The Effects of Covid-19 on the Education Process and Social Lives of Students from Parents' Perspective
Yıl 2021,
Cilt: 10 Sayı: 1, 96 - 121, 30.06.2021
Mustafa Dolmaz
,
Özge Metin
Öz
The purpose of this study is to investigate the effects of the COVID-19 pandemic on the education and training process and students’ social lives from the perspective of parents who are the closest to the students and who at the same time act as a natural observer. The study is conducted with a phenomenology pattern among qualitative research methods. The study group of this study consisted of 40 parents living in 6 different cities selected with the criterion sampling method. For this study, spending the maximum amount of time with the students during the pandemic and to live in cities where the researcher can conveniently find participants are accepted as the criteria. The data collection tool of this study is a parent interview form created by the researchers. The findings of this study show that both learner and teacher experienced certain negative aspects as well as certain learning outcomes in distance education in terms of education and training during the pandemic. Another important finding of this study is that parents have different expectations regarding sustaining the education-training process. Additionally, parents believed that the pandemic had caused partially positive and partially negative fundamental changes in students’ social lives. According to the parents, there are certain problems in the education and training process including the lack of feedback, decreased education quality, problems with internet access, insufficient technical infrastructure, disrupted equality of opportunities, low efficiency and technical device problems. Based on the results of this study certain recommendations are provided to solve the negative changes and negative effects identified in the education-training process and social lives during the pandemic.
Kaynakça
- Aldemi̇r, C. & Avşar, M. (2020). Pandemi döneminde dijital vatandaşlık uygulamaları. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, COVID-19 Özel Sayısı 2, 148-169.
- Alpago, H. & Oduncu Alpago, D. (2020). Korona virüs ve sosyoekonomik sonuçlar. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi , (8) , 99-114. DOI: 10.21733/ibad.716444.
- Alsan, M., Stantcheva, S., Yang, D. & Cutler, D. (2020). Disparities in Coronavirus 2019 Reported Incidence, Knowledge, and Behavior Among US Adults. JAMA Netw Open. 3(6), 1-11. doi:10.1001/jamanetworkopen.2020.12403.
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri spss uygulamalı (6. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
- Arat, T. & Bakan, Ö. (2014). Uzaktan eğitim ve uygulamaları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 14(1-2), 363-374.
- Arkorful, V. & Abaidoo, N. (2015). The role of e-learning, advantages and disadvantages of its adoption in higher education. International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 12(1), 29-42.
- Baker, C., Wuest, J. & Stern, P.N. (1992). Method slurring: the grounded theory/ phenomenology example. Journal of Advanced Nursing, 17, 1355-1360.
- Baki, A., Karal, H., Çebi, A., Şılbır, L., & PEKŞEN, M. (2009). Uzaktan eğitimde öğretim yönetim sistemi ve senkron eğitim platformu tasarım süreci: KTÜ Örneği. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 1(1). 85-101.
- Bayburtlu, Y.S. (2020). Covid-19 pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinde öğretmen görüşlerine göre Türkçe eğitimi. Turkish Studies, 15(4), 131-151.
- Budak, H. (2020). Toplumsal travmada bir onarım aracı olarak mizah “Koronavirüs günlerinde bir nefes gülümseme”. Turkish Studies, 15(4), 215-239. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.43379.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 4. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
- Bi̇ri̇nci̇, M. & Bulut, T. (2020). Covıd-19’un Sosyo-Ekonomik Yönden Dezavantajlı Gruplar Üzerindeki Etkileri: Sosyal Hizmet Bakış Açısından Bir Değerlendirme. Sosyal Çalışma Dergisi, 4(1), 62-68.
- Brooks, S. K., Webster, R. K., Smith, L. E., Woodland, L., Wessely, S., Greenberg, N., & Rubin, G. J. (2020). The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence. The lancet, 395(10227), 912-920.
- Carswell, L., Thomas, P., Petre, M., Price, B., & Richards, M. (2000). Distance education via the Internet: The student experience. British journal of educational technology, 31(1), 29-46.
