Re-Interpretatıon Of Body Polıcıes In The Neolıberal Perıod

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 3, 2250 - 2272, 30.09.2021

Gözde Aykut

https://doi.org/10.15869/itobiad.898184

Öz

One of the most important discussion topics of social science is the body. It is possible to see in the historical process that the body constitutes the subject of discussion about individual, society in every period. Classical social scientists such as Marx and Weber evaluated the body in terms of the division between sacred and profane. But the issue discussed in contemporary social scientists has evolved in a different direction. Especially with Foucault's concept of power, the body has diversified beyond the topics discussed in the classical period. Today, it is Byung -Chul Han who contribute to these discussions from the perspective of the neo-liberal subject. Han carried the subject, together with the body from the bio-political process’ of Foucault mentioned to the psycho-political process and by the way opened an important door to the subject. Expressing that today's neo-liberal subject as a performance subject, Han touched upon the various ways that this subject exists. The body, one of the ways in which the subject defines himself, has various existential myths. While some of these myths are trying to be created with fashion, sports, aesthetic surgery, etc. - which represents the power dimension of the body - some of others are the product of the culture in which the body lives. However, the body has now begun to be included in much more controversial issues such as transhuman and artificial intelligence, and there are new discourses has produced about the future of the body. The article, which results from the literature study, is essential in that Chul-Han carries the subject and the body from the biopolitical stage to the psychopolitical stage. Furthermore, the findings obtained in the study show that the body gained new appearances and meanings with the psychopolitical process in the neoliberal era. Instead, the body, which is tried to be reinterpreted within Han's views, aims to contribute to the literature in this respect. Therefore, the main subject of the article is the human body, which has evolved from the bio-political process to the psycho-political process. Multiple factors bring the psycho-political body to its final point. Medicine's legitimacy of pain and the rapidity of change is an excellent example of this. Just as old and young bodies cannot set an age limit for themselves. These have redefined the performance subject of the neo-liberal period subject, the psycho-politics, and the body representing the visibility of this subject.

Anahtar Kelimeler

Body, Neo-liberalism, Violence, Myth, Pain

Neoliberal Dönemde Beden Politikalarının Yeniden Yorumlanması

Öz

Sosyal bilimlerin önemli tartışma konularından biri bedendir. Tarihsel süreç içerisinde bedenin her dönem, bireyin ve toplumun tartışma konusunu oluşturduğunu görmek mümkündür. Klasik dönem sosyal bilimcileri olan Marx ve Weber bedeni kutsal ve profan ayrımı üzerinden değerlendirmiştir. Fakat çağdaş sosyal bilimcilerde tartışılan konu başka bir yöne evrilmiştir. Özellikle Foucault’un iktidar kavramı ile birlikte beden, klasik dönemde tartışılan konuların dışına çıkarak çeşitlenmiştir. Günümüzde bu tartışmaları neo-liberal özne perspektifinde yürüten isim ise Byung-Chul Han’dır. Han, özneyi bununla birlikte bedeni, Foucault’un biyo-politik süreçlerinden psiko-politik sürece taşımış ve konu ile ilgili önemli bir kapı aralamıştır. Günümüz neo-liberal öznesinin bir performans öznesi olduğunu ifade eden Han, bu öznenin çeşitli biçimlerde var oluş şekline değinmiştir. Öznenin kendini tanımlama şekillerinden biri olan beden, çeşitli varoluş mitlerine sahiptir. Bu mitlerin bir kısmı moda, spor, estetik cerahi vb. ile oluşturulmaya çalışılırken –ki bu bedenin iktidar boyutunu temsil eder- bir kısmı ise bedenin içinde yaşadığı kültürün bir ürünü olarak karşımıza çıkmıştır. Bununla birlikte beden artık transhümaniz ve yapay zeka gibi çok daha tartışmalı konulara da dahil edilmeye başlanmış ve bedeninin geleceğine yönelik yeni söylemler üretilmiştir. Literatür çalışmasının bir sonucu olan makale, Han’ın özneyi ve bedeni biyopolitik evreden psikopolitik evreye taşıması noktasında önemlidir. Çalışmada elde edilen bulgular göstermektedir ki neo-liberal dönemde beden psikopolitik süreç ile birlikte yeni görünümler ve anlamlar kazanmıştır. Daha ziyade Han’ın görüşleri çerçevesinde yeniden yorumlanmaya çalışılan beden, bu yönüyle literatüre katkı sağlamayı hedeflemektedir. Dolayısıyla makalenin ana konusunu biyo-politik süreçten psiko-politik sürece evrilen insan bedeni oluşturmaktadır. Psiko-politik bedeni nihai noktaya getiren birden çok etmen vardır. Tıbbın acıyı meşrulaştırması ve değişimi hızlıca mümkün kılması bunun en büyük örneğidir. Tıpkı yaşlı ve genç bedenlerin kendilerine yaş sınırı belirleyememesi gibi. Tüm bunlar neo-liberal dönem öznenin, psiko-politikanın yetiştirdiği performans öznesini ve bu öznenin görünürlüğünü temsil eden bedeni yeniden tanımlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Beden, Neo-liberalizm, Şiddet, Mit, Acı

Teşekkür

Yayın hayatına başladığı ilk günden bugüne yapmış olduğu başarılı çalışmalarla sosyal bilimlere sağladığı katkılarından ötürü insan ve toplum bilimleri araştırma dergisine ve ekibine sonsuz teşekkürler...

