Göç, İkametgâh Ayrışması ve Entegrasyon: Türk Kentleri İçin Bir Değerlendirme

Yıl 2020, , 221 - 240, 30.12.2020

Ertuğrul Murat Özgür

https://doi.org/10.26650/JGEOG2020-0032

Öz

Ayrışmanın entegrasyon sürecini engelleyeceğine ve yeni gelenlerin toplumla entegre olamayacağına ilişkin olarak toplumdaki kaygılar yüzünden ayrışma/
konsantrasyon üzerine yapılan araştırmalar, göçmenleri ele almaktadır. Daha önceleri Türk kentlerinde etno-kültürel grupların mekânsal ayrışmaları fazlaca
dikkat çekmezken, özellikle Suriye’deki savaş ile gerçekleşen mülteci akışları, kentsel mekânsal ayrışma paternine yeni bir boyut katmıştır. Bu derleme
makalesi, Türk kentlerindeki mekânsal ayrışmaya ilişkin politik ve akademik tartışmalara coğrafi perspektiften katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Çalışma,
Türkiye kentlerindeki göçmen/mülteci ikametgâh ayrışmasına ilişkin, makaleler, tezler, raporlar gibi bilimsel çalışmaların ve medya haberlerinin analizine
dayanmaktadır. Türkiye kentlerindeki göçmen/mülteci ikametgah ayrışmasında, yoksullukla birleşen, grup içi sosyal sermaye kullanımı ve karşılıklı
dayanışma-destek sağlama, ortak kültürel normları ve pratikleri sürdürme isteği ve olası iş fırsatlarına yakınlık öne çıkmaktadır. Ancak son zamanlarda
dışlama ve ayrımcılık da ayrışma nedenleri arasına girmiştir. Daha şimdiden Türkiye kentlerinde Suriyeliler tarafından mülteci anklavları, mülteci ulusötesi
mekânları inşa edilmiştir. Türkiye kentlerinde, göçmen mahallelerinde ve yakın çevresinde göçmen grubunun ihtiyaçlarına yönelik faaliyette bulunan, aynı
zamanda grubun üyelerine istihdam alanı yaratan etnik girişimlerin ve bir etnik anklav ekonomisinin ortaya çıkışı dikkat çekicidir. Çalışma, Türk kentlerinde
farklı grupların ikametgâh ayrışmasının hem bireysel faktörler ve gelişmeler hem de bağlamsal faktörler açısından incelenmesi gerektiğine vurgu
yapmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İkametgâh ayrışması, göçmen/mülteci anklavı, mekânsal entegrasyon

Immigration, Residential Segregation and Integration: An Assessment for Turkish Cities

Öz

Research on segregation focuses on immigrants because of societal concerns that segregation may hamper the integration process, leaving newcomers excluded from the wider society. Although the spatial segregation of ethnocultural groups in Turkish cities has not attracted much attention, the refugee flows, especially incurred by the war in Syria, have added a new dimension to the spatial segregation pattern. This review article aims to contribute to political and academic debates on spatial segregation in Turkish cities. This article is based on the analysis of scientific studies and media news coverage of immigrant and refugee residential segregation in Turkish cities. Poverty, intra-group social capital use, solidarity and support, the desire to maintaincommon cultural norms and practices, and proximity to possible job opportunities impact immigrant and refugee residential segregation in Turkish cities. However, recently, exclusion and discrimination have also been causes of segregation. Refugee enclaves have been built in Turkish cities by the Syrians. The emergence of ethnic initiatives, an ethnic enclave economy in immigrant neighborhoods, and throughout their immediate vicinity in Turkish cities, all serve the needs of immigrants and create employment opportunities for the community members.