- Çağlayan Tunç, A., Zorba, E. & Çi̇ngöz, Y . (2020). Covid 19 Salgını Döneminde Egzersizin Yaşam Kalitesine Etkisi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1) , 127-135.
Cowan, J. (1995). The advanteges and disadvantages of distance education in Distance Education for Language Teachers (Eds. R. Howard and I. McGrath). UK: Multilingual Matters.
- Creswell, J. W. (2016). Nitel çalışma tasarımı. in M. Bütün & S. B. Demir (Eds), A. Budak & İ. Budak (Çev.) Nitel araştırma yöntemleri (pp. 42-68), Ankara: Siyasal Yayın Dağıtım.
- Davran, İ. (2020). Pandemi sürecinin toplum, kültür ve eğitime etkisi ile ilgili görüşlerin değerlendirilmesi. In Conference Proceedıng Book (Eds. (Eds. M. Kurt, F. Altınay Aksal, Z. Altınay Gazi, Y. Çerkez, U. Akçıl) ) (p. 46). Near East University. https://icier2020.neu.edu.tr/.
- De Oliveira, M. M. S., Penedo, A. S. T., & Pereira, V. S. (2018). Distance education: advantages and disadvantages of the point of view of education and society. Dialogia, (29), 139-152.
- Demir Ü. F. (2020). The effect of COVID-19 pandemic on sleeping status. J Surg Med., 4(5), 334-339.
- Dikmen, S. & Bahçeci, F. (2020). Covid-19 pandemisi sürecinde yükseköğretim kurumlarının uzaktan eğitime yönelik stratejileri: Fırat Üniversitesi örneği. Turkish Journal of Educational Studies, 7(2), 78-98.
- Goggin, G., & Ellis, K. (2020). Disability, communication, and life itself in the COVID-19 pandemic. Health Sociology Review, 29(2), 168-176.
Gümüşgül, O. & Aydoğan, R. (2020). Yeni tip koronavirüs-covid 19 kaynaklı evde geçirilen boş zamanların ev içi rekreatif oyunlar ile değerlendirilmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4(1), 107-114.
- Huang, C., Wang, Y., Li, X., Ren, L.,Zhao, J., Hu, Y., Zhang, L., Fan, G., Xu, J., Gu, X., Cheng, Z., Yu, T., Xia, J., Wei, Y., Wu, W., Xie, X., Yin, W., Li, H., Liu, M., Xiao, Y., Gao, H., Guo, L., Xie, J., Wang, G., Jiang, R., Gao, Z., Jin, o., Wang, J. & Cao, B. (2020). Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. The lancet, 395(10223), 497-506.
- İnce, M. & Yılmaz, M. (2020). Olağanüstü olayların sosyal yaşam ve kültürlere etkisi; Covid-19 salgınının Türk kültürüne etkisi üzerine bir araştırma. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 6(2) , 552-571. https://doi.org/10.46442/intjcss.796380.
- Ilhan, G. O., Kaba, G. & Sin, M. (2021). Usage of digital comics in distance learning during COVID-19. International Journal on Social and Education Sciences (IJonSES), 3(1), 161-179. https://doi.org/10.46328/ijonses.106.
- Jasper, M. A. (1994). Issues in phenomenology for researchers of nursing. Journal of Advanced Nursing, 19, 309-314.
- Kahraman, M. E. (2020). Covid-19 salgınının uygulamalı derslere etkisi ve bu derslerin uzaktan eğitimle yürütülmesi: Temel Tasarım Dersi Örneği. İMÜ Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 6(1), 44-56. https://doi.org/10.46641/medeniyetsanat.741737.
- Kahraman, M. (2020b). Covid-19 salgınının kültür ve sanat organizasyonlarına etkisi. Yıldız Journal of Art and Design, 7(1) , 84-99.
- Karakaş, M. (2020). Covid-19 salgınının çok boyutlu sosyolojisi ve yeni normal meselesi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 40(1), 541–573.
- Karataş, Z. (2020). COVID-19 Pandemisinin Toplumsal Etkileri, Değişim ve Güçlenme. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 3-15.
