Müstakil Yaşamlar: Müstakil Villalarda Gündelik Yaşam ve Mekân

Yıl 2025, Sayı: 17, 555 - 588, 28.12.2025

Döne Ayhan

https://doi.org/10.53791/imgelem.1661820

Öz

Bu çalışma, müstakil villada yaşayan kişilerin mekân seçimi ve deneyimlerini fenomenolojik yaklaşımla incelemektedir. Çalışmada müstakil villası olan kişilerin konut seçimi ve yaşam biçimi dinamiklerine odaklanılmaktadır. Bu araştırmanın amacı, müstakil villa tipi konutta yaşayan bireylerin gündelik yaşam pratiklerini simgesel sermaye çerçevesinden ortaya koymaktır. Ayrıca toplumdaki müstakil yaşam algısının da müstakil villası olan kişilerin evlerini algılama biçimini nasıl etkilediği üzerinde durulmuştur. Bu noktada müstakil villası olanların mekân algısı, seçimi, beğenisi ve gündelik yaşam pratikleri araştırılmıştır. Çalışma, nitel araştırma yönteminde olup fenomenolojik yaklaşım kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış soru formu aracılığıyla amaçlı örneklem tekniği ile on sekiz kişiyle görüşmeler gerçekleştirilerek veriler toplanmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler kodlama ve temaların keşfedilmesiyle çözümlenmiştir. Bulgular dört tema altında sınıflandırılmıştır. Bunlar; müstakil villalarda kültür-anlam ve duygu, gündelik yaşam ve alışkanlık, sermayenin görünürlüğü ve müstakil yaşamın bilinmeyen yüzüdür. Bu temalar müstakil villada yaşayanların deneyimleri çerçevesinde evin niteliği, yaşam biçimi ve sermaye biçimleri arasındaki ilişkiyi göstermektedir. Sonuç olarak müstakil yaşamın üst sınıfın erişimindeki yalıtılmış bir yaşam biçimi olarak mekânsal ve toplumsal ayrışmayı yanında getirdiği görülmüştür. Bu çalışma müstakil yaşam tipolojisine ilişkin bir bakış açısı sunarak konut tipi ve yaşam biçimi dinamiklerine ilişkin katkı sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ev , Müstakil Villa , Gündelik Yaşam , Mekân , Mekân Sosyolojisi.

Etik Beyan

Bu çalışmanın verileri KTO Karatay Üniversitesi İnsan Araştırmaları Etik Kurulu tarafından alınan “2024/05/24” sayılı karar izniyle elde edilmiştir.

Detached Lives: Daily Life and Use of Space in Detached Villas

Öz

This study examines the space selection and experiences of individuals living in detached villas through a phenomenological approach. The study focuses on the housing choices and lifestyle dynamics of individuals living in detached villas. The aim of this research is to reveal the daily life practices of individuals living in detached villa-type residences within the framework of symbolic capital. Additionally, the study focused on how the perception of independent living in society affects the way individuals with detached villas perceive their homes. At this point, the perception of space, choices, preferences, and daily life practices of those with detached villas have been examined. The study employs a qualitative research method and utilizes a phenomenological approach. Through a semi-structured questionnaire and purposive sampling technique, data was collected by conducting interviews with eighteen individuals. The data obtained from the interviews were analyzed through coding and theme discovery. The findings have been classified under four themes. These are the culture-meaning and emotion, daily life and habits, visibility of capital, and the unknown face of independent living in detached villas. These themes illustrate the relationship between the nature of the house, lifestyle, and forms of capital within the experiences of those living in detached villas. As a result, it has been observed that independent living, as an isolated lifestyle accessible to the upper class, brings about spatial and social segregation. This study offers a perspective on the typology of independent living, contributing to the dynamics of housing types and lifestyles.

Anahtar Kelimeler

House , Detached Villa , Daily Life , Space , Sociology of Space.

Etik Beyan

The data for this study were obtained with the permission granted by the KTO Karatay University Human Research Ethics Committee under decision number “2024/05/24”.

