Investigation of Achievement Test Development Competencies of Primary Mathematics Teacher Candidates

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 1, 42 - 56, 13.05.2023

Mehmet Şata

https://doi.org/10.17679/inuefd.1130273

Öz

Öğretmen adaylarının sınıf içi ölçme ve değerlendirme faaliyetlerine ilişkin yeterliliklerin eğitim sisteminde kilit role sahip olmasından dolayı, bu çalışmada ilköğretim matematik öğretmen adayları örnekleminde başarı testi geliştirme yeterliliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda nicel araştırma yaklaşımlarından biri olan betimsel modelden faydalanılmıştır. Araştırma 57 ilköğretim matematik öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamındaki öğretmen adaylarından 24 grup oluşturulmuş ve her grup bir başarı testi geliştirmiştir. Araştırma verisi, araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan başarı testi için analitik dereceli puanlama anahtarı kullanılarak elde edilmiştir. Geliştirilen analitik dereceli puanlama anahtarı altı ölçüt ve beşli derecelendirmeye sahiptir. Veri analizinde açımlayıcı faktör analizi, Cronbach alfa katsayısı ve çok yüzeyli Rasch modeli kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları incelendiğinde, başarı testi geliştiren öğretmen adaylarının farklı yeterlilik düzeylerine sahip oldukları bulunmuştur. Ayrıca başarı testinin geliştirilmesi sürecinde en fazla zorlandıkları aşamanın kazanıma uygun madde yazımı iken, en az zorlandıkları aşama ise başarı testinin amacının belirlenmesi olduğu tespit edilmiştir. Yeterliliği düşük olan grupların daha çok üst düzey zihinsel becerilere yönelik kazanımları seçtikleri ve bundan dolayı soru yazmada zorlandıkları belirlenmiştir. Elde edilen bulgular alanyazındaki sonuçlar ile tartışılmıştır. Öğretmen adaylarının soru yazma yeterliklerinin desteklenmesi amacıyla ölçme ve değerlendirme uygulamalarına yönelik seçmeli derslerin verilerek uygulama boyutunun artırılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Teacher competencies, measurement and assessment, achievement test, many facet Rasch

Kaynakça

• Açıkgöz, M. ve Karslı, F. (2015). Alternatif ölçme-değerlendirme teknikleri kullanılarak iş ve enerji konusunda geliştirilen başarı testinin geçerlilik ve güvenilirlik analizi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-25.
• Akbulut, H. İ. ve Çepni, S. (2013). Bir üniteye yönelik başarı testi nasıl geliştirilir? İlköğretim 7. sınıf kuvvet ve hareket ünitesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 18-44.
• Altun, T. ve Gülay, A. (2017). Göreve yeni başlayan öğretmenlerin yeterlik algılarının ve karşılaştıkları sorunların belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (31), 738-749. https://doi.org/10.14582/DUZGEF.1837
• Bay, D. N. (2015). The question asking skills of preschool teacher candidates: Turkey and America example. Journal of Education and Training Studies, 4(1), 161-169. https://doi.org/10.11114/jets.v4i1.1141
• Bayat, S. ve Şentürk, Ş. (2015). Fizik, Kimya, Biyoloji Ortaöğretim Alan Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme Değerlendirme Tekniklerine İlişkin Görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 118-135.
• Boud, D. (1995, Eylül, 24-27). Ensuring that assessment contributes to learning [Oral presentation]. International confrence on problem-based learning in higher education, Linköping, Sweden.
• Boyraz, A. (2007). İlköğretim okullarında görev yapan aday öğretmenlerin sınıfta karşılaştıkları disiplin sorunları [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/
• Çakan, M. (2004). Öğretmenlerin ölçme-değerlendirme uygulamaları ve yeterlik düzeyleri: İlk ve ortaöğretim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 99-114. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000101
• Çetinkaya, B. (2019). Sosyal bilgiler öğretmenliği öğrencilerinin bloom taksonomisine göre soru yazmaya ilişkin başarı düzeylerinin değerlendirilmesi. International Journal of Social Science, 2(1), 115-148.
• Gaitas, S. ve Alves-Martins, M. (2017). Teacher perceived difficulty in implementing differentiated instructional strategies in primary school. International Journal of Inclusive Education, 21(5), 544-556. https://doi.org/10.1080/13603116.2016.1223180
• Güler, N. ve Gelbal, S. (2010). Açık uçlu matematik sorularının güvenirliğinin klasik test kuramı ve genellenebilirlik kuramına göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(2), 991-1019.
• Güneyli, A. ve Abbasoğlu, Ş. (2015). Türkçe dersi yazılı sınav sorularına ilişkin değerlendirme: Kıbrıs örneği. Journal of Academic Studies, 17(67), 53-76.
• İnceçam, B., Demir, E. ve Demir, E. (2018). Ortaokul öğretmenlerinin sınıf içi ölçme ve değerlendirmelerde yazılı yoklamalarda kullandıkları açık uçlu maddeleri hazırlama yeterlikleri. Ilkogretim Online, 17(4), 1912-1927. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.506900
• Karaduman, B. ve Yelken, T. Y. (2020). Öğretmen adaylarının değerlendirme tercihleri ile ölçme ve değerlendirme genel yeterlik algılarının belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(1), 339-353. https://doi.org/10.35379/cusosbil.651030
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (17.Baskı). Nobel Yayıncılık.
• Korkmaz, İ., Saban, A. ve Akbaşlı, S. (2004). Göreve yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları güçlükler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 266-277.
• Kutlu, Ö., Doğan, C.D. ve Karakaya, İ. (2014). Öğrenci başarısının belirlenmesi: Performansa ve portfolyoya dayalı durum belirleme (4.Baskı) Pegem Akademi Yayıncılık.
• Linacre, J. M. (2017). FACETS (Version 3.80.0) [Computer Software]. Chicago, IL: MESA Press.
• Moore, B.B. (2009). Consideration of rater effects and rater design via signal detection theory [Doktora Tezi, Columbia University]. http://www.proquest.com/
• Smith, L. ve Southerland, S. A. (2007). Reforming practice or modifying reforms? Elementary teachers’ response to the tools of reform. Journal of Research in Science Teaching, 44(3), 396-423. https://doi.org/10.1002/tea.20165
• Şenel, S., Pekdağ, B. ve Günaydın, S. (2018). Kimya öğretmenlerinin eğitimde ölçme ve değerlendirme süreçlerinde yaşadıkları problemler ve yetersizlikler. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 12(1), 419-441. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.437824
• Topkaya, Y. ve Yılar, B. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri Hakkındaki Görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 593-610. https://doi.org/10.17556/jef.38105
• Turgut, M. F. ve Baykul, Y. (2010). Eğitimde ölçme değerlendirme (7. Baskı). Pegem Yayıncılık.”