Optisyenlik Bölümü Öğrencilerinin Bir Teknik Gezi Sonrası Deneyimleri: MTA Şehit Cuma Dağ Tabiat Tarihi Müzesi ve Enerji Parkı Örneği

Yıl 2022, Cilt: 4, 17 - 33, 30.11.2022

Havva Sibel Kurt

https://doi.org/10.51637/jimuseumed.1168810

Öz

Bu araştırmanın amacı, Optisyenlik bölümü öğrencilerinin (n=16;( f=9, m=7)), bir teknik gezi sonrası deneyimlerinin, bilimsel motivasyon, epizodik bellek, semantik bellek üzerindeki etkilerini ve duyuşsal davranış değişiklikleri üzerinde etkisini ortaya çıkarabilmektir. Ön lisans düzeyinde gerçekleşen bu araştırma, Fizik dersi almış öğrencilerin, bilimin doğasının değişken olmasının tecrübe edilmesi, araştırma, sorgulama, somutlaştırma, gibi bazı bilgi, beceri ve olumlu davranış geliştirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın yöntemini, nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim çalışması (fenomoloji) oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu, yaşları (19-53) arasında heterojen olarak değişen ve yaş ortalaması (25) olan, deneyimlerini gönüllü olarak paylaşan optisyenlik bölümü, 2021-2022 eğitim öğretim dönemi 1. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Grubun yaş ortalaması, yetişkin eğitimi kapsamına girmektedir. Çalışmanın birinci aşamasında, öğrencilerin deneyimlerine ilişkin açık uçlu sorular olan bir form yöneltilmiştir. Bu form oluşturulurken ilgili alan yazında bulunan sorular dikkate alınmış ve literatür taraması ve uzman görüşüyle forma son şekil verilmiştir. Formun demografik bilgiler kısmında, doğum tarihi ve yeri bilgilerine yer verilmiştir. Açık uçlu soru maddesi (n=5)’tir. İkinci aşamada ise gönüllü katılımla gerçekleşen bir mülakat gerçekleştirilmiş, öğrencilerin cevapları ses kaydı ile kayıt altına alınmış, veriler kodlanarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğrencilerin, %18, 75’i ‘u daha önce herhangi bir müzede bulunmadıkları, , diğer müzelerden farklı olduğunu düşünen öğrencilerin çoğunun ise, diğer müzelere göre ‘geçmişe uzanma yönünün’ baskın olduğunu ifade ettikleri, epizodik bellekte çağrışım etkisinin fazla olduğu gözlenmiştir. Mülakatta bir öğrencinin maden ocağı simülatöründe klostrofobisini yendiği gibi duyuşsal değişikliklerin meydana geldiği, ayrıca, öğrencilerin Ankara’da daha önce deniz olabileceği fikrinin onları şaşırttığını, öğrencilerin %87,5’inin, teknik geziden sonra herhangi bir konuyu araştırdığı ve merak duygularının geliştiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

okul dışı öğrenme, fizik eğitimi, müze eğitimi, yetişkin eğitimi, fen bilgisi eğitimi

Kaynakça

• Azkeskin, C., Yavuz- Topaloğlu, M. (2021). Kocaeli Bilim Merkezi galerilerindeki düzeneklerin fen bilimleri dersi öğretim programı çerçevesinde incelenmesi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 221-245. Bozdoğan, A. E. (2012). Eğitim amaçlı gezilerin planlanmasına ilişkin fen bilgisi öğretmen adaylarının uygulamaları: Altı farklı alan gezisinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1069-1072.
• Çakır İlhan, A. (2021). Müzeler. Şen, A. İ (Ed.) Okul dışı öğrenme ortamları içinde (21/45). Pegem Akademi.
• Crowley, K., Pierroux, P., & Knutson, K. (2014). Informal learning in museums. In R. K. Sawyer (Ed.), The Cambridge handbook of the learning sciences (pp. 461–478). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9781139519526.028
• Çetinkaya, E. (2021). Farklı coğrafi bölgelerde görev yapan fen bilimleri öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamlarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 298-331. https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.876107
• Çiçek, Ö. & Saraç, E. (2017). Fen bilimleri öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamlarındaki yaşantıları ile ilgili görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 504-519.
• Ersoy, F. (2017). Fenomoloji. A. Saban ve A. Ersoy (Ed.), eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (135/151). Eğiten Kitap.
• Erten, Z. & Taşçı, G. (2016). Fen bilgisi dersine yönelik okul dışı öğrenme ortamları etkinliklerinin geliştirilmesi ve öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisinin değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 638- 657 https://doi.org/10.17556/jef.41328
• ICOM, (2007). What’s ICOM’s definiton of a museum? Museum Definition - International Council of Museums -International Council of Museums (icom.museum)
• Jarvis, T. & Pell, A. (2005). Factors influencing elementary school children’s attitudes toward science before, during and after a visit to the UK National Space Centre. Journal of Research in Science Teaching, 42(1), 53-83. http://dx.doi.org/10.1002/tea.20045
• Karadeniz, C. & Sivrikaya, G. (2020). Müzeler. Laçin- Şimşek, C (Ed.), Fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları içinde (19/56). Pegem Akademi.
• Kubat, U. (2018). Okul dışı öğrenme ortamları hakkında fen bilgisi öğretmen adaylarının görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 111-135.
• Kuruoğlu, Maccario, N. (2002). Müzelerin eğitim ortamı olarak kullanımı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15( 1), 275-285.
• Küçük, A. (2021). Investigation of the change towards scientific attitudes of students with out-of- school learning experience. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(44), 7554-7580. https://doi.org/10.26466/opus.933305
• Laçin Şimşek, C. (Eds.) (2020). Fen Öğretiminde Okul Dışı Öğrenme Ortamları. Ankara: Pegem Akademi.
• Melber L.M. & Cox-Petersen, A. M. (2005) Teacher professional development and informal learning environments: Investigating partnerships and possibilities. Journal of Science Teacher Education, 16(2), 103-120, DOI: 10.1007/s10972-005-2652-3
• MTA, (2022). Şehit Cuma Dağ Tabiat Tarihi Müzesi. https://www.mta.gov.tr/v3.0/muze/anasayfa
• Orakçı, Ş. (2019). Yetişkin eğitiminin özellikleri. Güçlü, M (Ed.), yetişkin eğitimi ve hayat boyu öğrenme içinde (28/37). Pegem akademi. Saraç, H. (2017). Türkiye’de okul dışı öğrenme ortamlarına ilişkin yapılan araştırmalar: İçerik analizi çalışması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(2), 60-81. , Sönmez, V.& Alacapınar, F. G. (2014). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık
• Şen, A.İ. (Eds.) (2021). Okul Dışı Öğrenme Ortamları. Ankara: Pegem Akademi.
• Yayla, D. (2009). Türk Yetişkin Eğitimi Sisteminin Değerlendirilmesi. https://www.meb.gov.tr/earged/earged/Yetiskin_Egitimi.pdf
• Yıldız, A. (2004). Türkiye’deki yetişkin eğitimi araştırmalarına toplu bakış. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37( 1), 78-97.