Anahtar Kelimeler

: Residential segregation, immigrant/refugee enclave, spatial integration

Kaynakça

• AFAD. (2017). Türkiye’deki Suriyelilerin demografik görünümü, yaşam koşulları ve gelecek beklentilerine yönelik saha araştırması. Ankara: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı-AFAD.
• Ager, A. & Strang, A. (2004). Indicators of Integration. Home Office Development and Practice Report. London: Home Office. Retrieved from: http://goo.gl/GoRhy9.
• Alahmad, A. (2019a). Ankara Önder Mahallesi’ndeki Suriyeli mülteciler üzerine bir araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Beşeri ve İktisadi Coğrafya Doktora Programı Çalışma Yazısı.
• Alahmad, A. (2019b). Adana Mirzaçelebi Mahallesi’ndeki Suriyeli mülteciler üzerine bir araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Beşeri ve İktisadi Coğrafya Doktora Programı Seminer Çalışması.
• Altıntaş, S. (2016, 3 Ağustos). İstanbul’un “mülteci semtleri”: Kumkapı ve Küçükpazar. İlemblog. Erişim adresi: http://blog.ilem.org.tr/ istanbul-multeci-semtleri/
• Amin, A. & Thrift, N. (2002). Editorial: Cities and ethnicities. Ethnicities, 2(3), 291–301. https://doi.org/10.1177/14687968020020030101
• Anderssson, R. (2006). ‘Breaking segregation’-Rhetorical construct or efective policy? The case of the metropolitan development initiative in Sweden. Urban Studies, 43(4), 787–799. https://doi. org/10.1080/00420980600597608
• Anwar, M. (2001). The participation of ethnic minorities in British politics. Journal of Ethnic and Migration Studies, 27(3), 533-549. https://doi.org/10.1080/136918301200266220
• Anwar, M. (1991). Ethnic minorities’ representation: Voting and electoral politics in Britain, and the role of leaders. In P. Werbner & M. Anwar (Eds), Black and Ethnic leaderships: The cultural dimensions of political action (pp. 28- 41). London: Routledge.
• Aydın, O. (2018). Sultanbeyli’de yaşayan geçici koruma statüsündeki Suriyeli göçmenlerin entegrasyon süreçlerine ilişkin niteliksel bir araştırma. (YL Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aydoğdu, B. (2019). Suriyelilerin göçü ve kentsel yaşamın yeni örüntüleri: Gaziantep örneği. (YL Tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Bakioğlu, A., Artar, F. ve İzmir, H. (2018). Ankara’daki Suriyelilerin mültecilik deneyimleri: Göç, gündelik yaşam, geçim deneyimleri ve sosyal dışlanma. Ankara: Sosyoloji Derneği. Erişim adresi: http:// www.sosyolojidernegi.org.tr/s/2300/i/Multecilikdeneyimleri.pdf
• Barry, B. (1998). Social Exclusion, Social Isolation and the Distribution of Income. CASE paper. Centre for Analysis of Social Exclusion, London School of Economics and Political Science. Retrieved from: http://eprints.lse.ac.uk/6516/1/Social_Exclusion%2C_ Social_Isolation_and_the_Distribution_of_Income.pdf
• Bolt, G., Burgers, J. & van Kempen,R. (1998). On the social significance of spatial location: Spatial segregation and social inclusion. Netherlands Journal of Housing and the Built Environment, 13(1), 83-95. https://www.jstor.org/stable/41107733
• Bolt, G., Özüekren A.Ş. & Phillips, D. (2010). Linking integration and residential segregation. Journal of Ethnic and Migration Studies, 36(2), 169-186. https://doi.org/10.1080/13691830903387238
• Bolt, G., Phillips, D. & van Kempen R. (2010). Housing policy, (de) segregation and social mixing: An international perspective.Housing Studies, 25(2), 129-135. https://doi.org/10.1080/02673030903564838
• Bolt, G., van Kempen, R. & van Ham, M. (2008). Minority ethnic groups in the Dutch housing market: Spatial segregation, relocation dynamics and housing policy. Urban Studies, 45(7), 1359–1384.