- Kaya, Z. (2002). Uzaktan Eğitim. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Kaya Ci̇ddi̇, P. & Yazgan, E. (2020). Covid-19 Salgınında Sosyal İzolasyon Sırasında Fiziksel Aktivite Durumunun Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 37, Bahar (Covid19-Özel Ek), 262-279.
- Kör, H., Çataloğlu, E. & Erbay, H. (2013). Uzaktan ve örgün eğitimin öğrenci başarısı üzerine etkisinin araştırılması. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(2), 267-279.
- Kurt Demirbaş, N. & Sevgili Koçak, S. (2020). 2-6 yaş arasında çocuğu olan ebeveynlerin bakış açısıyla Covid-19 salgın sürecinin değerlendirilmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(6), 328-349.
- Külekçi Akyavuz, E. & Çakın, M. (2020). Covid-19 salgınının eğitime etkisi konusunda okul yöneticilerinin görüşleri. Turkish Studies, 15(4), 723-737.
- MEB (2018). Sosyal Bilgiler Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4,5,6,7. Sınıflar). https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686SOSYAL%20B%C4%B0LG%C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd Edition). California. : SAGE Publications.
- Miller, S. (2003). Analysis of phenomenological data generated with children as research participants. Nurse Researcher, 10(4), 68-82.
- Odabaş, H. (2003). Internet tabanlı uzaktan eğitim ve bilgi ve belge yönetimi. Türk Kütüphaneciliği, 17(1), 22-36.
- OECD (2020). A Framework to guide an education response to the Covid-19 Pandemic of 2020. https://read.oecd-ilibrary.org/view/?ref=126_126988-t63lxosohs&title=A-framework-to guide-an-education-response-to-the-Covid-19-Pandemic-of-2020.
- Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). Thousand Oaks, California: Sage Publications.
- Rose, P., Beeby, J. & Parker, D. (1995). Academic rigour in the lived experience of researchers using phenomenological methods in nursing. Journal of Advanced Nursing, 21, 1123-1129.
- Simmons, A. L. (2020). COVID-19 social distancing: A snippet view of the autistic social world. Disability & Society, 35(6), 1007-1011.
- Sarı, H. İ. (2020). Evde kal döneminde uzaktan eğitim: Ölçme ve değerlendirmeyi neden karantinaya almamalıyız?. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(1), 121-128.
- Sarıtaş, E. & Barutçu, S. (2020). Öğretimde dijital dönüşüm ve öğrencilerin çevrimiçi öğrenmeye hazır bulunuşluğu: Pandemi döneminde Pamukkale Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir araştırma. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 11(1), 5-22.
- Sarı, T. ve Nayır, F. (2020). Pandemi dönemi eğitim: sorunlar ve fırsatlar. Turkish Studies, 15(4), 959-975.
- Singh, J., & Singh, J. (2020). COVID-19 and its impact on society. Electronic Research Journal of Social Sciences and Humanities, 2(1), 102-106.
- Srivastava, P. (2018). Advantages & disadvantages of e-education & e-learning. Journal of Retail Marketing & Distribution Management, 2(3), 22-27.
- Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedurs and Tecniques. Newbury Park, C.A: Sage Publications.
- Sutisna, E. & Vonti, L. H. (2020). Innovation development strategy for hybrid learning based English teaching and learning. English Review: Journal of English Education, 9(1), 103-114. https://doi.org/10.25134/erjee.v9i1.3783
- Sułkowski, Ł. (2020). Covid-19 pandemic; recession, virtual revolution leading to de-globalization?. Journal of Intercultural Management, 12(1), 1-11.
- Telli Yamamoto, G. & Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (online) eğitimin önlenemeyen yükselişi / The Coronavirus and the rising of online education. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), s. 25-34.
- Tuncer, M. & Taşpınar, M. (2008). Sanal ortamda eğitim ve öğretimin geleceği ve olası sorunlar. Afyon Kocatepe Üniversitesi sosyal bilimler dergisi, 10(1), 124. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423867219.pdf.
