Reflections From Glass Ceiling

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 1, 48 - 58, 11.03.2018

İrem Özel Bilim , Aysel Bülez

Öz

The aim of this study is to draw attention to the
term, ‘glass ceiling’, which women frequently encounter in business life yet
the vast majority of them do not know even its meaning.
The concept of glass ceiling began to be used in
the USA in the 1970s to describe "invisible artificial barriers stemming
from behavioral and organizational prejudices that prevent women from reaching
senior management positions". Although
the power of women in the business world has grown steadily over the last two decades,
the number of women in senior management positions has not reached the desired level.The elements that cause the formation of glass ceiling in organizations may
be related to individual, organizational and social factors. Transcending the
glass ceiling may be possible provided that the values that define the place of
women in the society become supportive of attitudes towards encouraging women
to enter the business life.

Anahtar Kelimeler

Glass Ceiling, Woman, Business Life, Artificial Barriers, Senior Management

Cam Tavandan Yansımalar

Öz

Bu çalışmanın amacı, kadınların iş yaşamında
yoğunlukla karşılaştıkları fakat büyük çoğunluğunun anlamını bile bilmediği
“cam tavan” terimine dikkat çekmektir. Cam tavan kavramı, 1970’lerde ABD’de “kadınların üst
kademe yönetim pozisyonlarına ulaşmasını engelleyici davranışsal ve örgütsel
önyargılardan kaynaklanan görünmez yapay engelleri” tanımlamak için
kullanılmaya başlanmıştır. Son yirmi yılda iş dünyasında kadınların ağırlığı
giderek artmasına rağmen üst düzey yönetici pozisyonlarındaki kadınların sayısı
istenilen düzeyde değildir. Örgütlerde
cam tavan oluşumuna yol açan unsurlar bireysel, örgütsel ve toplumsal faktörler
etrafında toplanabilmektedir. Cam tavan sendromunun aşılması, toplumda kadının yerini
belirleyen değerlerin, kadını çalışma yaşamına girmede cesaretlendiren bir
tutumun destekleyici hale gelmesiyle mümkün olabilir.

Anahtar Kelimeler

cam tavan, kadın, iş yaşamı, yapay engel, üst kademe yönetim

Kaynakça

• Aksu, A., Çek, F. ve Şenol, B. (2013). Kadınların Müdür Olmalarının Önündeki Cam Tavan ve Cam Tavanı Aşma Stratejileri’ne İlişkin İlköğretim Okulu Müdürlerinin Görüşleri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25, 133-160.
• Arikboğa, F.Ş. ve Akdöl, B. (2009). Türkiye’de İlaç Sektörü’nde Kadına Yönelik Tutumlar ve Pozitif Ayrımcılık Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Multidisipliner Kadın Kongresi, İZMİR, TÜRKİYE, 13-16 Ekim 2009. Erişim Adresi: http://aves.istanbul.edu.tr/bakdol/yayinlar Erişim Tarihi: 14.08.2017.
• Bajdo, L.M. ve Dickson, M.W. (2001). Perceptions of Organizational Culture and Women’s Advancement in Organizations: A Cross-Cultural Examination. Sex Roles, 45 (5-6), 399-413.
• Barutçugil, İ. (2002). İş Hayatında Kadın Yönetici. Kariyer Yayınları, İstanbul. s. 58.
• Deemer, C. ve Fredericks, N. (2006). Cam Tavan Üstünde Dans (Çev. Sinem Özer), Optimist Yayınları, İstanbul.
• Dreher, G.F. (2003). Breaking the Glass Ceiling: The Effects of Sex Ratios and Work-life Programs on Female Leadership at the Top. Human Relations, 56 (5), 541-562.
• International Labour Organization (2016). Women at Work Trends 2016. Geneva. Erişim Adresi: http://www.ilo.org/gender/Informationresources/Publications/WCMS_457317/lang--tr/index.htm. Erişim Tarihi: 14.08.2017.
• Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (KSGM). (2017). Türkiyede Kadın. Erişim Adresi: https://kadininstatusu.aile.gov.tr/uygulamalar/turkiyede-kadin Erişim Tarihi: 14.08.2017.
• Lockwood, N. (2004). The Glass Ceiling: Domestic and International Perspectives. HR Magazine. Erişim Adresi: http://avconline.avc.edu/bbeyer/Bb_WIO_Articles/Ch2_A/GlassCeiling_DomesticAndInternational_2004.pdf Erişim tarihi: 14.08.2017.
• Mızrahı, R. ve Aracı, H. (2010). Kadın Yöneticiler ve Cam Tavan Sendromu Üzerine Bir Araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2 (1), 216-223. Erişim Adresi: http://www.sobiad.org/ejournals/dergi_ybd/arsiv/2010_1/19rozi_mizrahi.pdf Erişim Tarihi: 14.08.2017.
• Oakley, J.G. (2000). Gender-based Barriers to Senior Management Positions: Understanding the Scarcity of Female CEOs. Journal of Business Ethics, 27, 321-334.
• Öğüt, A. (2006). Türkiye’de Kadın Girişimciliğin ve Yöneticiliğin Önündeki Güçlükler: Cam Tavan Sendromu. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1 (1), 56-78.
• Örücü, E., Kılıç, R. ve Kılıç, T. (2007). Cam Tavan Sendromu ve Kadınların Üst Düzey Yönetici Pozisyonuna Yükselmelerindeki Engeller: Balıkesir İli Örneği. Yönetim ve Ekonomi, 14 (2), 117-135.
• Sezen, B. (2008). Örgütlerde Kadın Çalışanların Karşılaştıkları Cam Tavan Engeli: Orta ve Büyük Ölçekli Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Şule Aydın Tükeltürk. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Çanakkale.
• Soysal, A. ve Baynal, T. (2016). Sağlık Kurumlarında Cam Tavan Sendromu: Kayseri Özel Sağlık Kurumlarında Bir Araştırma. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (2), 225-264.
• Şahin, D.N. (2002). Çalışma Yaşamında Kadın Yöneticiler ve Muğla Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Tezi Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Suna Başak Avcılar. T.C. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset ve Sosyal Bilimler Anabilim Dalı, Ankara.
• Şiyve, O.Ç. (2004). Kadın-Erkek Liderlik Tarzları ve Cam Tavan Tügiad Elegans Magazin, 66. Erişim Adresi: http://www.elegans.com.tr/arsiv/66/haber018.html Erişim Tarihi:14.08.2017.
• Tabak, F. (1997). Women’s Upward Mobility in Manufacturing Organizations in Istanbul: A Glass Ceiling Initiative?. Sex Roles, 36 (1/2), 94.
• Taşkın, E. ve Çetin, A. (2012). Kadın Yöneticilerin Cam Tavan Algısının Cam Tavanı Aşma Stratejilerine Etkisi: Bursa Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33, 19-34.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2017). İşgücü İstatistikleri, Nisan 2017. Haber Bülteni. Sayı. 24629. Erişim Adresi: http://www.tuik.gov.tr/HbGetirHTML.do?id=24629. Erişim Tarihi: 14.08.2017.
• Wirth, L. (2001). Breaking Through The Glass Ceiling Women In Management, International Labour Office, Geneva; pp. 1-2,8 Erişim Adresi: http://www.ilo.org/public/libdoc/ilo/2001/101B09_102_engl.pdf Erişim Tarihi: 14.08.2017.