Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Farkındalıklarıyla 21. Yüzyıl Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 3, 1578 - 1597, 31.12.2022

Mustafa Aydoğan , Ramazan Karatepe , Tuğba Yanpar Yelken

https://doi.org/10.17679/inuefd.1132893

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin kariyer farkındalıklarıyla 21. Yüzyıl becerileri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışma betimsel nitelikte ilişkisel tarama modeline uygun çalışma olup buna uygun bir şekilde yapılmıştır. Bu çalışmaya 716 üniversite öğrencisi katılmış bunların 198’ ini ön lisans öğrencisi oluştururken, 518’ini lisans öğrencisi oluşturmuştur. Çalışmaya 456 kadın, 260 erkek katılmıştır. Yapılan araştırmada Öztürk ve Şirin (2020) tarafından geliştirilen “Kariyer Farkındalığı” ölçeğiyle; Çevik ve Şentürk’ün (2019) “Çok Boyutlu 21. Yüzyıl Becerileri” ölçeği kullanılmıştır. Veriler normal dağılım gösterdiği için parametrik testler kullanılmış ve çalışmanın amacına uygun olarak pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Ayrıca çalışmada cinsiyet, eğitim durumları ve yordama durumları da incelendiğinden bağımsız örneklem t testi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Yapılan bu araştırma sonucunda kariyer farkındalığıyla 21. Yüzyıl becerileri arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Kariyer farkındalığında cinsiyet açısından anlamlı bir farklılık bulunmazken; 21. Yüzyıl becerilerinde kadınlar lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Eğitim durumu değişkeninde kariyer farkındalığı ve 21. Yüzyıl becerileri lisans lehinde anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Yapılan regresyon analizi sonucunda da kariyer farkındalığının 21. Yüzyıl becerilerini yüzde 28 yordadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Üniversite Öğrencileri, Kariyer, Kariyer Farkındalığı, 21. Yüzyıl Becerileri