- Türk, A., Ak Bi̇ngül, B. & Ak, R. (2020). Tarihsel Süreçte Yaşanan Pandemilerin Ekonomik ve Sosyal Etkileri. Gaziantep University Journal of Social Sciences, Covıd-19 Özel Sayısı, Cilt 19, 612-632 . https://doi.org/10.21547/jss.766717
- Torun Kayabaşı, E. (2020). Covid-19’un piyasalara ve tüketici davranışlarına etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Covıd-19 Özel Sayısı 2, 15-25.
- Uğur, S. (2020). Merhaba yeni dünya: Covid19 ve değişen hayatlar, uzaktan eğitim, hızlanan dijital dönüşüm ve teknolojik tekillik (Editöre Mektup). Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 7-10.
- Üstün, Ç. & Özçiftçi, S. (2020). COVID-19 pandemisinin sosyal yaşam ve etik düzlem üzerine etkileri: Bir değerlendirme çalışması. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, (25) (Special Issue on COVID 19), 142-153.
- Vlasenko, L., & Bozhok, N. (2014). Advantages and disadvantages of distance learning. National University of Food Technologies, Ukraine. http://dspace.nuft.edu.ua/bitstream/123456789/20684/1/1.pdf)
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (Güncelleştirilmiş ve geliştirilmiş beşinci baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldırım, O. & İpek, İ. (2020). Yeni koronavirüs salgını dolayısıyla gündeme gelen sosyal izolasyon ve gönüllü karantina döneminde internet ve sosyal medya kullanımı. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (52), 69-94.
- Yılmaz, E., Mutlu, H., Güner, B., Doğanay, G. & Yılmaz, D. (2020). Veli algısına göre pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinin niteliği. Konya: Palet Yayınları.
- Yıldız, V. A. (2020). Üniversite öğrencilerinin pandemi dönemi aldıkları eğitime ilişkin görüşleri. In Conference Proceeding Book (Eds. M. Kurt, F. Altınay Aksal, Z. Altınay Gazi, Y. Çerkez, U. Akçıl) (pp. 19-27). Near East University.
- Zhong, R. (2020). The Coronavirus exposes educati¬on’s digital divide. nytimes.com: https://www.nytimes.com/2020/03/17/technology/china-schools-coronavirus.html
- Zülfi̇kar, H. & Özmen, S . (2020). Covid 19 Pandemisi Sürecinde Ramazan Bayramı’nın Bireylerde Yarattığı Tüketim Algısı ve Davranışları. Intermedia International E-journal, 7(13), 547-558.
- URL1:https://www.ntv.com.tr/egitim/bakan-ziya-selcukisteyen-cocugunu-okula-gonderecek,iUhPvPOchEq-qND66MyVMg.
- URL2:https://www.aa.com.tr/tr/egitim/bakan-selcuk-ogrencilerimiz-haftanin-iki-gunu-okulda-olacak-isteyen-velilerimiz-okula-gonderecek/1997078.
