Motivation in Preschool Children: The Predictive Effect of Anxiety Level

Yıl 2025, Sayı: 27, 31 - 43, 13.02.2025

Mehlika Köyceğiz Gözeler , Saide Özbey

https://doi.org/10.30786/jef.1436993

Öz

This study aimed to examine the relationship between motivation levels and anxiety levels of preschool children. Relational Screening Model was used in the research. The sample of the study consists of 48-72 months old children attending kindergartens and nursery classes of official primary schools affiliated with the Ministry of National Education in the central districts of Palandöken and Yakutiye in Erzurum province in the fall semester of the 2023-2024 academic year. The study data were collected using the "Personal Information Form", the "Motivation Scale for Preschool Children" and the "Anxiety in Preschool Children Scale (Teacher Form)". As a result of the study, it was determined that the motivation levels of the children did not differ according to the variables of gender and school type, and the anxiety levels of the children did not differ according to the gender variable (p>0.05), while the anxiety levels of the children differed significantly according to the variables of school type (p<0.05). It was determined that there was a negative and low-level significant relationship between the total score of the "Anxiety in Preschool Children Scale (Teacher Form)" and the sub-dimensions of the "Motivation Scale for Preschool Children" except for Social Persistence with Adults sub-dimension, and children's anxiety levels predicted their motivation levels.

Anahtar Kelimeler

anxiety, motivation, preschool, children

Okul Öncesi Çocuklarda Motivasyon: Kaygı Düzeyinin Yordayıcı Etkisi

Öz

Araştırmanın amacı okul öncesi dönem çocuklarının motivasyon düzeyleri ile kaygı (anksiyete) düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmada İlişkisel Tarama Modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2023-2024 eğitim öğretim yılının güz döneminde Erzurum ili Palandöken ve Yakutiye merkez ilçelerinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ilkokulların anasınıfları ve anaokullarına devam eden 48-72 aylık çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak çocukların motivasyon düzeylerini ölçmek için “Okul Öncesi Çocuklar İçin Motivasyon Ölçeği (DMQ18)”, kaygı düzeylerini ölçmek için “Okul Öncesi Çocuklarda Anksiyete (Kaygı) Ölçeği (Öğretmen Formu)” ve araştırmacılar tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda; çocukların motivasyon düzeylerinin cinsiyet ve okul türü değişkenlerine göre; çocukların kaygı düzeylerinin ise cinsiyet değişkenine göre farklılık göstermediği saptanırken (p>0.05); çocukların kaygı düzeylerinin okul türü değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği saptanmıştır (p<0.05). “Çocuklarda Anksiyete (Kaygı) Ölçeği (Öğretmen Formu)”nin toplam puanı ile “Okul Öncesi Çocuklar İçin Motivasyon Ölçeği (DMQ18)”nin Yetişkinlerle Sosyal Sebat dışındaki alt boyutlarında negatif yönde ve düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu; çocukların kaygı düzeylerinin motivasyon düzeylerini yordadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

