A Study on Sustainable Human Resources Management Practices in Airlines

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 3, 1459 - 1480, 30.09.2024

Seda Mumlu Karanfil

https://doi.org/10.15869/itobiad.1525817

Öz

Objective: The aim of the research is to determine the sustainable human resources practices of the enterprises operating in the Civil Aviation Sector and the outputs of sustainable human resources practices in enterprises. Sustainable human resources practices include several practices implemented to protect employees' physical and mental well-being. Some of the practices implemented to protect employees' work-life balance, such as flexible work, career opportunities, and facilitating retirement practices, can be given as examples of sustainable human resources practices. In this context, the research aims to reveal what kind of sustainable human resources practices are implemented by companies. Another research aim is to determine the outputs of sustainable human resources practices. Method: In the research, interviews were conducted with human resources managers/senior managers of 10 airline companies operating in the aviation sector and having offices in Turkey. The data obtained through in-depth interviews were analyzed by content analysis. Conclusion: Sustainable human resources practices were categorized under three themes: social, environmental, and economic, and sub-themes were created based on the themes. The sub-themes were coded, and the frequency of repetition of the codes was given. As a result of the research, it was seen that flexible working is mostly practiced by enterprises in the social dimension, and occupational health and safety measures are taken. In the environmental dimension, it was found that most of the training materials are digitalized, but the use of paper in recruitment still continues. Finally, in the economic dimension, it has been concluded that businesses implement sustainability practices with the aim of making more profit. The outputs of sustainable human resources practices were mostly expressed by the participants as good working relationships, problem-solving, contributing to being a preferred business, job satisfaction, energy and water saving, and contributing to the production of products and services that care about the environment. Participants gave different answers to the question of what sustainable competencies are: innovation, responsibility, leadership, caring for the environment, communication, strategic and future-oriented thinking, inclusiveness, and equality. At the end of the study, the antecedents and consequences of sustainable human resources practices were discussed in the light of the interviews.

Anahtar Kelimeler

Sustainable Human Resources Management, Sustainability, Aviation Industry, Human Resources Management, Resource-Based Approach

Havayolu İşletmelerinde Sürdürülebilir İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma

Öz

Amaç: Araştırmanın amacı, Sivil Havacılık Sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin sürdürülebilir insan kaynakları uygulamalarının ve işletmelerdeki sürdürülebilir insan kaynakları uygulamalarının çıktılarının belirlenmesidir. Sürdürülebilir insan kaynakları uygulamaları çalışanların fiziksel ve ruhsal iyilik hallerini korumak için hayata geçirilen bir takım uygulamaları kapsamaktadır. Çalışanların iş yaşam dengelerini koruyabilmeleri için hayata geçirilen bazı kolaylıklar, esnek çalışmalar, kariyer fırsatları, kolaylaştırıcı emeklilik uygulamaları gibi çalışmalar sürdürülebilir insan kaynakları uygulamalarına örnek olarak verilebilmektedir. Bu bağlamda araştırmada şirketlerin ne tür sürdürülebilir insan kaynakları uygulamalarını hayata geçirdikleri ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırmanın bir diğer amacı sürdürülebilir insan kaynakları uygulamalarının çıktılarının neler olduğunun belirlenmesi olmuştur. Yöntem: Araştırmada havacılık sektöründe faaliyet gösteren ve Türkiye’de ofisi olan 10 havayolu işletmesinin insan kaynakları yöneticileri/üst düzey yöneticileri ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Derinlemesine görüşme tekniği ile elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Sonuç: Sürdürülebilir insan kaynakları uygulamaları sosyal, çevresel, ekonomik olmak üzere üç tema altında toplanmış ve temalara bağlı olarak alt temalar oluşturulmuştur. Alt temalar kodlanmış ve kodların tekrar etme sıklıkları verilmiştir. Araştırma sonucunda sosyal boyutta en çok esnek çalışmanın işletmelerce uygulandığı ve iş sağlığı güvenliği önemlerinin alındığı görülmüştür. Çevresel boyutta ise en çok eğitim materyallerinin dijitalleştiği ancak işe alımlarda kağıt kullanımının hala devam ettiği tespit edilmiştir. Son olarak ekonomik boyutta, işletmelerin sürdürülebilirlik uygulamalarını daha çok kar elde etmek amacı ile gerçekleştirdikleri sonuçlarına ulaşılmıştır. Sürdürülebilir insan kaynakları uygulamalarının çıktıları katılımcılar tarafından en fazla iyi iş ilişkileri, problem çözme, tercih edilen bir işletme olmaya katkı sağlama, iş tatmini, enerji ve su tasarrufu, çevreyi önemseyen ürün ve hizmet üretimine katkı sağlama olarak ifade edilmiştir. Katılımcılar sürdürülebilir yetkinlikler nelerdir sorusuna ise inovasyon, sorumluluk sahibi olma, liderlik, çevreyi önemseme, iletişim, stratejik ve geleceğe yönelik düşünebilme, kapsayıcılık, eşitlik olmak üzere farklı cevaplar vermişlerdir. Araştırmanın sonucunda sürdürülebilir insan kaynakları uygulamalarının öncülleri ve sonuçları görüşmeler ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir İnsan Kaynakları Yönetimi, Sürdürülebilirlik, Havacılık Sektörü, İnsan Kaynakları Yönetimi, Kaynak Temelli Yaklaşım