- URL3: https://www.hm.ee/et/koroonaviiruse-leviku-tokestamine-info-haridusasutustele URL 4: https://www.innove.ee/uudis/info-ja-nouanded-vanematele-oma-lapse-toetamiseks-COVID-19-pandeemia-ajal/
- URL 5: https://www.hitsa.ee/e-ope-korduma-kippuvad-kusimused URL 6: www.eduyun.cn
- URL 7: https://nadalku.msmt.cz/cs URL 8: https://www.izm.gov.lv/lv/macibas-attalinati
Ebeveynlerin Gözüyle Covid-19'un Eğitim-Öğretim Sürecine ve Öğrencilerin Sosyal Hayatlarına Etkileri
Yıl 2021,
Cilt: 10 Sayı: 1, 96 - 121, 30.06.2021
Mustafa Dolmaz
,
Özge Metin
Öz
Bu araştırmanın amacı Covid-19 pandemisinin eğitim-öğretim süreci ve öğrencilerin sosyal hayatlarına etkilerinin öğrencilerin en yakınında olan ve aynı zamanda doğal bir gözlemci pozisyonunda bulunan ebeveynlerinin gözüyle incelenmesidir. Araştırma nitel araştırma desenlerinden biri olan fenomenoloji (olgubilim) yöntemi ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu ölçüt örneklem yoluyla belirlenmiş altı farklı şehirde yaşayan kırk ebeveyn oluşturmaktadır. Bu araştırma için pandemi sürecinde öğrencilerle maksimum düzeyde vakit geçirme ve araştırmacılarca belirlenen şehirlerde yaşama durumu ölçüt olarak kabul edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan “Ebeveyn Görüşme Formu” kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular pandemi dönemi eğitim - öğretim sürecinde hem öğrenen hem öğreten bağlamında uzaktan eğitim kaynaklı bazı olumsuzlukların yanında bir takım kazanımların da yaşandığını göstermektedir. Araştırmadan elde edilen bir diğer önemli bulgu ise ebeveynlerin eğitim-öğretim sürecinin sürdürülme biçimine ilişkin farklı beklentilerinin bulunduğu yönündedir. Ayrıca ebeveynler pandeminin öğrencilerin sosyal hayatlarında bir kısmı pozitif yönlü bir kısmı negatif yönlü köklü değişikliklere yol açtığını düşünmektedir. Ebeveynlere göre eğitim öğretim sürecinde; dönüt eksikliği, eğitimin niteliğinde düşüş, internet erişiminde sıkıntı yaşanılması, teknik altyapı yetersizliği, fırsat eşitliğinin bozulması, düşük verim, teknik cihaz sıkıntısı gibi bir takım problemlerin varlığı da söz konusudur. Araştırma sonucunda pandemi dönemi eğitim-öğretim sürecinde ve sosyal hayatta yaşanıldığı tespit edilen negatif yönlü değişiklikler ve olumsuz etkilerin çözümü hususunda bazı önerilerde bulunulmuştur.
Kaynakça
- Aldemi̇r, C. & Avşar, M. (2020). Pandemi döneminde dijital vatandaşlık uygulamaları. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, COVID-19 Özel Sayısı 2, 148-169.
- Alpago, H. & Oduncu Alpago, D. (2020). Korona virüs ve sosyoekonomik sonuçlar. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi , (8) , 99-114. DOI: 10.21733/ibad.716444.
- Alsan, M., Stantcheva, S., Yang, D. & Cutler, D. (2020). Disparities in Coronavirus 2019 Reported Incidence, Knowledge, and Behavior Among US Adults. JAMA Netw Open. 3(6), 1-11. doi:10.1001/jamanetworkopen.2020.12403.
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri spss uygulamalı (6. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
- Arat, T. & Bakan, Ö. (2014). Uzaktan eğitim ve uygulamaları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 14(1-2), 363-374.
- Arkorful, V. & Abaidoo, N. (2015). The role of e-learning, advantages and disadvantages of its adoption in higher education. International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 12(1), 29-42.
- Baker, C., Wuest, J. & Stern, P.N. (1992). Method slurring: the grounded theory/ phenomenology example. Journal of Advanced Nursing, 17, 1355-1360.
- Baki, A., Karal, H., Çebi, A., Şılbır, L., & PEKŞEN, M. (2009). Uzaktan eğitimde öğretim yönetim sistemi ve senkron eğitim platformu tasarım süreci: KTÜ Örneği. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 1(1). 85-101.
- Bayburtlu, Y.S. (2020). Covid-19 pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinde öğretmen görüşlerine göre Türkçe eğitimi. Turkish Studies, 15(4), 131-151.
- Budak, H. (2020). Toplumsal travmada bir onarım aracı olarak mizah “Koronavirüs günlerinde bir nefes gülümseme”. Turkish Studies, 15(4), 215-239. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.43379.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 4. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
- Bi̇ri̇nci̇, M. & Bulut, T. (2020). Covıd-19’un Sosyo-Ekonomik Yönden Dezavantajlı Gruplar Üzerindeki Etkileri: Sosyal Hizmet Bakış Açısından Bir Değerlendirme. Sosyal Çalışma Dergisi, 4(1), 62-68.
