Systematic Sociology of Religion and Max Weber

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 11 - 30, 15.06.2021

Ali Baltacı , Ejder Okumuş

https://doi.org/10.46595/jad.861983

Öz

For the development of sociology of religion as a science, important processes have been passed. In this context, Weber, who has been shown to be one of the founders of systematic sociology in general and systematic sociology of religion in particular, has made efforts for the formation and improvement of the sociology of systematic religion. Considering the mutual relationship between religion and society in an economic context, Weber thought that the nature of social reality is hidden in the relationship between ethic and economics. Weber, who explores the origins of economic development and capitalist system as a phenomenon that directs society, emphasized the importance of religion in social development. This is a theoretical analysis of the influence of Max Weber on the formation of sociology of systematic religion. The aim of the study is to understand Weber's contributions to the systematic sociology of religion. For this purpose, the authors aim to contribute to the understanding of Weber's unique aspects in sociology of religion. Even though there are studies in the literature that focus on Weber's contribution to sociology and sociology of religion, this article also contributes to studies examining Weber's influence on the development of systematic sociology of religion. It is hoped that the study will fill an important gap in the literature and contribute to the field of sociology of religion.

Anahtar Kelimeler

Sociology of religion, Max Weber, Protestant ethic, Capitalism.

Sistematik Din Sosyolojisi ve Max Weber

Öz

Din sosyolojisinin bir bilim olarak gelişmesi için önemli süreçlerden geçilmiştir. Bu bağlamda özelde sistematik sosyolojinin genelde ise sistematik din sosyolojisinin kurucuları arasında gösterilen Weber, sistematik din sosyolojisinin teşekkül edip gelişmesi için çalışmalarda bulunmuştur. Din ve toplum arasındaki ilişkiyi ekonomik bir bağlamda ele alan Weber, toplumsal gerçekliğin doğasının ahlak ve iktisat arasındaki ilişkilerde gizli olduğunu düşünmüştür. Topluma yön veren bir olgu olarak iktisadi kalkınma ve kapitalist sisteminin kökenlerini araştıran Weber, dinin toplumsal kalkınmadaki önemine vurgu yapmıştır. Sistematik din sosyolojisinin oluşumunda Max Weber’in etkisini konu edinen bu çalışma kuramsal bir analizdir. Literatürde Weber’in sosyolojiye yaptığı katkıyı konu edinen çalışmalar olsa da sistematik din sosyolojisinin gelişiminde Weber’in etkisini inceleyen çalışmalara henüz rastlanılamamış olması bu çalışmanın öncü karakterine vurgu yapmaktadır. Çalışmanın literatürdeki önemli bir boşluğu dolduracağı ve din sosyolojisi alanına katkı yapacağı umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din sosyolojisi, Max Weber, Protestan, Ahlak, Kapitalizm

