Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 2, 827 - 839, 31.08.2020

Servet Kardeş

https://doi.org/10.17679/inuefd.665327

Cited By: 5

Öz

Dijital okuryazarlık 21. yy becerileri arasında yer alan, bireylerin doğru bilgiye kolay, hızlı ve etkili bir şekilde ulaşması için gerekli olan çağın en önemli becerilerinden biridir. Bu araştırmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin dijital okuryazarlık ile ilgili görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırma doğu Anadolu bölgesinde bulunan bir ilde kartopu örnekleme yöntemiyle ulaşılan 20 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanan verilerle gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak okul öncesi öğretmenleri, dijital okuryazarlığın faydalı olduğu, çocuğun gelişimine katkıda bulunduğu, dijital okuryazarlık eğitimlerinin verilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Dijital materyallerin okul öncesi eğitimde olmaması gerektiğini ifade eden öğretmenler de olmuştur. Güvenli dijital alet kullanımı için çocuklara sosyal çevre oluşturulması gerektiği, içerik denetimlerinin arttırılması, çocukla oyun oynama ve çocukla kitap okuma gerektiği ifade edilmiştir. Öneri olarak dijital çağda bilginin daha güvenilir, kolay ve hızlı elde edilmesi için çocuklara, öğretmenlere ve ailelere dijital okuryazarlık eğitimi verilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Erken çocukluk, okul öncesi, medya, dijital okuryazarlık, okul öncesi öğretmeni

Kaynakça

• Aldhafeeri, F., Palaiologou, I., & Folorunsho, A. (2016). Integration of digital technologies into play-based pedagogy in Kuwaiti early childhood education: Teachers’ views, attitudes and aptitudes. International Journal of Early Years Education, 24(3), 342- 360.
• Arabacı, İ. B., & Polat, M. (2013). Dijital yerliler, dijital göçmenler ve sınıf yönetimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(47), 11-20.
• Ata, R., & Yıldırım, K. (2016). Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlığı Dersi Kapsamında İnternet ve Sosyal Medya Kullanımları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 17(2), 581-602.
• Avcı, A. (2010). Aile yapı ve atmosferinin okul şiddetine etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 8(19), 7-52.
• Baştürk Akca, E., Sayımer, İ., Balaban Salı, J., & Ergün Başak, B. (2014). Okulda siber zorbalığın nedenleri, türleri ve medya okuryazarlığı eğitiminin önleyici çalışmalardaki yeri. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, 2(özel sayı), 17-30.
• Buckingham, D., Banaji, S., Carr, D., Cranmer, S., & Willett, R. (2005). The media literacy of children and young people: A review of the research literature. Centre for the Study of Children Youth and Media Institute of Education University of London
• Büyükbaykal, G. (2007). Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Istanbul University Faculty of Communication Journal, (28), 31-44.
• Coşkun, Y., & Arslantaş, H. (2016). Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Çocukların Televizyon İzlemelerine Yönelik Anne Görüşlerinin İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 1-16.
• Curran, C., & Hyman, M. R. (2000). Children and Advertising: The Influence of Cognitive Development Models on Research Questions and Results. Working paper. https://www.researchgate.net/publication/259197434_Children_and_advertising_The_ influence_of_cognitive_development_models_on_research_questions_and_results_Wadresinden 20.12.2019 tarihinde erişim sağlanmıştır. Doğan, A., & Göker, G. (2012). Tematik televizyon ve çocuk: ilköğretim öğrencilerinin televizyon izleme alışkanlıkları. Milli Eğitim Dergisi, 42(194), 5-30.
• Donohue, C. (2014). Technology and digital media as tools for teaching and learning in the digital age. In Technology and Digital Media in the Early Years (pp. 53-67). Routledge.
• Flewitt, R., Messer, D., & Kucirkova, N. (2015). New directions for early literacy in a digital age: The iPad. Journal of Early Childhood Literacy, 15(3), 289-310.
• Gigli, S. (2004). Children, youth and media around the world: An overview of trends & issues. 4th World Summit on Media for Children and Adolescents. Rio de Janeiro, Brazil.
• Gillen, J., Arnott, L., Marsh, J., Bus, A., Castro, T., Dardanou, M.,…. & Holloway, D. (2018). Digital Literacy and young children: towards better understandings of the benefits and challenges of digital technologies in homes and early years settings. Policy briefing of DigiLitEY COST Action IS1410 and the Digital Childhoods SIG of the European Early Childhood Research Association.
• Gillen, J., & Kucirkova, N. (2017). Literacy learning in a digital world. European Early Childhood Research Association https://core.ac.uk/reader/158169730 adresinden 20.12.2019 tarihinde erişim sağlanmıştır.
• Ihmeideh, F., & Alkhawaldeh, M. (2017). Teachers' and parents' perceptions of the role of technology and digital media in developing child culture in the early years. Children and Youth Services Review, 77, 139-146.
• Karabacak, Z. İ., ve Sezgin, A. A. (2019). Türkiye’de Dijital Dönüşüm Ve Dijital Okuryazarlık. Türk İdare Dergisi, 91(288), 319-343.
• Koçyiğit, S., Gündoğdu,K & Bay, E. (2010). Okul öncesi öğretmen adaylarının okulda şiddetin kaynağı üzerine algıları, Mediterranean Journal of Educational Research, 7, 41-59.
• Kumpulainen, K., & Gillen, J. (2019). Young Children’s Digital Literacy Practices in the Home. The Routledge Handbook of Digital Literacies in Early Childhood, 95, 1-34.
• Livingstone, S. (2007). On the material and the symbolic: Silverstone’s double articulation of research traditions in new media studies. New media & society, 9(1), 16-24.
• Marsh, J. A. (2016). The digital literacy skills and competences of children of pre-school age. Media Education: Studi, Ricerche, Buone Practice, 7(2), 197-214. Muslu, G. K., & Bolışık, B. (2009). Çocuk ve Gençlerde İnternet Kullanımı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(5), 445-450.
• Mustafaoğlu, R., Zirek, E., Yasacı, Z., & Özdinçler, A. R. (2018). Dijital teknoloji kullanımının çocukların gelişimi ve sağlığı üzerine olumsuz etkileri. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(2), 1-21.
• Nathanson, A. I., & Cantor, J. (2000). Reducing the aggression-promoting effect of violent cartoons by increasing children's fictional involvement with the victim: A study of active mediation. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 44(1), 125-142.
• O'Keeffe, G. S., & Clarke-Pearson, K. (2011). The impact of social media on children, adolescents, and families. Pediatrics, 127(4), 800-804.
• Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Potter, W. J. (2013). Review of literature on media literacy. Sociology Compass, 7(6), 417-435.
• Tahiroğlu, A. Y., Çelik, G. G., Bahalı, K., & Avcı, A. (2010). Medyanın Çocuk ve Gençler Üzerine Olumsuz Etkileri; Şiddet Eğilimi ve İnternet Bağımlığı. Yeni Symposium journal, 48(1), 19-30.
• Temel, M., Kostak, M. A., & Çelikkalp, Ü. (2014). Çocuk kanallarında yayınlanan çizgi filmlerdeki şiddetin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(3), 199-205.
• VanderBorght, M., & Jaswal, V. K. (2009). Who knows best? Preschoolers sometimes prefer child informants over adult informants. Infant and Child Development: An International Journal of Research and Practice, 18(1), 61-71.
• Villani, S. (2001). Impact of media on children and adolescents: a 10-year review of the research. Journal of the American Academy of child & adolescent psychiatry, 40(4), 392-401.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.