• Cengiz, D. (2020). Antakya’daki Suriyeli mültecilerin mekânsal toplanması/ayrışması: Örüntüler, süreçler ve sonuçlar. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Coşkun, B.B. ve Kılıç, T. (2018). Sınır kentlerindeki Suriyelilerin ve yerleşik halkın güvenlik algıları: Gaziantep, İzmir ve Szeged örnekleri. T. Sakman, A. Yılmaz ve U. Çiçek (Eds), Yeni Güvenlik Ekosistemi ve Çok Taraflı Bedeli içinde (s.91-98). Ankara: Tasam.
• Çelik, J. (2016). İstanbul’a tekinsiz bir giriş: Kumkapı. Saha Dergisi, 2, 62-65.
• Decoville, A., Durand, F. Sohn, C. & Walther, O. (2010). Spatial integration in European cross-border metropolitan regions: A comparative approach. CEPS/INSTEAD Working Paper No: 2010- 40. Retrieved from: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1803992
• Deniz, A.Ç., Ekinci, Y. ve Hülür, A.B. (2016). Suriyeli sığınmacıların karşılaştığı sosyal dışlanma mekanizmaları. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi (SBArD), 27, 17-40. Erişim adresi: http://sbard. org/pdf/sbard/027/027%20sbard.17-40.pdf
• Ege Haber (2015, 16 Ağustos). İzmir Konak’ta Küçük Suriye. Erişim adresi: https://www.egehaber.com/izmir/izmir-konak-ta-kucuksuriye-h57345.html.
• Ehrkamp, P. (2005). Placing identities: Transnational practices and local attachments of Turkish immigrants in Germany. Journal of Ethnic and Migration Studies, 31(2), 345-364. https://doi.org/10.1080/ 1369183042000339963
• Erder, S. (2000). Uluslararası göçte yeni eğilimler: Türkiye göç alan ülke mi?”. F. Atacan, F. Ercan, H. Kurtuluş ve M. Türkay (Eds), Mübeccel Kıray İçin Yazılar içinde (s.235-260). İstanbul: Bağlam.
• Erdoğan, M. (2017a). Suriyeliler barometresi: Suriyeliler ile uyumlu yaşamın çerçevesi (SB-2017) araştırması. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Erdoğan, M. (2017b). ‘Kopuş’tan ‘Uyum’a kent mültecileri: Suriyeli mülteciler ve belediyelerin süreç yönetimi, İstanbul örneği. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği.
• EUMC (2006). Muslims in the European Union: Discrimination and Islamophobia. Vienna: European Monitoring Centre on Racism and Xenophobia. Retrieved from: https://fra.europa.eu/sites/default/ files/fra_uploads/156-Manifestations_EN.pdf
• Fairlie, R.W. (2008). Estimating the contribution of immigrant business owners to the U.S. economy. SBA Office of Advocacy, Working Paper. Retrieved from: https://people.ucsc.edu/~rfairlie/ papers/published/sba%20final%20report%20immigrant%20 business.pdf
• GİGM (2020, 30 Ocak). İstatistikler; Güncel Veriler: Geçici Koruma. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. Erişim adresi: https://www.goc.gov. tr/gecici-koruma5638 Gruner, S. (2010). ‘The Others don’t want . . .’. Small-scale segregation: Hegemonic public discourses and racial boundaries in German neighbourhoods. Journal of Ethnic and Migration Studies, 36(2), 275-292. https://doi.org/10.1080/13691830903387402
• Günaydın-Temel, D. ve Kahraman, Z.E. (2019). Göçmen mahallelerinde konut dış mekânında uyarlama: “Küçük Halep,” Önder Mahallesi, Ankara örneği. Ankara Araştırmaları Dergisi, 7(2), 415-431. Erişim adresi: https://www.journalagent.com/jas/pdfs/JAS_7_2_415_431.pdf
• Häußermann, H. & Siebel, W. (2001). Integration and segregation: Thoughts on an old debate. Integration and the City. Retrieved from: https://difu.de/node/6157.
• Hiebert D. (2009). Segregation. In D.Gregory, R.Johnston, G. Pratt, M.J.Watts & S.Whatmore (Eds), The Dictionary of Human Geography (pp.673-674). Oxford: Wiley-Blackwell.
• Home Office (2001). Community cohesion: A report of the independent review team. London: HMSO. Retrieved from: https://dera.ioe.ac. uk/14146/1/communitycohesionreport.pdf
• IOM. (2020, 23 Ocak). Göç ve Entegrasyon. International Organization for Migration-IOM. Erişim adresi: https://turkey.iom.int/tr/g%C3% B6%C3%A7-ve-entegrasyon.
