İLKÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN İŞE YABANCILAŞMA DÜZEYLERİNE İLİŞKİN ALGILARI

Yıl 2014, Cilt: 15 Sayı: 1, 31 - 45, 28.04.2014

Fatma Kesik , Melike Cömert

https://doi.org/10.17679/iuefd.99916

Cited By: 9

Öz

Bu çalışma ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin işe yabancılaşmaya ilişkin görüşlerinin ne düzeyde olduğunu çeşitli değişkenlere göre ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmaya Malatya ili merkez ilçe sınırlarında bulunan 31 resmi ilköğretim okulunda görev yapan 719 öğretmen katılmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla Elma (2003) tarafından geliştirilen İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İşe Yabancılaşması Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, ilköğretim okulu öğretmenlerinin işe yabancılaşma düzeyleri; genel ortalamaya göre :1,74 ile “Hiçbir Zaman” olarak bulunmuş; ayrıca, branş öğretmenlerinin, büyük okullarda görev yapan öğretmenlerin, mesleki kıdemi az olan öğretmenlerin ve lisansüstü öğrenime sahip öğretmenlerin daha yüksek düzeyde işe yabancılaştığı ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yabancılaşma, İşe Yabancılaşma, İlköğretim Okulu Öğretmenleri

Elementary School Teachers’ Perceptions About Their Work Alienation Levels (The Case Of Malatya)

Öz

This research aims to determine whether the alienation perceptions of elementary school teachers changes according to some variables. The population of the research comprised 3326 teachers working in 76 state elementary schools in the central district of Malatya province. The sample of the research comprised a total number of 719 teachers working in 31 primary schools. “The Work Alienation Scale” for elementary school teachers developed by Elma (2003) was used to gather the research data.  The work alienation level of elementary schools’ teachers was  found on the “never” level with a mean score of : 1. 74. Results also showed that levels of work alienation were found higher in subject teachers, teachers working in big size schools, young teachers and teachers having a graduate education.

Anahtar Kelimeler

Alienation, Work Alienation, Elementary Schools’ Teachers

Kaynakça

• Aybek, B. (2007). Eleştirel düşünmenin öğretiminde öğretmenin rolü. Bilim Eğitim ve Düşünce Dergisi, 7(2),1-12. http://www.universite toplum.org/text.php3?id=322.
• Bayındır, B. (2002). Ortaöğretim dal öğretmenlerinin mesleğe yabancılaşmaları ile öğretme-öğrenme sürecindeki davranışları arasındaki ilişki, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Blauner, R. (1964). Alienation and fredoom: the factory worker and his ındustry, Chicago: The University of Chicago Press.
• Ceylan, D. (2001). Öğretmenlik mesleğinde iş güçlüğü ve iş tatminsizliği, http://www.mufettisler.net/mesleki-calismalar/arastirmalar/28,Ogretmenlik mesleginde-is-guclugu-ve-is-tatminsizligi-2001-dogan-ceylan.html, 13. 04. 2011’de alınmıştır.
• Çalışır, İ. (2006). İlköğretim okulu öğretmenlerinin işe yabancılaşması. (Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. YÖK Dökümantasyon Merkezi (No.190237).
• Elma, C. (2003). İlköğretim okulu öğretmenlerinin işe yabancılaşması. (Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. YÖK Dökümantasyon Merkezi (No. 205179).
• Erdem, M. (2009, Mayıs). Öğretmenlere göre kamu ve özel liselerde iş yaşamı kalitesi. The First International Congress of Educational Research’te sunulan bildiri, Çanakkale Onsekiz Mart University, Çanakkale.
• Erdem, M.(2014). İş yaşamı kalitesinin işe yabancılaşmayı yordama düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(2),1-26.
• Erjem, Y. (2005). Eğitimde yabancılaşma olgusu ve öğretmen: Lise öğretmenleri üzerine sosyolojik bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,3(4), 395-417.
• Johnson, B. L. and C.D. Ellet. (1992). Analysis of school level learning environments: Centralized decision making, teacher work alienation and organizatinal effectiveness. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, CA. (ERİC document reproduction Service No: ED368043).
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Yayınları.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Korkmaz, G. (2009). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin okul yaşam kalitesini algılama düzeyleri ve mesleki tutumlarının incelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Özbudun, S., Markus, G. ve Demirer, T. (2008). Yabancılasma ve… Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Seeman, M. (1959).On meaning of alienation. American Sociological Review, 24, 783-790. http://www.jstor.org/pss/2088565.
• Tümkaya, S. ve S. Nacar. ( 2011). Analysis of the relationship between the communication of the class teachers and their skills to solve interpersonal problems. Elementary Education Online,10(2), 493-511, http://ilkogretimonline.org.tr
• Yılmaz, S. ve P. Sarpkaya. ( 2009). Eğitim örgütlerinde yabancılaşma ve yönetimi. Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 314-333.
• Zielinski, A. E. and W. K. Hoy. (1983). Isolation and alienation in elementary schools. Educational Administration Quarterly, 19(2), 27-45.