Yozgat Blues ya da Taşrada Bireyin Kendisini Gerçekleştirmesinin İmkânsızlığı

Yıl 2022, Sayı: 57, 70 - 87, 29.03.2022

Fırat Osmanoğulları

https://doi.org/10.47998/ikad.1050323

Öz

Bir mekân ve aynı zamanda bir fikir olarak taşra olgusu, Türk sinemasında birçok filmde, farklı şekillerde yer almıştır. Mahmut Fazıl Coşkun’un yönettiği, 2013 yapımı Yozgat Blues da bu filmlerden bir tanesidir. Taşra, bu çalışmada ilk olarak, ontolojik bir yetersizliğin mekânı ve fikri olarak ele alınmıştır. Bu ontolojik yetersizlik, ‘gerçek ve benzeri’ arasındaki temel karşıtlıkta, taşranın ‘benzeri’ konumunda yer almasından kaynaklanmaktadır. Bu karşıtlık ise, metropol - taşra, merkez - çevre, İslamcılık - sekülerlik gibi, birbiriyle ilişkili başka karşıtlıkları da beraberinde getirmektedir. Çalışmada, filmin bu karşıtlıkları hangi bağlamlarda düşündürdüğü, imajlar, olay örgüsü, diyaloglar ve karakterler gibi temel filmik unsurlar üzerinden analiz edilmektedir. Gerçekleştirilen analiz ile birlikte, taşranın içerisinde barındırdığı karşıtlıklar ve bu karşıtlıklardan doğan kimi çelişkiler arasında yer alan bireyin, kendini gerçekleştirme ihtiyacını karşılayabilme olanakları sorgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yozgat Blues, Taşra, Kendini Gerçekleştirme, Kültürel İslam, Sekülerlik

Yozgat Blues or the Impossibility of Self-Actualization in Provinces

Öz

The phenomenon of the provinces as a place and also an idea, has taken place in many films in Turkish cinema, in different ways. Yozgat Blues, produced in 2013 and directed by Mahmut Fazıl Coşkun, is one of these films. In this study, firstly, the provinces was handled as the space and idea of an ontological inadequacy. This ontological inadequacy, stems from the fact that the provinces is in the position of 'like' in the fundamental opposition between 'the real and the like'. This contrast, on the other hand, brings with other interrelated contrasts, such as metropolitan – provincial, center – periphery, Islamism – secularism. In the study, the contexts in which the film makes these contrasts think are analyzed through basic filmic elements; such as images, story line, dialogues and characters. With the analysis carried out, the oppositions in the province and the possibilities of meeting the self-actualization needs of the individual, who is among some of the contradictions arising from these contrasts, are questioned.

Anahtar Kelimeler

Yozgat Blues, Provinces, Self-Actualization, Cultural Islam, Secularism

Kaynakça

• Akıncı Yüksel, N. A. (2013). “Taşra, Gelenek ve Toplumsal Cinsiyet: Dar Alanda Kısa Paslaşmalar”. Selçuk İletişim Dergisi, 5(2), 128-135.
• Arısoy, E. (2019). “Sinemada Kadraj Dışı Alanların Anlatıdaki Yeri: Yozgat Blues Filmi Örneği”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(12), 239-258.
• Avcı, M. G., Kıran, E. (2019). “Ahlat Ağacı: Taşrada Dönüşümü İzlemek”. Sinecine, 10(2), 241-262.
• Bordieu, P. Wacquant, L. (2014). Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar (Çev. N. Ökten), İstanbul: İletişim.
• Coşkun, M. F. (2013). “Mahmut Fazıl Coşkun Yozgat Blues’i Anlatıyor”. Fırat Yücel’in 05.12.2013 Tarihli Söyleşisi, http://www.altyazi.net/soylesiler/mahmut-fazil-coskun-yozgat-bluesu-anlatiyor/ , Erişim tarihi: 04.10.2021. Çapan, S. (2013). “Pastırma Yazı”, Cumhuriyet, 6 Aralık.
• Danacıoğlu, E. (2013). Geçmişin İzleri Yanıbaşınızdaki Tarih İçin Bir Kılavuz, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Elmacı, T. (2013). “Taşrada Gündelik Hayatın İdeolojisinin Vavien ve Süt Filmleri Perspektifinden Okunması”, Selçuk İletişim Dergisi, 7(1), 161-173.
• Foucault, M. (2013). Bu Bir Pipo Değildir (Çev. S. Hilav), İstanbul: YKY.
• Fraser, I. (2008). Hegel ve Marks İhtiyaç Kavramı (Çev. B. Sumer Aydaş), Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Gökyaran, E. (2003). “Başkası ve Aşkınlık”, Zeynep Direk (der.), Dünyanın Teni Merleau-Ponty Felsefesi Üzerine İncelemeler, İstanbul: Metis, s. 45-79.
• Göle, N. (1992). Modern Mahrem Medeniyet ve Örtünme, İstanbul: Metis.
• Gürbilek, N. (1994). “Taşra Sıkıntısı”. Defter, 7(22), 74-92.
• Gürbilek, N. (2001). Vitrinde Yaşamak, İstanbul: Metis.
• Gürbilek, N. (2012). Kötü Çocuk Türk, İstanbul: Metis.
• Mardin, Ş. (1990). “Türk Siyasasını Açıklayabilecek Bir Anahtar: Merkez-Çevre İlişkileri” (Çev. Ş. Gönen), M. Türköne, T. Önder (der.), Türkiye’de Toplum ve Siyaset, İstanbul: İletişim, s. 30-66.
• Merleau-Ponty, M. (2012). Göz ve Tin (Çev. A. Soysal), İstanbul: Metis.
• Ritzer, G. (2013). Klasik Sosyoloji Kuramları (Çev. H. Hülür), Ankara: De Ki.
• Sennett, R. (2011). Otorite (Çev. K. Durand), İstanbul: Ayrıntı.
• Simmel, G. (2009). Bireysellik ve Kültür (Çev. T. Birkan), İstanbul: Metis.