Öğretmen Perspektifinden Yazma ve Yazmanın Öğrenme Amaçlı Kullanımı: Ölçme Envanteri Geliştirme ve Durum Değerlendirmesi

Yıl 2015, Cilt: 14 Sayı: 2, 713 - 733, 26.04.2015

Bilge Öztürk Murat Günel

https://doi.org/10.17051/io.2015.60822

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı, fen bilimleri dersi öğretmenlerinin öğrenmeyi ve düşünmeyi geliştiren bir araç olan yazmaya ve öğrenme amaçlı yazmaya dair algılarını belirlemeye yönelik bir ölçme envanterinin geliştirilmesi ve bu ölçme envanteriyle öğretmenlerin yazmaya ve öğrenme amaçlı yazmaya bakış açılarının tespit edilmesidir. Nicel araştırma türlerinden betimsel araştırmanın kullanıldığı bu çalışma bir envanter geliştirme ve tarama çalışmasıdır.  Çalışmanın örneklemini 2011-2012 öğretim yılında Erzurum ili merkez ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilköğretim okullarında görev yapan toplam 131 fen bilimleri dersi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada geliştirilen ve veri toplama aracı olarak kullanılan envanter Likert tipi bir ankettir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, fen bilimleri dersi öğretmenlerinin yazmanın öğrenme üzerinde etkisinin olduğunu ve öğrenmeye destek sağladığını düşündüklerini, yazma sürecini kendileri yazma eylemini gerçekleştirirken öğrenme aracı olarak kullandıklarını, öğrenciler için de aynı amaca hizmet edeceğine inandıklarını ve öğrencilerin okuryazarlık becerileri ile yazma arasında direk ilişki gördüklerini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Yazma, öğrenme amaçlı yazma, fen bilimleri öğretmen algıları, envanter geliştirme, bilimsel okuryazarlık, betimsel araştırma