kaygı (anksiyete), motivasyon, okul öncesi, çocuklar

Kaynakça

• Akgün, A., Gönen, S., & Aydın, M. (2007). The investigation of anxiety levels of primary school science and mathematics teacher students’ according to some variables. Electronic Journal of Social Sciences, 6, 283-299.
• Akpur, U. (2017). Predictive and explanatory relationship model between procrastination, motivation, anxiety and academic achievement. Eurasian Journal of Educational Research, 69, 221-240.
• Aktepe, V., Tahiroğlu, M., & Sargın, S. (2014). İlkokul 4.sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine yönelik tutumları [Attitudes of 4th grade primary school students towards social studies course]. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi [The Journal of Turkish Social Research], 1,259-272.
• Ali, Q. M., & Iqbal, M. N. (2014). Relationship of anxiety and motivation in learning english of secondary school student in developing country. Journal of Institute of Social Science, 28- 35.
• Aydın, N. T. (2022). 4-6 yaş çocuklarının kaygıları ile annelerinin kaygı psikolojik dayanıklılık ve bilişsel esneklikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Examining the relationship between the anxiety of 4-6 year old children and their mothers' anxiety, psychological resilience and cognitive flexibility] (Unpublished Master Thesis), Gaziantep University. Gaziantep.
• Bakan, M., & Özbey, S. (2022). 60-72 aylık çocukların akademik benlik saygısı ile anksiyete düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Investıgatıon of the relationship between academic self-esteem and anxiety levels of 60-72 months children]. Pearson Journal of Socıal Sciences & Humanities, 7(21), 224-235.
• Bora A., & Ünüvar P. (2020). Okul öncesi eğitime devam eden çocukların kaygıları ile ebeveynlerinin kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Investigation of the relationship between the anxieties of children in preschool education and their parents' anxieties]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Mehmet Akif Ersoy University Journal of Education Faculty], 56, 345-361.
• Bosquet, M., & Egeland, B. (2006). The development and maintenance of anxiety symptoms from infancy through adolescence in a longitudinal sample. Development and Psychopathology, 18(2), 517-550.
• Bouldin, P., & Pratt, C. (1998). Utilizing parent report to investigate young children's fears: A modification of the fear survey schedule for children–ıı: A research note. The Journal of Child Psychology and Psychiatry and Allied Disciplines, 39(2), 271-277.
• Britner, S. L., & Pajares, F. (2001). Self-efficacy beliefs, motivation, race, and gender in middle school science. Journal of women and Minorities in Science and Engineering, 7(4), 271-285.
• Camacho, A., Correia, N., Zaccoletti, S., & Daniel, J. R. (2021). Anxiety and social support as predictors of student academic motivation during the COVID-19. Front Psychol, 12,
• Cüceloğlu, D. (2016). İnsan ve davranışı: Psikolojinin temel kavramları. [Person and his behavior: Basic concepts of psychology]. Remzi Publishing.
• Dede, Y., & Dursun, Ş. (2008). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin matematik kaygı düzeylerinin incelenmesi. [Primary Education II. Examining the mathematics anxiety levels of secondary school students]. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Uludağ University Faculty of Education Journal] 21(2), 295-312.
• Dönmez, S. (2019). Anaokulu öğrencilerinde ayrılma kaygısının aile ortamı annenin sürekli kaygısı ve anne-çocuk bağlanma örüntüleri açısından incelenmesi [The study on separation anxiety among kindergarten students the family environment, the trait anxiety of mothers and attachment patterns between mother and child]. (Unpublished Master Thesis), Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar University, İstanbul.
• Else Quest, N., Hyde, J., Goldsmith, H., & Hulle, C. V. (2006). Gender differences in temperament: A Meta-analysis. Psychol Bull, 132, 33–72.
• Erata, F., & Özbey, S. (2020). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden çocukların psikolojik sağlamlık düzeylerinin bazı demografik değişkenlere göre incelenmesi [Examining the psychological resilience levels of children attending pre-school education institutions according to some demographic variables]. Pearson Journal, 5(9), 125–151.
• Essau, C. A., Muris, P., & Ederer, E. M. (2002). Reliability and validity of the spence children's anxiety scale and the screen for child anxiety related emotional disorders in German children. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 33(1), 1-18.
• Gülay Ogelman, H., & Çiftçi Topaloğlu, Z. (2014). 4-5 yaş çocuklarının sosyal yetkinlik, saldırganlık, kaygı düzeyleri ile anne babalarının ebeveyn özyeterliği algısı arasındaki ilişkilerin incelenmesi [Examining the relationships between 4-5 year old children's social competence, aggression, anxiety levels and their parents' perception of parental self-efficacy]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Abant İzzet Baysal University Faculty of Education Journal], 14(1), 241-271.
• Gülay, H. (2009). 5-6 Yaş çocuklarının sosyal konumlarını etkileyen çeşitli değişkenler [Some varıables whıch ınfluencıng 5-6 years old chıldren’s socıal status]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Yüzüncü Yıl University Faculty of Education Journal], 5(1), 104-121.
