Empati Geliştirme Grup Rehberliği Programının İlkokul İkinci Sınıf Öğrencilerinin Empati Düzeylerine Etkisi

Yıl 2015, Cilt: 14 Sayı: 2, 430 - 437, 14.04.2015

Tuğba Yılmaz-bingöl Recep Uysal

https://doi.org/10.17051/io.2015.90489

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmada empati geliştirme grup rehberliği programının ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin empati düzeylerine etkisi incelenmiştir. Araştırma İstanbul ili Bakırköy ilçesinde bir ilkokulda öğrenim gören ikinci sınıf öğrencileri arasından seçilen 20 denekle (10 kontrol grubu, 10 deney grubu) yürütülmüştür. Araştırmada öntest-sontest kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Deney grubuna araştırmacılar tarafından geliştirilen sekiz oturumluk empati geliştirme programı uygulanmıştır. Ölçme aracı olarak Bryant (1982) tarafından geliştirilen ve Türkçe uyarlaması Yüksel (2003) tarafından yapılan Çocuklar İçin Empati Ölçeği kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubu puanları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığını test etmek için iki yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre deney grubunda yer alan öğrencilerin öntest-sontest puanları arasında son-test puanları lehine anlamlı bir artış görülmüşken, kontrol grubunda bir değişim gözlenmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Empati, Grup Rehberliği Programı, İlkokul Öğrencileri

The Effect of Empathy Development Program on Emphaty Levels of Second Grade Elementary School Students

Öz

The purpose of the study was to examine the effect of empathy development program on empathy levels of second grade elementary school students. The sample consisted of 20 (10 experiment group, 10 control group) second grade students from an elementary school in Bakırköy, Istanbul. In the study a pretest -posttest control group design was utilized. The experimental group took 8 sessions empathy development program developed by the researchers. Scale of Empathy for Children, developed by Bryant (1982) and adapted by Yüksel (2003) was used for collecting data from both experimental and control groups. In order to determine the significant differences between the scores experiment and control groups, two way analysis of variance (ANOVA) was conducted. The results indicated that empathy development program increased the empathy levels’ of the students in experimental group but there was no significant difference for the control group