Kaynakça

• Akalin, Kürşat Haldun. “Dinsel Rasyonalistlerde Seçilmişlik Güdüsü ve Bireysel Sorumluluk Duygusu”. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17/2 (2008), 1-18.
• Akalin, Kürşat Haldun. “Max Weber’in Yorumunda Meslek Ahlakı Olarak Dünyevi Asketikizm”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14/2 (2012), 11-32.
• Apalı, Yasemin. “Weber’de İktisadi Zihniyete Sosyolojik Bir Bakış”. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi 10/1 (t.y.), 73-86.
• Armet, Stephen. “Religious Socialization and İdentity Formation of Adolescents in High Tension Religions”. Review of Religious Research. 2009, 277-297.
• Bellah, Robert N. “Max Weber and World-Denying Love: A Look at The Historical Sociology of Religion”. Journal of the American Academy of Religion 67/2 (1999), 277-304.
• Bodur, H. Ezber. “Modern Kapitalizmin Doğmasında Dinin Rolü (Kapitalizmin Ruhu ile Protestan Ahlâkı Arasındaki İlişki)”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 9 (1990), 80-108.
• Boudon, Raymond. The Origin of Values: Reprint Edition: Sociology and Philosophy of Beliefs. New York: Routledge, 2017.
• Connolly, William E. Capitalism and Christianity, American Style. Durham: Duke University, 2008.
• Davie, Grace. “The Evolution of the Sociology of Religion”. Handbook of the Sociology of Religion, Ed. Michele Dillon. Cambridge: Cambridge University Press, 2003, 61-76.
• Davie, Grace. The Sociology of Religion: A Critical Agenda. New York: Sage, 2013.
• Davis, Winston. “Din Sosyolojisi”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 45/2 (2005), 291-307.
• Eşki, Hülya. “Bugünü Anlamak İçin Max Weber’i Yeniden Okumak”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 6/11 (2012): 187-198.
• Gorski, Philip S. "Historicizing the Secularization Debate", Handbook of the Sociology of Religion, Ed. Michele Dillon. Cambridge: Cambridge University Press, 2003, 112-113.
• Hughes, John. The End of Work: Theological Critiques of Capitalism. New York: Wiley & Sons, 2008.
• Kızılçelik, Sezgin. Sosyoloji Teorileri. Konya: Tasarım Yayıncılık, 1994.
• Kobya, Murat. “Din Sosyolojisinde Dini Davranış Kuramları”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/5 (2015), 50-63.
• Kundakçı, Deniz. “Weber’deki Marksizm: Genel Ekonomi Tarihi Üzerine Mukayeseli Bir Giriş”. Toplum ve Bilim 112 (2008), 205-226.
• Kurt, Abdurrahman. “Sosyolojik Din Tanımları ve Dine Teolojik Bakış Sorunu”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 17/2 (2008), 73-93.
• Kurt, Abdurrahman. “Weber’in İslam Görüşü Üzerine Bir Değerlendirme”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/1 (2010), 1-23.
• Lehmann, Jennifer M. Deconstructing Durkheim: A Post-post Structuralist Critique. New York: Routledge, 2013.
• Mardin, Şerif. Din ve İdeoloji. İstanbul: İletişim Yayınları, 2016.
• Okumuş, Ejder. “Toplumsal Değişme ve Din”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 8/30 (2006), 323-347.
• Riesebrodt, Martin. “Charisma in Max Weber’s Sociology of Religion”. Religion 29/1 (1999), 1-14.
• Rosati, Massimo. Ritual and the Sacred: a Neo-Durkheimian Analysis of Politics, Religion and the Self. New York: Routledge, 2016.
• Sunar, Lütfi. “Weber’in İktisat Sosyolojisi: Uygarlığı Anlamanın Anahtarı Olarak İktisadi Zihniyet”. Sosyoloji Konferansları. 45 (2012), 19-42.
• Şengül, Fatma Nur. “Max Weber ve İslam”. Journal of Analytic Divinity 1/1 (t.y.), 83-100.
• Tarakçı, Muhammet. “Kalvinizm’de Kader Anlayışı”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/2 (2010), 66-92.
• Torun, İshak. “Max Weber’e Göre İktisadi Zihniyetin Rasyonalizasyonu”. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi 8/15 (2008), 14-34.
• Turner, Bryan S. “Islam, Capitalism and the Weber Theses”. The British Journal of Sociology 25/2 (1974), 230-243.
• Turner, Bryan S. Max Weber: From History to Modernity. New York: Routledge, 2002.
• Wach, Joachim. Sociology of Religion. New York: Routledge, 2019.
• Weber, Max. Economy and Society, Ed. Guenther Roth - Claus Wittich, London: University of California Press, 1978.
• Weber, Max. Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu. Trc. Zeynep Gürata. Ankara: Ayraç Yayınları, 1999.
• Weber, Max. The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism. New York: Routledge, 2013.
• Weber, Max. The Sociology of Religion. New York: Beacon Press, 2017.
• Yanıklar, Cengiz. “Tüketim Kültürü, Kapitalizm ve İnsan İhtiyaçları Arasındaki İlişki Üzerine Bir Tartışma”. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 34/1 (2010), 25-32.