• Güngör, H. (2009). Ebeveyn ve öğretmen mükemmeliyetçiliğinin 5-6 yaş okul öncesi dönem çocuklarının algılanan kaygı düzeyini öngörmedeki rolü. [The role of parent and teacher perfectionism in predicting the perceived anxiety level of 5-6 year old preschool children]. (Unpublished Master Thesis), Pamukkale University, Denizli.
• Hudson, J. L., Dodd, H. F., & Bovopoulos, N. (2011). Temperament, family environment and anxiety in preschool children. Journal of Abnormal Child Psychology, 39(7), 939-951.
• Işık, C., & Küğcümen, G. (2021). Pandemi sürecinde klinik uygulamadaki ebelik öğrencilerinin kaygı düzeyleri ile akademik motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Investigation of the relationship between anxiety levels and academic motivations of midwifery students ın clinical practice in the pandemia process]. Medical Sciences, 16(2), 132-140.
• Jain, Y., & Sidhu, G. K. (2013). Relationship between anxiety, attitude and motivation of tertiary students in learning English as a second language. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 90, 114-123.
• Kara, Y. (2021). Ortaokul öğrencilerinin matematik motivasyonları, tutumları ve başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Examining the relationship between secondary school students' mathematics motivation, attitudes and achievement]. (Unpublished Master Thesis), Akdeniz University, Antalya.
• Karaca, B. (2019). Fen bilimleri dersinde motivasyonsuz olan öğrencilerin motivasyonsuz olmalarına neden olan faktörlerin incelenmesi [Examining the factors that cause unmotivated students to be unmotivated in science classes]. (Unpublished Master Thesis), Kafkas University, Kars.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler teknikler [Scientific research method: Concepts, principles, techniques]. Nobel Publishing.
• Khodadady, E., & Khajavy, G. H. (2013). Exploring the role of anxiety and motivation in foreign language achievement: A structural equation modeling approach. Porta Linguarum, 20, 269–286.
• Köyceğiz Gözeler, M., & Özbey, S. (2021). Self-regulation skills in preschool children: ımpact of the ınner motivation supporting education program. Euroasia Journal of Social Sciences & Humanities, 8(4), 68-87.
• Kurbanoğlu, N. İ., & Takunyacı, M. (2012). Lise öğrencilerinin matematik dersine yönelik kaygı, tutum ve öz-yeterlik inançlarının cinsiyet, okul türü ve sınıf düzeyi açısından incelenmesi [Examining high school students' anxiety, attitude and self-efficacy beliefs towards mathematics in terms of gender, school type and grade level]. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 110-130.
• Kutluca, T., Alpay, F. N., & Kutluca, S. (2015). 8. sınıf öğrencilerinin matematik kaygı düzeylerine etki eden faktörlerin incelenmesi [Examining the factors affecting the mathematics anxiety levels of 8th grade students]. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi [Dicle University Ziya Gökalp Faculty of Education Journal], 25, 202-214.
• Külünk Akyurt, G. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin matematik motivasyonu, kaygısı ve başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Examining the relationship between mathematics motivation, anxiety and success of 4th grade primary school students]. (Unpublished Master Thesis), Ordu University, Ordu.
• Layne, A. E., Bernstein, G. A., & March, J. S. (2006). Teacher awareness of anxiety symptoms in children. Child Psychiatry And Human Development, 36(4), 383-392.
• Le Gall, A. (2016). Anksiyete ve kaygı. (İ., Yerguz, Çev.). Dost Publishing.
• Lee, J. A. (2014). The development of mastery motivation in young children. (Unpublished doctoral thesis). Michigan State University.
• Lightbody, P., Sienn, G., Stocks, R., & Walsh, D. (1996). Motivation and attribution at secondary school: the role of gender. Educational Studies, 22, 13-25.
• Liu, M., & Huang, W. (2011). An exploration of foreign language anxiety and English learning motivation. Education Research International, 1-8.
• Lumsden, L. S. (1994). Student motivation to learn. ERIC Digest, 92. [ED370200].
• Mckenzie, K. (2006). Anksiyete ve panik atak [Anxiety and panic attacks]. (Ü., Şensoy, Çev.). Morpa Kültür Publishing.
• Morey, R. (2017). A path to motivation: A mediated moderation analysis of the relationships between task contingent rewards, psychological ownership, and intrinsic motivation using path analysis. (Unpublished doktoral tesis), Long Island University.
• Müezzin, E., & Özata, B. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinde fen öğrenmeye yönelik kaygı ve motivasyon ilişkisi[The relationship between anxiety and motivation for science learning in secondary school students]. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi [Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology], 1(1), 14-21.
• Nauta, M. H., Scholing, A., Rapee, R. M., Abbott, M., Spence, S. H., & Waters, A. (2004). A parent-report measure of children’s anxiety: psychometric properties and comparison with child-report in a clinic and normal sample. Behaviour Research and Therapy, 42(7), 813-839.
• Öner, Ş., & Özbey, S. (2023). Investigation of the relationshıp between social information processing skills and motivation levels of preschool children. Euroasia Journal of Social Sciences & Humanities, 10(31), 109-128.
• Özbey, S., Mercan, M., & Alı̇sı̇nanoğlu, F. (2018). An investigation into the relationship between the life quality of pre-school children at the age of 48-72 months and their self-regulation skills. JRES, 5(2), 157-173.
