Determining Factors for Tax Culture and Demographic Characteristics of Taxpayers Impact on the Tax Culture

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 7, 1933 - 1957, 29.10.2016

Mustafa Taytak

https://doi.org/10.15869/itobiad.259459

Cited By: 9

Öz

Tax culture emerges as an important factor which
enables taxpayers to fulfill their tax obligations on time and voluntarily,
therefore, influences directly the success and level of taxes to be charged by
the government. We, in our study, will handle demographic factors, one of the
determiners of tax culture level in society, in terms of the perception,
attitudes and behaviours of taxpayers. In this context, a survey study was
conducted on income tax taxpayers in Uşak. It was tried to be measured whether
there was a difference between the perception and attitudes of taxpayers in
their approaches to the taxes according to demographic factors determining the
tax culture with the collected data through survey method within SPSS 18.0
programme in the consideration of Independent-Samples T Test and Anova (F)
Test.  

Anahtar Kelimeler

Culture, Tax Culture, Tax Perception, Tax Compliance, Taxpayer

Vergi Kültürünü Belirleyen Faktörler ve Mükelleflerin Demografik Özelliklerinin Vergi Kültürü Üzerindeki Etkisi

Öz

Vergi kültürü, mükelleflerin vergi ödevlerini
zamanında ve gönüllü bir şekilde yerine getirmelerini sağlayan, bu bakımından
da verginin devlet tarafından tahsil edilme düzeyi ve başarısını doğrudan etkileyen
önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bizlerde çalışmamızda toplumda
oluşan vergi kültür düzeyinin belirleyenlerinden olan demografik faktörlerin
mükellef algı, tutum ve davranışları açısından ele alacağız. Bu bağlamda Uşak
ilinde bulunan gelir vergisi mükellefleri üzerinde bir anket çalışması
gerçekleştirilmiştir. Anket yöntemiyle toplanan veriler SPSS 18.0 programı
çerçevesinde bağımsız örneklemler için T Testi ve Anova ( F )  Testi ışığında, vergi kültürünü belirleyen
demografik faktörlere göre mükelleflerin vergiye yaklaşımlarındaki algı ve
tutumları arasında fark olup olmadığı ölçülmeye çalışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Kültür, Vergi Kültürü, Vergi Algısı, Vergi Uyumu, Mükellef

Kaynakça

• Abdiyeva, R., Özdil, T. ve Pirimbayev C., (2015). Geçiş Ekonomilerinde Vergi Kültürü ve Etkileyen Faktörler: Kırgızistan Örneği, Bilig: Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, S. 75, 43-73.
• Akdoğan, A. (1980). Gelir Vergisi Açısından Vergi Adaletine Teknik Bir Yaklaşım, 1. B., A.İ.T.İ.A. Maliye Fakültesi, Maliye ve Vergi Hukuku Enstitüsü Yayınları, Yayın No: 137, Ankara.
• Akdoğan, A. (2011). Kamu Maliyesi, Gazi Kitapevi, Ankara.
• Alm, J., Bahl, R., And Murray, M. (1990). Thew N. "Tax Structure and Tax Compliance," Rev. Econ. Statist., Nov. 1990, 72(4), 603-613.
• Andreoni, J, Erard, B. and Feinstein, J., (1998). ‘Tax compliance’ Journal of Economic Literature, 36, 818 – 860.
• Arıkan, Z., (1994). Vergi Kaçağının Nedenleri ve Çözüm Yolları, Maliye Yazıları, S. 44.
• Başaran, F., (1975). Sosyal Psikoloji, Ders Notları(Çoğaltma), Ankara.
• Bostancı, N., (2002). Toplum ve Kültür, Sosyolojiye Giriş, (Ed. İhsan Sezal), 2. B., Martı Kitap ve Yayınevi, Ankara.
• Canbay, T., ve Çetin, Ç., (2007). Vergiye Uyumu Belirleyen Bir Faktör Olarak Vergi Kültürü, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 5, S. 1, 52-64.
• Erkal, M. E., (2006). Sosyoloji (Toplum Bilimi), Der Yayınları, İstanbul.
• Friedland, N., Maital, S., And Rutenberg, A., (1978). A Simulation Study of Income Tax Evasion," J. Public Econ., 1978, 10(1), 107-116.
• Gencel, U., ve Elif K., (2012). Vergi Kültürü ve Vergi Politikaları Etkileşimi: Türkiye Değerlendirmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, C. 10, S.20, 29-60.
• Grasmick, H.G., Bursik, R.J. and Cochran, J.K. (1991). Render Unto Caesar What is Caesar’s: Religiosity and Taxpayers’ Inclinations to Cheat. Sociological Quarterly, 32, 251–266.
• Hyun, J. K., (2005). Tax Compliances in Korea and Japan: Why Are They Different?. Policy Research Institute, Ministry of Finance, Japan, 1-15.
• Işık, A., (2009). Kültür ve Kalkınma: Vergi Kültürü Örneği, Ege Akademik Bakış, C. 9, S. 2, 851-865.
• İpek, S., Kaynar, İ., ve Öksüz M., (2012). Vergi Aflarının Yükümlü Psikolojisi Açısından Değerlendirilmesi: Trakya Bölgesi Örneği, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi Cilt 4, No 1, 45-253.
• Kirchler, E. (1997). The Burden of New Taxes: Acceptance of Taxes as a Function of Affectedness and Egoistic Versus Altruistic Orientation. Journal of Socio-Economics, 26(4), 421-437.
• Muter, N., Çelebi, A. K., ve Sakınç, S., (1993). Mükelleflerin Vergi Karşısındaki Tutum ve Davranışları Araştırması, Manisa İli Vergi Mükellefleri Üzerine Bir Anket Çalışması, Manisa.
• Nerré, B., (2001). The Concept of Tax Culture, Paper Prepared for the Annual Meeting of the National Tax Association, November 8-10, 2001, Baltimore, MD, USA.
• Nerré, B. (2008). Tax Culture: A Basic Concept for Tax Politics, Economic Analysis & Policy, Vol.38 No:1, March 2008, 155.
• Spicer, M.W. and Becker, L.A. (1980). Fiscal Inequity and Tax Evasion: An Experimental Approach. National Tax Journal, (33), 171–175.
• Spicer, M.W. and Lundstedt S.B., (1976). Understanding Tax Evasion, Public Finance, (31), 295–305.
• Taytak, M. ve Bahtiyar, E., (2011). Uşak İlinde Mükelleflerin Vergiye Karşı Gönüllü Uyumu Etkileyen Faktörlerin Tespitine Yönelik Bir Çalışma, II. Uşak Sempozyumu, Cilt 1, 491-508.
• Torgler, B. (2007). Tax Compliance and Tax Morale: A Theoretical and Empirical Analysis. Northampton, MA: Edward Elgar Publishing Limited.
• Torun, G. S., (2012). Örgüt Kültürünün Çalışan Bağlılığı Üzerindeki Etkisi: Turizm Sektöründe bir Araştırma, T.C. Sanayi, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı Verimlilik Genel Müdürlüğü, Yayın No:724. Ankara: Korza Yayınclılık.
• Tosuner M. ve Demir İ. C., (2009). Vergi Ahlâkının Sosyal ve Kültürel Belirleyenleri, Süleyman Demirel Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 14 (1), 1-15.
• Witte, A. D. and Woodbury, D. F., (1985). The Effect of Tax Laws and Tax Administration on Tax Compliance. National Tax Journal, 38, 1-14.