- Brooks, S. K., Webster, R. K., Smith, L. E., Woodland, L., Wessely, S., Greenberg, N., & Rubin, G. J. (2020). The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence. The lancet, 395(10227), 912-920.
- Carswell, L., Thomas, P., Petre, M., Price, B., & Richards, M. (2000). Distance education via the Internet: The student experience. British journal of educational technology, 31(1), 29-46.
- Çağlayan Tunç, A., Zorba, E. & Çi̇ngöz, Y . (2020). Covid 19 Salgını Döneminde Egzersizin Yaşam Kalitesine Etkisi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1) , 127-135.
Cowan, J. (1995). The advanteges and disadvantages of distance education in Distance Education for Language Teachers (Eds. R. Howard and I. McGrath). UK: Multilingual Matters.
- Creswell, J. W. (2016). Nitel çalışma tasarımı. in M. Bütün & S. B. Demir (Eds), A. Budak & İ. Budak (Çev.) Nitel araştırma yöntemleri (pp. 42-68), Ankara: Siyasal Yayın Dağıtım.
- Davran, İ. (2020). Pandemi sürecinin toplum, kültür ve eğitime etkisi ile ilgili görüşlerin değerlendirilmesi. In Conference Proceedıng Book (Eds. (Eds. M. Kurt, F. Altınay Aksal, Z. Altınay Gazi, Y. Çerkez, U. Akçıl) ) (p. 46). Near East University. https://icier2020.neu.edu.tr/.
- De Oliveira, M. M. S., Penedo, A. S. T., & Pereira, V. S. (2018). Distance education: advantages and disadvantages of the point of view of education and society. Dialogia, (29), 139-152.
- Demir Ü. F. (2020). The effect of COVID-19 pandemic on sleeping status. J Surg Med., 4(5), 334-339.
- Dikmen, S. & Bahçeci, F. (2020). Covid-19 pandemisi sürecinde yükseköğretim kurumlarının uzaktan eğitime yönelik stratejileri: Fırat Üniversitesi örneği. Turkish Journal of Educational Studies, 7(2), 78-98.
- Goggin, G., & Ellis, K. (2020). Disability, communication, and life itself in the COVID-19 pandemic. Health Sociology Review, 29(2), 168-176.
Gümüşgül, O. & Aydoğan, R. (2020). Yeni tip koronavirüs-covid 19 kaynaklı evde geçirilen boş zamanların ev içi rekreatif oyunlar ile değerlendirilmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4(1), 107-114.
- Huang, C., Wang, Y., Li, X., Ren, L.,Zhao, J., Hu, Y., Zhang, L., Fan, G., Xu, J., Gu, X., Cheng, Z., Yu, T., Xia, J., Wei, Y., Wu, W., Xie, X., Yin, W., Li, H., Liu, M., Xiao, Y., Gao, H., Guo, L., Xie, J., Wang, G., Jiang, R., Gao, Z., Jin, o., Wang, J. & Cao, B. (2020). Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. The lancet, 395(10223), 497-506.
- İnce, M. & Yılmaz, M. (2020). Olağanüstü olayların sosyal yaşam ve kültürlere etkisi; Covid-19 salgınının Türk kültürüne etkisi üzerine bir araştırma. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 6(2) , 552-571. https://doi.org/10.46442/intjcss.796380.
- Ilhan, G. O., Kaba, G. & Sin, M. (2021). Usage of digital comics in distance learning during COVID-19. International Journal on Social and Education Sciences (IJonSES), 3(1), 161-179. https://doi.org/10.46328/ijonses.106.
- Jasper, M. A. (1994). Issues in phenomenology for researchers of nursing. Journal of Advanced Nursing, 19, 309-314.
- Kahraman, M. E. (2020). Covid-19 salgınının uygulamalı derslere etkisi ve bu derslerin uzaktan eğitimle yürütülmesi: Temel Tasarım Dersi Örneği. İMÜ Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 6(1), 44-56. https://doi.org/10.46641/medeniyetsanat.741737.