• İçduygu, A. (2006). A Panorama of the international migration regime in Turkey. Revue Européenne des Migrations Internationales, 22(3), 11-21. https://doi.org/10.4000/remi.3221
• İçduygu, A., Erder, S. ve Gençkaya, Ö.F. (2014). Türkiye’nin göç politikaları 1923-2023: Ulus-devlet oluşumundan ulus-ötesi dönüşümlere. MiReKoç Proje Raporları, 1/2014. Erişim adresi: https://mirekoc.ku.edu.tr/wp-content/uploads/2017/01/Tu%CC %88rkiyenin-Uluslararas%C4%B1-Go%CC%88c%CC%A7- Politikalar%C4%B1-1923-2023_-.pdf
• İçduygu, A. & Şimşek, D. (2016). Syrian refugees in Turkey: Towards integration policies. Turkish Policy Quarterly, 15(3), 59-69. Retrieved from: http://turkishpolicy.com/article/828/syrianrefugees-in-turkey-towards-integration-policies
• İhlas Haber Ajansı-İHA (2017, 21 Aralık). Adana’nın “Küçük Halep”i. https://www.iha.com.tr/haber-adananin-kucuk-halepi-697917/ ve https:// www.iha.com.tr/ivideo.php?vid=113725. Erişim tarihi 10.01.2020.
• Johnston, R., Forrest, J. & Poulsen, M. (2002). Are there ethnic enclaves/ ghettos in English cities? Urban Studies, 29(4), 591-618. https:// doi.org/10.1080/00420980220119480
• Joyce, P.D. (1997). A reversal of fortunes: Black empowerment, political machines, and city jobs in New York City and Chicago. Urban Affairs Review,32(3), 291-318. https://doi.org/10.1177/107808749703200301
• Kaplan, D.H. & Douzet, F. (2011). Research in ethnic segregation III: Segregation outcomes. Urban Geography, 32(4), 589-605. https:// doi.org/10.2747/0272-3638.32.4.589
• Kaplan, D.H. & Woodhouse, K. (2004). Research in ethnic segregation I: Causal factors. Urban Geography, 25(6), 579–585. https://doi. org/10.2747/0272-3638.25.6.579
• Kaplan, D. H. & Woodhouse, K. (2005). Research in ethnic segregation II: Measurements, categories, and meanings. Urban Geography, 26(8), 737–745. https://doi.org/10.2747/0272-3638.26.8.737
• Kavas, A., Avşar, İ., Kadkoy, O. ve Bilgiç, E.Ç. (2019). İstanbul’da Suriyeliler ve savaş sonrası Suriye gettoları. Ankara: TEPAV. Retrieved from: https://www.tepav.org.tr/upload/files/1561967648 -6.Istanbul_da_Suriyeliler_ve_Savas_Sonrasi_Suriye_Gettolari. pdf
• Kaya, A. (2017). İstanbul mülteciler için cennet mi cehennem mi? Suriyeli mültecilerin kentsel alandaki halleri. Toplum ve Bilim, 140, 42-68.
• Kirişçi, K. (2003). Turkey: A transformation from emigration to immigration. Migration Information Source Paper, Washington DC: Migration Policy Institute. Retrieved from: https://www. migrationpolicy.org/article/turkey-transformation-emigrationimmigration
• Kleinhans, R. (2004). Social implications of housing diversification in urban renewal: A review of recent literature. Journal of Housing and the Built Environment, 19, 367–390. https://doi.org/10.1007/ s10901-004-3041-5
• Knox, P. & Pinch, S. (2010). Urban social geography: An introduction. (6 edition). Harlow: Pearson.
• Lee, R. (2009). Integration. In D. Gregory, R. Johnston, G. Pratt, M.J. Watts & S. Whatmore (Eds), The Dictionnary of Human Geography (pp.387-388). Chichester: Wiley-Blackwell.
• Logan, J.R., Alba, R.D. & Zhang, W. (2002). Immigrant enclaves and ethnic communities in New York and Los Angeles. American Sociological Review, 67(2), 299-322. https://doi.org/10.2307/3088897
• Maloutas, T. (2004). Editorial: Urban segregation and the European context. The Greek Review of Social Research, 113, 3-24. https:// doi.org/10.12681/grsr.9214
• Marcuse, P. (2002). The shifting meaning of the black ghetto in the United States. In P. Marcuse, R. van Kempen (Eds), Of States and Cities: The Partitioning of Urban Space (pp.109-142). Oxford and New York: Oxford University Press.
• Marcuse, P. (2005). Enclaves yes, ghettos no. In David P. Varady (ed.), Desegregating the City: Ghettos, Enclaves, and Inequality, (pp.15- 30). Albany, NY: State University of New York Press.