Kaynakça

• Alkış, M. (2020). Üniversite öğrencilerinin 21. yüzyıl becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (yüksek lisans tezi). YÖK tez merkezinden edinilmiştir (643004).
• Ananiadou, K. & M. Claro (2009), "21st century skills and competences for new millennium learners in oecd countries", OECD Education Working Papers, No. 41, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/218525261154.
• Aslan, G. (2012). İnsan kaynakları yönetiminde işe alma ve eğitimin kariyer yönetimi ile ilişkisi, bir şirketin kariyer yönetimi üzerine inceleme (yüksek lisans tezi). YÖK tez merkezinden edinilmiştir (350272).
• Benek, I. & Akcay, B. (2022). The effects of socio-scientific stem activities on 21st century skills of middle school students. Participatory Educational Research, 9(2), 25–52
• Bozkurt, Ş. B. ve Çakır, H. (2016). Ortaokul öğrencilerinin 21. yüzyıl öğrenme beceri düzeylerinin cinsiyet ve sınıf seviyesine göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39 (39), 69-82. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/pauefd/issue/33882/375170
• Brown, Steven D. Lent, &Robert W. (2013). “Career development and counseling”. New Jersey, John Wiley & Sons Inc.
• Bursal (2019), SPSS ile Temel Veri Analizleri, SPPS ile Normallik Varsayımı Analizi ve Uç Değer Tespiti (s.49-63) Ankara: Anı.
• Buff, C. L., & O’Connor, S. (2012). Marketing career speed networking: a classroom event to foster career awareness. Marketing Education Review, 22(1), 77–82. doi:10.2753/mer1052-8008220113
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. ve Kılıç, E. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
• Cevher, E. (2015). Üniversitelerde kariyer planlama faaliyetleri ekseninde kariyer merkezlerine yönelik bir araştırma. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 164-177.
• Danilo Palazzo, Leah Hollstein & Stephen Kofi Diko (2021) Urban planning as a career preference for students: efforts to ımprove awareness about the profession, Planning Practice & Research, 36:2, 174-192, DOI: 10.1080/02697459.2020.1782056
• Ekici, G., Abide, Ö. F., Canbolat, Y. ve Öztürk, A. (2017). 21. Yüzyil becerilerine ait veri kaynaklarının analizi. Journal of Research in Education and Teaching. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-12.
• Engel, Y., Van Burg, E., Kleijn, & E. Khapova, S.N. (2017), Past Career in Future Thinking: How Career Management Practices Shape Entrepreneurial Decision Making. Strat. Entrepreneurship J, 11: 122-144. https://doi.org/10.1002/sej.1243.
• Engin, A. O. ve Korucuk, M. (2021). Öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41 (2), 1081-1119. DOI: 10.17152/gefad.875581.
• Fidan,K.O.(2018). Üniversite öğrencilerinin kariyer gelişim ihtiyaçları. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 32(2), 28–39.
• Foeller, W. H. (1976). Career educatıon for college students. Journal of Thought, 11(1), 67–76. http://www.jstor.org/stable/42588544
• Gülen, Ş. B. (2013). Ortaokul öğrencilerinin 21. yüzyıl öğrenme becerileri ve bilişim teknolojileri ile destekleme düzeylerinin cinsiyet ve sınıf seviyesine göre incelenmesi (yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (333476).
• Gürültü, E., Aslan, M. ve Alcı, B. (2019). Ortaöğretim öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerileri kullanım yeterlikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Doi: 10.16986/HUJE.2019051590.
• Hughes,E.C. (1997). Careers. qualitative sociology,20(3),389-397. https://doi.org/10.1023/A:1024731416961
• Karakaş, M. M. (2015). Ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilimlerine yönelik 21.yüzyıl beceri düzeylerinin ölçülmesi (Yayınlamış Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (391151).
• Kaya, A.,Balay, R., ve Göçen, A.(2012). Öğretmenlerin alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine ilişkin bilme, uygulama ve eğitim ihtiyacı düzeyleri. International Journal of Human Sciences, 9(2), 1303-5134
• Kotluk, N. ve Kocakaya, S. (2015). 21.yüzyıl becerilerinin gelişiminde dijital öykülemeler: Ortaöğretim öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 354-363.
• Kozak, M. A., ve Dalkıranoğlu, T. (2013). Mezun öğrencilerin kariyer algılamaları: Anadolu Üniversitesi örneği. Anadolu University Journal of Social Sciences, 13(1), 41–52.
• Marcos, K., and ERIC Clearinghouse on Counseling and Student Services, G. N. (2003). Gearing-up for career awareness: profile of a middle school career program. ERIC/CASS Digest.
• Martens, M. P., and Lee, F. K. (1998). Promoting life-career development in the student athlete: how can career centers help? Journal of Career Development, 25(2), 123–134. https://doi.org/10.1177/089484539802500205
• Merdan, E. (2011). Kişilikle kariyer seçimi arasındaki ilişkinin incelenmesi: özel sektörde bir uygulama (yüksek lisans tezi). YÖK tez merkezinden edinilmiştir (308655).
• Mete, G. (2021). Türkçe öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerileri özyeterlik algısı. Turkish StudiesEducational Sciences, 16(2), 1035–1047. https://doi.org/10.47423/TurkishStudies.49775
• Nasir, R. and Lin, L.S. (2013). The relationship between self-concept and career awareness amongst students. Asian Social Science. Vol. 9, No. 1.
• Orhan-Göksün, D., ve Kurt, A. A. (2017). Öğretmen adaylarının 21. yy. öğrenen becerileri kullanımları ve 21. yy. öğreten becerileri kullanımları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 42(190), 107-130. doi: 10.15390/EB.2017.7089.
• Önür, Z., & Kozikoğlu, İ. (2019). Ortaokul öğrencilerinin 21. yüzyıl öğrenme becerileri. Trakya Eğitim Dergisi, 9(3), 627-648. Doi: 10.24315/ tred.528501.
• Öztürk (2020). Üniversite kariyer gelişim programının öğrencilerin kariyer farkındalığı, karar verme yetkinliği ve stresi üzerindeki etkisi (doktora tezi). YÖK tez merkezinden edinilmiştir (636202).
• Redman, T. & Wilkinson, A., 2008; “Contemporary Human Resources Management”, Financial Times/ Prentice Hall, NewYork, 576 p
• Tutar, H. (2020), Kariyer Kavramı, H. Tutar içinde, Kariyer Planlaması ve Yönetimi (s. 25-48) Ankara: Seçkin.
• Yalçın, S. (2018). 21. yüzyıl becerileri ve bu becerilerin ölçülmesinde kullanılan araçlar ve yaklaşımlar. Journal of Faculty of Educational Sciences, 51(1), 183–201. https://doi.org/10.30964/auebfd.405860
• Yaşar M.O. (2019). Spor eğitimi alan üniversite öğrencilerinin kariyer farkındalıklarının incelenmesi (doktora tezi). YÖK tez merkezinden edinilmiştir (553552).
• Yaşar, O. M. ve Sunay, H. (2019). Spor Bilimleri Öğrencilerine Yönelik Kariyer Farkındalığı Ölçeğinin (KFÖ) Geliştirilmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2 (1) , 7-22 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/comusbd/issue/50645/632097
• Yavuz, S. (2006). İşletmelerde kariyer yönetimi ve uygulamadan bir örnek (yüksek lisans tezi). YÖK tez merkezinden edinilmiştir (210014).
• Yeniay Üsküplü, Z. D. (2019). Eğitim sosyolojisi açısından 21. yüzyıl becerileri - Türkiye'de çocuk üniversiteleri modeli (doktora tezi) YÖK tez merkezinden edinilmiştir (545436).
• Yeşilyaprak, B. (2020), Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığına Giriş, B. Yeşilyaprak içinde, Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı Kuramdan Uygulamaya(s. 3-40) Ankara: Pegem.
• Yılmaz, İ. A., Dursun, B., Pektaş, K. ve Altay, A. (2012). Üniversite öğrencilerinin kariyer seçimlerinin demografik özellikler açısından incelenmesi: Pınarhisar MYO örneği. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 2 (2),9-21.Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ejovoc/issue/5393/73137