- Kahraman, M. (2020b). Covid-19 salgınının kültür ve sanat organizasyonlarına etkisi. Yıldız Journal of Art and Design, 7(1) , 84-99.
- Karakaş, M. (2020). Covid-19 salgınının çok boyutlu sosyolojisi ve yeni normal meselesi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 40(1), 541–573.
- Karataş, Z. (2020). COVID-19 Pandemisinin Toplumsal Etkileri, Değişim ve Güçlenme. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 3-15.
- Kaya, Z. (2002). Uzaktan Eğitim. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Kaya Ci̇ddi̇, P. & Yazgan, E. (2020). Covid-19 Salgınında Sosyal İzolasyon Sırasında Fiziksel Aktivite Durumunun Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 37, Bahar (Covid19-Özel Ek), 262-279.
- Kör, H., Çataloğlu, E. & Erbay, H. (2013). Uzaktan ve örgün eğitimin öğrenci başarısı üzerine etkisinin araştırılması. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(2), 267-279.
- Kurt Demirbaş, N. & Sevgili Koçak, S. (2020). 2-6 yaş arasında çocuğu olan ebeveynlerin bakış açısıyla Covid-19 salgın sürecinin değerlendirilmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(6), 328-349.
- Külekçi Akyavuz, E. & Çakın, M. (2020). Covid-19 salgınının eğitime etkisi konusunda okul yöneticilerinin görüşleri. Turkish Studies, 15(4), 723-737.
- MEB (2018). Sosyal Bilgiler Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4,5,6,7. Sınıflar). https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686SOSYAL%20B%C4%B0LG%C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd Edition). California. : SAGE Publications.
- Miller, S. (2003). Analysis of phenomenological data generated with children as research participants. Nurse Researcher, 10(4), 68-82.
- Odabaş, H. (2003). Internet tabanlı uzaktan eğitim ve bilgi ve belge yönetimi. Türk Kütüphaneciliği, 17(1), 22-36.
- OECD (2020). A Framework to guide an education response to the Covid-19 Pandemic of 2020. https://read.oecd-ilibrary.org/view/?ref=126_126988-t63lxosohs&title=A-framework-to guide-an-education-response-to-the-Covid-19-Pandemic-of-2020.
- Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). Thousand Oaks, California: Sage Publications.
- Rose, P., Beeby, J. & Parker, D. (1995). Academic rigour in the lived experience of researchers using phenomenological methods in nursing. Journal of Advanced Nursing, 21, 1123-1129.
- Simmons, A. L. (2020). COVID-19 social distancing: A snippet view of the autistic social world. Disability & Society, 35(6), 1007-1011.
- Sarı, H. İ. (2020). Evde kal döneminde uzaktan eğitim: Ölçme ve değerlendirmeyi neden karantinaya almamalıyız?. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(1), 121-128.
- Sarıtaş, E. & Barutçu, S. (2020). Öğretimde dijital dönüşüm ve öğrencilerin çevrimiçi öğrenmeye hazır bulunuşluğu: Pandemi döneminde Pamukkale Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir araştırma. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 11(1), 5-22.
- Sarı, T. ve Nayır, F. (2020). Pandemi dönemi eğitim: sorunlar ve fırsatlar. Turkish Studies, 15(4), 959-975.
- Singh, J., & Singh, J. (2020). COVID-19 and its impact on society. Electronic Research Journal of Social Sciences and Humanities, 2(1), 102-106.
- Srivastava, P. (2018). Advantages & disadvantages of e-education & e-learning. Journal of Retail Marketing & Distribution Management, 2(3), 22-27.
- Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedurs and Tecniques. Newbury Park, C.A: Sage Publications.
- Sutisna, E. & Vonti, L. H. (2020). Innovation development strategy for hybrid learning based English teaching and learning. English Review: Journal of English Education, 9(1), 103-114. https://doi.org/10.25134/erjee.v9i1.3783
- Sułkowski, Ł. (2020). Covid-19 pandemic; recession, virtual revolution leading to de-globalization?. Journal of Intercultural Management, 12(1), 1-11.
