Üniversite Öğrencilerinin Sanal Zorbalıkla Baş Etme Stratejileri Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 2, 579 - 594, 31.08.2020

Furkan Aydın Süleyman Sadi Seferoğlu

Öz

Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin sanal
zorbalık eylemlerini durdurmaya veya baş etmeye yönelik çözüm stratejilerini
incelemektir. Araştırma nitel bir çalışma olan “durum çalışması” ile
yürütülmüştür. Araştırmaya üniversitelerin farklı bölüm ve kademelerinde
eğitim gören 112 öğrenci katılmıştır. Elektronik ortamda uygulanan bir form
aracılığıyla toplanan verilerin analizinde içerik analizi tekniğinden
yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre sanal zorbalıkla
karşılaşıldığında en fazla sunulan çözüm önerisi, yaşanılan olumsuz durumun
polise/savcılığa bildirilmesi şeklindedir. Sanal zorbalıkla baş etmede ve/veya
durdurmada en sık önerilen stratejiler, yani çalışmanın diğer sonuçları,
“yaşanan sorunu çözmek için sanal mağdur zorbayla iletişim kurabilir yani
sanal zorba ile yüzleşebilir” ve “sanal mağdur
ailesinden/öğretmenlerinden/arkadaşlarından yardım isteyebilir” şeklindedir.
Bu bağlamda sanal zorbalıkla başetme/önlemeyle ilgili olarak güvenliği artırma
ve yüz yüze iletişim teknikleri hakkında öğrenci velilerine yönelik eğitimler
düzenlenebilir. Ayrıca sanal zorbalıkla baş etme stratejileri ile ilgili
olarak ebeveyn ve öğretmenlere farkındalık eğitimleri verilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sanal zorbalık, Sanal zorba, Sanal mağdur, Baş etme stratejileri, Önleme

An Examination of University Students' Coping Strategies with Cyberbullying

Öz

The purpose of
this case study is to examine the solution strategies developed by the
intended university students to stop cyberbullying or cope with cyberbullying.
Study group consisted of 112 students from different level and departments.
This form, where participation was on voluntary basis, was applied in
electronic environment. Content analysis technique was used in the analysis of
collected data. According to the results of the research, the most recommended
solution offered when cyber bullying is encountered is to report the negative
situation to the police / public prosecutor. The most commonly suggested
strategies to cope with and / or stop cyberbullying are; the
"cyber-victim can communicate with the cyber-bully to solve the problem
in face-to-face situation” and " the cyber-victim could ask for help from
his/her family / teachers / friends". In order to prevent cyberbullying
and to deal with it; trainings for student and parents about face-to-face
communication techniques can be organized. In addition, awareness trainings
can be given to parents and teachers on strategies to cope with cyberbullying.

