Dijitalleşme ve Etik Sorunlar: Nesnelerin İnterneti Teknolojisini Gözetim, Gizlilik, Güvenlik Kapsamında Değerlendirme

Yıl 2021, Sayı: 55, 1 - 15, 22.09.2021

İlknur Öztürk , Burcu Zeybek

https://doi.org/10.47998/ikad.932173

Cited By: 3

Öz

İnternet teknolojisi üzerinden birbirleriyle haberleşebilen nesnelerin meydana getirdiği ağ olan Nesnelerin İnternet’i (IoT) önemli bir veri kaynağı olarak değerlendirilmektedir. Nesnelerin İnterneti (IoT) ile veri paylaşımı yapılabilmekte, aynı zamanda yaşam kalitesini iyileştirmek, yeni hizmetler ve uygulamalar oluşturmak için tüm cihazlara bağlanılabilmektedir. IoT, çeşitli cihazların ve nesnelerin adreslenebilir olmasını sağlamakla birlikte, bu cihazları tanıyabilmekte ve yerini belirleyebilmektedir. Nesnelerin birbirine bağlandığı bu ağın kullanımı ise etik sorunları da beraberinde getirmektedir. Dijitalleşme sürecinin bir parçası olan IoT’un yararlı kullanım alanları ile birlikte güvenlik açıkları, gizlilik ihlalleri ve mahremiyete saygısızlık, gözetim toplumunun inşa edilmesi gibi çeşitli güçlükleri ön plana çıkmaktadır. Bu güçlükleri öncelikli olarak ele almak ve IoT ürünleri ve hizmetleri için güvenlik ve gizliliğin sağlanması temel olmalıdır. Buradan hareketle çalışma, IoT teknolojilerinin etik yaklaşımla kullanımına dikkat çekmeyi ve gözetim, bilgi güvenliği, gizlilik sorunlarını tartışmayı amaçlamaktadır. Çalışma, IoT teknolojisinin kullanımı kapsamında, tehditlerin ve çözüm önerilerinin incelenmesi açısından önemlidir. Sonuç olarak mahremiyet ve şeffaflık ile gizlilik ve gözetimin aynı anda bir arada olamayacağından duruma göre esnek bir biçimde karşılanması gerektiği anlaşılmıştır. Güvenlik sorunu konusunda da sorumluluğun, IoT cihazı sağlayıcıları ve kullanıcıları tarafından paylaşılmasının gerektiği görülmüştür. Diğer yandan kullanıcının gizlilik ve güvenlik konusunda bilinçli olmasını sağlamak elzemdir.

Anahtar Kelimeler

Nesnelerin İnterneti, Gizlilik, Güvenlik, Etik, Dijital İletişim

Digitalization and Ethical Issues: An Evaluation Of Internet Of Things Technology Within The Scope Of Surveillance, Privacy and Security

Öz

İnternet teknolojisi üzerinden birbirleriyle haberleşebilen nesnelerin meydana getirdiği ağ olan Nesnelerin İnternet’i (IoT) önemli bir veri kaynağı olarak değerlendirilmektedir. Nesnelerin İnterneti (IoT) ile veri paylaşımı yapılabilmekte, aynı zamanda yaşam kalitesini iyileştirmek, yeni hizmetler ve uygulamalar oluşturmak için tüm cihazlara bağlanılabilmektedir. IoT, çeşitli cihazların ve nesnelerin adreslenebilir olmasını sağlamakla birlikte, bu cihazları tanıyabilmekte ve yerini belirleyebilmektedir. Nesnelerin birbirine bağlandığı bu ağın kullanımı ise etik sorunları da beraberinde getirmektedir. Dijitalleşme sürecinin bir parçası olan IoT’un yararlı kullanım alanları ile birlikte güvenlik açıkları, gizlilik ihlalleri ve mahremiyete saygısızlık, gözetim toplumunun inşa edilmesi gibi çeşitli güçlükleri ön plana çıkmaktadır. Bu güçlükleri öncelikli olarak ele almak ve IoT ürünleri ve hizmetleri için güvenlik ve gizliliğin sağlanması temel olmalıdır. Buradan hareketle çalışma, IoT teknolojilerinin etik yaklaşımla kullanımına dikkat çekmeyi ve gözetim, bilgi güvenliği, gizlilik sorunlarını tartışmayı amaçlamaktadır. Çalışma, IoT teknolojisinin kullanımı kapsamında, tehditlerin ve çözüm önerilerinin incelenmesi açısından önemlidir. Sonuç olarak mahremiyet ve şeffaflık ile gizlilik ve gözetimin aynı anda bir arada olamayacağından duruma göre esnek bir biçimde karşılanması gerektiği anlaşılmıştır. Güvenlik sorunu konusunda da sorumluluğun, IoT cihazı sağlayıcıları ve kullanıcıları tarafından paylaşılmasının gerektiği görülmüştür. Diğer yandan kullanıcının gizlilik ve güvenlik konusunda bilinçli olmasını sağlamak elzemdir.