- Telli Yamamoto, G. & Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (online) eğitimin önlenemeyen yükselişi / The Coronavirus and the rising of online education. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), s. 25-34.
- Tuncer, M. & Taşpınar, M. (2008). Sanal ortamda eğitim ve öğretimin geleceği ve olası sorunlar. Afyon Kocatepe Üniversitesi sosyal bilimler dergisi, 10(1), 124. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423867219.pdf.
- Türk, A., Ak Bi̇ngül, B. & Ak, R. (2020). Tarihsel Süreçte Yaşanan Pandemilerin Ekonomik ve Sosyal Etkileri. Gaziantep University Journal of Social Sciences, Covıd-19 Özel Sayısı, Cilt 19, 612-632 . https://doi.org/10.21547/jss.766717
- Torun Kayabaşı, E. (2020). Covid-19’un piyasalara ve tüketici davranışlarına etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Covıd-19 Özel Sayısı 2, 15-25.
- Uğur, S. (2020). Merhaba yeni dünya: Covid19 ve değişen hayatlar, uzaktan eğitim, hızlanan dijital dönüşüm ve teknolojik tekillik (Editöre Mektup). Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 7-10.
- Üstün, Ç. & Özçiftçi, S. (2020). COVID-19 pandemisinin sosyal yaşam ve etik düzlem üzerine etkileri: Bir değerlendirme çalışması. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, (25) (Special Issue on COVID 19), 142-153.
- Vlasenko, L., & Bozhok, N. (2014). Advantages and disadvantages of distance learning. National University of Food Technologies, Ukraine. http://dspace.nuft.edu.ua/bitstream/123456789/20684/1/1.pdf)
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (Güncelleştirilmiş ve geliştirilmiş beşinci baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldırım, O. & İpek, İ. (2020). Yeni koronavirüs salgını dolayısıyla gündeme gelen sosyal izolasyon ve gönüllü karantina döneminde internet ve sosyal medya kullanımı. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (52), 69-94.
- Yılmaz, E., Mutlu, H., Güner, B., Doğanay, G. & Yılmaz, D. (2020). Veli algısına göre pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinin niteliği. Konya: Palet Yayınları.
- Yıldız, V. A. (2020). Üniversite öğrencilerinin pandemi dönemi aldıkları eğitime ilişkin görüşleri. In Conference Proceeding Book (Eds. M. Kurt, F. Altınay Aksal, Z. Altınay Gazi, Y. Çerkez, U. Akçıl) (pp. 19-27). Near East University.
- Zhong, R. (2020). The Coronavirus exposes educati¬on’s digital divide. nytimes.com: https://www.nytimes.com/2020/03/17/technology/china-schools-coronavirus.html
- Zülfi̇kar, H. & Özmen, S . (2020). Covid 19 Pandemisi Sürecinde Ramazan Bayramı’nın Bireylerde Yarattığı Tüketim Algısı ve Davranışları. Intermedia International E-journal, 7(13), 547-558.
- URL1:https://www.ntv.com.tr/egitim/bakan-ziya-selcukisteyen-cocugunu-okula-gonderecek,iUhPvPOchEq-qND66MyVMg.
- URL2:https://www.aa.com.tr/tr/egitim/bakan-selcuk-ogrencilerimiz-haftanin-iki-gunu-okulda-olacak-isteyen-velilerimiz-okula-gonderecek/1997078.
- URL3: https://www.hm.ee/et/koroonaviiruse-leviku-tokestamine-info-haridusasutustele URL 4: https://www.innove.ee/uudis/info-ja-nouanded-vanematele-oma-lapse-toetamiseks-COVID-19-pandeemia-ajal/
- URL 5: https://www.hitsa.ee/e-ope-korduma-kippuvad-kusimused URL 6: www.eduyun.cn
- URL 7: https://nadalku.msmt.cz/cs URL 8: https://www.izm.gov.lv/lv/macibas-attalinati