Anahtar Kelimeler

Cyberbullying, cyberbully, cybervictim, cope with strategies, prevention

Kaynakça

• Ayas, T., & Horzum, M. B. (2012). İlköğretim öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma durumu. İlköğretim Online, 11(2), 369-380.
• Aydın, F., & Horzum, M. B. (2015). Investigation of predictive variables of computer game addiction level of teachers. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 2(3), 52-66.
• Aydın, F., Horzum, M. B., & Ayas, T. (2017). Lise öğrencilerinin sanal zorbalık farkındalığı ve sanal zorbalıkla baş etme stratejileri bilgi düzeylerinin incelenmesi. 27-29 Nisan 2017 VII. Uluslararası Eğitimde Araştırmalar Kongresinde bildiri olarak sunulmuştur.
• Aydın, F., Yaşar, H. & Şişik, F. (2018). Ortaokul, lise ve önlisans öğrencilerinin internet bağımlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Kahramanmaraş ili örneği. 28.06-01.07.2018 VIII. Uluslararası Eğitimde Araştırmalar Kongresinde bildiri olarak sunulmuştur.
• Belsey, B. (2005). Cyberbullying: An emerging threat to the “always on” generation. Recuperado el, 5.
• Broll, R. (2016). Collaborative responses to cyberbullying: preventing and responding to cyberbullying through nodes and clusters. Policing and Society, 26(7), 735-752.
• Burnukara, P., & Uçanok, Z. (2012). İlk ve orta ergenlikte akran zorbalığı: Gerçekleştiği yerler ve başetme yolları. Türk Psikoloji Yazıları, 15(29), 68-82.
• Cassidy, W., Jackson, M., & Brown, K. N. (2009). Sticks and stones can break my bones, but how can pixels hurt me? Students’ experiences with cyber-bullying. School Psychology International, 30(4), 383-402.
• Chiu, S. I. (2014). The relationship between life stress and smartphone addiction on Taiwanese university student: A mediation model of learning self-efficacy and social self-efficacy. Computers in Human Behavior, 34, 49-57.
• Christakis, D. A., & Moreno, M. A. (2009). Trapped in the net: Will internet addiction become a 21st century epidemic? Archives of Pediatrics & Adolescent Medicine, 163(10), 959-960.
• Ciucci, E., Baroncelli, A., & Nowicki, S. (2014). Emotion perception accuracy and bias in face-to-face versus cyberbullying. The Journal of Genetic Psychology, 175(5), 382-400.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research planning conducting and evaluating quantitative and qualitative research. Boston MA: Pearson.
• Çam, E., & İşbulan, O. (2012). A new addiction for teacher candidates: Social networks. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 11(3), 14-19.
• Çelen, F. K., Çelik, A., & Seferoğlu, S. S. (2016). Ortaokul öğrencilerinin sanal zorbalık ve internet saldırganlığı durumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. 25. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (UEBK 2016) Bildiri Özetleri Kitabı, 27-28. İstanbul Kültür Üniversitesi, Ulusal Eğitim Dernekleri Platformu-ULED ve Pegem Akademi, 21-24 Nisan 2016, Antalya. [Çevrim-içi: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/yayin/UEBK2016_BildiriOzeti_Celen-Celik-Seferoglu.pdf, Erişim tarihi: 20.03.2018.]
• Çelik, A., Çelen, F. K., & Seferoğlu, S. S. (2015). Ortaokulda siber zorbalık. XVII. Akademik Bilişim Konferansı (AB15), 4-6 Şubat 2015, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Demir, Ö., & Seferoğlu, S. S. (2016). Bilgi okuryazarlığı, internet bağımlılığı, sanal aylaklık ve çeşitli diğer değişkenlerin sanal zorbalık ile ilişkisinin incelenmesi. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 2(4), 1-17.
• Erdur-Baker, Ö., & Kavşut, F. (2007). Akran zorbalığının yeni yüzü: Siber zorbalık. Eurasian Journal of Educational Research, 27, 31-42.
• Frisén, A., Berne, S., & Marin, L. (2014). Swedish pupils' suggested coping strategies if cyberbullied: Differences related to age and gender. Scandinavian Journal of Psychology, 55(6), 578-584.
• Gölpek-Sarı, F., & Seferoğlu, S. S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin sanal zorbalık farkındalık durumları ile sanal zorbalık yapma ve mağdur olma durumlarının incelenmesi. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying (OJTAC), 6(1), 56-76. [Çevrim-içi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/751921, Erişim tarihi: 03.07.2019.]
• Grüsser, S. M., Thalemann, R., & Griffiths, M. D. (2006). Excessive computer game playing: Evidence for addiction and aggression? CyberPsychology & Behavior, 10(2), 290-292.
• Hinduja, S., & Patchin, J. W. (2008). Cyberbullying: An exploratory analysis of factors related to offending and victimization. Deviant Behavior, 29(2), 129-156.
• Huang, Y. Y., & Chou, C. (2010). An analysis of multiple factors of cyberbullying among junior high school students in Taiwan. Computers in Human Behavior, 26(6), 1581-1590.
• Kavuk, M., & Keser, H. (2016). İlköğretim okullarında siber zorbalık. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Hacettepe University Journal of Education], 31(3), 520-535. [Çevrim-içi: http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/2176-published.pdf, Erişim tarihi: 25.03.2018.]