Kaynakça

• Atila, E. (2009). Öğrenme amaçlı yazma aktivitelerinin kullanımının ilköğretim seviyesinde kuvvet ve madde ünitesini öğrenmeye etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Ayvacı, H.Ş. & Devecioğlu, Y. (2002). Kavram haritasının fen bilgisi başarısına etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 16–18 Eylül, Ankara.
• Baş, T. (2010). Anket (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Borasi, R. &Rose, B.J. (1989). Journal writing and mathematics instruction. Educational Studies in Mathematics, 20 (4), 347–365.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Chiu, M.H., Chou C.C. &Liu, C.J. (2002). Dynamic processes of conceptualchange: Analysis of constructing mental models of chemical equilibrium (2002). Journal of Research in Science Teaching, 39 (8), 688-712.
• Driver, R. & Oldham, V. (1986). A constructivist approach to curriculum development in science. Studies in Science Education, 13, 105–122.
• Drowns-Bangert, R.L., Hurley, M.M. &Wilkinson, B. (2004). The effects of school-based writing-to- learn interventions on academic achievement: A meta-analysis. Review of Educational Research, 74(1), 29-58.
• Emig, J. (1977). Writing as a mode of learning. College Composition and Communication, 28, 122- 128.
• Erduran Avcı, D. & Akçay, T. (2013). Fen ve Teknoloji Dersinde Yazma Etkinlikleri Üzerine Öğretmen Görüşleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10 (2), 48-65.
• Galbraith, D. & Torrance, M. (1999). Conceptual processes in writing: From problem solving to text production. In D. Galbraith & M. Torrance (Eds.), Knowing what to write: conceptual processes in text production. Studies in writing; v.4 (pp. 1-12). Amsterdam: Amsterdam University Press.
• Galbraith, D., Ford, S., Walker, G. & Ford, J. (2005). The contribution of different components of working memory to planning in writing. L1 - Educational Studies in Language and Literature, 15, 113-145.
• Galbraith, D., Torrance, M. & Hallam, J. (2006). Effects of writing on conceptual coherence. Paper presented at the 28th Annual Conference of the Cognitive Science Society.
• Graham, S. (2008). Research on writing development, practice, instruction, and assesment: Introduction to a special issue of reading and writing. Read Write, 21, 1-2.
• Gunel, M., Hand, B. & Gunduz, S. (2006). Comparing student understanding of quantum physics when embedding multimodal representations into two different writing formats: Presentation format versus summary report format. Science Education, 90 (6), 1092-1112.
• Gunel, M., Hand, B. & Prain, V. (2007). Secondary Analysis of Non-Traditional Writing in Science across Different Grade-levels. International Journal of Science and Mathematics Education, 4 (5), 615-637.
• Günel, M. (2009). Writing as a Cognitive Process and Learning Tool in Elementary Science Education. Elementary Education Online, 8 (1), 201-213.
• Günel, M., Uzoğlu, M. &Büyükkasap, E. (2009). Öğrenme amaçlı yazma aktivitelerinin kullanımının ilköğretim seviyesinde kuvvet konusunu öğrenmeye etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 379-399.
• Günel, M., Kabataş Memiş, E. & Büyükkasap, E. (2010). Yaparak yazarak bilim öğrenimi-YYÖB yaklaşımının ilköğretim öğrencilerinin fen akademik başarısına ve fen ve teknoloji dersine yönelik tutumuna etkisi. Eğitim ve Bilim, 35 (155), 49-62.
• Halliday, M. A. K. & Martin, J. R. (1993). Writing science : literacy and discursive power. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press.
• Hand, B. & Prain, V. (1996). Writing for Learning in Science: A Model for Use within Classrooms. Australian Science Teachers Journal, 42 (3), 23-27.
• Hand, B. & Prain, V. (2002). Teachers Implementing Writing-to-Learn Strategies in Junior Secondary Science: A Case Study. Science Education, 86 (6), 737-755.
• Hand, B., Prain, V. & Hohenshell, L. (2001). Students' perceptions of learning when using planned writing-to-learn science strategies within a year 10-biotechnology class. Paper presented at the National Association for Research in Science Teaching, St. Louis, MO.
• Hand, B., Prain, V., Lawrence, C. &Yore, D.L. (1999). A writing in science framework designed to enhance science literacy. International Journal of Science Education,21(10), 1021-1035.
• Karamustafaoğlu, O. & Yaman, S. (2011). Fen eğitiminde özel öğretim yöntemleri I-II (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Keys, Carolyn W. (2000). Investigating the Thinking Processes of Eighth Grade Writers during the Composition of a Scientific Laboratory Report. Journal of Research in Science Teaching, 37(7), 676-690.
• Klein. D. P. (1999). Reopening inquiry into cognitive processes in writing-to-learn. Educational Psychology Review, 11(3), 203- 270.
• Lemke, J. (2002). Teaching all the languages of science: Words, symbols, images, andactions (Vol. null).
• Mason, L. & Boscolo, P. (2000). Writing and conceptual change. What changes? Instructional Science, 28, 199–226.
• MEB (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
• Metin, M. (Ed.). (2014). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Norris, S.P. & Phillips, L.M. (2003). How literacy in its fundamental sense is central to scientific literacy. Science Education, 87 (2), 224-240.
• NRC (1996). Nutrient Requirements of Beef Cattle. National Academy Press, Washington, DC.
• Posner, G. J., Strike, K. A., Hewson, P. W. & Gertzog, W. A. (1982). Accommodation of a scientific conception: Toward a theory of conceptual change. Science Education, 66 (2), 211-27.
• Prain, V. & Hand, B. (1996). Writing for Learning in Secondary Science: Rethinking Practices. Teaching and Teacher Education, 12 (6), 609-626.
• Prain, V. & Hand, B. (1999). Students' Perceptions of Writing for Learning in Secondary School Science. Science Education, 83 (2), 151-162.
• Prain, V. & Hand, B. (2006). Science and Literacy. In K.Appleton (Ed.), Elementary Science Teacher Education: Issues and Practice (pp. 153-174). Mahwah, NJ: Association of Educators of Science Teachers publication. Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
• Prain, V. (2002). Learning from writing in secondary science: Some theoretical implications. Paper presented at the Ontological, Epistemological, Linguistic and Pedagalogical Considerations of Language and Science Literacy: Empowering Research and Informing Instruction,, Victoria, B.C., Canada.
• Prain, V. (2004). The Role of Language in Science Learning and Literacy. In C. S. Wallace, B. Hand & V. Prain (Eds.), Writing and learning in the science classroom, Science & technology education library ; v. 23 (pp. v, 150 p.). Dordrecht ; Boston: Kluwer Academic Publishers.
• Prain, V. (2006). Learning from writing in secondary science: Some theoretical and practical implications. International Journal of Science Education, 28, 170-201.
• Rivard, L.P. & Straw, S.B. (2000). The effect of talk and writing on learning science: An exploratory study. Science Education, 84, 566–593.
• Sökmen, N. & Bayram, H. (1999). Lise–1. sınıf öğrencilerinin temel kimya kavramlarını anlama düzeyleri ile mantıksal düşünme yetenekleri arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16–17, 89–94.
• Sönmez, V. & Alacapınar, F. (2011). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayınları.
• Tekin, S. & Ayas, A. (2005). Kimya öğretmenlerine yönelik bir hizmet içi eğitim kursunun yansımaları: Akçaabat örneği. Milli Eğitim Dergisi, 165, 107-122.
• Tokiz, A. & Şaşmaz Ören, F. (2011). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin kuvvet ve hareket konusundaki kavramsal anlama düzeylerinin belirlenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (2), 24-57.
• Tynjala, P. (1998). Writing as a tool for constructive learning: Students’ learning experiences during an experiment. HigherEducation, 36, 209–230.
• Uzoğlu, M. (2010).Öğrenme amaçlı yazma aktivitelerinin kullanımının ilköğretim seviyesinde kuvvet ve madde ünitesini öğrenmeye etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Villalon, R. &Mateos, M. (2009). Secondary and university students’ conceptions about academic writing. Infancia y Aprendizaje, 32 (2), 219–232.
• Wallace, C., Hand, B. & Prain, V. (2004). Writing and learning in the science classroom. Dordrecht ; Boston: Kluiwer Academic Publishers.
• Yıldırım, A., Doğanay, A. & Türkoğlu, A. (2009). Okulda başarı için ders çalışma ve öğretme yöntemleri (2. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, R. (1999). Öğrenmeyi öğrenmek( 4. Baskı). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Yıldız, N. & Akbulut, Ö. (2009). İstatistiğe giriş (6. Baskı). Erzurum: Aktif Yayınevi.
• Yıldız, A. & Büyükkasap, E. (2011). Öğretmen adaylarının Compton olayını anlama düzeyleri ve öğrenme amaçlı yazma aktivitelerinin akademik başarıya etkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8 (1), 1643-1664.
• Yore, D.L., Bisanz, G.L. &Hand, B. (2003). Examining the literacy component of science literacy: 25 years of language arts and science research. International Journal of ScienceEducation, 25 (6), 689–725.