İlkokul Öğrencilerinin Çevre Sorunları Ve Çevre Eğitimine Yönelik Algıları

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 3, 12 - 24, 31.12.2017

Ramazan Ertürk

https://doi.org/10.17679/inuefd.354142

Cited By: 12

Öz

Araştırmada ilkokul öğrencilerinin çevre sorunları ve çevre
eğitimine yönelik algılarını belirlemek amaçlanmıştır. Çalışma  grubunu
Yeniçağa'da eğitim öğretim gören 50 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama
aracı olarak yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma
bulgularına göre öğrenciler çevre kavramını can dost, yuva, oksijen, hayat,
yaşam alanı, ağaç, dünya ve doğa olarak ifade etmişlerdir. Öğrenciler çöp atıklarını, ağaçların yok edilmesini, toprak
kirlenmesini, sulara çöp atılmasını, atık pillerin çevreye atılmasını, hava ve
ses kirliliğini, orman yangınlarını çevre sorunu olarak ifade etmişlerdir. Belediyelerin, Çevre
İl Müdürlüklerinin, okulların ve okul müdürlerinin, öğretmenlerin, Orman
İşletme Müdürlüklerinin, ormancıların, Halk Eğitim Merkezlerinin, TEMA'nın
çevre eğitiminde görevli kişi veya kurumlar olabileceğini belirtmişlerdir.
Öğrenciler fidan dikerek, çöpleri çöp kutusuna atarak, dönüşüm kutuları
kullanarak, piknikten sonra ateşi söndürerek, fabrika bacalarına filtre
takılarak, göl ve derelere çöp atmayarak, insanları çevre konusunda eğiterek,
sokaklara çöp kutuları konularak, atık pilleri toplayarak çevre sorunlarının
önlenebileceğini ve çözülebileceğini ifade etmişlerdir. Öğrenciler okullarında
pil toplama projesi yapıldığını, TEMA ile işbirliği yapılarak çevre
eğitimlerinin yapıldığını, ağaç dikme çalışmalarının yapıldığını belirtmişler
ve bu çalışmaların devam etmesini istemişlerdir. Ayrıca geri dönüşüm
kutularının konularak kâğıt ve kapak toplandığını belirtmişlerdir. Öğrenciler
okullarında çevre eğitimi ile ilgili insanlara
çevre eğitimlerinin verilmesini, çevre projelerinin yapılmasını, çevre eğitimiyle
ilgili tiyatrolar yapılmasını, çevre ile ilgili müzik yayınlarını yapılmasını,
doğa defterlerinin oluşturulmasını, çevre temizliği ile ilgili yarışmaların
düzenlemesini, çevre dergisinin oluşturulmasını istemişlerdir. Araştırma
bulgularından anlaşılacağı gibi ilkokul öğrencileri çevre ve çevre sorunlarına
oldukça duyarlıdır. Bu bağlamda ilkokullarda çevre eğitiminin önemli olduğu
anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çevre, Çevre Sorunu, Çevre Eğitimi, İlkokul Öğrencisi

Environmental Problems Of The Primary School Students And Perceptions For Environmental Education

Öz

The aim of the study
was to determine the perceptions of primary school students about
environmental problems and environmental education. The working group is
composed of 50 students who are enrolled in a public school in Yeniçağa. A
structured interview form was used as a data collection tool. According to
research findings, students expressed the concept of environment as life
friendly, home, oxygen, life, living space, tree, world and nature. The
students expressed the garbage wastes, the destruction of the trees, the soil
pollution, the discharge of the garbage to the waters, the throwing of the
waste pills, the air and the noise pollution, and the forest fires as the
environmental problem. They have stated that the municipalities may be the
Provincial Directorates of the Environment, schools and school managers,
teachers, Forestry Directorates, Forestry, Public Education Centers, people or
institutions involved in the environmental education of TEMA. Students stated
that they can prevent and solve environmental problems by planting saplings,
throwing garbage into trash cans, using recycling cans, putting out fire after
picnic, putting filters on factory chests, not throwing garbage into lakes and
rivers, educating people about the
environment, putting garbage cans on streets and collecting waste batteries.
Students have stated that they have a battery collection project in their
schools, that environmental education is done in cooperation with TEMA, tree
planting work is done and they want these studies to continue. They also
stated that recycling boxes were placed and paper and lids were collected. In the schools students wanted people to take
environmental education, to make theaters related to environmental education,
to make music publications about the environment, to organize nature
notebooks, to organize contests about environmental cleanliness and to create
environmental magazines. As the research findings suggest, primary school
students are highly sensitive the environment and environmental problems. In
this context, it is understood that environmental education is important in
primary schools. 