Kaynakça

• Aalbers, M. B. (2015). The great moderation, the great excess and the global housing crisis, International journal of housing policy, 15(1), 43-60. Doi: https://doi.org/10.1080/14616718.2014.997431
• Ackerman, J. S. (2023). The Villa: Form and Ideology of Country Houses, Princeton University Press.
• Alver, K. (2007). Siteril hayatlar: Kentte mekânsal ayrışma ve güvenlikli siteler, Ankara: Hece Yayınları.
• Arslan Taç, Z. (2022). Türkiye’de konut edinimi, ev sahipliğinin kültürel motivasyonları ve evin anlamı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Avitts, E. (2010). Home staging in twenty-first century America: Doesn’t ık look like a happy place to live?, American studies in Scandinavia, 42(1), 57-79.
• Ayata, S. (2003). Yeni Orta Sınıf ve Uydu Kent Yaşamı, D. Kandiyoti ve A. Saktanber (Ed.), Kültür Fragmanları: Türkiye’de Gündelik Hayat içinde (37-55), İstanbul: Metis Yayınları.
• Aytaç, Ö. (2017). Kent, metropol ve değişen yer/mekân imajları, Mukaddime, 8(1), 1-23.
• Ayten, S. S., Aygen, F. Z. (2023). İmgenin yeniden üretiminin kapalı konut yerleşmeleri kullanıcı tercihleri üzerindeki etkisi, Online Journal of Art and Design, 11(2), 252-275.
• Bachelard, G. (2013). Mekânın poetikası, A. Tümertekin (Çev.), İstanbul: İthaki Yayınları.
• Berger, P. L., Luckmann, T. (2018). Gerçekliğin sosyal inşası bir bilgi sosyolojisi incelemesi, V. S. Öğütle (Çev.), Ankara: Atıf Yayınları.
• Bourdieu, P. (2014). Simgesel sermaye ve toplumsal sınıflar, Cogito Dergisi, 76, 192-204.
• Bourdieu, P. (2015). Ayrım: Beğeni yargısının toplumsal eleştirisi, D. Fırat Şannan ve A. Günce Berkkut (Çev.), Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Certeau, M., Gıard, L. ve Mayol, P. (2015). Gündelik Hayatın Keşfi II., Ç. Eroğl ve E. Ataçay (Çev.), Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Christie, H., Smith, S. J. ve Munro, M. (2008). The emotional economy of housing. Environment and planning A: economy and space, 40(10), 2296-2312. Doi: https://doi.org/10.1068/a39358
• Creswell, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri, M. Bütün ve S. B. Demir (Çev.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Felce, D., Perry, J. (1995). Quality of life: Its definition and measurement, Research in developmental disabilities, 16(1), 51-74. Doi: https://doi.org/10.1016/0891-4222(94)00028-8
• Fikse, E., Aalbers, M. B. (2020). The really big contradiction: homeownership discourses in times of financialization, Housing Studies, 36(10), 1600-1617. Doi: https://doi.org/10.1080/02673037.2020.1784395
• Flint, J., Rowlands, R. (2003). Commodifiication, normalisation and intervention: Cultural, social and symbolic capital in housing consumption and governance, Journal of housing and the built environment, 18(3), 213-232.
• Gentles, S. J., Charles, C., Ploeg, J. vd. (2015). Sampling in qualitative research: Insights from an overview of the methods literatüre, The Qualitative Report, 20(11), 1771-1789.
• Giddens, A. (2014). Mahremiyetin dönüşümü, İ. Şahin (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Giddens, A. (2019). Modernite ve bireysel kimlik, Ü. Tatlıcan (Çev.), İstanbul: Say Yayınları.
• Goffman, E. (2014). Gündelik yaşamda benliğin sunumu, B. Cezar (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Gönen, T., Çetinkaya, E. (2021). Covıd-19 salgınının konut tercihlerine etkisi, Kent ve çevre araştırmaları dergisi, 3(2), 25-33. Doi: https://doi.org/10.48118/yykentcevre.1008835
• Harvey, D. (2013). Sosyal Adalet ve Şehir, M. Moralı (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Hurdley, R. (2006). Dismantling mantelpieces: Narrating ıdentities and materializing culture in the home, Sociology, 40(4), 717-733. Doi: https://doi.org/10.1177/0038038506065157
• Husserl, E. (1998). Ideas Pertaining to A Pure Phenomenology and to a Phenomenological Philosophy (first book), F. Kersten (Çev.), Dordrecht/Boston/London: Kluwer Academic Publishers.