Etik Beyan

Bu çalışmada etik ilkelere uygun davranılmıştır.

Kaynakça

• Alpman, E., & Göğüş, A. Y. (2017). Havacılıkta sürdürülebilir gelişme göstergeleri. Sürdürülebilir Havacılık Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-11.
• Al-Sulaiti, K. (2024). Sustainability and sustainable hrm case study: sustainable hrm in light of ministry of culture, qatar. WSB Journal of Business and Finance, 58(1), 19-28.
• App, S., Merk, J., & Büttgen, M. (2012). Employer branding: Sustainable HRM as a competitive advantage in the market for high-quality employees. Management Revue, 262-278.
• Battal, Ü. (2018). Sürdürülebilirlik raporlaması ve entegre raporlama: Türk Hava Yolları ve Güney Afrika Hava Yolları incelemesi. Journal of Accounting and Taxation Studies, 11(3), 393-424.
• Benn, S., Dunphy, D., & Griffiths, A. (2007). Integrating human and ecological factors: A systematic approach to corporate sustainability. In The international handbook on environmental technology management. Edward Elgar Publishing.
• Blee, K. M., & Taylor, V. (2002). Semi-structured interviewing in social movement research. Methods Of Social Movement Research, 16, 92-117.
• Braun, V., & Clarke, V. (2012). Thematic analysis. American Psychological Association.
• Cheng, B., Yu, X., Dong, Y., & Zhong, C. (2024). Promoting employee career growth: the benefits of sustainable human resource management. Asia Pacific Journal of Human Resources, 62(1), e12371.
• Clarke, M. (2011). Sustainable HRM: A new approach to people management. Tilde University Press.
• Cosenza, A., da Motta Reis, J. S., Souza, C. G., Barbastefano, R. G., Santos, G., & Barbosa, L. C. (2024). Sustainable human resource management, green human resource management, and environmental human resource management: analysis of new and emerging terms related to the human resource area. Quality Innovation Prosperity/Kvalita Inovácia Prosperita, 28(1).
• De Prins, P., Stuer, D., & Gielens, T. (2020). Revitalizing social dialogue in the workplace: The impact of a cooperative industrial relations climate and sustainable HR practices on reducing employee harm. The International Journal of Human Resource Management, 31(13), 1684-1704.
• Diaz‐Carrion, R., López‐Fernández, M., & Romero‐Fernandez, P. M. (2021). Constructing an index for comparing human resources management sustainability in Europe. Human Resource Management Journal, 31(1), 120- 142.
• Dyllick, T., & Hockerts, K. (2002). Beyond the business case for corporate sustainability. Business Strategy And The Environment, 11(2), 130-141.
• Ehnert, Ina, (2009). “Sustainable Human Resource Management a conceptual and exploratory analysis from a paradox perspective”, Springer, London New York.
• Ehnert, I., Harry, W., & Zink, K. J. (2011). Sustainability and human resource management. The future of employment relations, 215-237.
• Ehnert, I., & Harry, W. (2012). Recent developments and future prospects on sustainable human resource management: Introduction to the special issue. Management revue, 221-238.
• Gomes, G. P., Coelho, A., & Ribeiro, N. (2024). A systematic literature review on sustainable HRM and its relations with employees' attitudes: state of art and future research agenda. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 271.
• Holloway, I., & Wheeler, S. (1996). Qualitative research for nurses. Oxford: Blackwell Science Ltd.
• Hong, G., & Kim, E. (2019). How to attract talented expatriates: The key role of sustainable HRM. Sustainability, 11(19), 5373.
• Chen, S., Jiang, W., Li, X., & Gao, H. (2021). Effect of employees’ perceived green HRM on their workplace green behaviors in oil and mining industries: Based on cognitive-affective system theory. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(8), 4056.
• Kesen, M. (2016). İşletme yönetiminde sürdürülebilir insan kaynakları yönetiminin yeri ve önemi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(3), 554-573.