Anahtar Kelimeler

Environment, environmental problem, environmental education, primary school student

Kaynakça

• Aydın, F. (2010). Coğrafya öğretmen adaylarının çevre sorunları ve çevre eğitimi hakkındaki görüşleri (Gazi Üniversitesi Örneği). International Online Journal of Educational Sciences, 2 (3), 818-839.
• Badem, N. (2010). 4. Sınıf öğrencilerinin gezi gözlem ile desteklenmiş öğretimin çevre kirliliği ile ilgili farkındalıklarının oluşumuna etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma, (7. bs.), Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Başal, H. A. (2003). Okul Öncesi Eğitimde Uygulamalı Çevre Eğitimi. Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar, Sevinç M. (Ed.). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Boyes, E., Chambers, W. & Stanisstreet, M. (1995). Trainee primary teachers’ ideas about the ozon layer. Environmental Educational Research, 1(12), 133-145.
• Corbin, J. M. ve Strauss, A. L. (2008). Basics of quealitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Sage Publications, Inc.
• Çabuk, B. ve Karacaoğlu, C. (2003). Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36, 189-198.
• Çepel, N. (2003). Ekolojik sorunlar ve çözümleri, (2. bs.), TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, Ankara: Aydoğdu Matbaası.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş: nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erol, G. H. ve Gezer, K. (2006). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarına çevreye ve çevre sorunlarına yönelik tutumları. International Journ al of Environmental and Science Education, 1 (1): 65-77.
• Ersoy, A. F. ve Türkan, B. (2010). İlköğretim öğrencilerinin çizdikleri karikatürlere yansıttıkları sosyal ve çevresel sorunların incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 35 (156), 96-109.
• Erten, S. (2003). “5. Sınıf öğrencilerinde “çöplerin azaltılması” bilincinin kazandırılmasına yönelik bir öğretim modeli”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 94-103
• Erten, S. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarında çevre dostu davranışların araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 91-100.
• Farmer, J., Knapp, D. & Benton, G. M. (2007). An Elementary School Environmental Education Field Trip: Long-Term Effects on Ecological and Environmental Knowledge and Attitude Development. The Journal of Environmental Education, 38(3), 33–42.
• Geray, C. (1995). Çevre koruma bilinci ve duyarlılığı için halkın eğitimi, Yeni Türkiye Özel Sayısı, 1 (5), 665.
• Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S. & Özden, M. (2007). İlköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları. İlköğretim Online, 6(3), 452-468. 24.11.2016 tarihinde http://ilkogretim-online.org.tr adresinden alınmıştır.
• Groves, F. ve Pugh, A. (1999). Elementary pre-service teacher perceptions of the grenhouse effect. Journal of Science Education and Technology, 8(1), 75-81.
• Güney, E. (2004). Çevre sorunları coğrafyası. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık. Hsu, S. J. (2004). The effects of an environmental education program on responsible environmental behavior and associated environmental literacy variables in taiwanese college students. The Journal of Envi¬ronmental Education, 35 (2), 37‐48.
• Hungerford, H. ve Peyton R. B. (1976). Teaching Environmental Education. Portland, ME: J. Weston Walch.
• İbiş, S. (2009). Biyoloji öğretmen adaylarının küresel ve ulusal çevre sorunları hakkındaki görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kahyaoğlu, M., Daban, Ş. & Yangın, S. (2008). İlköğretim öğretmen adaylarının çevreye yönelik tutumları. D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 42-52.
• Keleş, R. (1997). İnsan çevre ve toplum. Ankara: İmge Kitapevi
• Keleş, R. ve Hamamcı, C. (1998). Çevrebilim, Ankara: İmge Kitabevi.
• Moseley, C. (2000). Teaching for Environmental Literacy. Clearing House, 74 (1), 23‐25.
• Negev, M., Garb, Y., Biller, R., Sagy, G. & Tal, A. (2010). Environmental problems, causes, and solutions: An open question. The Journal of Environmental Educatıon, 41(2), 101–115.
• Özey, R. (2001). Çevre sorunları. İstanbul: Aktif Yayınevi.
• Roth, C. E. (1992). Environmental literacy: ıts roots, evolution and di¬rections in the 1990s. Columbus, OH: ERIC Clearinghouse for Science, Mathematics, and Environmental Education.
• Sadık, F., Çakan, H. & Artut, K. (2011). Çocuk resimlerine yansıyan çevre sorunlarının sosyo-ekonomik farklılıklara göre analizi. İlköğretim Online, 10 (3), 1066-1080. 25.11.2016 tarihinde http://ilkogretim-online.org.tr adresinden alınmıştır.
• Selvi, M. (2007). Biyoloji öğretmen adaylarının çevre kavramları ilgili algılamalarının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Summers, M., Kruger, C. & Childs, A. (2000). Primary school teachers’ understanding of environmental issues: an interview study. Environmental Educational Research, 6(4), 293-312.
• Türküm, A. S. (1998). Çağdaş toplumda çevre sorunları ve çevre bilinci. Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Çağdaş Yaşam Çağdaş İnsan Dergisi, 165-181.
• Wong, K.K. (2003). The environmental awerness of university students in Beijing, China. Journal of Contemporary China, 12(36), 519-536.
• Yalçınkaya, E. (2013). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerine göre çevre sorunları: nitel bir çalışma. Marmara Coğrafya Dergisi, 27, 416-439.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, (5.bs.), Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldız, K., Sipahioğlu, Ş., & Yılmaz, M. (2000). Çevre bilimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Yılmaz, A., Morgil, İ., Aktuğ, P. ve Göbekli, İ. (2002). Ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin çevre, çevre kavramları ve sorunları konusundaki bilgileri ve öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2:156-162.
• Yin, R. K. (2003). Case study research. design and methods (3rd Ed.). Thousand Oaks, CA.: Sage.