• Kearns, A., Kearns, O. ve Lawson, L. (2013). Notorious places: Image, reputation, stigma the role of newspapers in area reputations for social housing estates, Housing Studies, 28(4), 579-598. Doi: https://doi.org/10.1080/02673037.2013.759546
• Koklic, M. K., Vida, I. (2009). A strategic household purchase: consumer house buying behavior, Managing Global Transitions, 7(1), 75-96.
• Kümbetoğlu, B. (2019). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Lefebvre, H. (2014). Mekânın Üretimi, I. Ergüden (Çev.), İstanbul: Sel Yayınları.
• Lefebvre, H. (2016). Modern dünyada gündelik hayat, I. Gürbüz (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Mallett, S. (2004). Understanding home: A critical review of the literatüre, The Sociological Review, 52(1), 62-89. Doi: https://doi.org/10.1111/j.1467-954X.2004.00442.x
• Mangold, S., Zschau, T. (2019). In search of the “Good Life”: The appeal of the tiny house lifestyle in the USA, Social Sciences, 8(1), 26. Doi: https://doi.org/10.3390/socsci8010026
• Massey D. S., Rothwell, J. ve Domina, T. (2009). The changing bases of segregation in the United States, The annals of the American academy of political and social science, 626, 74-90.
• Noy, C. (2008). Sampling knowledge: The hermeneutics of snowball sampling in qualitative research, International journal of social research Methodology, 11(4), 327-344. Doi: https://doi.org/10.1080/13645570701401305
• Öncü, A. (2016). İdealimizdeki Ev Mitolojisi Kültürel Sınırları Aşarak İstanbul’a Ulaştı, A. Öncü ve P. Weyland (Ed.), Mekân, Kültür, İktidar: Küreselleşen Kentlerde Yeni Kimlikler içinde (85-105), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Patton, M. Q. (2015). Qualitative research & evaluation methods, Sage Publications.
• Permentier, M., Van Ham, M. ve Bolt, G. (2009). Neighbourhood reputation and the intention to leave the neighbourhood, Environment and Planning A, 41, 2162- 2180. Doi: https://doi.org/10.1068/a41262
• Prabhakar, R. (2019). A house divided: asset-based welfare and housing asset-based welfare, International journal of housing policy, 19(2), 213-231. Doi: https://doi.org/10.1080/19491247.2018.1441008
• Simmel, G. (2015). Bireysellik ve Kültür, T. Birkan (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Strauss, A. l., Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Grouned theory procedures and techniques, Newbury Park. CA: Sage.
• Şen, B. (2012). Kentsel Mekân ve Göç İlişkisine Barınaktan Bakmak: Tarihsel Süreçte Erkek Göçmenlerin Barınma Mekanları, Toplum ve Demokrasi, 6(13-14), 177-200.
• Ünlü, S. (2014). Küreselleşen Dünyada Yeni Kentsel Kurgular: Stüdyo Dairelerde Yaşam, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi- Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• van Manen, M. (2023). Phenomenology of practice: Meaning-giving methods in phenomenological research and writing, Routledge. Doi: https://doi.org/10.4324/9781003228073
• Vercel, K. L. (2021). Feels like home: How home stagers construct spatial rhetorics to persuade homebuyers, Consumption market & culture, 24(6), 545-574. Doi: https://doi.org/10.1080/10253866.2021.1891894
• Walby, S. (2016). Patriyarka Kuramı, Hülya Osmanağaoğlu (Çev.), Ankara: Dipnot Yayınları.
• Wiesel, I., Ralston, L. ve Stone, W. (2020). The housing boom propelled inequality, but a coronavirus housing bust will skyrocket it, The Conversation, 9. https://theconversation.com/the-housing-boom-propelled-inequality-but-a-coronavirus-housing-bust-will-skyrocket-it-139039
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zhu, Y., Chen, M. ve Su, H. (2024). The big contradiction between the dream and the reality of homeownership: access to homeownership in Canada, 1986-2016, Housing Studies, 1-27. Doi: https://doi.org/10.1080/02673037.2024.2415048