomenoloji, ilkokul, öğretmen

Kaynakça

• Akyüz, Y. (2018). Türk eğitim tarihi M.Ö. 1000 - M.S.2019. Ankara: Pegem A.
• Alabaş, R., Kamer, S. T., & Polat, Ü. (2012). Öğretmenlerin kariyer gelişimlerinde lisansüstü eğitim: Tercih sebepleri ve süreçte karşılaştıkları sorunlar. e-International Journal of Educational Research, 3(4), 89-107.
• Alhas, A. (2006). Lisansüstü eğitim yapmakta olan Millî Eğitim Bakanlığı öğretmenlerinin lisansüstü eğitime bakış açıları (Ankara ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Başer, N., Günhan, B., & Yavuz, G. (2005). Ortaöğretim fen ve matematik alanında öğrenim gören tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin aldıkları eğitimden beklentileri, yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 95-101.
• Borich, G. D. (2004). Effective teaching methods. NJ: Pearson.
• Burden, R. P., & Byrd, D. M. (1999). Effective teaching. Needham Heights: Allyn&Bacon.
• Cruikshank, D. R., Jenkins, D. B., & Metcalf, K. K. (2003). The act of teaching. New York: McGraw Hill.
• Demirtaşlı, N. (2002). Lisansüstü eğitim programlarına girişte Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (LES) sonucunun ve diğer ölçütlerin kullanımına ilişkin bir tarama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 61-70.
• Güven, İ., & Tunç, B. (2007). Lisansüstü öğrencilerinin akademik sorunları (Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü örneği). Millî Eğitim, 173, 157-172.
• Jensen, R. A., & Kiley, T. J. (2000). Teaching, leading and learning. Boston: Houghton Mifflin Co.
• Karakütük, K. (1989). Türkiye’de lisansüstü öğretim, sorunları ve çözüm önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(1).
• Karaman, S., & Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: Sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 94-114.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
• Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 1-13.
• Moore, K. D. (2005). Effective instructional strategies. CA: Sage Publications.
• Oguzkan, F. (1981), Egitim Terimleri Sözlügü, TDK Yayınları, Ankara.
• Patton, M. Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
• Sayan, Y., & Aksu, H. (2005). Akademik personel olmadan lisansüstü eğitim yapan bireylerin karşılaştıkları sorunlar üzerine nitel çalışma, lisansüstü eğitim. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 59-66.
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen yeterlilikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığına Eğitim, 58, 40-45.
• Sevinç, B. (2001). Türkiye'de lisansüstü eğitim uygulamaları, sorunlar ve uygulamalar. DEÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1), 25-40.
• Toprak, E., & Taşğın, Ö. (2017). Öğretmenlerin lisansüstü eğitim yapmama nedenlerinin incelenmesi. OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 599-615.
• Turhan, M., & Yaşar, Z. (2013). Lisansüstü programların öğretmen, yönetici ve denetmenlerin mesleki gelişimine katkısı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(43), 200-218.
• Tuzcu, G. (2003). Lisansüstü öğretim için yurtdışına öğrenci göndermenin planlanması. Millî Eğitim Dergisi, 155-165.
• Varış, F. (1984). Lisansüstü düzeyde eğitim elemanı yetiştirme. Eğitim Bilimleri Sempozyumu, Ankara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları: 136, 49-54.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.