• Özbey, S. (2018). A study on the motivation and self-regulation skills of the pre-school children. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi [The Journal of Academic Social Science], 6(65), 26-47.
• Özbey, S., & Dağlıoğlu, H. E. (2017). Adaptation study of the motivation scale for the preschool Children (DMQ18). International Journal of Academic Research. 4-2(1).1-14.
• Öztürk, M. O., & Uluşahin, N. A. (2018). Ruh sağlığı ve bozuklukları [Mental health and disorders]. Nobel Tıp Publishing.
• Peleg, O., Halaby, E., & Whaby, E. (2006). The relationship of maternal separation anxiety and differentiation of self to children’s separation anxiety and adjustment to kindergarten: A study in Druze families. Journal of Anxiety Disorders, 20(8), 973-995.
• Ratelle, C. F., Guay, F., Vallerand, R. J., Larose, S., & Senécal, C. (2007). Autonomous, controlled, and amotivated types of academic motivation: A person-oriented analysis. Journal of Educational Psychology, 99(4), 734-746.
• Seven, S. (2011). Çocuk ruh sağlığı [Child mental health]. Ankara: Pegem Academy Publishing.
• Shamir Essakow, G., Ungerer, J. A., & Rapee, R. M. (2005). Attachment, behavioral ınhibition, and anxiety in preschool children. Journal of Abnormal Child Psychology, 33(2), 131-143.
• Spence, S. H. (1998). A measure of anxiety symptoms among children. Behaviour Research and Therapy, 36(5), 545-566.
• Stone, L. L., Otten, R., Soenens, B., Engels, R. C. M. E., & Janssens, J. M. A. M. (2015). Relations between parental and child separation anxiety: The role of dependencyoriented psychological control. Journal of Child and Family Studies, 24(11), 3192-3199.
• Şahin, H. (2021). Development of the teacher report form of anxiety in pre-school children. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 16(3), 336-349.
• Şentürk, B. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin genel başarıları, matematik başarıları, matematik dersine yönelik tutumları ve matematik kaygıları arasındaki ilişki [The relationship between fifth grade primary school students' general achievement, mathematics achievement, attitudes towards mathematics course and mathematics anxiety]. (Unpublished Master Thesis, Afyon Kocatepe University, Afyonkarahisar.
• Şugüneş, A. (2022). Okul öncesi çağı çocukların kaygı durumlarına göre Covid-19 algısının incelenmesi [Examining the perception of Covid-19 according to the anxiety of pre-school children]. (Unpublished Master Thesis), Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi [Fatih Sultan Mehmet Foundation University], İstanbul.
• Tümkaya S, Aybek, B., & Çelik, M. (2007). KPSS'ye girecek öğretmen adaylarındaki umutsuzluk ve durumluk-sürekli kaygı düzeylerini yordayıcı değişkenlerin incelenmesi [Examining the predictive variables of hopelessness and state-trait anxiety levels in teacher candidates who will take the KPSS]. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri [Educational Sciences in Theory and Practice], 7(2), 953- 974.
• Uluçay, B. (2017). Ortaokul öğrencilerinin matematik dersi motivasyon düzeyleri ile algılanan öğretmen yakınlığı arasındaki ilişki [The relationship between secondary school students' mathematics motivation levels and perceived teacher closeness ]. (Unpublished Master Thesis), Gazi University, Ankara.
• Uzun, Ç. (2013). Anne-babası boşanmış ve boşanmamış çocuklarda depresyon ve sosyal becerilerin değerlendirilmesi [Evaluation of depression and social skills in children with divorced and non-divorced parents]. (Unpublished Master Thesis), İstanbul Arel University, İstanbul.
• Wichstrøm, L., Belsky, J., & Berg Nielsen, T. S. (2013). Preschool predictors of childhood anxiety disorders: A prospective community study. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 54(12), 1327-1336.
• Wichstrøm, L., Berg Nielsen, T. S., Angold, A., Egger, H. L., Solheim, E., & Sveen, T. H. (2012). Prevalence of psychiatric disorders in preschoolers. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 53(6), 695-705.
• Yalçınsoy, A. (2017). Yaşam doyumu, kaygı ve motivasyon ilişkisi ile ilgili üniversite gençliğine yönelik bir araştırma: Dicle Üniversitesi örneği[A research on university youth regarding the relationship between life satisfaction, anxiety and motivation: Dicle University example]. Kesit Akademi Dergisi [The Journal of Kesit Academiy], 3(10), 422-434.
• Yerlikaya, İ. (2014). İlkokul ve ortaokul öğrencilerinin eğitime ilişkin motivasyonlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Examining the educational motivation of primary and secondary school students in terms of various variables]. Tarih Okulu Dergisi [Journal of History School] (TOD), 7, 773-795.
• Yeşildaş, F. B. (2018). Okul öncesi çocuklarda kaygının ebeveyn-çocuk ilişkisine yönelik değişkenler açısından değerlendirilmesi [Evaluation of anxiety in preschool children in terms of variables related to the parent-child relationship]. (Unpublished Master Thesis), Ufuk Unversity, Ankara.
• Yılmaz Ünal, S., & Çevik, E. E. (2023). Çocukluk döneminde kaygı ve korkular [Anxiety and fears in childhood]. S. Yüksek Usta (Ed.), Öğretmenin çocuk psikolojisi el kitabı [Teacher's handbook of child psychology], (147-167). Nobel Publishing.
• Zakaria, E., & Nordin, N. M. (2008). The effects of mathematics anxiety on matriculation students as related to motivation and achievement. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 4(1), 27-30.