• Kramar, R. (2014). Beyond strategic human resource management: is sustainable human resource management the next approach?. The İnternational Journal Of Human Resource Management, 25(8), 1069- 1089.
• Kramar, R. (2022). Sustainable human resource management: Six defining characteristics. Asia Pacific Journal of Human Resources, 60(1), 146-170.
• Liang, X., Taddei, M., & Xiao, Q. (2024). Sustainable human resource management: the perspectives of Italian human resource managers. The International Journal of Human Resource Management, 1-28.
• Macini, N., Fernandes Rodrigues Alves, M., Oranges Cezarino, L., Bartocci Liboni, L. and Cristina Ferreira Caldana, A. (2022), “Beyond money and reputation: sustainable HRM in Brazilian banks”, Employee Relations, Vol. 44 No. 3, pp. 702-728,
• MacPhail, C., Khoza, N., Abler, L., & Ranganathan, M. (2016). Process guidelines for establishing intercoder reliability in qualitative studies. Qualitative research, 16(2), 198-212.
• Maley, J. F. (2024). Operationalising employee capabilities post pandemic crisis: a sustainable HR approach. Review of Managerial Science, 1-22.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage Publications, London.
• Marshall, C. ve Rossman, G. B. (2014). Designing qualitative research. New York: Sage.
• Oswal, N., & Narayanappa, G. L. (2015). Evolution of HRM to E-HRM to achieve organizational effectiveness and sustainability. International Journal of Business Administration and Management Research, 1(2), 22-26.
• Özgül, B., & Gürol, Y. (2019). Kurumsal sürdürülebilirlikte sürdürülebilir insan kaynakları yönetiminin rolü üzerine bir içerik analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 20(1), 107-126.
• Pfeffer, J. (2010). Business and the spirit: Management practices that sustain values. In Handbook of workplace spirituality and organizational performance (pp. 43-59). Routledge.
• Rençber, İ. (2024). Türk hava yollarının kurumsal sürdürülebilirlik performansının entropi ve topsıs yöntemleriyle incelenmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 22(52), 597-628.
• Renwick, D. W., Redman, T., & Maguire, S. (2013). Green human resource management: A review and research agenda. International journal of management reviews, 15(1), 1-14.
• Topçu, G. (2023). Havacılıkta sürdürülebilirliğin uluslararası literatürdeki yeri üzerine bibliyometrik analiz. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(99), 2419-2428.
• Torum, O., & Yılmaz, A. K. (2009). Havacılıkta sürdürülebilirlik yönetimi: Türkiye’deki hava limanları için sürdürülebilirlik uygulamaları araştırması. Journal of Aeronautics and Space Technologies, 4(2), 47-58.
• Tyson, J. F. (1999). FIA techniques and strategies expand the potential of atomic spectrometry. In Analytical Spectroscopy Library (Vol. 9, pp. 64-97). Elsevier.
• Van Buren, H.J. (2022), “The value of including employees: a pluralist perspective on sustainable HRM”, Employee Relations, Vol. 44 No. 3, pp. 686-701.
• Westerman, J. W., Rao, M. B., Vanka, S., & Gupta, M. (2020). Sustainable human resource management and the triple bottom line: Multi-stakeholder strategies, concepts, and engagement. Human Resource Management Review, 30(3), 100742.
• Wilkinson, A., Hill, M., & Gollan, P. (2001). The sustainability debate. International Journal of Operations & Production Management, 21(12), 1492-1502.
• Yıldız, O., Kelleci, Alpaslan., & Başakçı, T. Sürdürülebilir havayollarının tüketici tarafından kabulünü etkileyen teşvik edici faktörler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 13(1), 174-202.
• Zaugg, R. J., Blum, A., & Thom, N. (2001). Sustainability in human resource management. Evaluation Report. Survey in European Companies and Institutions. Arbeitsbericht des Instituts für Organisation und Personal der Universität Bern und des eidgenössischen Personalamtes, 1(1), 1-31.