Mütercim ve Tercümanlık Bölümü Öğrencilerinin Metaforlar Yoluyla Yazın Çevirisi Algıları

Yıl 2023, Sayı: 18, 197 - 214, 31.07.2023

Didem Tuna , Mesut Kuleli

https://doi.org/10.26650/iujts.2023.1262786

Öz

Bu çalışmanın amacı, lisans düzeyinde eğitim görmekte olan mütercim ve tercümanlık bölümü öğrencilerinin yazın çevirisi üzerine geliştirdikleri metaforları çözümlemek ve bu bölümlerde verilmekte olan yazın çevirisi modulü kapsamındaki dersler için çıkarım ve önerilerde bulunmaktır. Bu amaca yönelik olarak, yazın çevirisi üzerine üç maddeden oluşan bir yarı yapılandırılmış form Türkiye’deki iki üniversitede mütercim ve tercümanlık bölümlerinin son sınıf öğrencilerine uygulanmıştır. Yapılan içerik çözümlemesi sonucunda, her bir madde için oluşturulan metaforların odak noktaları temel alınarak kodlar oluşturulmuştur. Bu metaforların, yarı yapılandırılmış formdaki “genel bir terim olarak yazın çevirisi”, “yazın çevirisinin bir parçası olarak metin çözümlemesi” ve “yazın çevisirinde stratejiler” başlıklı maddeler için oluşturulan kodlarla ilişkisi ve gerekçesi tartışılmıştır. “Genel bir terim olarak yazın çevirisi” ve “yazın çevirisinde stratejiler” maddeleri altında yedişer, “yazın çevirisinin bir parçası olarak metin çözümlemesi” maddesi altında beş kod oluşmuştur. “Yazın çevirisinin bir parçası olarak metin çözümlemesi” maddesi için oluşturulan bir adet metafor kodların dışında kalmıştır. Çalışma sonucunda, çalışmaya katılan mütercim ve tercümanlık bölümü öğrencilerinin oluşturdukları metaforlar yoluyla yazın çevirisindeki güçlü ve gelişmeye açık yanları olarak algıladıkları durumları yansıttıkları görülürken bu bulgular ve sonuçların mütercim ve tercümanlık bölümlerindeki öğretim elemanlarının yazın çevirisi modülü kapsamında sunulan dersleri yeniden gözden geçirmeleri ve değerlendirmeleri için önemli olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çeviri stratejileri, çevirmen eğitimi, metin çözümlemesi, üstbiliş, yazın çevirisi

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Translation Students' Conception of Literary Translation Through Metaphors

Öz

The aim of this study is to analyse the metaphors about literary translation constructed by tertiary level translation students and draw implications for courses in a literary translation module. To this end, a semi-structured form including three items on literary translation was administered to final year translation students at two universities in Türkiye. As a result of the content analysis, codes were constructed for metaphors based on their foci. With the metaphors grouped under a certain code based on their relevance content-wise, the potential rationale behind each metaphor is discussed in relation to literary translation as a generic term, text analysis as part of literary translation, and translation strategies in literary translation - the three items in the semi-structured form. The data analysis yielded seven codes for literary translation as a generic term, five codes and one uncategorised response for text analysis as part of literary translation, and seven codes for translation strategies in literary translation. The study concludes that translation students reflected their perceived strengths and weaknesses in literary translation with the metaphors they constructed, which could prove significant for the teaching staff in re-evaluating and redesigning their courses in the literary translation module.

Anahtar Kelimeler

Literary translation, metacognition, text analysis, translation strategies, translator training

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Boase-Beier, J. (1998). Can you train literary translators?. In P. Bush & K. Malmkjaer (Eds.), Rimbaud’s rainbow: Literary translation in higher education (pp. 33-42). Amsterdam: John Benjamins. google scholar
• Brodaty, H., Mothakunnel, A., de Vel-Palumbo, M., Ames, D., Ellis, K., Reppermund, S., Kochan, N. A., Savage, G., Trollor, J. N., Crawford, J., & Sachdew, P. S. (2014). Influence of population versus convenience sampling on sample characteristics in studies of cognitive aging. Annals of Epidemiology, 24(1), 63-71. DOI: 10.1016/j.annepidem.2013.10.005. google scholar
• Echeverri, Â. (2015). Translator education and metacognition: Towards student-centered approaches to translator education. In Y. Cui & W. Zhao (Eds.), Handbook of research on teaching methods in language translation and interpretation (pp. 297-323). Pennsylvania: IGI Global. google scholar
• Ghanoonparvar, M. R. (2022). Teaching the practice of literary translation: A personal perspective. In P. Shabani-Jadidi, P. J. Higgins, & M. Quay (Eds.), The Routledge handbook of Persian literary translation (pp. 300-311). NY: Routledge. google scholar
• Greimas, A. J., & Courtes, J. (1982). Semiotics andlanguage: An analytical dictionary. Bloomington: Indiana University Press. google scholar
• Husserl, E. (1991). On the phenomenology of the consciousness of internal time (1893-1917). (J. B. Brough, Trans.). NY: Springer. google scholar
• Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: The University of Chicago Press. google scholar
• Mellinger, C. D. (2019). Metacognition and self-assessment in specialized translation education: Task awareness and metacognitive bundling. Perspectives, 27(4), 604-621. DOI: https://doi.org/10.1080/0907676X.2019.1566390 google scholar
• Öztürk Kasar, S. (2009). Pour une semiotique de la traduction [For a Semiotics of Translation]. In C. Laplace, M. Lederer & D. Gile (Eds.), La Traduction et ses metiers (pp. 163- 175). Caen: Lettres Modernes Minard, Coll. «Champollion 12». google scholar
• Öztürk Kasar, S. (2017). Jean-Claude Coquet ve söyleyenler kuramı [Jean-Claude Coquet and theory of instances of enunciation]. In İ. Onursal Ayırır & E. Korkut (Eds.), Prof. Dr. Ayşe Eziler Kıran’a armağan [A tribute to Prof. Dr. Ayşe Eziler Kıran], (pp. 183-199). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Basımevi. google scholar
• Öztürk Kasar, S. (2020). De la designification en traduction litteraire: Les gens d’en face de Georges Simenon dans le contexte turc du point de vue de la semiotique de la traduction [On designification in literary translation: Les gens d’en face by Georges Simenon in the Turkish context from semiotics of translation point of view]. Paralleles, 32(1), 154-175. DOI: http://dx.doi.org/10.17462/para.2020.01.09 google scholar
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & Evaluation methods. California: Sage Publications. google scholar
• Saussure, F. de (1959). Course in general linguistics. (W. Baskin, Trans.). NY: Philosophical Library. google scholar
• Vale de Gato, M. (2015). The collaborative anthology in the literary translation course. The Interpreter and Translator Trainer 9(1), 50-62. DOI: https://doi.org/10.1080/1750399X.2015.1011901 google scholar
• van Manen, M. (1990). Researching lived experience: Human science for an action sensitive pedagogy. London: Althouse Press. google scholar
• Washbourne, R. K. (2013). Teaching literary translation: Objectives, epistemologies, and methods for the workshop. Translation Review 86(1), 49-66, DOI: 10.1080/07374836.2013.812385 google scholar