Bibliometric Analysis of Thesis Registered in the Field of Smart Tourism at the Thesis Center of the Higher Education Institution

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 174 - 196, 18.12.2025

Fatma Erbay , Davut Kodaş

https://doi.org/10.5281/zenodo.17967601

Öz

As a result of the developments in information and communication technology, traditional tourism has transitioned to the age of smart industry tourism. The tourism industry is trying to meet the expectations and demands of today's tourists through smart tourism applications. Although there are bibliometric studies on the field of smart tourism, there are no studies examining the development of smart tourism at the master's and doctoral levels in Türkiye. This study was conducted to reveal the general status and development of postgraduate theses on smart tourism in our country, registered in the Higher Education Institution Thesis Centre (YÖKTEZ) database. The results of the studies made in YÖKTEZ were 19 master's and 5 doctoral studies published between 2018-2023 "Type", "Year", "University", "Institute", "Department", "Consultant Title", "Number of Pages", "Keyword" and "Written Language" parameters will provide bibliometric analysis technique. It has been observed that the concept of smart tourism is a preferred research topic in graduate studies. The regular story, as seen in the number of studies published every year, suggests that these narratives are attracting more and more, and the work in this direction will increase.

Anahtar Kelimeler

Smart Tourism , Smart City , Bibliometric Analysis

Etik Beyan

This research does not require an ethics committee permission.

Yükseköğretim Kurumu Tez Merkezinde Akıllı Turizm Alanında Kayıtlı Bulunan Tezlerin Bibliyometrik Analizi

Öz

Bilgi ve iletişim teknolojisinde yaşanan gelişmeler sonucu geleneksel turizm endüstrisi akıllı turizm çağına geçiş yapmıştır. Turizm sektörü günümüz turistlerinin önemli ölçüde değişen beklenti ve ihtiyaçlarını akıllı turizm uygulamaları aracılığıyla karşılamaya çalışmaktadır. Akıllı turizm alanını konu alan bibliyometrik çalışmalar olmasına rağmen Türkiye’de yüksek lisans ve doktora düzeyinde akıllı turizmin gelişiminin incelendiği araştırmalar görülmemektedir. Bu nedenle ülkemizde akıllı turizm konulu, Yüksek Öğretim Kurumu Tez Merkezi (YÖKTEZ) veri tabanında kayıtlı lisansüstü tez çalışmalarının genel durumu ve gelişiminin ortaya konması amacıyla yapılmıştır. YÖKTEZ’de yapılan aramalar sonucu ulaşılan 2018-2023 yılları arasında yayımlanmış 19 yüksek lisans, 5 doktora çalışması “Tür”, “Yıl”, “Üniversite”, “Enstitü”, “Anabilim Dalı”, “Danışman Unvanı”, “Sayfa Sayısı”, “Anahtar Kelime” ve “Yazıldığı Dil” parametreleri doğrultusunda bibliyometrik analiz tekniği ile incelenmiştir. Akıllı turizm kavramının yüksek lisans çalışmalarında araştırma konusu olarak daha çok tercih edildiği görülmüştür. Çalışma sayılarında her geçen yıl görülen düzenli artış bu konunun araştırmacıların giderek ilgisini çektiğini ve bu yöndeki çalışmaların artacağını düşündürtmektedir.

Anahtar Kelimeler

Akıllı Turizm , Akıllı Şehir , Bibliyometrik Analiz

Etik Beyan

Bu araştırma etik kurul izni gerektirmemektedir.

