Erkeklerin Aile planlaması Yöntemlerine Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 3, 577 - 583, 30.09.2022

İlknur Yeşilçınar Eda Şahin Tülay Yavan

Öz

Amaç: Bu çalışmada erkeklerin aile planlaması yöntemlerine yönelik tutumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki bu çalışma, Ankara’da bir eğitim araştırma hastanesine başvuran 187 katılımcı ile yapılmıştır. Araştırma verileri “Tanıtım Formu” ve “Aile Planlaması Tutum Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde Mann- Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir.

Bulgular: Araştırmaya katılan erkeklerin yaş ortalamaları 31.11±6.77 yıldır, %66,8’i üniversite ve üzeri eğitime sahiptir, ve %93’ü çalışmaktadır. Erkekler tarafından en sık bilinen aile planlaması yöntemleri kondom (%82,9), oral kontraseptifler, (%73,8) geri çekme (%65,2) ve rahim içi araç (%48,7)tır. Erkeklerin %14,4’ü yöntem kullanımına kendisinin, %5,3’ü eşinin karar verdiğini, %74,3’ü ise birlikte karar verdiklerini ifade etmiştir. Erkeklerin eğitim durumlarına göre Aile Planlaması Tutum Ölçeği toplam puanı, topluma ilişkin tutum, yöntemlere ilişkin tutum ve gebeliğe ilişkin tutum alt boyut puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05). Erkeklerin kullanılan yönteme karar verme durumları ile yöntemlere ilişkin tutumları (p=0.038, X2= 6.519) ve aile planlaması tutumları arasında (p=0.041, X2= 6.400) istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur.

Sonuç: Aile planlaması yöntemine karar verme sürecine aktif olarak katılan ve yüksek eğitim düzeyi olan erkeklerin tutumları daha olumludur. Bu nedenle karar verme süreçlerine erkelerin de dâhil edilmesi, çiftlerin aile planlaması ve yöntem seçimi konusunda birlikte eğitim ve danışmanlık alması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Erkekler, Aile Planlaması, Tutum, Hemşirelik

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır.

Proje Numarası

Yoktur.

Identification of the Men's Attitudes towards Family Planning Methods

Öz

Objective: This study aimed to determine men's attitudes towards family planning methods.

Material and Method: This cross-sectional study was conducted with 187 participants who applied to a training and research hospital in Ankara. Research data were collected using the "Introduction Form" and "Family Planning Attitude Scale". Mann-Whitney U and Kruskal Wallis tests were used to analyse data. The statistical significance level was accepted as p<0.05.

Results: The mean age of the men participating in the research was 31.11±6.77 years; 66.8% had a university or higher education, and 93.0% were employed. Condom (82.9%), oral contraceptives (73.8%), withdrawal (65.2%) and intrauterine device (48.7%) were the most common family planning methods known by men. Of the men, 14.4% stated that only themselves, 5.3% of men's spouses, and 74.3% of them together decided on the method. A statistically significant relationship was found between the educational status of men and the Family Planning Attitude Scale total scores, attitudes towards society, attitudes towards methods and attitudes towards pregnancy subdimensions scores (p<0.050). A statistically significant differences were found between men's decision-making status on the method used (p=0.038, X2= 6.519), their attitudes towards methods and family planning attitudes (p=0.041, X2= 6.400).

Conclusion: The attitudes of men who actively participate in the family planning method decision-making and who have higher education levels were more positive. Therefore, including men in the decision-making process, it may be recommended that couples receive training and counselling together on family planning and method selection.

Anahtar Kelimeler

Men, Contraception, Attitudes, Nursing

Proje Numarası

Yoktur.