• Massey, D.S. (2001). Residential segregation and neighborhood conditions in U.S. metropolitan areas. In Neil J. Smelser, W.J.Wilson & F.Mitchell (Eds), America Becoming: Racial Trends and Their Consequences: Volume I. (pp.391-434). Washington, DC: The National Academies Press.
• Massey, D.S. & Denton, N.A. (1988). The dimensions of residential segregation. Social Forces, 67(2), 281-315. https://www.jstor.org/ stable/2579183
• Massey, D.S. & Denton, N.A. (1993). American apartheid and the making of the underclass. Cambridge: Harvard University Press.
• Musterd, S. (2003). Segregation and integration: A contested relationship. Journal of Ethnic and Migration Studies, 29(4), 623- 641. https://doi.org/10.1080/1369183032000123422
• Pamuk, A. (2004). Geography of immigrant clusters in global cities: A case study of San Francisco. International Journal of Urban and Regional Research, 28(2), 287-307. https://doi.org/10.1111/j.0309 -1317.2004.00520.x
• Peach, C. (1996a). Does Britain have ghettoes? Transactions of the Institute of British Geographers, New Series, 21(1), 216-235. http:// www.jstor.org/stable/622934.
• Peach, C. (1996b). Good segregation, bad segregation. Planning Perspectives,11(4), 379-398. https://doi.org/10.1080/026654396364817
• Phillips, D. (2007). Ethnic and racial segregation: A critical perspective. Geography Compass, 1(5), 1138-1159. https://doi.org/10.1111/j. 1749-8198.2007.00051.x
• Phillips, D. (2010). Minority ethnic segregation, integration and citizenship: A European pespective. Journal of Ethnic and Migration Studies, 36(2), 209-225. https://doi.org/10.1080/13691830903387337
• Portes, A. & Manning, R.D. (1986). The Immigrant enclave: Theory and empirical examples. In S. Olzak & J. Nagel (Eds), Competitive ethnic relations, (pp.47–68). Orlando FL: Academic Press.
• Roberts, B.R. & Wilson, R.H. (2009). Residential segregation and governance in the Americas: An overview. In Bryan R. Roberts ve Robert H. Wilson (Eds), Urban segregation and governance in the Americas (pp.1-20). New York: Palgrave Macmillan.
• Ruiz-Tagle, J. (2013). A theory of socio-spatial integration: Problems, policies and concepts from a US perspective. International Journal of Urban and Regional Research, 37(2), 388-408. https://doi. org/10.1111/j.1468-2427.2012.01180.x
• Sabatini, F. (2006). The social spatial segregation in the cities of Latin America. Retrieved from: https://pdfs.semanticscholar.org/ee00/ 03f0c811f1f188afcd618ece5bf5ced8935a.pdf?_ga=2.35350305. 1489413905.1573718026-1031254941.1560514950
• Sampson, R.J., Morenoff, J. & Gannon-Rowley, T. (2002). Assessing ‘neighborhood effects’: Social processes and new directions in research. Annual Review of Sociology, 28, 443–478. https://doi.org/ 10.1146/annurev.soc.28.110601.141114
• Sampson, R.J. & Raudenbush, S.W. (1999). Systematic social observation of public spaces: A new look at disorder in urban neighborhoods. American Journal of Sociology, 105(3), 603-651. https://doi.org/10.1086/210356
• Saraçoğlu, C. ve Belanger, D. (2018). Mekân, yer ve şehir: Türkiye’de Suriyeli karşıtlığının kentteki görünümleri. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 16(62), 46-73.
• Savran, S. ve Sat, N.A. (2019). Ankara’da Suriyeli göçmenlerin yer seçimi tercihlerinin incelenmesi ve bir etnik kentsel adacık örneği olarak Önder, Ulubey, Alemdağ mahalleleri. Ankara Araştırmaları Dergisi, 7(2), 283-302. Doi: 10.5505/jas.2019.33154
• Schill, M.H. (1994). Race, the underclass, and public policy. Law and Social Inquiry, 19(2), 433-456. https://www.jstor.org/stable/828629
• Silver, H. (2007). Social exclusion: Comparative analysis of Europe and Middle East youth. Middle East Youth Initiative Working Paper. Retrieved from https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_ id=1087432/