• Kim, E. J., Namkoong, K., Ku, T., & Kim, S. J. (2008). The relationship between online game addiction and aggression, self-control and narcissistic personality traits. European Psychiatry, 23(3), 212-218.
• Koç, M., Horzum, M. B., Ayas, T., Aydın, F., Özbay, A., Uğur, E., & Çolak, S. (2016). Sanal zorbalıkla baş etme ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Sakarya University Journal of Education, 6(3), 116-128.
• Kowalski, R. M., & Limber, S. P. (2007). Electronic bullying among middle school students. Journal of Adolescent Health, 41(6), 22-30.
• Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2011). Online social networking and addiction: A review of the psychological literature. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(9), 3528-3552.
• Kwan, G. C. E., & Skoric, M. M. (2013). Facebook bullying: An extension of battles in school. Computers in Human Behavior, 29(1), 16-25.
• Li, Q. (2006). Cyberbullying in Schools: A research of gender differences. School Psychology International, 27(2), 157-170.
• Machackova, H., Cerna, A., Sevcikova, A., Dedkova, L., & Daneback, K. (2013). Effectiveness of coping strategies for victims of cyberbullying. Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberspace, 7(3).
• Machmutow, K., Perren, S., Sticca, F., & Alsaker, F. D. (2012). Peer victimisation and depressive symptoms: Can specific coping strategies buffer the negative impact of cybervictimisation? Emotional and Behavioural Difficulties, 17(3-4), 403-420.
• Monks, C. P., Robinson, S., & Worlidge, P. (2012). The emergence of cyberbullying: A survey of primary school pupils’ perceptions and experiences. School Psychology International, 33(5), 477-491.
• O’Brien, N., & Moules, T. (2013). Not sticks and stones but tweets and texts: Findings from a national cyberbullying project. Pastoral Care in Education, 31(1), 53-65.
• Orel, A., Campbell, M., Wozencroft, K., Leong, E., & Kimpton, M. (2015). Exploring university students’ coping strategy intentions for cyberbullying. Journal of Interpersonal Violence, 32(3), 446-462.
• Parris, L., Varjas, K., Meyers, J., & Cutts, H. (2012). High school students’ perceptions of coping with cyberbullying. Youth & Society, 44(2), 284-306.
• Patchin, J. W. & Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the school yard: A preliminary look at cyber bullying. Youth Violence and Juvenile Justice, 4(2), 148-169.
• Paul, S., Smith, P. K., & Blumberg, H. H. (2012). Comparing student perceptions of coping strategies and school interventions in managing bullying and cyberbullying incidents. Pastoral Care in Education, 30(2), 127-146.
• Peker, A. (2015). Analyzing the risk factors predicting the cyberbullying status of secondary school students. Eğitim ve Bilim, 40(181), 57-75.
• Perren, S., Corcoran, L., Cowie, H., Dehue, F., Mc Guckin, C., Sevcikova, A., & Völlink, T. (2012). Tackling cyberbullying: Review of empirical evidence regarding successful responses by students, parents, and schools. International Journal of Conflict and Violence, 6(2), 283-293.
• Price, M., & Dalgleish, J. (2010). Cyberbullying: Experiences, impacts and coping strategies as described by Australian young people. Youth Studies Australia, 29(2), 51-60. Samaha, M., & Hawi, N. S. (2016). Relationships among smartphone addiction, stress, academic performance, and satisfaction with life. Computers in Human Behavior, 57, 321-325.
• Slonje, R., Smith, P. K., & Frisén, A. (2013). The nature of cyberbullying, and strategies for prevention. Computers in Human Behavior, 29(1), 26-32.
• Vandebosch, H., Beirens, L., D'Haese, W., Wegge, D., & Pabian, S. (2012). Police actions with regard to cyberbullying: The Belgian case. Psicothema, 24(4), 646-652.
• Völlink, T., Bolman, C. A., Dehue, F., & Jacobs, N. C. (2013). Coping with cyberbullying: Differences between victims, bully‐victims and children not involved in bullying. Journal of Community & Applied Social Psychology, 23(1), 7-24.
• Whang, L. S. M., Lee, S., & Chang, G. (2003). Internet over-users' psychological profiles: A behavior sampling analysis on internet addiction. Cyberpsychology & Behavior, 6(2), 143-150.
• Willard, N. (2006). Cyberbullying and cyberthreats. Eugene, OR: Center for Safe and Responsible Internet Use.
• Yiğit, M. F., & Seferoğlu, S. S. (2017). Siber zorbalıkla ilişkili faktörler ve olası çözüm önerileri üzerine bir inceleme. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 4(2), 13-49.
• Yiğit, M. F., & Seferoğlu, S. S. (2019). Öğrencilerin siber güvenlik davranışlarının beş faktör kişilik özellikleri ve çeşitli diğer değişkenlere göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 186-215.
• Young, K. S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyberpsychology & Behavior, 1(3), 237-244.