Kaynakça

• Akyol, C., & Çalık, İ. (2022). Türkiye’de yayla turizmi üzerine yapılmış lisansüstü araştırmaların bibliyometrik analizi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 299-315.
• Bahar, M., Yüzbaşıoğlu, N., & Topsakal, Y. (2019). Akıllı turizm ve süper akıllı turist kavramları ışığında geleceğin turizm rehberliğine bakış. Journal of Travel and Tourism Research, 14, 72-93.
• Bajdor, P., & Starostka-Patyk, M. (2021). Smart city: A bibliometric analysis of conceptual dimensions and areas. Energies, 14(14), 4288.
• Bastidas-Manzano, A. B., Sánchez-Fernández, J., & Casado-Aranda, L. A. (2021). The past, present, and future of smart tourism destinations: A bibliometric analysis. Journal of Hospitality & Tourism Research, 45(3), 529-552.
• Başer, G., Doğan, O., & Al-Turjman, F. (2019). Smart tourism destination in smart cities paradigm: A model for Antalya. In: Al-Turjman, F. (eds) Artificial Intelligence in IoT. Transactions on Computational Science and Computational Intelligence. (pp. 63-83), Cham: Springer. doi.org/10.1007/978-3-030-04110-6_4
• Binbaşıoğlu, H. (2020). Akıllı turizm üzerine bibliyometrik bir literatür taraması. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(4), 2825-2847.
• Boes, K., Buhalis, D., & Inversini, A. (2016). Smart tourism destinations: ecosystems for tourism destination competitiveness. International Journal of Tourism Cities, 2(2), 108-124.
• Boes, K., Buhalis, D., & Inversini, A. (2015). Conceptualising smart tourism destination dimensions. In Information and Communication Technologies in Tourism 2015: Proceedings of the International Conference in Lugano, Switzerland, February 3-6, 2015 (pp. 391-403). Springer International Publishing.
• Boletsis, C., & Chasanidou, D. (2018, June). Smart tourism in cities: Exploring urban destinations with audio augmented reality. In Proceedings of the 11th Pervasive Technologies Related to Assistive Environments Conference (pp. 515-521).
• Buhalis, D., & Amaranggana, A. (2014). Smart Tourism Destinations. In. Z. Xiang & I. Tussyadiah (Eds.). Information and Communication Technologies in Tourism 2014 (ss. 553-564). Dublin: Springer.
• Burak, M. İ. L., & DİRİCAN, C. (2018). Endüstri 4.0 teknolojileri ve turizme etkileri. Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 3(1), 1-9.
• Chen, S., Tian, D., Law, R., & Zhang, M. (2022). Bibliometric and visualized review of smart tourism research. International Journal of Tourism Research, 24(2), 298-307.
• Chung, N., Lee, H., Ham, J., & Koo, C. (2021). Smart tourism cities’ competitiveness index: a conceptual model. In Information and Communication Technologies in Tourism 2021: Proceedings of the Enter 2021 eTourism Conference, January 19–22, 2021 (pp. 433-438). Cham: Springer International Publishing.
• Çelik, P., & Topsakal, Y. (2017). Akıllı turizm destinasyonları: Antalya destinasyonunun akıllı turizm uygulamalarının incelenmesi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(3), 149-166.
• Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N., & Lim, W. M. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. Journal of Business Research, 133, 285-296.
• Ercan, F. (2020). Akıllı turizmde büyük veri kullanımı: Sistematik bir derleme. OPUS International Journal of Society Researches, 16(32), 5230-5249.
• Erdem, A. (2022). Akıllı şehirler gerçekten akıllı turizm destinasyonları mı?. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 5-26.
• Gretzel, U., Sigala, M., Xiang, Z., & Koo, C. (2015). Smart tourism: foundations and developments. Electronic Markets, 25, 179-188.
• Ivars-Baidal, J. A., Vera-Rebollo, J. F., Perles-Ribes, J., Femenia-Serra, F., & Celdrán-Bernabeu, M. A. (2021). Sustainable tourism indicators: what’s new within the smart city/destination approach?. Journal of Sustainable Tourism, 31(7), 1556-1582.
• Jasrotia, A., & Gangotia, A. (2018). Smart cities to smart tourism destinations: A review paper. Journal of Tourism İntelligence and Smartness, 1(1), 47-56.
• Johnson, A. G., & Samakovlis, I. (2019). A bibliometric analysis of knowledge development in smart tourism research. Journal of Hospitality and Tourism Technology, 10(4), 600-623.
• Jovicic, D. Z. (2019). From the traditional understanding of tourism destination to the smart tourism destination. Current Issues in Tourism, 22(3), 276-282.