Kaynakça

• Agamben, G.(2013), Kutsal İnsan. (İ. Türkmen Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Aykut, G., Bozkurt, R. (2020). Byung-Chul Han’da Toplumsal Tipolojilerin Tasviri. Sosyoloji Divanı, 8(16), (195-211).
• Bentham, J. (2019). Watkin,C., Werret, S., Çoban, B. ve Özarslan, Z., Panoptikon Gözün İktidarı. (B. Çoban ve Z. Özarslan Çev.). İstanbul: Su Yayınları.
• Butler, J. (2012). Bedenler ve İktidar. Cogito Dergisi, YapıKredi Yayınları, (70-71), 275-288.
• Berardi, F. (2012). Ruh İşbaşında. ( F. Genç Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Butler, J. (2013). Sorunsallaşan Bedenler. (Ö. Ayvaz Çev.). Beden. Felsefelogos Dergisi. 17(51), 69-95.
• Bourdieu, P. (2015). Pratik Nedenler Eylem Kuramı Üzerine. ( H. U. Tanrıöver Çev.). İstanbul: Hil Yayıncılık.
• Breton, D. (2011). Ten ve İz. ( İ. Yerguz Çev.). İstanbul Sel Yayıncılık.
• Breton, D. (2016). Bedene Veda. ( A. U. Kılıç Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Breton, D. (2019). Acının Antropolojisi. (İ. Yerguz Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Canatan, K. (2016). Beden Sosyolojisi. İstanbul: Açılım Kitap.
• Cahıll, D. ve Konıngs, M. (2019). Neoliberalizm. (O. Orhangazi Çev.). Ankara: Ütopya.
• Çabuklu, Y. (2004). Toplumsal Sınırında Beden. İstanbul: Kanat Yayınları.
• Dardot, P. ve Laval, C. (2018). Dünyanın Yeni Aklı Neo-liberal Toplum Üzerine Deneme. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Dağ, A. (2020). Transhümanizm İnsanın ve Dünyanın Dönüşümü. Ankara: Elis Yayınları.
• Demir, S. T. (2019). Ten Medeniyeti Modern Kültürde Beden ve Ötesi. İstanbul: Açılım Kitap.
• Ertan, C. (2017). Dövmeli Bedenler. Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Foucault, M. (2011). Özne ve İktidar. (I. Ergüden, O. Akınbay Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2012). İktidarın Gözü. ( I. Ergüden Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2015). Hapishanenin Doğuşu, (M. A. Kılıçbay Çev.). Ankara: İmge Yayınları.
• Foucault, M. (2020a). Büyük Kapatılma. ( E. Işık ve K. Ferda Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2020b). Cinselliğin Tarihi. (T. U. Tanrıöver Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gültekin Akçay, Z. (2018). Matruşka Bedenler ve Köylülük: Köy Romanlarında Beden-İktidar İlişkisi, H. Kuruoğlu ve K. Töre Özsel (Ed.), Medya ve Beden. Ankara: Detay Yayıncılık, 20-41.
• Gıddens, A. (2019). Modernite ve Bireysel Kimlik. (Ü. Tatlıcan Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
• Han, B. C. (2017). Şeffaflık Toplumu. (H. Barışcan Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Han, B. C. (2018). Şiddetin Topolojisi. (D. Zaptçıoğlu Çev.). İstanbul: Metis Yayınları
• Han, B. C. (2019). Psikopolitika. (H. Barışcan Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Han, B. C.(2019a). Yorgunluk Toplumu. (S. Yalçın Çev.). İstanbul: Açılım Kitap.
• Han, B. C. (2019b). Eros’un Istırabı. (Ş. Öztürk Çev.). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Han, B. C.(2019c). Güzeli Kurtarmak. (K. Filiz Çev.). İstanbul: İnsan Sanat Yayınları.
• Han, B. C. (2020). İktidar Nedir?, (M. Özdemir Çev.). İstanbul: İnsan Yayınları.
• Han, B. C. (2021). Kapitalizm ve Ölüm Dürtüsü. (Ç. Tanyeri Çev.). İstanbul: Anka Yayınları.
• Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin Kısa Tarihi. (A. Onacak Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• İnsel, A. (2015). Neo-Liberalizm Hegemonyanın Yeni Dili. İstanbul: Birikim Kitapları. Kara, Z. (2013). Toplumla ‘‘Yüzleşme’’. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Lemke, T. (2013). Biyopolitika. ( U. Özmakas Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• McNay, L. (2012). Foucaultcu Beden ve Deneyimin Dışlanması. Cogito Dergisi, YapıKredi Yayınları, (70-71), 315-332.
• Marx, K. (2017). Kapital Cilt I. (M. Selik ve N. Satlıgan Çev.). İstanbul: Yordam Kitap.
• Özmakas, U. (2012). Foucault: İktidardan Biyoiktidara. Cogito Dergisi, YapıKredi Yayınları, (70-71), 53-81.
• Özmakas, U. (2019). Biyopolitika: İktidar ve Direniş Foucault, Agamben, Hardt-Negri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sennet, R. (2017). Karakter Aşınması. (B. Yıldırım Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Turner, B. (2019). Beden ve Toplum Sosyal Teoride Arayışlar. (İ. Kaya Çev). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Yıldırım, C. (2019). Dünyada ve Türkiye’de Neoliberalizm. İstanbul: Ketebe.
• Waquet, D. & Laporte, M. (2011). Moda. ( I. Ergüden Çev.). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.