Kaynakça

• World Health Organization. Contraception [Internet]. 2019 [cited 2021 Oct 12]. Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/ handle/10665/329884/WHO-RHR-19.18-eng.pdf
• Family planning/contraception methods [Internet]. [cited 2021 Nov 14]. Available from: https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/family-planning-contraception
• United Nations. World Fertility and Family Planning 2020: Highlights [Internet]. 2020. 42 p. Available from: https://www.un.org/ development/desa/pd/sites/www.un.org.development.desa.pd/files/ files/documents/2020/Jan/un_2020_worldfertilityfamilyplanning_ highlights.pdf
• Kriel Y, Milford C, Cordero J, Suleman F, Beksinska M, Steyn P, et al. Male partner influence on family planning and contraceptive use: Perspectives from community members and healthcare providers in KwaZulu-Natal, South Africa. Reprod Health. 2019;16(1):1–15.
• Stephenson R, Bartel D, Rubardt M. Constructs of power and equity and their association with contraceptive use among men and women in rural Ethiopia and Kenya. Glob Public Health [Internet]. 2012 [cited 2021 Nov 14];7(6):618–34. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih. gov/22568536/
• Çorak, G. , Altuğ Özsoy, S. , Kıray Vural, B. & Tuncay, B. Vazektomi olan erkeklerin yönteme ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Derg. 2008;15(15):43–54.
• Taşçı KD. Sağlık memurluğu öğrencilerinin erkeğe yönelik aile planlaması yöntemlerini kullanmaya ilişkin görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Derg. 2007;10(1):67–76.
• Chao J, Page ST, Anderson RA. Male contraception. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol [Internet]. 2014 [cited 2021 Nov 14];28(6):845. Available from: /pmc/articles/PMC4707936/
• Raine TR, Gard JC, Boyer CB, Haider S, Brown BA, Hernandez FAR, et al. Contraceptive decision-making in sexual relationships: young men's experiences, attitudes and values. Cult Health Sex [Internet]. 2010 May [cited 2021 Nov 14];12(4):373–86. Available from: https://pubmed.ncbi. nlm.nih.gov/20169479/ Gavas E, İnal S. Türkiye’de kadınların aile planlaması yöntemleri kullanma durumları ve tutumları: Sistematik derleme. Sağlık ve Yaşam Bilim Derg. 2019;1(2):37–43.
• Egelioğlu Cetişli N, Kahveci M, Işık S, Hacılar A. Postpartum Contraseptive Choice and Attitudes of Women. J Acad Res Nurs. 2020;6(1):67–72.
• Wright RL, Fawson PR, Frost CJ, Turok DK. U.S. Men's Perceptions and Experiences of Emergency Contraceptives. Am J Mens Health [Internet]. 2017 May 1 [cited 2021 Nov 14];11(3):469–78. Available from: https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1557988315595857
• Altay B, Gönener D. Evli Erkeklerin Aile Planlaması Yöntemlerini Bilme ve Kullanma Durumları ve Etkileyen Faktörler. Fırat Tıp Derg. 2009;14(1):56–64.
• Depe Y, Şentürk Erenel A. Erkeklerin aile planlamasına ilişkin görüş ve davranışları. CÜ Hemşirelik Yüksekokulu Derg. 2006;10(3):29–36.
• Imtishal M, Mohammadnezhad M. Male partners and medical staff's perception on contributing factors of Family Planning (FP) in Fiji. Heliyon [Internet]. 2021;7(1):e06068. Available from: https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2021.e06068
• Wondim G, Degu G, Teka Y, Diress G. Male Involvement in Family Planning Utilization and Associated Factors in Womberma District, Northern Ethiopia: Community-Based Cross-Sectional Study. Open Access J Contracept. 2020;Volume 11:197–207.
• Koffi TB, Weidert K, Bitasse EO, Mensah MAE, Emina J, Mensah S, et al. Engaging men in family planning: Perspectives from married men in Lomé, Togo. Glob Heal Sci Pract. 2018;6(2):316–27.
• Kabagenyi A, Jennings L, Reid A, Nalwadda G, Ntozi J, Atuyambe L. Barriers to male involvement in contraceptive uptake and reproductive health services: A qualitative study of men and women's perceptions in two rural districts in Uganda. Reprod Health [Internet]. 2014 Mar 5 [cited 2021 Nov 14];11(1):1–9. Available from: https://reproductive-health-journal.biomedcentral.com/articles/10.1186/1742-4755-11-21