• Kafa, N., Arıca, R., & Gök, N. S. (2020). Akıllı turizm araç ve uygulamalarına ilişkin turizm işletmesi yöneticilerinin görüşleri: Eskişehir üzerine nitel bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2774-2787.
• Kesin, M., Horasan, B., & Çil, E. (2023). "Sağlık Turizmi" Anahtar Kelimesinin Lisansüstü Tezlerdeki Bibliyometrik Analizi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(3), 407-421.
• Kodaş, D. (2014). International journal of wine business research (IJWBR) dergisinin bibliyometrik özellikleri açısından incelenmesi. Kozak, N. & Günlü, E. (Ed.) VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, (pp.98-112). Kuşadası, Aydın.
• Aydın.Knani, M., Echchakoui, S., & Ladhari, R. (2022). Artificial intelligence in tourism and hospitality: Bibliometric analysis and research agenda. International Journal of Hospitality Management, 107, 103317.
• Lamsfus, C., Martin, D., Alzua-Sorzabal, A., & Torres-Manzanera, E. (2015). Smart tourism destinations: An extended conception of smart cities focusing on human mobility. In Information and Communication Technologies in Tourism 2015: Proceedings of the International Conference in Lugano, Switzerland, February 3-6, 2015 (pp. 363-375). Springer International Publishing.
• Li, Y., Hu, C., Huang, C., & Duan, L. (2017). The concept of smart tourism in the context of tourism information services. Tourism Management, 58, 293-300.
• Liberato, P., Alen, E., & Liberato, D. (2018). Smart tourism destination triggers consumer experience: the case of Porto. European Journal of Management and Business Economics, 27(1), 6-25.
• Madeira, C., Rodrigues, P., & Gomez-Suarez, M. (2023). A Bibliometric and Content Analysis of Sustainability and Smart Tourism. Urban Science, 7(2), 33.
• Merigó, J. M. & Yang, J. B. (2017). A bibliometric analysis of operations research andmanagement science. Omega, 73, 37-48.
• Navío-Marco, J., Ruiz-Gómez, L.M., & Sevilla-Sevilla, C. (2018). Progress in information technology and tourism management: 30 years on and 20 years after the internet – revisiting Buhalis & Law’s landmark study about eTourism. Tourism Management, 69, 460-470.
• Oğuzbalaban, G. (2019). Termal turizm konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1012-1027.
• Özçoban, E. (2020). İnanç turizmi alanında yayımlanan yüksek lisans ve doktora tezlerinin bibliyometrik analizi (1998-2019). Turkish Studies-Social, 15(3), 1363-1375.
• Sigalat-Signes, E., Calvo-Palomares, R., Roig-Merino, B., & García-Adán, I. (2020). Transition towards a tourist innovation model: The smart tourism destination: Reality or territorial marketing?. Journal of Innovation & Knowledge, 5(2), 96-104.
• Stankov, U., & Filimonau, V. (2019). Reviving calm technology in the e-tourism context. The Service Industries Journal, 39(5-6), 343-360.
• Topsakal, Y., Bahar, M., & Yüzbaşıoğlu, N. (2020). Review of smart tourism literature by bibliometric and visualization analysis. Journal of Tourism Intelligence and Smartness, 3(1), 1-15.
• Topsakal, Y., Yüzbaşıoğlu, N., Çelik, P., & Bahar, M. (2018). Turizm 4.0-turist 5.0: İnsan devriminin neden endüstri devrimlerinden bir numara önde olduğuna ilişkin bakış. Journal of Tourism Intelligence and Smartness, 1(2), 1-11.
• UNWTO. (2009). Tourism Resilience Committee Stresses Need for “Smart Tourism”. https://sdg.iisd.org/news/unwto-tourism-resiliencecommittee-stresses-need-for-%E2%80%9Csmart-tourism%E2%80%9D/ adresinden 12.05.2023 tarihinde erişildi.
• Wang, X., Li, X. R., Zhen, F., ve Zhang, J. (2016). How smart is your tourist attraction?: Measuring tourist preferences of smart tourism attractions via a FCEM-AHP and IPA approach. Tourism Management, 54, 309-320.
• Yalçınkaya, P., Atay, L., & Karakaş, E. (2018). Akıllı turizm uygulamaları. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 2(2), 85-103.
• Yılmaz, İ., Karakuş, Y., Çamlıca, K., & Toprak, L. S. (2017). Turizm alanındaki bibliyometrik çalışmalar: Türkiye örneği, Turan: Stratejik Araştırmalar Merkezi, 9(36), 83-88.
• Yoo, C., Kwon, S., Na, H., & Chang, B. (2017). Factors affecting the adoption of gamified smart tourism applications: An integrative approach. Sustainability, 9(12), 2162.
• Zengin, B., & Atasoy, B. (2021). Turizm rehberliği alanındaki lisansüstü tezlerin bibliyometrik çerçevesi, Alanya Akademik Bakış, 5(1), 143-160.