Cedel, herhangi bir konuda hasmın/Muhâlifin görüşünü delile dayalı olarak çürütüp aksi yönde delil serdetme faaliyetidir. Bu faaliyet ilk dönemlerden itibâren fıkıh ilminde tatbik edilmiştir. Özelikle fıkhî tartışmalarda cedel ilmi, tartışılan meseleyle ilgili yapılan hataları fark edip düzeltme becerisini ve imkânını vermektedir. İslâm hukuk tarihine bakıldığında usûl âlimlerinin belirli usûl ve kâidelerle bir görüşün doğru olduğunu, muhâlif görüşün ise hatalı olduğunu cedel yöntemiyle ortaya koymaya çalıştıkları görülür. Farklı görüşlere sahip iki kişinin sağlıklı ve verimli bir şekilde tartışmalarını yürütebilmesi için cedelin kurallarını belirleyen ilmu’l-cedel disiplini önemi haizdir. Bu meyanda ilk dönemlerden itibâren hakikatin ortaya çıkması için cedelde bulunan kimselerin gözetmesi gereken kurallar tespit edilip üzerinde durulmuş ve bu minvalde eserler kaleme alınmıştır. Bunlardan bir tanesi de Seyfüddîn’nin el-Âmidî’nin (ö. 631/1233) Gâyetü’l-Emel fi İlmi’l-Cedel isimli eseridir. Âmidî’nin söz konusu eserinin Cedel-fıkıh usûlü ilişkisi bağlamında dikkate alınması gereken eserlerden bir tanesi olduğu söylenebilir. Bu çalışmada kısaca cedel ve Âmidî’nin ilgili eserinin mâhiyetinin ne olduğu irdelenmiştir.
Fıkıh usulü Cedel Diyalektik Seyfüddîn’nin el-Âmidî Gayetü'l-emel fî ‘ilmi’l-cedel
Jadal (dialectic) is an activity/art refuting the opponent’s opinion on the basis of evidence in any subject and propounding evidence for counter-discourse. This activity is practiced in the ‘ilm al-fiqh from the first periods.
pecifically in the fıqhi disputes, ilm al-jadal provides the ability and opportunity to recognize and correct
istakes made on the issue under discussion. When examined the history of Islamic law, it is seen that Usûlis
scholars of usûl) has tried to an opinion is true with the aid of certain methods and rules, and counterview is
rong by using the method of jadal. The discipline of ilm al-jadal that determines the rules of dialectic to carry
ut the discussion of two people with different views healthily and efficiently is significantly important. In this
ense, the rules of jadal for deliberators are identified and emphasized for revealing the truth from the earliest
imes; and also it is seen that many books are written in this area. One of them is the book called Ghâyat al- mal fî ‘ilm al-jadal and it is written by Sayf al-Dîn al-Âmidî (d. 631/1233). It can be said that alÂmidî’s mentioned book is one of the works of to be considered in the context of the relation between jadal and usûl
l-fiqh. In the present study, the concept of jadal is analyzed and the mentioned book written by alÂmidî’s is
crutinized.
Usûl al-Fiqh Jadal Dialectic Sayf al-Dîn alÂmidî Ghâyat al-Amal fî ‘İlm al-jadal
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | MAKALELER |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2021 |
Gönderilme Tarihi | 24 Mart 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 6 Sayı: 1 |
Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.