• Osei IF, Mayhew SH, Biekro L, Collumbien M. Fertility decisions and contraceptive use at different stages of relationships: Windows of risk among men and women in Accra. Int Perspect Sex Reprod Health. 2014;40(3):135–43.
• Sharp E, Richter J, Rutherford A. "Um… I'm Pregnant." Young Men's Attitudes Towards Their Role in Abortion Decision-Making. Sex Res Soc Policy. 2015;12(2):155–62.
• Duman BN, Yılmazel G, Topuz Ş, Başçı AB, Koçak YD, Büyükgönenç L. Üniversiteli gençlerin üreme sağlığı ve cinsel sağlığa ilişkin bilgi, tutum ve davranışları. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi. 2015;3(1):20–32.
• Örsal Ö, Kubilay G. Aile Planlaması tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi Developing Family Planning Attitude Scale. İÜ Florence Nightingale Hemşirelik Derg. 2007;15(60):155–64.
• Apay Ejder S, Nazik E, Özdemir F, Pasinlioğlu T. Kadinlarin aile planlamasi tutumlarinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilim Derg. 2010;13(3):1–7.
• Bucak F, Kahraman S, Kartal M. Thinking about make a baby of women, seasonal agricultural workers and its conditions of use of family planning. Heal Care Acad J. 2018;5(2):178.
• Nelson AL, Cohen S, Galitsky A, Hathaway M, Kappus D, Kerolous M, et al. Women's perceptions and treatment patterns related to contraception: results of a survey of US women. Contraception [Internet]. 2018;97(3):256–73. Available from: https://doi.org/10.1016/j. contraception.2017.09.010
• Hellström A, Gemzell Danielson K, Kopp Kallner H. H Trends in use and attitudes towards contraception in Sweden: results of a nationwide survey. Eur J Contracept Reprod Heal Care. 2019;24(2):154–60.
• Akın L, Özaydın N, Aslan D. Türkiye’de evli erkeklerin aile planlamasý yöntemlerini.pdf. Gülhane Tıp Derg. 2006;48:63–9.
• Ayhan Başer D, Karaca T, Yağlı ZN, Dağcıoğlu K, Fidancı İ, Aksoy H, et al. Genç erişkin erkeklerin kontrasepsiyon yöntemleri kullanım durumları ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. J Turkish Fam Physician. 2020;11(4):159–70.
• Seth K, Nanda S, Sahay A, Verma R, Achyut P. "It’S on Him Too” [Internet]. 2020. Available from: www.icrw.org/asia
• Kaplan B, Dirgar E, Avcı S, Güler S, Ortabağ T, Özkurt E, et al. Hemşirelik bölümü erkek öğrencilerinin aile planlaması hakkında bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi: Bir vakıf üniversitesi örneği. Zeugma Sağlık Araştırmaları Derg. 2020;2(3):107–13.
• Ibar Aydin E, Citak Bilgin N. Relationship Among Family Planning Attitude, Gender and Religious Orientation of Individuals Preparing for Marriage. Eurasian J Fam Med. 2020;9(4):214–24.
• Türkiye nüfus ve sağlık araştırması (TNSA) Hacettepe üniversitesi nüfus etütleri enstitüsü, 2018 [Internet] [cited 2022 May 14]. Available from: https://fs.hacettepe.edu.tr/hips/dosyalar/yayinlar/2019_tnsa_anarapor_compressed.pdf
• Speizer IS, Corroon M, Calhoun LM, Gueye A, Guilkey DK. Association of men’s exposure to family planning programming and reported discussion with partner and family planning use: The case of urban Senegal. PLoS. 2018;13(3):1–15.
• Adelekan A, Omoregie P, Edoni E. Male Involvement in family planning: Challenges and Way Forward. Int J Popul Res. 2014;2014:1–9.
• Hamdan-Mansour A, Malkawi A, Sato T, Hamaideh S, Hanouneh S. Men’s perceptions of an participation in family planning in Aqaba and Ma’an governorates, Jordan. East Mediterr Heal J. 2016;22(2):124–32.
• Karadon D, Esmer Y, Okcuoglu BA, Kurutaş S, Baykal SS, Huber-Krum s, Canning D, Shah I. Understanding family planning decision-making: perspectives of providers and community stakeholders from Istanbul, Turkey. BMC Women's Health. 2021; 21, 357. https://doi.org/10.1186/s12905-021-01490-3