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Akgün, S., ve Araz, A. (2013). The effects of conflict resolution education on conflict resolution skills, social competence, and aggression in Turkish elementary school students. Journal of Peace Education, 11 (1), 30-45.
• Akos, P. (2000). Building empathic skills in elementary school children through group work. The Journal for Specialists in Group Work , 25(2), 214-223.
• Bandura, A. (1968). Principles of behavior modification. New York: Holt, Rinehart and Winston
• Barret-Lennard, G. T. (1985). The empathy cycle: Refinement of a nuclear concept. Journal of the American Psychoanalytic Assoctation, 31, 101-123.
• Baykara-Acar, Y. (2009). Grup çalışmasının cinsel suçtan hükümlü çocukların sosyal ilişki, empatik beceri ve benlik saygısına etkisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20 (1), 33-46.
• Bryant, B. (1982). An index of empathy for children and adolescents. Child Development. 53, 413- 425.
• Bryant, J. (2003). Communication and emotion: Essays in honor of Dolf Zillmann . Manwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Incorporated.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Deneysel Desenler. Ankara: PegemA Yayınları
• Cotton, K. (2001). Developing empathy in children and youth. www.nwrel.org adresinden 11 Şubat 2014 tarihinde erişilmiştir.
• Demir, M. K. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının empati becerilerinin incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 107-121
• Dökmen, Ü. (1988) Empatinin yeni bir modele dayanılarak ölçülmesi ve psikodrama ile geliştirilmesi. A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi,21, (1), 155-190.
• Dökmen, Ü. (1995) İletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Dökmen, Ü. (1996). Sanatta ve günlük yaşamda iletişim çatışmaları ve empati. Ankara: Sistem Yayıncılık.
• Dökmen, Ü. (2005). Sosyometri ve psikodrama. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Durakoğlu, A. ve Gökçearslan, Ş. (2010). Lise öğrencilerinin empatik eğilim düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. E-Journal of New World Sciences Academy Humanities, 5, (3), 354-364.
• Findlay, L. C., Girardi, A., ve Coplan, R. J. (2006) Links between empathy, social behavior and social understanding in early childhood. Early Childhood Research 21,347-359.
• Gander, M. J., ve Gardnier, H. W. (1995). Çocuk ve ergen gelişimi. (Çev. B. Onur). Ankara: İmge Kitabevi.
• Ginsburg, H. J., Ogletree, S. M., Sılakowskı, T. D., Bartels, R. D., Burk, S. L., ve Turner, G. M. (2003). Young children's theories of mind about empathic and selfish motive. Social Behavior and Personality: An International Journal, 31 (3), 237-243.
• Goldstein, A. P., ve Michaels, G. Y. 1985. Empathy: Development, training, consequences. Hillsdale, N. J. : Lawrence Erlbaum, Association Publishing.
• Goleman, D. (1998). Duygusal zeka. (Çev. B. S. Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Hoffman, M. L. (1990). Empathy and justice motivation. Motivation and Emotion, 14 (2), 151-172.
• Kahraman, H., ve Akgün, S. (2008). The effects of empathy training on preschoolers' empathic skills and conduct problems. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15 (1), 15-24.
• Kalliopuska, M. (1992) Holistic empathy education among preschool and school children . Paper Presented at the International Scientific Conference Comenius Heritage and Education of Man. March 23-27, Praque.
• Kalliopuska, M., & Tiitinen, U. (1991). Influence of two developmental programmes on the empathy and prosociability of preschool children. Perceptual and Motor Skills, 72, 323-328
• Karaduman-Pişmişoğlu, E. (1997). Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin empati düzeylerinin incelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Kaya, A. ve Siyez, D.M. (2010). KA-Sİ çocuk ve ergenler için empatik eğilim ölçeği: Geliştirilmesi geçerlik ve güvenirlik çalışması, Eğitim ve Bilim, 35, 110-125
• Kokkinos, C. M., & Kipritsi, E. (2012). The relationship between bullying, victimization, trait emotional intelligence, self-efŞcacy and empathy among preadolescents. Social Psychology of Education, 15(1), 41–5
• Küçükkaragöz, H., Akay, Y., ve Canbulat, T. (2011). Bir grup ilköğretim öğrencisinin bazı psiko- sosyal değişkenlere göre empatik beceri düzeyleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 89-101
• Önder, A., ve Gülay, H. (2007). Ebeveyn kabul-red teorisi ve bireyin gelişimi açısından önemi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 20-28.
• Özbay, Y., ve Şahin, M. (1996). Empatik Sınıf Atmosferi Tutum Ölçeği (ESATÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 74-79.
• Peterson, C. H. (1973). Theories of counseling and psychotheraphy. New York:Horpers and Row.
• Rehber, E. (2007).İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin empatik eğilim düzeylerine göre çatışma çözme davranışlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi: Adana
• Robert, W., ve Strayer, J. (2004). Children’s anger, emotional expressiveness and emathy: Relations with parents’ empathy, emotional expressiveness and parenting practices. Social Development, 13(2), 229-254.
• Rogers, C. R. (1982). Empatik olmak değeri anlaşılmamış bir varoluş şeklidir. (Çev. Füsun Akkoyun). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 16 (1), 103-124.
• Rushton, J. P. (1982). Social learning theory and development of prosocial behavior. In N. Eisenberg (Ed), The development of prosocial behavior, New York: Academic Press
• Tanrıdağ, Ş. (1992). Ankaradaki ruh sağlığı hizmetlerinde çalışan personelin empatik eğilim ve empatik beceri düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi: Ankara.
• Ünal, F. (2007). Çocuklarda empatinin gelişimi: Empatinin gelişiminde anne-baba tutumlarının etkisi, Milli Eğitim,176,134-148
• Vaish, A., Carpenter, M., & Tomasello, M. (2009). Sympathy through affective perspective taking and its relation to prosocial behavior in toddlers. Developmental Psychology, 45(2), 534-543.
• White, J. S. (1997). Empathy: A literature review and concept analysis. Journal of Clinical Nursing, 6, 253-257.
• Yüksel, A. (2003). Empati eğitim programının ilköğretim öğrencilerinin empatik becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yüksel, A. (2004). Empati Eğitim Programının ilköğretim öğrencilerinin empatik becerilerine etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 341-554.