• Sönmez, M.E. (2016). Suriyeli sığınmacıların Gaziantep şehrindeki mekânsal dağılışı ve geleceği. TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı (s. 392-400) Ankara: TÜCAUM. Erişim adresi: http://tucaum.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/ sites/280/2016/12/Int_semp_BC9.pdf
• Şener, E. (2019). Dış göç etkisinde Gaziantep: Güncel şehirleşme politikaları üzerinden bir kenti okumak. (YL Tezi). İstanbul Kültür Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Taş, D. ve Tekkanat, S.S. (2018). Yerel halk ve Suriyeli sığınmacılar arasında bir kent: Elazığ örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 10(4), 77-90. Erişim adresi: https:// dergipark.org.tr/en/download/article-file/622736
• Teixeira, C., Lo, L. & Truelove, M. (2007). Immigrant entrepreneurship, institutional discrimination, and implications for public policy: A case study in Toronto. Environment and Planning C: Government and Policy, 25(2), 176-193. https://doi.org/10.1068/c18r
• UNHCR. (2013). A new beginning: Refugee integration in Europe. United Nations High Commissioner for Refugees-UNHCR. Retrieved from: https://www.refworld.org/docid/522980604.html
• UNHCR. (2014). The Integration of Refugees: A Discussion Paper. Retrieved from: https://www.unhcr.org/cy/wp-content/uploads/ sites/41/2018/02/integration_discussion_paper_July_2014_EN.pdf
• Uzun, Z. (2019). Türkiye’deki Suriyeli göçmenlerin girişimcilik deneyimleri: Gaziantep örneği. (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Üçkardeşler, E., Cloeters, G., Paker, H., Biehl, K., Osseiran, S. A. & Hohberger, W. (2018). Syrians in Turkey.Istanbul: Istanbul Policy Center.
• van der Laan Bouma-Doff, W. (2007). Confined contact: Residential segregation and ethnic bridges in the Netherlands. Urban Studies, 44(5/6), 997–1017. https://doi.org/10.1080/00420980701255965
• van Kempen, R. & Özüekren, Ş. (1998). Ethnic segregation in cities: New forms and explanations in a dynamic world. Urban Studies, 35(10), 1631-1656. https://doi.org/10.1080/0042098984088
• Walks, R. & Bourne, L. (2006). Ghettos in Canada’s cities? Racial segregation, ethnic enclaves and poverty concentration in Canadian urban areas. Canadian Geographer, 50(3), 273–297. https://doi. org/10.1111/j.1541-0064.2006.00142.x
• Wilson, W. J. (1987). The truly disadvantaged: The inner city, the underclass and public policy. Chicago and London: The University of Chicago Press.
• Woods, A. & Kayalı, N. (2017). Engaging Syrian communities: The role of local government in Istanbul. Istanbul: Istanbul Policy Center. Retrieved from: https://ipc.sabanciuniv.edu/wp-content/uploads/ 2017/01/Engaging-Syrian-Communities-The-Role-of-LocalGovernment-in-Istanbul_Auveen-Woods-Nihal-Kayal%c4%b1.pdf
• Yakar, M. ve Südaş, İ. (2019). Türkiye’de yabancı nüfusun yeni coğrafyaları. Ege Coğrafya Dergisi, 28(2), 129-164. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ecd/issue/50833/610174
• Yangın, E. (2017). Suriyeli göçmenlere yönelik kültürleşme stratejilerini etkileyen sosyal psikolojik faktörlerin incelenmesi: Hatay örneği. (YL Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir
• Yıldırım-Yücel, Z. (2019). Ulus-devlet, mültecilik ve menşe ülkeye geri dönüş: Türkiye’de yaşayan Suriyeli mülteciler. (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yüceşahin, M.M. (2017). Uluslararası göç, kimlik ve mekânsal kümelenme-ayrışma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (Göç Özel Sayısı), 1303-1315.
• Zhou, M. (2004). Revisiting ethnic entrepreneurship: Convergencies, controversies, and conceptual advancements. International Migration Review 38(3), 1040-1074. https://doi.org/10.1111/j.1747-7379.2004. tb00228.x