Anahtar Kelimeler

Nesnelerin İnterneti, Gizlilik, Güvenlik, Etik, Dijital İletişim

Kaynakça

• Alan, A.K., Kabadayı, E.T. ve Cavdar, N. (2018). Yeni nesil “bağlantı”, Yeni Nesil “İletişim: Nesnelerin İnterneti Üzerine Bir İnceleme”. İşletme Araştırma Dergisi, 10(1), 294-320.
• Aleisa, N., ve Reaud, K. (2016). Privacy of the Internet of Things: A Systematic Literature Review (Extended Discussion). arXiv e-prints, 1-10.
• Atlam, H.F., Attiya,G ve El-Fishawy, N. (2013). Comparative Study on CBIR based on Color Feature. International Journal of Computer Applications, 78(16), 9-15.
• Atlam, H, F., Alenezi, A., Walters, R. ve Wills, G.B. (2017). An Overview of Risk Estimation Techniques in Risk-based Access Control for the Internet of Things. 2nd International Conference on Internet of Things, Big Data and Security. INSTICC. 254-260.
• Atlam, H.F, Walters, R.J., ve Wills, G.B. (2018). Internet of nano things: security issues and applications. 2nd International conference on cloud and big data computing, October, 71-77.
• Atzori L.,Iera A. ve Morabito G., (2010). The Internet of Things: A Survey. Comput. Networks, c. 54, sayı 15, 2787–2805.
• Baldini, G., Botterman, M., Neisse, R. ve Tallacchini, M. (2018). Ethical Design in The Internet of Things, Sci Eng Ethics. 24(3). 905-925.
• Beechamresearch. “IoT Sector Map”. http://www.beechamresearch.com/article.aspx?id=4 (04.08.2016).
• Bozkurt Yüksel, A. (2015). Nesnelerin İnternetinin Hukuki Yönden İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 17(2), 113-140.
• Chul Han, B. (2017). Şeffaflık Toplumu. İstanbul: Metis Yayınları.
• Cevizci, A. (2014). Felsefeye Giriş. İstanbul: Say Yayınları.
• Çakmak, T. F., & Dinçer, F. İ. (2018). Gözetim Toplumu Yönetimi ve Turizm Endüstrisi Açısından Değerlendirilmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 551-558.
• Dolgun, U. (2004). Gözetim Toplumunun Yükselişi: Enformasyon Toplumundan Gözetim Toplumuna. Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 55-74.
• Doody, L. (t.y.). Can the Smart City Be Ethical with Its Data? Erişim adresi: https://www.arup.com/perspectives/can-the-smart-city-be-ethical-with-its-data
• Doyduk, H.B.B. ve Tiftik, C. (2017). Nesnelerin İnterneti: Kapsamı, Gelecek Yönelimi Ve İş Fırsatları. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 52(3): 127-147. doi:10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.17.12.767
• Evans, Dave. (2011). "The Internet of Things: How the Next Evolution of The Internet is Changing Everything." CISCO White Paper 1.2011 1-11. Erişim adresi: https://www.cisco.com/c/dam/en_us/about/ac79/docs/innov/IoT_IBSG_0411FINAL.pdf
• Fuchs, C. (2020). Sosyal Medya: Eleştirel Bir Giriş, Çev. Diyar Saraçoğlu, Çev. İlker Kalaycı Ankara: NotaBene Yayınları.
• Guillemin , P.,ve Friess, P. (2009). Internet of Things Strategic Research Roadmap, Lüksemburg, https://sintef.brage.unit.no/sintefxmlui/bitstream/handle/11250/2430372/SINTEF%2BS13363.pdf?sequence=2
• Güven, O. Ö. (2014). Gözetim Tekniklerinin Güç İlişkileri Bağlamında Dönüşümü Ve Toplumsal Denetim. Atatürk İletişim Dergisi, (7), 79-112.
• Lee, I. ve Lee, K. (2015). The Internet of Things (IoT): Applications, Investments and Challenges for Enterprise, Business Horizons, 53, 431-440.
• Lyon, D. (2006). Gözetlenen Toplum. G. Soykan (Çev.) İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Popescul, D., & Georgescu, M. (2014). Internet of Things–Some Ethical issues. The USV Annals of Economics and Public Administration, 13(2 (18)), 208-214.
• Roman, R., Zhou, J., ve Lopez, J. (2013). On the Features and Challenges of Security and Privacy in Distributed Internet of Things. Computer Networks, 57(10), 2266-2279.
• Toch, E., Wang, Y. ve Cranor, L.F. (2012). Personalization and Privacy: A Survey of Privacy Risks and Remedies in Personalization-Based Systems. User Modeling and User-Adapted Interaction. 22(1-2). 203-220.
• Valacich, J., ve Schneider, C. (2012). Information Systems Today: Managing in The Digital World. Prentice Hall.
• Pollard, W. (2015). IoT Governance, Privacy and Security Issues, Eur. Res. Clust Internet of Things, 23-31).
• Westin, A.F. (1967). Privacy and Freedom, Atheneum, New York.
• Wolf, M.ve Serpanos, D. (2017). Safety and Security of Cyber Physical and internet of Things Systems. Proceedings of the IEEE. 105(6). 983-984.
• Yang, L.,Yang, S. H. ve Plotnick, L. (2013). How the Internet of Things Technology Enhances Emergency Response Operations. Technological Forecasting and Social Change. 80(9), 1854-1867.
• Zanelle, A., Bui, N., Castellani, A., Vangelista, L. ve Zorzi, M. (2014). Internet of Things for Smart Cities. IEEE Internet Things, 1(1). 22-32.
• Zeybek, B. (2020). “Nesnelerin İnterneti Uygulama Alanı Olarak Akıllı Şehirler: Geleceğin Marka Şehirleri. Edit. P. E. Yayınoğlu, B. Küçüksaraç, İletişim Çalışmalarında Yaratıcı Ve Yenilikçi Uygulamalar. Konya: Literatürk academia.
• Ziegeldorf, J.H., Morchon, O.G. ve Wehrle, K. (2014). Privacy in the Internet of Things: Threats and Challenges, Security and Communication Network. 7(12). 2728-2742.